Тезисы лекций Мамандық: 5В090300 «Жерге орналастыру», 5В5090700 «Кадастр» Өскемен Усть-Каменогорск 2018
Модель және модельдердің түсініктмесі
жүктеу/скачать 365.5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Геометриялық модельдер
- Физикалық модельдер
| Модель және модельдердің түсініктмесі
Модель (латынша – «мodalus») – «үлгі», «шама», «мөлшер», «өлшем». Модель түрлері: геометриялық, физикалық, математикалық. Геометриялық модельдер деп түпнұсқаға геометриялық ұқсастығы бар обьектіні айтады (белгілі бір сұрақтын көшірмесі, жеміс-жидектерінін муляжі т.б ) топография-геодезиялық макеттер, топырақтың қабырғаларының модельдері. Физикалық модельдер тек қана геометриялық ұқсастықты көрсетпей, олардын ішіндегі физикалық құбылысты көрсетеді. Физикалық модельдер өзара бөлінеді: механикалық, гидравликалық, электронды,электрі. Мысалы: тізбектер. Геометриялық және физикалық модельдер заттық модель тобына жатады. Математикалық модельдер абстрактілі түрде болады. Мысалы: есеп, формула, кесте т.б. Қолданылатын математикалық модельдердін топтарға бөлінуі: Кесте 1 - Қолданылатын математикалық модельдердін топтарға бөлінуі
Жерге орналасқан құжат: графикалық және мәтіндік болып бөлінеді. Графикалық, математикалық модельдер үшке бөлінеді: 1 аудандық обьектілер; 2 сызықтық обьектілер; 3 нүктелі обьектілер. Экономикалық модельдер математикалық түрде көрсетілетін жерге орналастыру жобасына қажетті есептеулер. Мысалы: жерге орналастыру жобасын техникалық-экономикалық негіздемесін жасағанда. Детерминистикалық модельдер нақты, дәл немесе шартты түрде ақпаратқа сүйеніп құрастырылады. Стохастикалық – деп болып саналмайтын ақпаратқа сүйеніп қарастырады. Мысалы: өнімді болжағанда. Жерге орналастыру бойынша: Салааралық модельдер деп - республикалық, облыстық, аудандық және т.б. жер пайдалану мен қорғау кезінде оптималды жоспарлаумен болжам жасау үшін қолданылады. Шаруааралық – жерге орналастыру сәйкес елді мекен, жер учаскесіне орналасқан кезінде қолданылады. Шаруаішілік жерді ұтымды пайдалану үшін қолданылады. Жұмыстық жобалау - мелиорацияны жүргізу, жолды салу, көп жылдық өсімдік егу. Аналитикалық модельдер математикалық аппаратқа сүйеніп құрастырылады (алгебра, геометрия, тригонометрия). Экономикалық статистика – кездейсоқ теориясын және математикалық статистика әдістерін басшылыққа алып құрылады (корреляциялық, регрессиялық, диссперсиондық талдау). Аналитикалық модельдер басқа функциялар сияқты белгілі қасиеттерге ие болады. Онын ішінде жұп және тақтық, периодтылық, нольдердін болуы, монотондық, асимтотанын бар болуы, шектелген мен кері функциялар экстремумнын бар болуы. Мысалы: £(-x)= £(x); £(x)=£(x+T), мұндағы T- период функциасы; у= cos x; у= sin x;у= tg x;у= ctg x; у=a1+a2/x (гиперболалық регрессия). жүктеу/скачать 365.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||