Сведения о Восточно -казахстанской области
Риддер қаласы Город Риддер Қала туралы қысқаша деректер
жүктеу/скачать 2.19 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Орталығы – Риддер қаласы
- Абай ауданы ауданы
Риддер қаласыГород Риддер Қала туралы қысқаша деректерКраткие сведения о районе Шығыс Қазақстан облысындағы Риддер қаласы 1786 жылы Риддер кенті ретінде негізгі қаланған және кен орнын бірінші ашқан инженер Филипп Риддердің есімі берілген. ХХ ғасырдың басында кенттегі халық саны 4 мың адам болды, ең көп шоғырланған кезең 70-ші жылдары- 72 мыңнаң артып түсті. Бүгінде қалада 61,5 мың адам тұрады. Қазіргі Риддер қаласының аумағы 3387220 шаршы километрді құрайды. Әкімшілік аумағына 19 елді мекен, бір ауылдық және бір кенттік аймақ кіреді. Риддер қаласының әкімшілік аумағы кенді Алтайдың орталық бөлігінде, Лениногор «шұңқырында», таулы орманды дала өңірінде орналасқан. Лениногор ойпаты оңтүстік шығыста «Иванов белдеуі» жотасымен, оңтүстікте-«Проходной белдеуі» беткейлерімен, батыста және оңтүстік-батыста «Синюхин белдеуі» беткейлерімен шектелген. Қалада көлік және байланыс кәсіпорындары, құрылыс фирмалары, тамақ және күту саласындағы кәсіпорындар табысты қызмет атқаруда. Риддерді қоршаған тамаша табиғат туристік саланы дамытуға, оған тек қана қала тұрғындары емес, облыс, республика, алыс және жақын шет елдердегі туристік ұйымдарды қатыстыруға алғы шарттар толығымен бар. Қала аймағында бірнеше туристік және спорттық базалар орналасқан. Город Риддер Восточно-Казахстанской области основан в 1786 году как поселок Риддер и назван так в честь первооткрывателя рудных месторождений, горного инженера Филиппа Риддера. На начало XX века численность населения составляла 4 тыс.человек, максимальной численность была в 70-х годах - более 72 тыс.человек, на сегодня в городе проживает 61,5 тыс.человек. Территория современного г.Риддера составляет 3387220 тыс.кв.м. В состав административной территории входит 19 населенных пунктов, один сельский и один поселковый округ. Географическое положение
На территории региона выявлены холодные радоновые воды, которые можно использовать в лечебных целях. Орталығы – Риддер қаласыЦентр – г. Риддер.Әкімшілік-аумақтық бірліктер админстративно-территориальные единицы
Абай ауданы ауданыАбайскийский район Аудан туралы қысқаша деректерКраткие сведения о районе Шығыс Қазақстан облысының Абай ауданы - Семей қаласынан оңтүстік батысқа қарай Шыңғыстаудың бөктерінде орналасқан. Аудан 1928 жылы құрылған. Жер көлемі 20,9 мың шаршы метр. Халық саны 16978 адам. Ауданның экономикасының негізгі бағыты – мал шаруашылығы. Ауданның батысы мен солтүстігі ұсақ шоқылы жазық. Оңтүстігінде Шыңғыстау жоталары жатыр. Климаты қатал. Қысы суық, жазы ыстық, құрғақ. Қар қарашадан наурызға дейін жатады. Қаңтар айының орташа температурасы –14,2 С; шілдеде – 20,7 С. Жауын-шашынның жылдық мөлшері 250-300 мм. Шаған, Ащы су, Қарауыл, Құндызды, Шет, Мұқыр сияқты өзендер бар. Шыңғыстау аспанмен таласқан заңғар шыңдары бар асқар тау болмаса да, тарихи бай, шежіреге толы, киелі де қасиетті мекен. Бүгінде бұл аймақ ұлылар мекені деп аталады. Шыңғыс бөктері - қазақтың ойшыл ақыны ұлы Абайдың, кемеңгер Шәкәрімнің, ғұлама жазушы Мұхтар Әуезовтың отаны. Осынау есімдері әлемге әйгілі халқымыздың біртуар перзенттерін дүниеге әкелген алтын бесік. Есімі ел тарихына алтын әріптермен жазылған батырлар мен сұңғыла ғалымдардың алтын ұясы. Семейден Абай еліне жол тартқан жолаушы мөлшері 60 шақырымнан кейін сайын дала төсінде қара тасты қақ жарып аққан Күшікбай бұлағына аялдап, шөлін басады. Күшікбай – ел намысын, жер намысын биік ұстаған жаужүрек батыр. Төбе басында оның зираты мәңгілік ерлік пен өрліктің белгісіндей болып оқшау тұр. Осы маңда сыншылар ұлы Мұхтарды европалық биікке көтерді деп бағалаған «Қорғансыздың күні» әңгімесінің басты кейіпкері Ғазиза да жерленген. Күшікбай асуынан біраз жүргеннен кейін Абай ауданына, ұлылар мекеніне аяқ басасыз. Бетегелі белдер, жусанды қыраттар, қарағанды адырлар басталады. Алдыңнан әлем әдебиетінің биігі ұлы Мұхтардың ата-қонысы Бөрілі қыстауы көрінеді. Мұнда Мұхтардың әкесі Омархан мен шешесі Нұржамал да жерленген. Қыстаудан 10 шақырымдай жерде Абайдың баласы – Ақылбай мен жары Әйгерімнің және Ділдәнің зираттары бар. Бөрлідегі ұлы Мұхтардың дүниеге келген, ата-анасы тұрған үй – бүгінде мұражай. Ұлы жазушының туғанына 100 жыл толуы қарсаңында мұражай толықтай қайта жабдықталып, экспонаттармен толықтырылды. Бүгінде әлемнің шартарапынан келген қонақтарды ұлылықтың ұлағатымен таныстыратын қасиетті орын. Бөрліден ат шаптырым жерде Семей-Қарауыл трассасының оң жағында аң шаңқан үйлері бой түзеген, сәнді көшелері бар, кіре берісі жасыл желекті саябағы менмұндалап тұрған ауыл көрінеді. Бұл – ұлылардың кіндік қаны тамған Қасқабұлақ ауылы. Абайский район Восточно-Казахстанской области расположен у подножья гор Шынгыстау к юго-западу от Семипалатинска. Абайский район был образован в 1928 году. Территория – 20,9 кв.м. Население – 16978 тыс. человек. Основное направление экономики – животноводство. Западную и северную часть района занимает – мелкосопочная равнина. Климат – резко континентальный. Средняя температура в январе составляет –14,2 С; в июле – 20,7 С. Объем годовых осадков составляет 250-300 мм. По территории района протекают, такие реки, как Чаган, Ащи су, Карауыл, Кундызды, Шет, Мукур. С обретением независимости Чингистау, родина великих гениев казахского народа переживает период расцвета. Улучшилось социально-экономическое положение региона, у людей появилась уверенность в своем будущем. Давайте, обратим наши взоры на центр культурной Мекки казахского народа. Караул – районный центр Абайского района с населением в 5069 человек. На центральной площади, напротив здания акимата стоит памятник-монумент Абаю Кунанбаеву. Этот памятник был сделан в 1971 году. Здание акимата соответствующее требованиям времени было введено в эксплуатацию в 1991 году. Здесь принимаются решения, направленные на улучшение благополучия граждан, повышение экономического потенциала района 1) Центральная площадь придает живописный вид районному центру. Весной 2002 года площадь была переделана в соответствии требованиям времени, были поставлены скамейки, где стар и млад, влюбленные могут проводить свободное время. 2) Здание гостиницы было построено и сдано в экплуатацию, благодаря спонсорской помощи руководства Жезказганской области накануне празднования 150-летия Абая Кунанбаева. 6) Между зданием акимата и гостиницей находится памятник-монумент «?асыр т?л?алары». На нем расположены высеченные из мрамора портреты и имена великих людей, как Шакарим Кудайбердиев, Кокбай Жанатаев, Шакер Абенов, Айтыкеш Толганбаев, Шаймардан Токжигитов, Закария Белибаев, Жангазы Молдагалиев, Серикказы Молдагалиев, Жанибек Карменов, Камена Оразалина. 7) Мечеть «Кунанбая кажи» была построена накануне празднования 150-летия великого Абая в 1995 году. Мечеть является символом чистоты, веры, духовного согласия и занимает особое место в жизни населения. 8) «Аллея славы», носит имя Героя Советского Союза З.Белибаева. Там находится памятник «Неизвестному солдату», где отдается дань подвигам наших предков. 9) Памятник «Дружбы народов». Здесь написаны стихи Гете, Лермонтова и Абая Кунанбаева, трех гениев немецкого, русского и казахского народов. 10) Летом прошлого года был проведен капитальный ремонт здания дома культуры на общую сумму 7,5 млн.тенге. Здание является олицетворением культуры, красоты, творческого поиска. 11) Аллея посвященная жертвам репрессий в 30-х гг. ХХ столетия была.В 2004 году на ее открытии присутствовала делегация народных избранников во главе с Кайроллой Ережеповым. В 1930-1940-х гг. многие образованные люди стали жертвами сталинских репрессий. Репрессия Ш.Кудайбердиева является ярким тому подтверждением. В последние годы большое внимание уделяется блаугоустройству, озеленению, освещению улиц не только в районном центре, но и во всех сельских округах. На улицах висят красочные билборды с социально-экономической тематикой, с изображениями великого поэта Абая Кунанбаева, нашего президента Н.А.Назарбаева жүктеу/скачать 2.19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|