37
14-сурет. Тоқтатқыш
Гостехнадзор нормасына сəйкес тежеуіштер барлық көтеру механизмдерінде
орнатылуы
шарт, орына ауыстыру мен бұрылуда, баяу жүретін механизмдерден басқа (
n<<0.5м/с) жəне
тұтқалы жетекте де.
Электрожетектердің көп механизмдерінде тежеу электроқозғалтқышпен жүзеге асырылады
келесі бір əдіс арқылы (11 сурет); динамикалық қарса қосу арқылы жəне энергияны желісе
рекуперациялау генераторымен. Тежеу кезінде қозғалтқыш
арнайы тежеу сұлбасына
қосылады. Электр қозғалтқыштың тежеу режимінде жүкті түсіру жүзеге асырылады, қозғалу
механизм тоқтайды жəне т.б. Ақырғы тоқтау механизмінің тежеу арқылы жүзеге асырады.
Электроэнергия жоғалған кезде автоматы түрде желіден механикалық тежегіштер қосылады.
Барлық тежегіш құрылғыларды екі топқа бөлуге болады: негіздер жəне тежегіштер. Негіздер
тек тоқтауға жəне жүкті ауада ұстап тұра алады. Олар оның, өзінің түсуін шектеуі жəне
көтерілуіне
кедергі жасамайды, яғни бір жақты жұмыс жасайды. Жұмыс принципі бойынша
қырылдақ (14.б-сурет) жəне үйкетүзү мм (14.в-сурет) болып бөлінеді.
Қырылдақ.
Қырылдақ доңғалақтай жəне (ілмекшаппадан бір немесе бірнеше) тұрады. Жүкті көтергенде,
ілмек шаппа тістерімен сырғанайды, ал қозғалыс тоқтаған кезде қозғалыс моментінде
ілмекшаппа тіске бекітіледі жəне кері қозғалысқа кедергі жасайды. Оны көбіне жетектің тез
жүргіш білігіне орнатады. Динамикалық салмақты кішірейту үшін
бірнеше ілмекшаппа
қолданады, олар бір қадамға шағындырылған. Бұндай құрылымда қозғалыс тоқтағанда
қырылдақ доңғалақтың қозғалу моменті кері бағытқа ауысады (жүк моментінің əсеріне қарай
) бір қадамға емес, тек оның жартысына құлап бар жатқан жүктің үлкен жылдамдығын
алмайды. Неғұрлым күш аз болса, соғұрлым ілмекшаппаның күші көбірек болады.
Қырылдақ доңғалақтар СЧ-15-32 шойын, 65 ЛП болат, 35 ЛК 45 болаттан жүктемеге,
жылдамдыққа жəне механизмнің тағайындалуына қарай жасалады.
Қырылдақ механизмнің есебі қырылдақ доңғалақтың модулі жəне
тістің иілуіне байланысты
болады.
38
мұнда М
кр
қырылдақ- доңғалақ біліктеге айналу моменті, Н*м; ф=
m
b
тіс
екі мен модульдің
қатынасы.
-қырылдақ доңғалақтың тіс саны; [а
и
]-иілудің
шекті қысымы,МПа.
Керіктік қоры n=3…4 болат үшін n=5-шойын үшін қырылдақ доңғалақ тістерінің ішкі
ілінісінде
мұнда М
кр
– негіз білігіндегі айналу моменті; D- тоқтаудың
ішкі диаметрі;
г – аунақша саны;
k
A
– динамикалық коэффициент;
k
Достарыңызбен бөлісу: