Тербелістерді қосу. Өшетін және еріксіз тербелістер


Еріксіз электромагниттік тербелістер. Резонанс



бет3/4
Дата15.06.2023
өлшемі112.77 Kb.
#475099
1   2   3   4
Тербелістерді қосу

Еріксіз электромагниттік тербелістер. Резонанс
Еріксіз электромагниттік тербелістерді тудыру үшін контурдың  элементтерін айнымалы ЭҚК-не қосу қажет:
.
Берілген жағдайда тербелмелі контурдың теңдеуі келесі түрде жазылады

немесе
. (4.15)
Еріксіз тербелістер жағдайында бізді орныққан тербелістер қызықтыратындықтан, бұл теңдеудің дербес шешімі  
, (4.16)
мұндағы   - конденсатордағы зарядтың амплитудасы;
- заряд пен сыртқы ЭҚК тербелістері арасындағы фаза айырмасы.
(4.16) теңдеуді  бойынша дифференциалдап, контурдағы ток күшін аламыз:
. (4.17)
(4.16)-ны тағы да бойынша дифференциалдап, жазамыз
. (4.18)

(4.16)-(4.18) теңдеулерді (4.15)-ке қойып  -ң фаза ығысуы бар бір жиіліктегі үш тербелістің қосындысы екенін көруге болады. Бұл тербелістерді қосудың векторлық диаграммасы 4.4 суретте көрсетілген. 4.4 суреттен:
, (4.19)
.
4.4 Сурет
Егер  ,  екенін ескерсек,
онда ,
. (4.20)
(4.19) өрнегі  берілген мәндерінде зарядтың еріксіз тербелісінің амплитудасы (және фазасы) ЭҚК-ң жиілігімен анықталатынын көрсетеді. Меншікті жиілік  пен айнымалы ЭҚК жиілігінің айырмасы неғұрлым аз болған сайын,  амплитуда соғұрлым жоғары болады. Сыртқы әсер жиілігінің белгілі бір мәнінде еріксіз тербелістің амплитудасының күрт артуы резонанс деп аталады. Резонанс басталатын сыртқы әсердің (ЭҚК) жиілігі резонанстық жиілік деп аталады.
Заряд (кернеу) үшін резонанстық жиілікті анықтау үшін (4.19) формуланың бөліміндегі функцияның минимумын, ал ток күші үшін (4.20) - бөліміндегі функцияның минимумын табу қажет.
Заряд (конденсатордағы кернеу) және ток күші үшін резонанстық жиіліктер келесі формулалармен анықталады:
,
. (4.21)

4.5 Сурет
және ток үшін 4.5 а,б суретте резонанстық қисықтар көрсетілген.  -ң мәні аз болған сайын (актив кедергі аз болған сайын), резонанс кезіндегі максимум жоғарылап, ұштана түседі.  кезде  кернеуге арналған резонанстық қисықтардың ток күшінің резонанстық қисықтарынан айырмашылығы, олар нүктесінде тоғысады,  - конденсаторды тұрақты кернеу көзіне жалғағанда конденсаторда пайда болатын кернеу. Токтың амплитудалық мәні  кезде болады,  амплитудалық мәні болады.
Электр тербелістерін қарастырғанда тұрақты ток үшін жазылған жалпылама Ом заңы қолданылды. Бұл тізбекте  жарық жылдамдығына тең жылдамдықпен таралатын электромагниттік әсерлер кезінде мүмкін болады. Сондықтан, егер контурдың сызықтық өлшемдері  аса үлкен болмаса( ,  - контурдағы тербеліс жиілігі), онда әр уақыт мезетінде контурдың барлық бөліктерінде ток күші бірдей деп есептеуге болады. Мұндай айнымалы токты квазистационар ток деп атайды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет