Адамның жаттығуды үлкен амплитудамен орындай алу қабілеттіліген – икемділік дейміз. Икемділіктің өсуі буын құрылыстарына; бұлшық еттің, сінірдің созылымдылығына; көніл-күйге (жоғары көніл-күйде икемділік артады); бой қыздыруға, сыртқы температураға; тəулік уақытына (12-ден 17- ге дейін ол көп); жасқа (15-16 жаста икемділік көп кезі;) күш даму деңгейіне (күш көп адамдардың икемі аз); спорттық мамандыққа жəне т.с.с. байланысты. Икемділік белсенді жəне енжар (бəсен) болады. Өз бұлшық ет күшімен, улкен амплитудамен қозғаласты орындау қабілеттілігін – белсенді икемділік дейміз. Сыртқы орта əрекеті күшімен, үлкен амплитудамен қозғалысты орындау қабілеттілігін – енжар
(бəсен) икемділік дейміз (штанга, бірге жатыққан спортшы, бапкер т.б.).
Икемділікті дамытудың амалдары мен əдістері. Икемділікті дамытудың негізгі амалы, өзінді ұстаумен, сыртқы көмекпен т.с.с. Икемділік жаттығуларын бой қыздырудан кейін қай сабақ бөліміне де кіргізуге болады. Икемділік жаттығуларын орындағанда нақтылы міндет қою қажет, мəселен белгілі затты алу бір затқа допты дəл тигізу т.с.с.
Созылу жаттығу сериясында кейін, босансу жаттыгулары орындалады. Бұлардың жылжымалығын арттыру үшін күнделікті жаттығулар жасау керек. Икемділік жаттығулары арасындағы үзіліс (2-3 апта) оның дамуына кері əсер түғызады. Икемділікті дамытудың негізгі əдісі – кайталау. Жаттығуларды ретті, сериялармен қол буындарына, кеудеге, аяқ буындарына арнап орындау қажет.
Ұсынылатын əдебиеттің тізімі
Ботағариев Т.А., Кубиева С.С Дене шынықтыру теориясы мен əдістемесінің жалпы негіздері // Оқу құралы. – Орал: Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті, 2010. – Б. 7-16, 26-29.
2 Уанбаев Е.К. Дене мəдениеті жəне спорттың ілімі мен əдіснамасы:Оқу құралы. – 3-ші басылым, өнделіп толықтырылған. - Өскемен: «Либриус» баспасы, 2010. – Б. 56- 69.
Семинарлық сабақтар
Достарыңызбен бөлісу: |
