1 Бороденко В.А. Практический курс теории линейных систем автоматического регулирования. – Павлодар : Кереку, 2007. – 260 с.
2 Ерофеев А.А. Теория автоматического управления. – 2-е изд., перераб. и доп. – СПб. : Политехника, 2005. – 302 с.
3 Электрические системы. Математические задачи электроэнергетики: учебник для студентов вузов / под ред. В. А. Веникова. – 2-е изд., перераб. и доп. – М. : Высш. школа, 1981. – 288 с.
4 Сборник задач по теории автоматического регулирования и управления / под ред. В.А. Бесекерского. – 5-е изд. – М. : Наука, 1978. – 512 с.
5 ГОСТ 2.105-95. Единая система конструкторской документации. Общие требования к текстовым документам. – М. : ИПК Издательство стандартов, 1996. – 36 с.
А қосымшасы (мәлімет)
Құрылымдық түрлендірулер
Анализ немесе синтез үшін жүйені буындар, тармақтар, түйіндер мен сумматордан тұратын құрылысты схемамен ұсынады. Буын немесе блок ішкі түрлендіруінің функциясымен көрсетілген кірісі мен шығысы бар тікбұрышпен бейнеленеді. Түйіндер (сигналдардың тармақталу орындары) графикалық схемада 1,5 - 2 мм диаметрімен нүкте болып белгіленеді. Тармақ (байланыс), сигнал қозғалысының бағытын бейнелейтін, соңында тілшесі бар сызықпен көрсетіледі. Сумматорлар (салыстыру элементтері) сигналдардың қосылу орнын көрсетеді.
|
Олар орта өлшемдегі бос дөңгелекпен (түйіннен үлкенірек), немесе үлкен дөңгелекпен (түзу сызықпен крестке крест сызылған).
|
Ереже бойынша сумматордың үштен көп емес кірісі, бірден көп емес шығысы және k = 1 беріліс коэффициенті бар. Сумматордың барлық кірістері бір-бірінен тәуелсіз. Егер сумматордың кірісінде сигналдың белгісі өзгертілсе (инверторлау), яғни осы кірісі бойынша сумматордың коэффициенті минус бірге тең, кіріс инверторлаушы деп аталады, ал сумматор – салыстыру элементі. Сумматордың мұндай кірісі бейнелеу үшін минуспен бос дөңгелек түрінде және белгіленуі үшін боялған секторымен үлкен дөңгелек түрінде белгіленеді.
Әдетте жеке буындардың берілісінің белгілі функцияларында буындардың бірігуінің (объектінің, реттегіштің), немесе тұтас барлық жүйенің эквивалентті беріліс функциясын (БФ) табуды талап етеді. Ол үшін құрылымдық түрлендірулердің ережесін қолданады:
1) Буындардың тізбектей жалғануы. Тізбектей жалғанған буындардың эквивалентті беріліс функциясы осы буындардың беріліс функцияларының көбейтіндісіне тең.
2) Буындардың параллельді жалғануы. Параллельді жалғанған буындардың эквивалентті беріліс функциясы осы буындардың беріліс функцияларының қосындысына тең (мұнда сигнал жолындағы сумматор кірісінің белгісі есепке алынады).
3) Кері байланысымен жалғануы (қарсы-параллельді). Кері байланысымен жалғанудың эквивалентті беріліс функциясы бөлшекке тең – алымында кірісінен шығысына қарай тура жолдағы буынның БФ жазылған, ал бөлімінде – бір минус кері байланысының тұйықталған контуры (КБТК) бойынша буындарының БФ көбейтіндісі.
4) Айқасқан байланысымен жүйелердегі әсерлердің тасымалдануы (жүйеде аралас жалғанғанда (таза тізбектей емес, және де таза параллельді емес) қолданылатын құрылымдық түрлендірулердің ережесі).
Нәтижелі жүйесі өзгермеу үшін тасымалданушы әсердің тізбегіне, берілгендердің тасымалдануы кезінде жоғалғандардың беріліс функциясына тең, немесе берілгендердің тасымалдануы кезінде ие болатын кері беріліс функциясына тең БФ-пен фиктивті буынды енгізеді.
Ереженің мәнісі мынада: бастапқы схемасымен салыстырғанда түрлендіруден кейін пайда болатын кез келген өзгерулер нәтижелі беріліс функциясына әсер етпеуі керек.
5) Мейсонның ережесі.
Ереже жүйені хабарланған граф ретінде қарастырады және оны жеке фрагменттері бойынша түрлендірусіз сипаттауға мүмкіндік береді.
Жүйенің беріліс функциясы, алымы тура жолдағы БФ-ның КБТК жиынтықтық анықтауыштарына (тура жолға қатысы жоқ) көбейтіндісінің қосындысына тең, ал бөлімі бір минус КБТК-пен айқаспайтын анықтауышы мен жалпы КБТК беріліс функциясының көбейтіндісінің қосындысына тең бөлшекті құрастырады.
КБТК анықтауышы бір мен контуры бойынша буындардың БФ көбейтіндісінің айырмасына тең, мысалы, Δ12=1-(-W1W2)=1+W1W2.
Көрсетілген жүйенің Wzx беріліс функциясының алымының полиномын құру кезінде х кірісінен z шығысына қарай тура жолдағы БФ (сумматор 1-дің беріліс коэффициентіне тең) есептейміз және кері байланыстың барлық тұйықталған контурлары осы тура жолға қатысты екенін тексереміз. Бұл шарт орындалмайды, сондықтан тура жолдың БФ-сын онымен айқаспайтын КБТК-ның Δ23=1-W2W3 анықтауышына көбейтеміз. Беріліс функциясының бөлімінің полиномын құру кезінде кері байланыстың барлық тұйықталған контурлары бір-бірімен айқасатынын (жалпы бөлігі бар) көреміз, сонда барлық контурларға бір ортақ. Содан соң бөлімінде бірді жазамыз және плюс-минус әрбір КБТК бойынша буындардың БФ көбейтінділері. Соңында
Введение
Лабораторный практикум предназначен для изучения курса «Теория линейных систем автоматического регулирования» студентами специальности 050702 «Автоматизация и управление», однако может быть использован студентами любой специальности, обучающимися основам теории автоматического управления (ТАУ).
В качестве среды для моделирования систем регулирования используется библиотека программ LinCAD. Она включает набор программ для исследования линейных систем под управлением DOS и предназначена для образовательных целей. В лабораторном практикуме используется лишь часть программ библиотеки, относящаяся к одномерным системам управления. Для установки кириллицы под управлением операционной системы Windows XP необходимо запускать программы через файл LinCADXP.exe.
Ввод данных во всех программах производится единообразно в виде передаточной функции или характеристического полинома, целая часть числа отделяется точкой. В обоих случаях предварительно запрашивается порядок полинома (максимальная степень s, не выше семи), а затем вводятся коэффициенты в порядке убывания степени s (от старшего коэффициента к младшему, включая нулевые значения). Индексы коэффициентов полинома соответствуют записи
.
Поскольку уже для выполнения первой работы необходимо вычислить передаточные функции для всех выходов фильтра, в пособии дано соответствующее приложение «Структурные преобразования».
Задание
Достарыңызбен бөлісу: |