Т. Н.­Ер­ме­ко­ва,­Г. М.­Найманбаева,­Б. М.­Найманбаева



Pdf көрінісі
бет84/190
Дата30.05.2023
өлшемі6.15 Mb.
#474512
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   190
811-001-001к-20 КазЯзык 11 каз УЧЕБНИК ОГН

140
§4.
 
Ел қор ғау – аза мат тық па рыз
1.
Ба тыр лық, ер лік ту ра лы ма қал-мә тел дер дің маз мұ нын ашыңдар.
• Жүк ауы рын нар кө те ре ді, 
Ел ауы рын ер кө те ре ді.
• Ба тыр елі үшін туа ды, елі үшін өле ді.
2.
Үзін ді ні оқып, сти лін, не гіз гі идея сын анық таң дар. Мә тін ді қа лай 
аяқ тар едің дер?
Соғыстан қайтқан солдат сезімі
…Со ны мен, мен 1945 жыл дың он төр тін ші қарашасында 
осы әсем қа ла Ал ма ты да ғы Қа зақ уни вер си те ті нің сту ден ті 
бо лып қа был дан дым…
Қыз дар! Сен дер дің сым бат та рың ды су рет теу ге со ғыс тан 
қайт қан сол дат тың ті лі же те алар ма?! 
«Бұл қыз дар ды кө ріп отыр ған мен нет кен ба қыт ты мын!» – 
дей мін ішім нен. Со ғыс бойы жау ды же ңіп, сен дер ді көр сем 
деп иман дай ар ман тұ тып едім іші ме. Сыз окоп та су ық жаң-
быр тө бе ден сор ға лап тұр ған да да сен дер ді ой ла ған мын. Ақ 
қар, көк мұз да жол жа ға сын да жау тан кі сін то сып, зең бі рек-
ті құ рып қой ып, шұң қыр дың тө бе сі не плащ-па лат ка тұ тып, 
тү бін де ті сім ті сі ме ти мей са қыл дап то ңып отыр ған да да сен-
дер жү ре гім де жат қан сың дар, қыз дар. Жаяу жо рық та жан 
қи на лып, күн діз жау ұшақтарының тө бе ден ат қы ла ған оғы 
ши не лім нің ете гін шұрқ-шұрқ тес кі леп, түн де ұй қы қау ма-
лап, кір пік те рі ме қай та-қай та же лім жа ғып, бу ын да рым ды 
бо са тып ма зам ды алып, есім шы ғып ке ле жат қан да да сен дер 
ме нің ой ым нан кет пе ген сің дер, ару лар. Сол күн дер дің, сол 
ай лар дың, сол жыл дар дың бә рін де де мен сен дер ді бір ми нут 
та есім нен шы ғар ған емес пін. Жал ғыз ме нің ға на емес, май-
дан да ғы бар жі гіт тің жү ре гін де бол дың дар сен дер. 
Сен дер ден ауық-ауық ха бар алу қан дай ба қыт еді май дан-
да ғы жі гіт тер ге. Әр жауын гер қо лы на үш кіл хат ти іп, оның 
сыр тын да ғы өзі не та ныс қол дың таң ба сын көр ген де, жел 
қоз ға ған жа пы рақ тай ді ріл деп, тез оқып шық қан ша та ға ты 
қал май асы ға тын. Жа ңа ға на жау дың жебір тан кі сін жай ра-
тып, қи ра ған бо лат тың бе рік ті гі мен сұс ты лы ғын өз бой ына, 


141
өз өңі не жи ып ша мыр қа нып тұр ған қа һар лы сол дат тың қыз 
ха тын оқып шық қан да, жа ны жа ды рап, қа ра кө зі кү лім деп, 
бүй рек бе ті не ал қы зыл бояу ша ба тын. Ақ тіс те рі ақ сия кө-
рі ніп, өз ге ше бір ра қат та ба тын. Осы бір өңі жұм са рып, жү зі 
жы лып, жү ре гі нә зік лү піл ге бас қан ша ғын да оның кө кі ре-
гі не өз ге ше бір күш құй ыла тын. Сол сәт те ол бір емес, жау-
дың бір не ше тан кі сін жал ғыз өзі жай ра ту ға әзір бо ла тын. 
Май дан да ғы жі гіт тер ді бі ре се бо лат тай қа тай тып, бі ре се қор-
ға сын дай ері те тін сен дер едің дер, сен дер дің ға жап хат та рың 
еді, қыз дар. Сен дер дің «жау ды же ңіп қай тың дар!» деп әр 
хат та ай та тын әмір ле рің ді орын дап, те зі рек Бер лин ге ба рып, 
одан соң өз де рі ңе жет сек, ар ма ны мыз бол мас еді деп аң сай-
тын едік біз.
Ен ді, мі не, мен бі реу ға на емес, бір ауди то рия то лы қыз -
дар дың қа сын да отыр мын. Қан дай ба қыт ты мын мен! «Мен 
ба қыт ты мын!» – деп, Ала тау дың тө бе сі не шы ғып ай қай ла-
ғым ке ле ді қа зір. Отан ар мия сы ның са пын да зұ лым жау ды 
жең ге ні ме ба қыт ты мын! Сөйт іп, өз елі ме аман-есен ора лға-
ныма ба қыт ты мын!
Қан ша ма ер аза мат ту ған жер ге же те ал май, ту ған ел дің 
то пы ра ған да өс кен қы зыл гүл дей қыз дар дың ақ жүз де рін кө-
ре ал май ар ман да кет ті. Өлер ал дын да ғы әр сол дат тың ау зы-
на ал ған ең соң ғы сө зі әй ел аты бол ды. Бі реуі ана сын, бі реуі 
жа рын, бі реуі ға шы ғын есі не алып, тіл күр ме ліп, мәң гі ге көз 
жұ мар ал дын да ақ тық кү шін жиып, со лар дың есі мін ата ды. 
Солдат сол біра уыз сөзді ұмытпай айтып, олардың өздеріне 
деген махаббаты ның қарызын өтеуге тырысты. Со дан кей ін 
Отансүй гіш, ана сүй гіш, жарсүй гіш сол дат жа ны мәң гі ге тын-
шық ты.
(Әзіл хан Нұр шай ықовтың 
«
Ма хаб бат,
қы зық мол жыл дар» ро ма ны нан)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   190




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет