Свод правил республики казахстан

ҚР ЕЖ 5.03-107-2013 
 
141 
Б қосымшасы 
(ақпараттық) 
 
Бетондарға арналған материалдар
 
Б.1-кесте - Бетондарға арналған материалдар
Материалдар 
Нормативтік құжат 
Цемент 
ГОСТ 30515, ҚР СТ EN 197-1, ГОСТ 10178, ГОСТ 
969, 
ГОСТ 22266 
Бетондарға арналған 
толтырғыштар: 
- ауыр: 
ГОСТ 23735, ГОСТ 8267 
ірі
ГОСТ 8267 
ұсақ 
ГОСТ 8736 
- жеңіл 
ГОСТ 32496, ГОСТ 22263 
- ыстыққа төзімді 
ГОСТ 20910 
Су 
ҚР СТ ISO 12439, ГОСТ 23732
Химиялық қоспалар
ҚР СТ EN 934-2, ГОСТ 24211 

ҚР ЕЖ 5.03-107-2013 
 
142 
В қосымшасы 
(ақпараттық) 
Бетондарға қоспаларды қолдану саласы
Қоспалардың қолданылу саласы В.1-кестеде келтірілген. 
В.1-кесте – Бетондарға қоспаларды қолдану саласы
 
Конструкциялардың 
типтері және оларды 
пайдалану шарттары 
Қоспалар 
КХ, 
КХ+ХН, 
ТХ 
СН 
КН, 
КНН, 
НКН, 
КН+Н, 
КНН+Н, 
ТН 
КХ+ 
НН 
КХНН, 
КХ+КНН 
КХНН 
+Н 
НН, 
НН
1
П, П+ 
+(С-З) 
ТЛС, САП-1, Н
I
, 
ВЛХК, ГКС, БҚТ, 
ҚБШТ, СНТ, 
ТПҚ, ЦНИПС-1, 
ПГЭН, ЛХҚ, 
УПБ, СДО 
Түрлендірілген 
суперпласти-
фикаторлар 
лигносульфонаттар 
1 Жұмыс арматурасы 
кернеленбейтін 
темірбетон 
конструкциялар, 
диаметрі, мм:
5 жоғары 
(+) 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
5 және одан төмен 
- 
+ 
+ 
(+) 
(+) 
+ 
+ 
+ 
+ 
2 Шығыңқы арматурасы 
немесе бекіткіш 
құрастырмалы-монолитті 
конструкциялардың 
кернелейтін арматурасы 
жоқ конструкциялар, 
сондай-ақ түйіспелер:
болат арнайы 
қорғалмаған 
- 
+ 
+ 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
+ 
болаттың бойында 
мырыш жабындары бар
- 
-* 
- 
- 
- 
(+) 
- 
+ 
-**** 
болаттың бойында 
алюминий жабындары 
бар 
- 
-* 
(+) 
- 
(+) 
- 
- 
+ 
- 
Құрама жабындары
(металл қабатының астына 
сілтіге төзімді лак-бояу 
және басқа да сілтіге 
төзімді қорғау қабаттары) 
бар, сондай-ақ бекіткіш 
бөлшектері мен есептік 
арматурасы жоқ 
түйіспелер
(+) 
+ 
+ 
(+) 
(+) 
+ 
+ 
+ 
+ 
3 Монолитті ядросы бар 
қалыңдығы 30 см және 
одан жоғары пішіндейтін 
блоктардан жасалған 
құрастырмалы-монолитті 
конструкциялар
- 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 

ҚР ЕЖ 5.03-107-2013 
 
143 
В.1-кестенің жалғасы 
Конструкциялар 
типтері және оларды 
пайдалану шарттары 
Қоспалар 
КХ, 
КХ+ХН, 
ТХ 
СН 
КН, 
КНН, 
НКН, 
КН+Н, 
КНН+Н, 
ТН 
КХ+ 
НН 
КХНН, 
КХ+КНН 
КХНН 
+Н 
НН, 
НН
1
П, П+ 
+(С-З) 
ТЛС, САП-1, Н
I
, 
ВЛХК, ГКС, 
БҚТ, ҚБШТ, 
СНТ, ТПҚ, 
ЦНИПС-1, ПГЭН, 
ЛХҚ, УПБ, СДО 
Түрлендірілген 
суперпласти-
фикаторлар 
лигносульфонаттар 
4 Бетон және 
темірбетон 
конструкциялар, 
пайдаланылу 
жағдайлары:
а) жеміргіш газ 
орталарында
- 
+ 
+ 
(+) 
(+) 
+ 
+ 
+ 
+ 
б) үздіксіз батыра 
отырып жеміргіш және 
жеміргіш емес су 
орталарында
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
в) буландыратын 
беттері бар болған 
жағдайда жеміргіш 
сульфат суларында 
және тұздар мен ащы 
сілтілер ерітінділерінде
- 
- 
(+) 
- 
- 
(+) 
- 
+ 
+ 
г) айнымалы су деңгейі 
аймағында
- 
- 
(+) 
- 
- 
(+) 
- 
+ 
+ 
д) толтырғыштың 
құрамында реакцияға 
қабілетті кремнезем бар 
болған жағдайда
салыстырмалы 
ылғалдығы 60 % 
жоғары газ 
орталарында
+** 
- 
+ 
- 
+ 
- 
- 
+ 
+ 
е) Бөгде көздерден 
кезбе токтардың әсер 
ету аймақтарында **** 
- 
- 
+ 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
+ 
5 Құрастырмалы-
монолиттік және 
құрастырмалы 
конструкциялардың 
алдын ала кернеленген 
конструкциялары және 
түйіспелері (арналары) 
- 
+ 
(+) 
- 
- 
+ 
- 
+ 
+ 
6 Ат-IV; Ат-V; Ат-VI; А-
IV; А-V класс 
болаттарымен 
арматураланған алдын 
ала кернеленген 
конструкциялар
- 
+ 
-*** 
- 
- 
- 
-*** 
+ 
+ 

ҚР ЕЖ 5.03-107-2013 
 
144 
В.1-кестенің жалғасы 
Конструкциялар 
типтері және оларды 
пайдалану шарттары 
Қоспалар 
КХ, 
КХ+ХН, 
ТХ 
СН 
КН, КНН, 
НКН, 
КН+Н, 
КНН+Н, 
ТН 
КХ+НН 
КННХ, 
КХ+КНН 
КХНН 
+Н 
НН, 
НН
1
П, П+ 
+(С-З) 
ТЛС, ПАЩ-1, Н
I
, 
ВДХК, ГКС, 
БҚТ, БТҚТ, СНТ, 
ТПҚ, ЦНИПС-1, 
ПГЭН, АХҚ, 
ЖАБ, СДО 
Түрлендірілген 
суперпласти-
фикаторлар 
лигносульфонаттар 
7 Сазбалшықты 
цемент негізіндегі 
бетоннан жасалған 
конструкциялар
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
_____________ 
* ҚН 1 % дейін рұқсат етіледі.
** НХ қолдануға рұқсат етілмейді.
*** Болатпен арматураланған, тоттандырудан жарықшақтануға төзімді конструкцияларда қолдануға рұқсат етіледі.
**** ТМЛ қоспасын пайдалануға рұқсет етіледі.
ЕСКЕРТПЕ «-» таңбасы – қоспа қосуға тыйым салынады, «+» таңбасы – қоспа қосуға рұқсат етіледі, «(+)» таңбасы – қоспаны тек 
қана бетонның қатуын жылдамдатқыш ретінде қосуға рұқсат етіледі.
3 және 4 позициялары бойынша қоспаны пайдалану кезінде 2 позиция нұсқауларын ескеру қажет.
Кестеде қолданылған қысқартулар: : 
ТН
- темір нитриті; 
КХ
- кальций хлориді; 
НХ
- натрий хлориді; 
НС
- натрий сульфаты; 
КН
- кальций нитриті; 
КНН
- кальций нитрит-нитраты; 
Н
- несепнәр; 
НН
- натрий нитриті; 
КННХ
- кальций нитрит-нитрат-хлориді; 
НН
- натрий нитриті; 
ТЛС
- техникалық лигносульфонаттар; 
ХЖ
- темір хлориді; 
ПАЩ-1
- адипин пластификаторы; 
ВДХК
- сабындалған ерігіш шайыр; 
ГКЖ
- натрий метил (этил) силиконаты; 
БҚТ
- бейтарапталған қара (натрий) түйіспе; 
БТҚТ
- бейтарапталған тазартылған қара түйіспе; 
СНВ
- бейтарапталған ауа тартатын шайыр; 
СҮҚ
- синтетикалық үстірт-белсенді қоспа;
ЦНИПС-1 – сабындалған ағаш пек; 
ПГЭН
- этилгидридсесквиоксан; 
АХҚ 
- ағаш-химиялық қоспа; 
УПБ
- мелассалық жұмсартылған ашытқыдан кейінгі барда. 
2 Ұсынылатын суперпластификаторлар. 
С-3 - «С-3 сұйылтқышы», ДФ - «Дофен», НККС 40-03. 
3 Түрлендірілген лигносульфонаттар негізіндегі ұсынылатын суперпластификациялайтын қоспалар: ЛТМ, МТС, НИЛ-20, ЛСТМ-2. 
 

ҚР ЕЖ 5.03-107-2013 
 
145 
Г қосымшасы 
(ақпараттық) 
Монолитті конструкцияларды қыста бетондау кезінде бетонды ең үнемді ұстау 
әдісін таңдау
 
Монолитті конструкцияларды қыста бетондау кезінде бетонды ең үнемді ұстау әдісін 
таңдау Г.1-кестеде келтірілген.
 
Г.1-кесте - Монолитті конструкцияларды қыста бетондау кезінде бетонды
ең үнемді ұстау әдісін таңдау
Конструкциялардың түрлері 
Ауаның ең төменгі 
температурасы, 

С, 
дейін 
Бетондау тәсілі 
Бетінің модулі 3 дейін сілемді бетон 
және 
темірбетон 
іргетастары, 
блоктар және плиталар
-15 
Термос 
-25 
Бетонның қатуын жылдамдатқыштар 
қолданылатын термос. 
Аязға қарсы қоспалар қолданылатын 
термос* 
Ғимараттар конструкциялары асты
ның іргетастары және жабдықтар, 
бетінің модулі 3-6 құрайтын сілемді 
қабырғалар және т.б.
-15 
Термос, оның ішінде аязға қарсы* 
қоспалар 
және 
қатуын 
жылдамдатқыштар қолданылған
-25 
Жылытатын қалыпта жылыту.
Бетон қоспасын алдын ала жылыту
-40 
Жылытатын 
қалыпта 
жылыту. 
Перифериялық электржылыту 
Бетінің модулі 6-10 құрайтын 
ұстындар, арқалықтар, белағаштар, 
жақтау 
конструкцияларының 
элементтері, қада ростверктері, 
қабырғалар, аражабындар
-15 
Аязға қарсы қоспалар* қолданылатын 
термос, жылытатын қалыпта қыздыру 
сымдарымен жылыту. Бетон қоспасын 
алдын ала жылыту, индукциялық 
жылыту
-40 
Жылытатын қалыпта аязға қарсы 
қоспаларды 
пайдалана 
отырып, 
қыздыратын 
сымдармен 
және 
термоактивті иілгіш жабындармен 
(ТАИЖ) жылыту
Бетінің модулі 10-20 құрайтын 
едендер, 
арақабырғалар, 
аражабындар 
плиталары, 
жұқа 
қабырғалы конструкциялар
-40 
Жоғарыдағыдай 
_____________ 
* 
Аязға қарсы қоспаларды, әдеттегідей, пластификациялайтын қоспалармен бірге пайдалану керек.

ҚР ЕЖ 5.03-107-2013 
 
146 
Д қосымшасы 
(ақпараттық) 
Бетонды және темірбетонды өңдеу үшін ұсынылатын ұнтақ және алмас құралы 
байланыстырғышының ұсынылатын маркалары
Бетонды және темірбетонды өңдеу үшін ұсынылатын ұнтақ және алмас құралы 
байланыстырғышының ұсынылатын маркалары Д.1-кестеде келтірілген 
Д.1-кесте - Бетонды және темірбетонды өңдеу үшін ұсынылатын ұнтақ және алмас 
құралы байланыстырғышының ұсынылатын маркалары
Өңделетін бетонның түрі 
ГОСТ 9206-80 бойынша алмас 
ұнтағының ұсынылатын 
маркасы (байланыстырғыш 
типі)
Бастапқы тау тастарын қысқанда беріктік шегі 450 МПа 
(4500 кгс/см
2
) дейін силикатты және силикатты-
карбонатты 
(граниттер, 
гранитоидтер, 
андезиттер, 
диабаздар, базальттар, габбро, құмтастар және т.б.) 
толтырғышты ауыр бетон
АСК, А, АСС, МЖ (МОЗ, 
М50) 
Бастапқы тау тастарын қысқанда беріктік шегі 300 МПа 
(3000 кгс/см
2
) дейін карбонатты (тығыз әктастар, 
доломиттер, мәрмәр) толтырғышты ауыр бетон
АСВ, АСК, АСС (М1, М3, 
МЖ) 
Бастапқы тау тастарын қысқанда беріктік шегі 5-70 МПа 
(50 – 700 кгс/см
2
) дейін силикатты (туфтар, шлакты 
пемзалар.) толтырғышты жеңіл бетон және көпіршікті 
бетон 
АСВ, А (М3, МЖ, М1) 
Арнайы бетондар – силикатты және карбонатты
толтырғыштардағы полимербетондар, силикатты бетон, 
шойын бытыралы және скрапты аса ауыр бетон, 
темірбетон 
А, АСК, АСС, АСВ (МЖ, 
МОЗ, М50, М1, М3) 
 

ҚР ЕЖ 5.03-107-2013 
 
147 
Е қосымшасы
 
 
(ақпараттық) 
Монолитті және темірбетонды конструкциялардың қалыптарын есептеу 
барысындағы жүктемелер мен деректер
 
Е.1 Тік жүктемелер
 
Е.1.1 Қалыптың өзіндік салмағы сызбалар бойынша анықталады.
Е.1.2 Бетон қоспасының салмағы: ауыр бетон үшін 2500 кг/м
3
, өзге бетондар үшін 

іс жүзіндегі салмағы бойынша қабылданады. 
Е.1.3 Арматураның салмағы жоба бойынша, жобалық деректер болмаған жағдайда 

100 кг/м
3 
қабылданады.
Е.1.4 Адамдар мен көлік құралдарынан түсетін жүктемелер 

25 МПа. Оған қоса, 
қалыптар жұмыстарды атқару жобасы (ЖАЖ) бойынша іс жүзіндегі ықтимал жүктеуге 
сәйкес жинақталған жүктемеге қатысты тексерілуі тиіс. 

жүктеу/скачать 3.26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: