1. Халықаралық және Қазақстан республикасының қызыл кітабы
Дүние жүзінде саны азайып, жер бетінен жойылып кетуге жақын өсімдіктер мен жануарлар түрлері бар. Жер бетінен жойылып кету қаупі бар өсімдіктер мен жануарларды 1948 жылдан бастап Халықаралық табиғатгы қорғау қоғамы (ХТҚҚ) бүкіл дүние жүзінде тізімге алып, оларды сақтап қалуға жағдай жасауда. Табиғатта құрып кету қаупі бар өсімдіктер мен жануарлар тіркелген кітапты Қызыл кітап дейді. Қызыл кітапта азайып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлар есепке алынып, олар дүние жүзінің қай елінде тіршілік ететіні, өсіп-өнуі мен санының қандай мөлшерде қалғаны көрсетіледі.
2. Жануарлар санының азаюына адамдардың тигізетін әсері
Табиғатта жануарлар мен өсімдіктер бір-бірімен тығыз байланысты болады. Жануарлар тек өсімдіктермен қоректеніп қана қоймайды, сонымен қатар, оларға пайда да келтіреді. Олар атмосфераны көмірқышқыл газымен байытады, топырақты қилармен тыңайтады, өсімдіктерді тозаңдандырады (насекомдар, кейбір құстар) және өсімдіктердің бір ауданнан екінші ауданға таралуына көмектеседі.
3. Ерекше қорғалатын территориялар. Қорықтар
1.Алматы
2.Ақсу-Жабағылы
3. Барсакелмес
4. Наурызым
5. Қорғалжын
6. Марқакөл
7. Үстірт
8. Батыс Алтай
9. Алакөл
Дүние жүзінің қорықтар территориясында қорғау тәртібі, атқаратын қызметі, негізгі бағыты әр елде әртүрлі. Сондықтан қорғайтын территориясының маңызына қарай оларды қорықтар, заказниктер, резерваттар ұлттық парктер, табиғат ескерткіштері деп бөлген КСРО-да табиғатты қорғаудың формасы заказниктер мен қорықтар, ал шет елдерде—ұлттық парктер мен резерваттар.
Достарыңызбен бөлісу: |