Т. А. Ботагариев дене шынықтыру жəне спорт теориясы мен əдістемесі
Дəрістердің тезистері Түсінік аппараты
жүктеу/скачать 354.47 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қозғалмайтын (статикалық) тəртіпте
- Күшті дамытудың амалдары мен эдістері.
- Өз салмағының ауырлығын басқару жатгығулары
Дəрістердің тезистері Түсінік аппараты"Дене куатының касиеті" жəне "қозғалыс қасиеті" деген термнндер арнайы оқу кіталтарында бір мағынада пайдалынады. Олар адамның козғалыс мүмкіндігінің екі жағын көрсетеді. Дене қуаты қасиетінін əрекетті жағына "даму" жəне "тəрбиелеу" деген терминдер қолданылады. "Даму" термині дене қуаты қасиетінің табиғи өзгеру сипатын, ал "тəрбиелеу" қозғалыс қасиетінің көрсеткіштерін белсенді өсіру бағытын білдіреді. Дене куаты (қозғалыс) қасиетіне - күш, төзімділік, жылдамдық, икемділік, ептілік жатады. Күшті дамыту əдістемесі. Сыртқы карсылықты жеңу немесе бүлшық ет көмегІ арқылы оған қарсылық көрсетуді күш дейміз. Күш үш түрлі бүлшық ет жүмысы тəртібінде пайда болады: Жеңу тəртібінде бүлшық ет жиырылады. 2. Көну тəртібінде бүлшық ет созылады. 3. Қозғалмайтын (статикалық) тəртіпте бүлшық еттің үзындығы өзгермейді. Күштің пайда болу түрлері: өз күш мүмкіншілігі - статикалык кезде (дене қалыбын үстау) жəне акырын қозғалыс кезінде пайда болады. Күш жылдамдылығының мүмкіншілігі - тез жылдам козғалыста пайда болады (секіру, лақтыру т.б.) - Адам денесі күштің пайда болу процесінде үлкен маңыз аткарады. Адамның қозғалысқа өз дене салмағын есептемей көрсеткен күшін - абсолютті күш дейміз. Əр килы салмақтағы адамдардың күшін салыстыру үшін салыстырмалы күш деген үғым пайдаланылады. 1 кг адам салмағымен күш мөлшері. Спортшылардың салмағы өсумен бірге абсалюттік күші көбейеді, ал салыстырмалы күші азаяды. Күшті дамытудың амалдары мен эдістері. Күшті дамыту үшін жоғары қарсылық жаттығулары колданылады. Олар екі топқа бөлінеді: 1.Сыртқы қарсылық жаттығулары, Сыртқы қарсылықтарға: əр түрлі спорт қүралдарының салмағы, серігінің қарсы əрекеті, сыртқы ортаның карсылығы жатады. 2. Өз салмағының ауырлығын басқару жатгығулары (серіппеде тартылу, отырып тұру, секіру т.б.). Ауырлық шамасын білу үшін спортшы қанша рет көтере алатыны белгілі салмақ қолданылады. Ол салмақ қайталау максиумы (ҚМ) деп аталады. Мысалы 2 ҚМ дегеніміз спортшы екіден артык көтере алатын салмақ. Дене тəрбиесі тəжірибесінде мынадай кең тараған күш дамыту əдістері бар: максималдык күш салу əдісі. Жаттығуларды аса ауыр заттармен орында сипаты (ауыр салмақты штангіні көтеру, салмақ қосып тарту т.б.), жүйкені бүлшық ет аппаратының жүмысын шегіне жету қолдануға, сол аркылы күштің көп өсуіне мүмкіндк береді. Алайда бүл əдіс психологиялық ауруға соқтырады, сондықтан да балалармен жүмыс істегенде бүл əдісті байқап колдану керек жүктеу/скачать 354.47 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|