Оқушылардың білімін бағалау критерийлері

Әр ссабақ 0-100 баллмен бағаланады.

Жіберу рейтингісі барлық орындалған тапсырмалардың орташа арифметикалық түрінде шығарылады (дәріске бару, үй тапсырмалары, СӨЖ тапсырмалары,тәжірибе тапсырмалары, межелік бақылау және т.б.).

Пән бойынша қорытынды бақылауға оқу бағдарламасының барлық тапсырмаларын орындаған студенттер жіберіледі (барлық зертханалық жұмыстардың, СӨЖ бойынша жұмыстар мен тапсырмалардың орындалуы мен тапсырылуы), курстық жобаны қорғау үшін оң баға алғандар және жіберурейтингін жинаған дар ( баллдан кем емес).

Әрбір пән бойнша студенттің оқу жетістіктерінің деңгейі (сондай-ақ қорытынды бақылау формасы МЕ болып табылатын пәндерден) ЖБ мен ҚБ (емтихан, сынақ, курстық жобаны қорғау) бағаларынан тұратын және олардың салмақты үлесін ескере отырып (ЖРСҮ және ҚБСҮ) қорытынды бағамен анықталады (Қ).

Қ = ЖР*0,6 + ҚБ*0,4

Салмақты үлестері жыл сайын университеттің ғылыми кеңесімен бекітіледі және ЖР үшін 0,6-дан, ал ҚБ үшін 0,3-тен артық болмауы керек.

Пән бойынша қорытынды бақылау тек қана оқушы жіберу рейтингі бойынша да, қорытынды бақылау бойынша да оңтайлы баға алған жағдайында ғана қорытынды баға саналады. Қорытынды бақылауға себепсіз келмеу «қанағаттанарлықсыз» бағасына теңестіріледі. Пән бойынша аралық аттестациялау мен емтихан нәтижелері студентке сол күнде не келесі күні, егер емтихан күннің екінші жартысында өткізілсе жеткізіледі.

Қорытынды бағаның дұрыс есептелуі үшін межелік бақылау мен қорытынды емтиханда 0-ден 100 балл аралығында бағаланады.

Межелік бақылау бағасы ағымдағы бағалар мен межелік бақылау бағаларынан құралады. Оқу жетістіктері, яғни «Қаржы» мамандығы бойынша студенттің білімдері, машықтары, мүмкіндіктері және біліктілігі сандық эквивалентіне және дәстүрлі баға шкаласына сәйкес келетін көпбаллдық әріптік жүйе бойынша бағаланады.

Барлық тапсырмаларды тапсырмаған студенттер емтиханға жіберілмейді..

Әрбір оқу сабақтары бойынша тақырыпты қайталау мен өткен материалдарды өтеу міндетті. Оқу материалдарын меңгеру дәрежесі тесттермен немесе жазбаша жұмыстармен тексеріледі. Студенттерді тестілеу ескертусіз жүргізілуі мүмкін.

Мұғалімнің жетекшілігімен студенттердің өздік жұмысын орындау кезінде (СӨЖМ) келесі төрт негізгі функцияны ескеру қажет.

Бірінші – оқу пәндері бойынша белгіленген сабақтар аралағында алынған оқытушының ақпараты студенттермен белсенді қабылдауын жүзеге асыруды болжайды.

Екінші функция мынаны болжайды: студенттер оқытушының ұсыныстары негізінде өздігінен әдістемелік-нұсқаулық құралды, оқу әдебиеттерін зерттейді, үй тапсырмасын орындайды,бақылау және курстық жұмыстарын орындайды. Бұл кезеңде студенттен жұмыс жасау тәсілдерін білуді, қиыншылықтарды шешуі мен өзін-өзі ұйымдастыруы мен өздік тәртіп талап етіледі.

Үшінші функция студенттердің өзінің қиын жағдайларын жүйелеу мен талдаудан,қиындықтардың себептерін анықтау мен оқу материалдарын ұғу мен меңгеруден, басқа оқу істерінен тұрады. Студенттер шешілмейтін қиындықтарды оқытушы сұрақтар жүйесіне аударады (реттеп,ресімдейді), өзіндік жауап нұсқаларын құрастырады.

Төртінші функция оқытушыларға кеңес, түсіндірулер үшін бет бұруы..
14. Әдебиеттер тізімі
Негізгі

1 Қаржылық талдау : оқулық Т. Ж. Демесінов. – Алматы : Дәуір, 2011. - 320 б.

2 Жобаларды талдау: Экономика мамандықтарының студенттеріне арналған оқу құралы М. М. Мухамедова Павлодар : Кереку, 2010. - 83 б.
Қосымша

3 Бизнестi бағалау [Электронный ресурс] : оқу құралы Асқарова Ж. А. - Алматы : Нұр-Пресс, [2007]. - 1 с.

4 Банк ісі : оқулық С. Б. Мақыш. – Алматы : Жеті жарғы, 2009. - 552 б.

Әдістемелік нұсқаулардың титулдық беті

Форма Ф СО ПГУ 7.18.4/20

Қазақстан Республикассының Білім және Ғылым Министрлігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар Мемлекеттік Университеті
Кафедра ____ _____«Қаржы»________________________________

(кафедра)

тәжірибелік сабақтарға__________________________________________

(сабақ түрі)
«Компания құнын бағалау» пәні бойынша ___________________________________________

(пән атауы)

Павлодар

Компания құнын бағалау – бизнесті бағалаудың кездейсоқ жағдайы, қызметінің көрсеткіші. Бағалау өзіне материалдық, қаржылық және экономикалық құрамдастарын қосатын стандартты әдістер негізінде жүргізіледі.

Компания құнын оның басқару қызметін бағалау үшін жүргізіледі, яғни оның болашақтағы құнын жоғарылату үшін. Сонымен қатар, стандартты сату-сатып алу операциялары, сақтандыру, акциялармен операциялар (ашық акционерлік қоғамдармен жаңа акциялар шығару, жабық акционерлік қоғамдардың акцияларын сатып алу), компанияны қайта құруда және инвестициялық жобалармен жұмыстар жүргізілгенде бағалау жүзеге асырылады. Инвесторлар үшін компания құны өте маңызды, себебі олар содан өздерінің алдағы кірістерін біле алады. Инвесторлар болашақта пайда табу мақсатында бастапқыда ақша қаражатын салады, ал қазір әлемдік экономикалық дағдарыс кезінде ақша қаражатын жоғалтып алмау үшін көптеген тәуекелдерді ескеру қажет.

Компания құнын бағалауда негізгі пункттердің бірі болып оның активтерінің бағасы, ерекше нарықтық активтері табылады. Көптеген активтер олардың жоғары салық салымының дәрежесіне байланысты, жасырынды болуы мүмкін, сонымен қатар активтер несие кепілі ретінде болуы да мүмкін. Сондықтан да активтерді бағалау жоғары қызығушылыққа ие. Көп жағдайда активтерді бағалау әртүрлі әдістер арқылы жүзеге асырылады, және соңында қорытынды баға беріледі. Бағалауды комапнияны дұрыс бағалай алатын, негізінде активтерді бағалай білетін, тәжірибелі бағалаушы жүргізу қажет.

Компанияның құнын тиімді бағалау, оның даму кезеңдері жайлы түсінік.

• 
  3 кезең: (нарықтығы ) төңкерiлiске дейiн, кеңес, қазiргi
  
• 
  Жер бағасы
  
• 
  Жылжымайтың мүліктің бағасы
  
• 
  (фабрика)кәсіпорынның бағасы
  
• 
  Мүлiктiң бағасы
  

• 
  Кәсiпкерлiктiң бағасы
  
• 
  Шығынды
  
• 
  Салыстырмалы
  
• 
  Табысты
  

1 Компания құнын бағалаудың даму кезеңдерi.

2 Кеңес уақытындағы кәсiпорын құнын бағалау.

3 90-шы жылдардағы бизнесті бағалау.

4 Нарықтық экономика жағдайындағы бизнесті бағалау.

5 Бизнес құнын бағалаудағы шетел тәжiрибесi.

Бағалау қызметпен бағалау қызметтiң субъекттерiнiң нарықтық немесе басқа меншiктiң бағасының объекттерiнiң қатынасындағы анықтау бағыты қызметi ұғылады.

Кәсiпкерлiктiң құнының бағасы, сонымен қатар меншiктiң кез келген басқа объектiсі сияқты, нақты уақыт, нақты шарттарында ол ықпал ететiн факторлардың есепке алуы бар, ақшалай өрнегiндегi объектi құнының шамасын анықтауындағы нысананы көздейтiн, ретке салған процессi болады.

Тапсырма:

Аудиториядағы кезекті талқылау үшін келесі сұрақтар:

1. Бизнесті бағалаудың ұғымы, мақсаттары, міндеттері және мәнi.

2. Бизнес құнын бағалауды анықтау кезіндегі факторлар.

3. Бизнесті бағалау субъектілері мен объектілерi.

4. Бағалау субъектісі сияқты бизнестің ерекшелiктерi.

5. Бағалау субьектілері мен объектілерінің өзара байланысы.

Өткiзiлетiн бағаның мақсаттарына байланысты және бағашының есептелетiн факторларының сан және нарықтық құн, немесе түр, өте жақсы нарықтықтан да үмiт артады. Ресей федерациясының құнының 10 түрлерi анықталған, соның iшiнде:

• 
  нарықтық құн;
  

  бағаның обьектісінен айрылуына, тараптардың бірі міндетті емес, ал басқа бір жағы орындауды қабылдауға міндетті емес;

  мәмiленiң тараптары мәмiленiң заты туралы хабарға қаныққан және өз мүдделерiнде жұмыс iстейдi;

  ашық оферттi формадағы сатуға ұсынылған ұқсас обьект, яғни тип бағасы үшін;

  мәмiленiң бағасы өз тарабынан обьектке сый ақы, мәмiле тараптарының қатынасындағы мәмiленi қай тұлға болмасын iске асыру кезінде беріледі.

  бағаның объектiсіне төлеу ақшалай формада бейнеленген

  шектелген нарығы бар баға объектсiнiң құны;

  баға объектсiнiң орның басуының құны;

  баға объектiсі көшiрмесiнiң құны;

  қазiргi күйiндегі баға объектсiнiң қолдану құны;

  инвестициялық құн;

  салық өндiрудiң мақсаттары үшiн объекттiң құны;

  таратушы құн;

  қайталап пайдаға асыру құны;

  арнайы құн.

Тапсырма:

Аудиториядағы кезекті талқылау үшін келесі сұрақтар:

1. Сатудың нарықтық құны мен бағасы.

2. Құнның нарықтық емес түрлерi.

3. Инвестициялық құны. Таратушы құны. Баланстық құны.

4. Бизнесті бағалау топтарының қағидаты.

5. Нарықтық ортамен байланысты қағидалары.

6. Бизнесті бағалау құнының математикалық негiздерi.

7. Бағалау құнына ықпал ететiн қаржы көрсеткiштері.

1.Баға стандарттары, кәсiпорынның бағасы үшiн қолданылатын бағалар: кәсiпкерлiктегі құнның бағалау принципі, бағалар құнының түрлерi, әдiстері.

Өткiзiлетiн бағаның мақсаттарына байланысты және бағашының есептелетiн факторларының сан және нарықтық құн, немесе түр, өте жақсы нарықтықтан да үмiт артады. Ресей федерациясының құнының 10 түрлерi анықталған, соның iшiнде:

  нарықтық құн;

Нарықтық құн   демек, бұл осы объект бойынша мәмiленiң тараптары дұрыс жұмыс iстегенде, бәсекелестiк шарттарындағы ашық нарықта мәмiле бағасының шамасы қандай болмасын, барлық жағдайды қажеттi мәлiметпен орналастыра ойыға келгенде iстей алатын ықтимал бағалар:

  бағаның обьектісінен айрылуына, тараптардың бірі міндетті емес, ал басқа бір жағы орындауды қабылдауға міндетті емес;

  мәмiленiң тараптары мәмiленiң заты туралы хабарға қаныққан және өз мүдделерiнде жұмыс iстейдi;

  ашық оферттi формадағы сатуға ұсынылған ұқсас обьект тип бағасы үшін;

  мәмiленiң бағасы өз тарабынан обьектке сый ақы мәмiле тараптарының қатынасындағы мәмiленi қай тұлға болмасын iске асыру кезінде беріледі.

  бағаның объектiсіне төлеу ақшалай формада бейнеленген

  шектелген нарығы бар баға объектісiнiң құны;

  баға объектсiнiң орның басуының құны

  баға объектiсі көшiрмесiнiң құны;

  қазiргi күйiндегі баға объектсiнiң қолдану құны;

  инвестициялық құн;

  салық өндiрудiң мақсаттары үшiн объекттiң құны;

  таратушы құн;

  қайталап пайдаға асыру құны;

  арнайы құн;

Үш қағида бағасының тобын ерекшелеуге болады:

1. негiзделген меншiк иесi ұсыныстарында

  ол қандай болмасын пайдалы потенциалдық меншiк ие болса, баға объектісiнiң пайдалылығының қағидасы - тек қана құнмен ие бола алады

  орның басудың қағидасы - тиiмдi сатып алушы, көбiрек ең төменгi бағаның меншiгiне төлемейдi;

  күту қағидасы - құнның күтiлетiн оқиғаларының негiзi, обьект қанша табыс әкелсе соншалықты оның бағасы болады.

2. пайдалануға қатысты меншiктер

  қалдық өнiмдiлiктiң қағидасы - жерге еңбек, капитал және кәсiпкерлiкке шығын сиятығыннан кейiн төлеуге жатқызылған таза табыс сияқты өлшенедi;

  үлестiң қағидасы - бағаның объектi факторының кез келген қосымшасы қосылады;

  тепе-теңдiктiң қағидасы - өндiрiс факторлары бiр-бiрiмен пропорционал қатынаста болуы керек;

  өсетiн және кiшiрейетiн табыстар немесе шектi өнiмдiлiктiң қағидасы – анықталғанға дейiн негiзгi өндiрiс факторларына қосымша қорлар.;

  эк қағида. шамалар немесе эк. өлшем - эк ауытқу. Тартымдылықты төмендетуге алып келген өлшем, демек объекттiң құны;

  эк қағида. бөлiнулер - мұндай тiркес мүлiктiк дұрыс айтады, ағымдағы және күтiлетiн пайдалардың ұтымды құрылымы және салдар, максимал құны қамтамасыз етiледi.

3. қағидалар, нарықтық ортаның мерзiмдi әсерлерi:

  бағаның объекттерiне сұраным және ұсыныс қағида нарықтармен бекiтiледi;

  бәсекелестiктiң қағидасы   осы нарықтағы өзгерiстерде есепке алынады;

  сәйкестiктiң қағидасы   тауардың бағасы бар нарықтық қажеттiктерiнiң сәйкестiгi;

  тәуелдiлiктiң қағидасы   баға объектсiнiң құны сыртқы және iшкi ортаның факторларынан тәуелдi болады

  өзгерiстiң қағидасы   социалистiк, эк факторлардың өзгерiсi, (саяси ) уақыт өткенде бағаның объектсiнiң құны ықпал етеді.

4. Ең жақсы және (Ннэи ) өте тиiмдi қолданудың қағидалары - топтардың барлық синтез қағидасы. Бұл қағида: барлық заңға сүйенген талаптар және шектеулерге жауап бередi, физикалық жағынан iске асырамыз, экономикалық жағы тиiмдi, барынша өнiмдiмiз, яғни құн ағымдағы бағаларын объектiсінде ең жоғары қамтамасыз етедi

1. Бағалау бойынша тапсырманың қойылуы.

2. Бизнестік бағалаудағы салық аспектісі.

3. Компанияны қайта құрылымдау және қайта ұйымдастыру, сату.

4. Бағалау кезеңдерi. Бағалау сапасы.

5. Ақпараттық қамтамасыз ету жүйесі.

6. Iшкi және сыртқы мәлiметтер.

7. Қаржы құжаттамасын әзiрлеу және өңдеу.

8. Есептемені инфляциялық түзету.

Тапсырмаларды орындау үшін әдістемелік нұсқаулар. Бизнестік бағалаудағы салық аспектісін, компанияны қайта құрылымдау және қайта ұйымдастыру, сату ролiн ашыңыз, ақпараттық қамтамасыз ету жүйесін анықтау қажет.
5 тақырып. Бизнесті бағалау құнындағы табыс жолы - 1 сағат.

Мазмұны:

1. Табыс жолы: мән және әдiстер

Табыс жолы   табыстардың баға обьектілерінің құн бағасының әдістер жиынтығы негізінде анықталатын баға обьектісінен күтілетін табыс..

Кәсiпорынның бағасына табыс жолының логикасы келешек табыстардың өлшемi туралы инвестордың ұсынысын ең жақсы қамтып көрсетедi.

Жұмыс істейтін кәсіпорын шеңберінде бағаланатын бірнеше әдіс бар. Нақты әдісті таңдауда обьекттен және баға мақсаттарымен тәуелді болады, нарықтық ортаның күйі және шекті нәтижелерге ықпал көрсететін басқа факторлардың қатары бағашының қарамағында болады. Кәсіпкерліктің келешек табыстарының ағымдағы құнына қарағанда, потенциалдық инвестор бағаны осы кәсіпкерлікке төлемейді. Меншік иесі өзінің кәсіпкерлігін ағымдағы келешек табыстарда болжанған төмен бағамен сатпайды.

Кәсiпкерлiктiң құнының шеңберiнде табыс жолы анықтала алады:

  пайда капитализациясының әдiсімен;

ақшалай ағындардың дисконттаулары әдiсімен.

2. Кәсіпкерлік құнының бағасы үшін ақшалай ағындардың дисконттаулар әдiсі

!!! ААД әдiсі дүниежүзілік тәжiрибеде кең қолданылады. Ақшалай ағындардың әр түрлi жарыстары жаңадан көрiнген кәсiпорындардың бағасы, әдетте мүмкiн болсалардың жанында қолданылады. Мысалы, сонымен бiрге (туризм ) маусымдық ауытқуға душар болған кәсiпорындардың бағасы үшiн қолданамыз. Осы әдiс инвестор үшiн басты сипаттамалардың бiрi болып табылған, оның нарықтық құны кәсiпорынның бір жағынан қарағанда тура сипатталады.

Ақшалай ағындардың дисконттау әдiсі, болжалданған келешек табыстарды алуымен ағымдағы құнның көрсеткіштерінің аудармасында негізделген. Оның айырмашылық ерекшелігі және бас қадыр-қасиеті, ол табыстардың жүйесіз өзгерістерін ескеруге мүмкіндік беруі болып табылады. Берілген әдіспен, баға ақшалай ағымдарының болжам спектрінің құрастыруы қосылады. Жалпы табыстардан әрдайымды, айналмалы шығындарды, амортизациялық шығындар және сатуға шығындар, проценттер және салықтар және әр жылғы болжамды кезеңіне таза табыстың болжамы жасалына алады. Содаң соң инвестициялық талдау жүргізілуімен қатар дисконт ставкасы есептеледі.Компания құнының шамасы болжам мерзімінде анықталады. Әйтеуір, ақша ағымының ағымдағы сома құны сияқты, әйтеуір, кәсіпкерлік құнының алдын ала көлемі, болжам кезеңінде және болжамдау кезіңде ағымдағы құн мәні анықталады.

ААД таңдау: меншiктi капитал үшiн; барлығы үшін инвестиция капиталы. Ақшалай амортизациялық төлемi таза пайданың меншiктi капиталы үшiн ағын салықтардың төлемiнен кейiн таза айналым капиталының (өсу ) кiшiрейтуi (iргелi салым ) активтерiнiң сатуы - ұзақ мерзiмдi қарыздың (кiшiрейту ) өсуi. Кәсiпорынның (акционерлiк ) меншiктi капиталын нарықтық құндарды бұл үлгiнi қолдануына үмiт артады. Ақшалай барлық инвестиция үшiн ағын.пайыздар және салықтардың төлеуiне дейiн пайда капиталы амортизациялық төлемiнiң пайда салығы таза айналым капиталының (өсу ) кiшiрейтуi - (iргелi салым ) активтердi сатуы. Егер жеткiлiксiз өтiмдiлiк акциялардың миноритарлық пакетi бағаланса, онда жеткiлiксiз өтiмдiкке сипат және бейбақылау жеңiлдiгi есепке алынады.

3. Табыс капитализациясының әдiсi: ұғым және кезеңдері

Пайданың капитализациясының әдiсi қаржы жағдайында тұрақты және табыстардың ағын саласы үшiн өз жарамдылығы, сонымен бiрге тұрақты болып табылады, дәлелдейтiні кәсiпорындардың бағасының жанында қолданылады. Осы әдiстi кәсiпкерлiктiң бағасында бiрақ жылдаптарға пайдалар немесе ақшалай ағындар шамаларының түбегейлi тербелiстерi, бағаланатын кәсiпорындардың тән көпшiлiктерi артынан сирек болады.

1. Бағалаудың табысты тәсілінің негізгі ережелері.

2. Табыс жолын қолдану барысында ақша құнын есепке алу уақыты.

3. Табыс капитализациясының әдiсi.

4. Ақшалай ағындардың дисконттау әдiсі.

5. Бизнесті бағалау табыстарын болжау.

1.Салыстырмалы жол: кәсiпкерлiктiң әр түрлi объекттерiнiң бағасы үшiн, әдiстердiң мәні және қолданылуы

Салыстырмалы жол қарастыруымен фирманың меншікті капиталының құндылығы анықтайтын бағасы бойынша құрастырылған нарықтың жеткілікті сомасымен сатылады. Басқаша айтқанда, бағаланатын кәсіпкерліктің құндары өте ықтимал бағамен, ұқсас фирмада нарықтың жазып алған нақты сатулары болады. Салыстырмалы жол қарастыруымен меншікті капитал құндылығы анықтаған бағасы бойынша, құрастырылған нарықтың жеткілікті сомасымен сатылады.

Салыстырмалы жолдың негiзгi артықшылығы, бағашы ұқсас кәсiпорындардың сауда-саттық бағдарлаушысы болып табылады. Демек, салыстырмалы жол мәлiметте негiзделедi және нәтижелер кәсiпорынмен өндiрiстiк - iс жүзiнде жеткен заңсыз қаржылық қызметтердi қамтып көрсетедi, осы уақытта табыс жолы келешек табыстар туралы болжамдарына бағытталған. Салыстырмалы жол сонымен бiрге, сол кезде бағалау тәжірибесінде қолданылады және елеулі кемшіліктерін қамтиды. Таңдау мақсаттарына тәуелді болып, обьект және бағаның нақты шарттарының тәуелді болуында 3 түрлі негізгі әдіс қаралады: Бiрiншiден, есептеу үшiн базасы, өткен қаржы нәтижелерi болып табылады. Демек, әдiс кәсiпорынның даму перспективасын болашақта аяққа басады. Екiншiден, салыстырмалы жол бағаланатын кәсiпорын бойынша ғана жағдай болуы мүмкiн. Аналогтердiң кәсiпорындарынан қосымша мәлiмет алу, оған күрделi және қымбат бағалы процесс жеткiлiктi. Үшiншiден, бағашы күрделі түзету істеу керек, қорытынды шама маңызы және аралық есептеулерге де түзету енгізуі керек кезінде маңызды дәлелдеуді талап етеді. Бұл іс жүзінде ұқсас абсолютті кәсіпорындар жоқ екенімен байланысты. Салыстырмалы жол таңдауы басты үш негізгі әдістер қолдануын қарастырады, таңдау мақсатында обьект және бағаның нақты шарттарынан тәуелді болады.

1. Компанияның әдiсi немесе капитал нарығының әдiсi, ашық фондылық нарық құрастырған баға қолдануында негiзделген. 2.. Мәмiлелердiң әдiсi немесе сатулар әдiсі, кәсiпорынның алуына бағада бағытталған немесе оның акцияларының бақылау пакеттерi. Бұл осы әдiстi өте ұтымды қолданылу аясын анықтайды - 100%-ды капитал бағасы, немесе акциялардың бақылау пакеттерi 3. Салалық коэффициенттердiң әдiсi. Салалық коэффициенттердiң әдiсi немесе салалық байланыстардың әдiсi, бағамен және нақтылы қаржы параметрлерiнiң арасындағы кеңес берiлетiн байланыстардың қолдануында негiзделген. Салалық коэффициенттер кәсiпорынның меншiктi капиталының бағасының аралығында, байланысқа ұзақ статистикалық бақылауларын негiзге ала отырып, аналитикалық ұйымдармен әдетте есеп айырысады және ең маңызды өндiрiстiк - қаржы көрсеткiштермен.)

2. Серіктестік – аналогының әдісі, оның ең басты ерекшелігі және кәсіпкерліктің құн бағасын қолдану шарттары.

Бағалардың қолдану негізінде, ашық қор нарығы құрастырылған. Кәсіпкерліктің баға базасын салыстыру үшін ашық түрдегі акционерлік қоғамдардың бір акциясының бағасы қызмет көрсетеді. Демек, осы әдіс таза түрде (бақылаулы емес) миноритарлық акциялар пакетінің бағасы үшін қолданылады.   кәсіпкерліктің бағасы. Жылжымайтын мүлік баға базасын салыстыру үшін бір квадрат метрдің бағасы қызмет көрсетеді.