ИЗОХОРАЛЫҚ ПРОЦЕСТЕГІ ЖЫЛУСЫЙЫМДЫЛЫҚ
Сондықтан, тұрақты көлем кезіндегі жылусыйымдылық мынаған тең болады: - Сондықтан, тұрақты көлем кезіндегі жылусыйымдылық мынаған тең болады:
- (8)
- Осыдан ішкі энергия былай анықталады:
- (9)
- Осы (9)-ші формуланы ескеріп, термодинамиканың бірінші заңын мына түрде жазамыз:
- (10)
- Бір моль идеал біратомды газдың ішкі энергиясы: (11)
- мольдік жылусыйымдылық (12)
Сонымен денеге берілген dQ жылу мөлшері оның температурасын dT -ға (ішкі энергияны өзгертуге) және көлемін dV -ға өзгертуге (сыртқы механикалық жұмыс істеуге) жұмсалады.
Изобарлық процесс қысым тұрақты (р = const) болғанда өтеді. Изобарлық процестің мольдік жылу сыйымдылығы: - Изобарлық процесс қысым тұрақты (р = const) болғанда өтеді. Изобарлық процестің мольдік жылу сыйымдылығы:
- (13)
- Тұрақты қысым кезінде газға берілген жылу мөлшері, оның ішкі энергиясын өзгертуге және жұмыс істелуіне жұмсалады:
- немесе (14)
- (15)
Изобарлық процестегі жылусыйымдылық
Бір моль идеал газдың күйінің теңдеуі: - Бір моль идеал газдың күйінің теңдеуі:
- онда изобарлық процессте көлем және
- температура өзгереді, демек (16)
- (17)
- (17) өрнекті (15) формулаға апарып қоямыз:
- Майер
- теңдеуі (16)
p=const,
Майер теңдеуі Cp жылусыймдылығының Cv жылусыйымдылығынан әрқашанда молдік газ тұрақтысы шамасына артық болатындығын көрсетеді. Бұл – газды тұрақты қысым кезінде қыздырған кезде газдың ұлғаюы үшін қосымша жұмыс атқару керек екендігімен түсіндіріледі, себебі газ қысымының тұрақты болып қалуы газдың көлемінің артуымен қамтамасыз етіледі. - Майер теңдеуі Cp жылусыймдылығының Cv жылусыйымдылығынан әрқашанда молдік газ тұрақтысы шамасына артық болатындығын көрсетеді. Бұл – газды тұрақты қысым кезінде қыздырған кезде газдың ұлғаюы үшін қосымша жұмыс атқару керек екендігімен түсіндіріледі, себебі газ қысымының тұрақты болып қалуы газдың көлемінің артуымен қамтамасыз етіледі.
- (12)-шы өрнекті ескеріп, (16)-ші формуланы былай жазамыз:
- Универсал газ тұрақтысының мәні:
- біратомды идеал газ үшін
Достарыңызбен бөлісу: |
