«Техникалық термодинамика және химиялық өндірістегі энерготехнология» пәні бойынша



бет1/2
Дата14.06.2016
өлшемі0.63 Mb.
#134834
түріЖұмыс бағдарламасы
  1   2

Жұмыс бағдарламасы





ПМУ ҰС Н 7.18.2/06

түрі

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі


С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Химия және химиялық технологиялар кафедрасы


«Техникалық термодинамика және химиялық өндірістегі энерготехнология» пәні бойынша

(050720) - Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы, мамандығының студенттеріне арналған

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Павлодар


Мемлекеттік жалпыға міндетті маманндықтың білім стандарты және типтік бағдарлама негізінде әзірленген пәннің жұмыс бағдарламасына бекіту парағы





ПМУ ҰС Н 7.18.1/06

түрі




БЕКІТЕМІН

Оқу ісі жөніндегі проректор ______________Н.Э.Пфейфер «___»__________200__ж.


Құрастырушы: аға оқыгушы х.ғ.к. Исабаева М.А.

Химия және химиялық технологиялар кафедрасы

«Техникалық термодинамика және химиялы-технологиялық өндірістің энерготехналогиясы» пәні бойынша

050720-Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы мамандығының студенттеріне арналған





ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Жұмыс бағдарламасы МЖБС ҚР 3.08.347-2007 мемлекеттік жалпы міндетті мамандықтың стандартты мен типтік бағдарлама негізінен әзірленген РОӘК 22.06.2006ж.

Кафедра отырысында ұсынылған 200__ж. «___»__________ № __ хаттама


Кафедра меңгерушісі ________________________Жапаргазинова К.Х.

(қолы)

Химиялық технологиялар және Жараластану факультетінің әдістемелік оқу кеңесімен мақұлданған


200__ж. «___»__________ № ______хаттама
ОӘК төрағасы (төрайымы) ________________________Буркетбаева У.Д.

(қолы)

КЕЛІСІЛГЕН

Факультет деканы________________Ахметов К.К. «___»__________200__ж. (қолы)


Жж ӘҚБ МАҚҰЛДАҒАН

Жж ӘҚБ бастығы __________________Варакута А.А.

«___»__________200__ж. (қолы)



  1. Химия пәннің оқу процесіндегі мақсаты мен міндеттері:

    1. Пәнді оку мақсаты:

«Техникалық термодинамика және химиялы-технологиялық өндірістің энерготехналогиясы» оқу курсы химиялық өндірістің білімді инженер-технологтарын дайындайтын теориялық және практикалық программасың оқып біліп алуы қажет.

1.2 Оқыту міндеттері:

*Физико-химиялық және химиялық процестерге қолданылатын жалпы және химиялық термодинамиканың теориялық негіздерін оқу;

*Химико-технологиялық процестерді оптимизациялау және әзірлеу, проекциялау кезінде термодинамикалық анализдерді орындау практикалық дағдыны және алу.



1.2 Тәртіпті оқу мәселелері.

Тәртіпті оқу барысында студенттер білу қажет:



  • Химиялық және техникалық термодинамиканың бастамаларын және заңдарын, оларды жылулық баланс және физикалық, химиялық процестердің жылу эффектісін есептеу үшін қолдану;

  • Заттардың негізгі термодинамикалық қасиеттерін, сұйықтар мен газдардың ағу процесі;

  • Химиялық өндірістің энерготехнологиясының теориялық негіздері;

  • Жасанды отын және сығылған газ алу , жылуды пайдалану , отынды жандыратын негізгі аппараттары мен құрылымдар.

Істей білу қажет:

  • Заттың негізгі термодинамикалық қасиеттердің есептеудің эмпирикалық әдісін және кестелерін, диаграммаларын қолдану.

  • Қатты, газ тәрізді, сұйық отынның негізгі түрлерін жандыру процестердің есептеулерін орындау.

  • Реакциялық жіне құбырлы қыздыру пештердің технологиялық есептеулерін орындау.

  • Химимялық өндірісте қолданылатын энергокүшті және салқындатқыш жабдықтарды таңдау және негізгі параметрлі және салқындатқыш жабдықтарды таңдау және негізгі параметрлік есептеулерді жасау.

2. Пререквизиттер:

Жоғары математика;

физика;

Органикалық химия;



Физикалық химия;

Хим. өндірістің негізгі процестері мен аппараттары;





Пәннің тақырыптық жоспары





ПМУ ҰС Н 7.18.2/07

түрі


3. Пәннің мазмұны



3.1 ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ



Тақырыптар атауы

Сағаттар саны

Дәріс

Тәж

Зерт

СӨЖ

1

2

3

4

5

6

1

Кіріспе

1




1

5

2

Техникалық термодинамика

2

1

3

10

3

Химия өндерістерінің энергиялық технологиясы

2

2

3

10

4

Химия өндірісінің ошақтары

3

1

3

10

5

Жылу күш қондырғылары

3

1

3

10

6

Компрессорлар және тоңазытқыш қондырғылар

2

1,5

2

10

7

Утилизациялық қондырғылар

2

1




5

БАРЛЫҒЫ:

15

7,5

15

60



3.2 Дәрістер сабақтарының тақырыптары
Тақырып №1. Кіріспе.

Пәннің мазмүны, мақсаты және оның химия технологиясының инженерлерін дайындау жүйесіндегі маңызы. Отын энергетикалық ресурстарды үнемдеу мәселелері және оны шешудің негізгі

бағыттары. Энергиялық технология ғылымының тарихи дамуының негізгі сатылары және оның ғылыми технологиялық прогрестегі және жаңа технология мен техника жасаудағы ролі. Пәнді оқытудың негізгі түрлері мен әдістері.
Тақырып №2. Техникалық термодинамика.

2.1Техникалық термодинамиканың негізгі түсініктері

Ашық және жабық термодинамикалық жүйелер.

Термодинамикалық процестер: тепе - теңдікті және қайтымсыз. Универсалды газ тұрақтылығы. Идеалды газдардың қоспасы. Порциалды қысым.

2.2Термодинамикалық бірінші заңы және оны термодинамикалық процестерді зерттеуде қолдану

Термодинамиканың бірінші заңы. Ішкі энергияның,

энтальпияның, энтропияның өзгерулерін, үлғаю жүмысын, жылуды
анықтауға қажет аналитикалық қатынастар. Идеал газдың
термодинамикалық процестері: изохоралық, изобаралық,

изотермиялық, адиабаттық және политроптық процестер. Нақты газдардың (су бүының) термодинамикалық процестері. Ашық жүйеге арналған термодинамикалық бірінші заңы. Техникалық жүмыс. Газ бен будың саңылаудан ағып шығуы.



2.3. Термодинамиканың екінші заңы

Айналмалы процестер мен циклдер: тік және бағытты, қайтымды және қайтымсыз. Тік және кері бағытты қайтымды Карно циклы және оның тиімділігін бағалауы. Г.Т.Қ. қысым және көлем түрақты кезіндегі процесі. Газ ағымының жылдамдығы. Газ ағымының секундтағы шығыны. Су бүының ағымы.



2.4. Термодинамикалық талдау тәсілдері

Термодинамикалық талдаудың энтропиялық әдісі.

Термодинамикалық талдаудың эксергиялық әдісінің негіздері. Эксергия түрлері: түйық көлемдегі зат ағының эксергиясы, жылу ағынының эксергиясы. Эксергия шығындары. Эксергиялык баланстар, диаграммалар, п.ә.к. Заттардың эксергиясын есептеу тәсілдері.

Тақырып №3. Химия өндерістерінің энергиялық технологиясы

3.1. Химия өндірісіндегі қолданылатын жылу көздері

Табиғи және жасанды отындар, олардың түрлері және пайда болулары. Отындардың негізгі сипаттамалары: элементтік құрамы, жану жылуы, ұшқыш заттардың шыгымы. Шартты отын. Отын элементтерінің жану реакцияларының стехеометриялық есептеулері, теориалық қажетті ауа мөлшерлерін және жану өнімдерінің құрамын анықтау. Ауаның артықша коэффициенті, жанудың теориялық температурасы, жану өнімдерінің энтальпиясы.

Қатты, газ және сұық отындарды жағу процестерін ұйымдастыру. Қатты отындарды жағатын оттықтардың, газ горелкаларының және сұйық отынды шашыратып беретін форсункалардың құрылыстары.

Екіншілей энергия ресурстарының (ЕЭР) түрлері. Химия өндірісіндегі ЕЭР көздері.

Дәстүрлі емес энергия көздерін жалпы шаруашылықта және химия өнеркәсіптерінде қолдану болашағы. Күн және геотермальді энергияны қолданудың негізгі бағыттары. Ошақтан және қазан қондырғысынан бу және ыстық суды пайдалану. Өндірістен шығып жатқан газдарды пайдалану.

3.2. Химия технологиясындағы энергияның пайдаланылуы

Химия өндірістерін жылумен және энергиямен жабдықтау. Энергияны пайдалану мақсаттары. ЕЭР пайдалану мүмкіндіктері және оның химия өндірістерін отынмен және жылумен жабдықтаудағы ролі. Технологиялық және қосымша қажеттіліктерге жұмсалатын энергия шығындарын анықтау. Жылыту, желдету және ауаны баптау жүйелері. Өнеркәсіптердегі энергия түтынудың сеткелік және жылдық графиктері.


Тақырып №4. Химия өндірісінің ошақтары

Химия өндірісінің ошақтарының классификациялары. Ошақтарда


отынды, реагентерді және өндірісінің қалдықтарын жағу

ерекшеліктері. Ошақ жүмысының температуралық және жылулық

режимдері.

Тақырып №5. Жылу күш қондырғылары.

Газ турбиналы және қондырғылар: тәсімдері, термодинамикалық циклдер, термиялық және эксергиялық п.э.қ. олардың тиімділігін арттыру жолдары. Теплофикация.


Тақырып №6. Компрессорлар және тоңазытқыш қондырғылар

Компрессорлардың қолданылуы және классификациясы. Бірсатылы және көпсатылы поршенді компрессорлар: жүмыс істеу принциптері, теориялық және нақты индикаторлық диаграммалары, теориялық және нақты техникалық жүмысы, сығу шектері. Компрессорда жүретін термодинамикалық процестерді ТV және ТS диаграммаларында бейнелеу.



Тақырып №7. Утилизациялық қондырғылар

ЕЭР - мен жүмыс істейтін қазандық - утилизаторлар, бу және жылу генераторлары, экономайзерлер, ауа ысытқыштар. Төмен мүмкіндікті ЕЭР - мен пайдаланатын абсорбциялық тоңазытқыш машиналары тәсімі, жылу тасымалдағыштары, термиялық, эксергиялық п.э.к. Утилизациялық техниканың даму болашағы. Энергиялық - химиялық - технологиялық жүйелер (ЭХТЖ). ЭХТЖ - дің мәні мен маңызы. ЭХТЖ- ін жасаудың негізгі


принциптері. ЭХТЖ - ін жасау бағыттары. ЭХТЖ талдаудың энтропиялық және эксергиялық эдістері. Энергиялық технологиялық жүйелердің термодинамикалық жэне термодинамикалық тиімділіктерін анықтау. ЭХТ - індегі қоршаған ортаны қорғау мәселелері. Эксергиялық анализдер және эксергиялық пайдалы әсер коэффициентерін анықтау.

3.3. Тәжірибелік сабақтардың мазмұны
Тақырып №2. Техникалық термодинамика.

Тәжірибелік сабақ №1. Идеал газдардың термодинамикалық процестерін есептеу.



Тақырып №3. Химия өндерістерінің энергиялық технологиясы Тәжірибелік сабақ №2. Су буының термодинамикалық процестерін есептеу.
Тақырып №4. Химия өндірісінің ошақтары.

Тәжірибелік сабақ №3. Газ турбиналы, бу турбиналы, бу күш және тоңазыткыш қондырғылардың термодинамикалық циклдерін есептеу.



Тақырып №5. Жылу күш қондырғылары.

Тәжірибелік сабақ №4. Қаттықсұйық және газтәріздес отындардың жану процестерінесептеу.



Тақырып №6. . Компрессорлар және тоңазытқыш қондырғылар Тәжірибелік сабақ №5. Компрессорларды есептеу.

Тақырып №7. Утилизациялық қондырғылар

Тәжірибелік сабақ №6. Химия өндірісінде қолданылатын пештерді есептеу.

Тәжірибелік сабақ №7. Қазандық утилизаторларды, ауа ысытқыштарды, экономайзерлерді, бу және жылу генераторларын есептеу.

3.4 Зертханалық сабақтардың мазмұны

1. Кіріспе. Қауіпсіздік техникасынан нұсқаулық. Химиялық лабораторияда жұмыс жасаған кезде қойлатын талаптар.

2. Техникалық термодинамика.

Судың буландыру жылуын анықтау.



3. Химия өндерістерінің энергиялық технологиясы

Газ бен будың саңылаудан ағып шығу процесін зерттеу.



4. Химия өндірісінің ошақтары

Ауаның термодинамикалық процестері зерттеу.



5. Жылу күш қондырғылары

0тынның жану жылуын анықтау.



6. Компрессорлар және тоңазытқыш қондырғылар

Компрессор немесе вентилятордың жұмысын сынау.




3.5 СӨЖ МАЗМҰНЫ



СӨЖ түрі

Есеп беру түрі

Бақылау түрі

Сағаттар

саны

1

2

3

4

5



Дәрістік сабақтарға дайындық

Жұмыс дәптері

Дәріс материалдары бойынша сұрау

7,5




Зертханалық сабақтарға дайындық

Дәптерге конспект жазу

Зертханалық жұмысқа рұқсат алу

5




Аралық бақылауға дайындық

Жауап парағы

Бақылау жұмысы

МБ-1,МБ-2



4




Зертханалық сабақтарға есеп беру және қорғау

Жұмыс дәптері

Зертханалық жұмыс бойынша сұрау

4




Курстың қосымша материалдары бойынша

Дәптерге конспект жазу

Ауызша сұрау

коллоквиум



24,5



Үй жұмысқа дайындық

Жұмыс дәптері

Жазбаша тексеру

10

ҚОРЫТЫНДЫ:

60

СӨЖ дәрістік курстың тақырыптарын зерттеу үшін бағытталған: студенттермен оқулықтар, құралдарға нұсқаулар және басшылық (паспорт) зерттеледі.

СӨЖ бақылау түрі болып студенттердің дәрістік курстың бағдарламасын орындау дайындығының деңгейі, сонымен қатар күндізгі оқу бөлімінің студенттері үшін – жоғары көрсетілген тақырыптар бойынша дәптерге есептер шығару, сыртқы оқу бөлімінің студенттері үшін – бақылау жұмысының орындалуы және конспект құру саналады.


Студенттердің өз бетінше оқып-игеруге арналған тақырыптар:
2. Қайтымсыз процестер термодинамикасының негіздері (Қолданылатың әдебиет: [1], 24-102 бет.)

Энергия, масса және импульс сақтау заңдары. Энергияның өзгеру заңы. Ашық жуелерді зерттеуге қайтымсыз процестер термодинамикасының әдістерін қолдану. Жылу өткізгіштік коэффициенті. Көпқабатты тікбүрышты және қүбыр тектес кондырғылардың жылу өтгізгіштік коэффициеті. Бірқабатты және көпқабатты тікбүрышты және қүбыртектес қондырғылардың жылу беру коэффициенті


3. Энергия технологиялық аппараттар. Өндірістік қазандық қондырғылар (Қолданылатың әдебиет: [1], 240-248 бет.)

Негізгі түсініктер. Бу, су жылытқыш қазандықтар: түрлері және қүрылыстары. Қосымша ысытқыштар (бу қыздырғыштар, су экономайзерлері, ауа ысытқыштар). Қазандық агрегаттарды есептеу негіздері, жылулық есептеудің мақсаттары мен тәсілдері. Қазандық агрегаттың жылу балансы және п.э.к. Отынның жұмсалу мөлшері. Қазандық агрегатты қолданудың негізгі ережелері. Қазандық агрегаттың эксергиялық п.э.к.

Хим. өнеркәсіпте энергоқолдану құрылымы. Жылу энергиясының негізгі деректері және жылутасымалдаушылар. Газ тәрізді, сұйық, қатты отынның жану процестері. Классификация, құбырлы пештердің жұмыс құруы және олардың негізгі элементтері.

4. Химия өндірісінің ошақтары (Қолданылатың әдебиет: [1], 240-248 бет.)

Ошақтағы жылуды регенерациялау. Ошақтың жылулық және эксергиялық п.э.к. Химиялық қалдықтарды ошақта жағу.



5. Жылу күш қондырғылары. (Қолданылатың әдебиет: [1], 479-587 бет.)

Теплофикация.


6. Компрессорлар және тоңазытқыш қондырғылар (Қолданылатың әдебиет: [1], 291-306 бет.)

Суытылатын және суытылмайтын компрессорлардың тиімді қуаты. Газ және буды сығу процесінің эксергиялық талдауы. Турбокомпрессорлар. Желдеткіштер және вакуум- насостар.


7. Утилизациялық қондырғылар(Қолданылатың әдебиет: [1], 307-339 бет.)

Химия өндірісінің энергиялық технологиясының қолданылуы: 1.Аммиак өндірісінің энергиялық технологиясы. 2.Азот қышқылы өндірісінің энергиялық технологиясы. З.Көмірді газификациялау процесінің энергиялық технологиясы. 4.0рганикалык синтез процесінің энергиялық технологиясы. 5.Мүнай химиялық синтез процесінің энергиялық технологиясы. 6.Өндірісінің зиянды қатты, сүық және газ тәріздес қалдыктарын утилизациялау процестерінің энергиялық технологиясы.




Мамандықтың оқұ жұмыс жоспарынан үзінді





ПМУ ҰС Н 7.18.1/10

түрі



Оқу жұмыс жоспарынан үзінді

050720-Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы мамандығының оқу жұмыс жоспарынан үзінді





Оқыту

түрі


Бақылау түрлері

Сағатпен есеп.студенттер.

жұмыс көлемі



Сағат курстар және семестрлер бойынша бөлінуі

Емт.


Сын.

Кж.

Кжұм.

ЕГЖ

Бақ.жұм.

жалпы

Д

ә

р



Т

ә

ж



З

Е

р



С

ө

ж



Жалпы


ауд

Сөж


Күндізгі орта білім негізіңде

7





7







90

30

60

Семестр 5

15

7,5

7,5

60

Негізгі әдебиет:


НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР

  1. Бродянский В.М. Эксергический метод и его приближение,- М.: Энергоиздат. 1988.-288с.

  1. Кириллин В.А. Техническая термодинамика.- М.: Энергия, 1979.-512с.

  2. Лейтес И.Л., Соена М.Х., Семенов В.Н. Теория и практика химической энерготехнологии.- М.: Химия, 1988.-280с.

  3. Чечеткин А.В. Теплотехника.- М.: Высшая школа, 1986.-334с




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет