Шығындар
|
Сомасы(теңге)
|
1
|
Техникалық құралдардың құны
|
300300
|
2
|
Энергия тұтыну шығындары
|
1050,48
|
3
|
Негізгі еңбекақы
|
212961,6
|
4
|
Қосымша еңбекақы
|
212961,6
|
5
|
Әлеуметтік аударым
|
19975,4
|
6
|
Амортизациялық аударымдар
|
5674,1
|
7
|
Басқа шығындар
|
6418,9
|
8
|
Өндірісті дайындау және игеру шығыстары (∑ 1- 7-ден 0,5%)
|
1412,09
|
9
|
Жалпы шаруашылық шығындар (∑1-7-ден 3%)
|
8472,6
|
10
|
Өндірістің өзіндік құны (∑ гр1ден гр9 дейін)
|
392856,5
|
11
|
Кәсіпорын кірісі (гр.10-ден 20%)
|
58460,8
|
12
|
Өнім бағасы (гр 10+11)
|
350764,8
|
13
|
ҚҚС – 12% (гр.12-ден 12%)
|
42091,7
|
14
|
Жіберілетін баға (гр 12+гр 13)
|
392856,5
|
Жүйені құрудың жылдық тиімділігі өрнектен анықталады:
Эг=∆3 / (Ен + Кр)= 337856,6/(0,15+0,29)=767855,9 (19)
Мұндағы ∆3- ақпараттық жүйені құруға және оған қызмет көрсетуге арналған шығындар мөлшерінің өзгеруі:
∆3=∆И ∑- К (Ен + Кр)= 510713,5-392856,5*(0,15+0,29)=337856,6 (20)
Мұндағы ∆И∑- бағдарламаны пайдалану арқылы жұмыс шығындарының абсолютті өзгеруі
∆И∑=К*1,3 = 392856,5*1,3=510713,5
Кр - жаңарту коэффициенті, қолданыстағы жабдықтың қызмет ету мерзімін ескере отырып амортизация нормасы ретінде қабылданады (T жүйесінің қызмет ету мерзімі. - 3 жыл) және мынадай формула бойынша анықталады:
КР=Ен / ((1+Ен)тел-1)
Кр = 0,15 / ((1+0,15)3-1)=0,29
К-бір уақыттағы капитал салымы
К= 392856,5 теңге
Өзгертілген шығындар:
∆3=337856,6 теңге
Жылдық тиімділіктер мына өлшемге жоспарланады
Эr =767855,9 теңге
Енді сіз өрнектен жаңа жүйені құрудың өтелу мерзімін анықтай аласыз
Ток = К/Эг=392856,5/767855,9=0,51 (22)
Берілген өтелу мерзімі тек қана жаңа жүйе құрудағы материалдық басымдылықты ескертеді.
Тұтастай алғанда, егер оның өтелу мерзімі бір жылдан аз болса, жүйе үнемді болып саналады.
3-кесте. Рентабельділік көрсеткіштері
Жоспар бойынша жобаны әзірлеу мерзімі
|
Күн
|
49
|
Қызметкерлер саны
|
адам
|
1
|
Өнімнің өзіндік құны
|
теңге
|
292304,07
|
Кәсіпорынның кірістері
|
теңге
|
58460,8
|
Өнімнің жіберілетін бағасы
|
теңге
|
392856,5
|
Орташа айлық еңбекақы
|
теңге
|
130831,86
|
Шығындардың мерзімі
|
Жыл
|
0,51
|
6. ҚАУІПСІЗДІК ТЕХНИКАСЫ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ ЖӨНІНДЕГІ ІС-ШАРАЛАР
6.1 Еңбекті қорғау
Еңбекті қорғау-бұл құқықтық, әлеуметтік-экономикалық, санитарлық-гигиеналық, психофизикалық, емдеу-профилактикалық, оңалту және басқа да іс-шараларды қамтитын еңбек қызметі кезінде қызметкерлердің өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі. Еңбекті қорғаудың функциялары-бұл санитария мен еңбек гигиенасын зерттеу, еңбек процесінде жұмысшылардың денесіне зиянды факторлардың әсерін азайту жөніндегі шаралар. Еңбекті қорғаудың негізгі әдісі-қауіпсіздік ережелерін асыра пайдалану. Сонымен бірге екі негізгі міндет шешіледі: жұмыс кезінде адамға қауіп төндірмейтін машиналар мен құралдарды жасау және еңбек процесінде адамның қауіпсіздігін қамтамасыз ететін арнайы қорғаныс құралдарын жасау, сонымен қатар жұмысшыларға қауіпсіз еңбек әдістері мен қорғаныс құралдарын қолдануға үйрету жүргізіледі, қауіпсіз жұмыс үшін жағдайлар жасалады.
Нормативтік-техникалық құжаттамадағы негізгі құжат "еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі"нормативтік актісі болып табылады.
ССБТ стандарттары қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың түрлері бойынша жалпы талаптар мен нормаларды, өндірістік жабдыққа, өндірістік процестерге, жұмыс істеушілерді қорғау құралдарына қойылатын жалпы қауіпсіздік талаптарын және еңбек қауіпсіздігін бағалау әдістерін белгілейді.
Салааралық ережелер мен нормалар ведомстволық бағыныстылығына қарамастан барлық кәсіпорындар мен ұйымдар үшін міндетті болып табылады.
Салалық ережелер мен нормалар жекелеген салаларға ғана қолданылады. Еңбек туралы заңнаманың, стандарттардың, ережелердің, нормалардың, технологиялық құжаттаманың және т.б. негізінде еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтар әзірленеді: жалпы, жекелеген кәсіптер үшін, жекелеген жұмыс түрлері үшін.
6.2 Қауіпсіздік техникасы
Кез-келген компьютер электр құралы болып табылады және ықтимал қауіп төндіреді. Сондықтан компьютермен жұмыс кезінде қауіпсіздік талаптарын сақтау қажет.
Жұмыс басталар алдында электр сымдарының жарамдылығын тексеру керек, олардың көмегімен жабдық желіге қосылатын ажыратқыштар, штепсельдік розеткалар, компьютердің жерге тұйықталуының болуы және оның жұмыс қабілеттілігі. Электрмен жабдықтау жүйесінде сапасыз және тозған компоненттерді, сондай-ақ олардың суррогат алмастырғыштарын қолдануға болмайды: розеткалар, ұзартқыштар, адаптерлер, тістер. Штепсельдерді қосу үшін розеткаларды өздігінен өзгерту мүмкін емес. Розеткалардың электр контактілері механикалық жүктемелерге ұшырамауы керек. Барлық қуат беретін кабельдер мен сымдар компьютер мен перифериялық құрылғылардың артқы жағында орналасуы керек. Оларды пайдаланушының жұмыс аймағында орналастыруға болмайды.
Компьютерлік жүйенің компоненттерін қосумен, ажыратумен немесе ауыстырумен байланысты қандай да бір операцияларды алдын ала қуатты өшірмей жүргізуге тыйым салынады. Компьютерлік жүйе компоненттерінің пайдалану немесе желдету саңылауларына бөгде заттарды енгізуге тыйым салынады.
Компьютерлердің кейбір компоненттері желіден ажыратылғаннан кейін ұзақ уақыт бойы жоғары кернеуді сақтай алады. Сондықтан оларды өздігінен бөлшектеуге немесе жөндеуге болмайды.
6.3 Дербес компьютерде жұмыс істеу кезіндегі өрт қауіпсіздігі
Өрт қауіпсіздігі дегеніміз - өрттің шығу мүмкіндігі алынып тасталатын объектінің күйі, ал ол пайда болған жағдайда адамдарға оның қауіпті факторларының әсер етуінің алдын алады және материалдық құндылықтарды қорғау қамтамасыз етіледі.
Өрттен қорғау - адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, өрттің алдын алуға, оның таралуын шектеуге, сондай-ақ өртті ойдағыдай сөндіруге жағдай жасауға бағытталған ұйымдастырушылық-техникалық шаралар кешені.
Өрт қауіпсіздігі өрттің алдын алу жүйесі және өрттен қорғау жүйесі арқылы қамтамасыз етіледі. Барлық қызметтік үй-жайларда өртке қарсы техниканың орналасуын көрсететін «Өртті эвакуациялау жоспары» болуы керек.
Көрме орталығындағы өрттер ерекше қауіп төндіреді, өйткені олар үлкен материалдық шығындармен байланысты.
VTS - үй-жайлардың шағын аудандары. Өздеріңіз білетіндей, өрт жанғыш заттар, тотықтырғыш және тұтану көздері өзара әрекеттескенде пайда болуы мүмкін. Өрт шығуы үшін қажет үш негізгі фактор да көрме орталығы ғимаратында бар.
ВК жанғыш компоненттері: үй-жайларды, бөлімдерді, есіктерді, едендерді акустикалық және эстетикалық әрлеуге арналған құрылыс материалдары, перфокарталар мен перфокарталар, кабельді оқшаулау және т.б.
Компьютерлік орталықтағы тұтану көздері компьютерден шығатын электр тізбектері, техникалық қызмет көрсету үшін пайдаланылатын құрылғылар, электрмен жабдықтау құрылғылары болуы мүмкін, мұнда әр түрлі бұзушылықтар нәтижесінде жанғыш материалдардың тұтануын тудыруы мүмкін қызып кеткен элементтер, электр ұшқындары мен доғалары пайда болады.
Сымдар арқылы электр тогы өткенде, жылу едәуір мөлшерде бөлінеді. Бұл жағдайда оқшаулау еруі мүмкін. Желдету және ауа баптау жүйелері компьютерден артық жылуды кетіру үшін қолданылады.
Өрттен қорғаудың маңызды міндеттерінің бірі - ғимараттың үй-жайларын қиратудан қорғау және өрт кезінде жоғары температура жағдайында олардың жеткілікті беріктігін қамтамасыз ету. Компьютерлерді орналастыру қарастырылған КК-нің электрондық жабдықтарының, сондай-ақ оның өрт қаупі санатының қымбаттығын ескере отырып, КС үшін ғимараттар мен ғимараттың басқа мақсаттарға арналған бөліктері отқа төзімділіктің бірінші және екінші дәрежелері. Құрылыс конструкцияларын жасау үшін, әдетте, кірпіш, темірбетон, шыны, металл және басқа жанбайтын материалдар қолданылады. Ағашты пайдалану шектеулі болуы керек, егер қолданылса, оны отқа қарсы заттармен сіңдіру керек.
6.4 Қоршаған ортаны қорғау
Табиғат-бұл адамды қоршап тұрған нәрсе. Ол бәріне де, бәріне де ана, әр түрлі өрнек формалары мен мағыналары бар. Табиғат тірі және жансыз болып бөлінеді. Оны ғалам, біз өмір сүретін орта, барлық нәрсе ретінде қарастыруға болады.
"Қоршаған орта" - бұл ғылыми түсінік. Ол табиғи жағдайларды және белгілі бір аймақтың экологиялық жағдайын сипаттайды. Әдетте бұл термин жер бетіндегі табиғи жағдайларды, соның ішінде тірі және жансыз табиғатты, сондай-ақ олардың адам денесімен өзара әрекеттесуін сипаттау үшін қолданылады.
Ежелгі дәуірде де адамдар жануарлардың бір-бірімен және қоршаған табиғи ортамен өзара әрекеттесу заңдылықтарын байқай бастады. Бірақ сол күндері тіпті биология жеке ғылым емес, философияның құрамдас бөліктерінің бірі болды.
"Адам - табиғат" қарым-қатынасы әрдайым үйлесімді болуы керек, өйткені бұл адамның денсаулығы мен бүкіл қоғамның сапалы дамуын қамтамасыз етеді. Табиғатты өзінің бастапқы түрінде сақтау-бұл әр адамның және тұтастай қоғамның мәдениетінің көрінісі.
Қоршаған ортаны қорғау немесе қолданбалы экология - бұл адамның табиғатқа зиянды әсерін шектеуге арналған белгілі бір шаралар жиынтығы. Дамыған елдерде энвиронментология ұғымы қолданылады, ол "қоршаған ортаны қорғау туралы ғылым"дегенді білдіреді.
Бүгінгі таңда көптеген елдер мен қауымдастықтарда қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету үшін арнайы шаралар қолданылады:
1) атмосфераға және гидросфераға зиянды газдар мен заттардың шығарылуын шектеуді қамтиды.
2) мамандандырылған қорықтар, қаумалдар, ұлттық парктер құру.
3) балық аулауды, аң аулауды шектеу.
4) қоқыс шығаруды шектеу. Қалдықтарды өңдеудің заманауи әдістерін енгізу.
Өмір бойы адам ағзасы қоршаған орта факторларының кең спектріне үнемі ұшырайды. Қалалық жағдайда адам денсаулығына факторлардың 5 негізгі тобы әсер етеді: әлеуметтік, биологиялық, өмір сүру ортасы, өндірістік факторлар және өмір салты. Өмір салты факторларының ішінде темекі шегу мен ауада демалу қала тұрғынының денсаулығына үлкен әсер етеді. Сондықтан адам денсаулығы үшін ол дем алатын ауаның тазалығы ерекше маңызды.
Қоршаған ортаны ластаудың негізгі көздері-ірі өнеркәсіптік кәсіпорындар, жылу және атом электр станциялары, автомобиль көлігі. Жылу электр станцияларының қалдықтары мен шаңдарында адам ағзасына аса зиянды кремнийдің қостотығы, ауыр металдардың қосылыстары, күшән, сынап, ванадий, қорғасын бар.
Өнеркәсіптік шығарындылардан басқа, қалалық ауаға 21 млн.тоннаға жуық атмосфераға автомобиль көлігінің шығарындылары түседі, оның ішінде көміртегі оксиді - 16,8 млн. тонна, азот оксиді - 1,0 млн. тонна, түрлі көмірсутектер - 3,2. Орташа алғанда, Қазақстанның әрбір азаматына жылына 300 килограмға дейін ластаушы заттар келеді
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазіргі заманда жаңа технологиялар дами бастады. Онлайн оқу кезінде мессенжер құралы үлкен сұранысқа ие болды. Онлайн оқуға негізі сандық, мультимедия, виртуалды және желілік технологияларды қолдану жатады. Ғаламторда әртүрлі оқу құралдары пайда бола бастады. Сол себепті осы жобада Телграм бот құралы таңдалынды.
Дипломдық жобаның тақырыбы «Fire setting» Телеграмм бот құралы. Бұл жобаның негізгі мақсаты. Адам құрылғыға баптауларды дұрыс таңдауы.
Телеграмм бот құралында басқа да басымдықтары арасынан сарапшылар төмендегілерді атайды:
Кез келген жерден, кез келген құрылғы арқылы кіруге болады;
Ақпараттандыру;
Балл қоюда объективтілік;
Тапсырмалардың күрделілігінің түрл ідеңгейі;
Өтіп кеткен материалдарды қайталау мүмкіндігі.
Телеграм бот құралдарын дайындау елімізге жаңа денгейге өтуге көмектеседі.Цифрлық жүйеде еліміз көштен қалмауы керек.Болашақ біздің қолымызда.
Жалпы дипломдық жұмысты әзірлеу барысында қойылған барлық талаптармен, тапсырмаларға толық қол жеткізілген. Дипломдық жұмыс толық әдістемелік нұсқаулардағы талаптарға сай әзірленген.
Достарыңызбен бөлісу: |