Тиісті фармацевтикалық практикаларды бекіту туралы
Медициналық газдар өндірісіне қойылатын талаптар
жүктеу/скачать 0.97 Mb.
|
| Медициналық газдар өндірісіне қойылатын талаптар
Қағидаты Дәрілік заттарға жататын газдарды (бұдан әрі – медициналық газдар) өндіру тиісті нормативтік құқықтық актілері бойынша жүзеге асырылады. Осы Қосымша газдарды активті фармацевтикалық субстанциялар (әрі қарай - БФС) ретінде өндіруге және медициналық қолдануға арналған газдар (медициналық газдар) өндіруге арналған. БФС өндіру мен дәрілік препараттарды (медициналық газдар) өндіру арасындағы шектеу әрбір тіркеу құжаттамасында нақты белгіленеді. Әдетте өндіріс сатылары және газдарды тазалау БФС өндіруге жатады. Дәрілік препараттарды өндіруге алғашқы сақталатын контейнерлерден түсетін газдар жатады. Газдарды өндіру БФС ретінде осы Қағиданың II бөлімінің, осы Қосымшаның және осы Қағиданың басқа да тиісті Қосымшаларының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады. Медициналық газдарды өндіру осы Қағиданың I бөлімінің, осы Қосымшаның және осы Қағиданың басқа да тиісті Қосымшаларының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады. Төтенше жағдайларда үздіксіз үдерістер, БФС өндіруге арналған бастапқы шикізаттан бастап дәрілік препарат өндірісіне дейін, газдарды аралық сақтау мүмкін емес жерлерде, дәрілік препараттарды өндіру ретінде қарастырылады Бұл тіркеу дерекнамасында анық көрсетіледі. Бұл Қосымша, егер мұндай үдеріс өнеркәсіптік өндіріс болып табылмаса, өндіріске және медицина мекемелерінде медициналық газдар айналысына таратылмайды. Дегенмен, осы Қосымшаның тиісті бөлімдері осы жұмысты ұйымдастыру үшін негіз ретінде пайдаланылады. Активті фармацевтикалық субстанциялар ретіндегі газдарды өндіру Активті фармацевтикалық субстанциялар ретіндегі газдар химиялық синтез жолымен немесе табиғи көздерден, қажет болғанда, оларды тазарту жолымен (мысалы, газдарды ауадан бөліп шығаратын зауыттарда) өндірілуі мүмкін. 1. Газдарды осы екі әдіспен алудың технологиялық үдерістерін осы Қағиданың II бөлімінің талаптарына сәйкес жүзеге асырған жөн, мұндайда: a) активті фармацевтикалық субстанциялар үшін бастапқы шикізатқа қойылатын талаптар (стандарттың II бөлімі 7-тарау) активті фармацевтикалық субстанциялар – газдарды ауадан бөліп алу әдісіне қолдануға келмейді (алайда өндіруші пайдаланылатын ауаның сапасы белгіленгенге сәйкес келетіндігіне және сыртқы ортадан алынған ауа сапасының өзгерулері БФС ретінде өндірілетін газдардың сапасына ықпалын тигізбейтіндігіне кепілдік берілуі тиіс); b) сақтау шарттары мен жарамдылық мерзімін (немесе қайталап бақыланатын күні) (осы Қағиданың 2 бөлімі. 11.5-тармағы) айғақтау мақсатында қадағаланатын активті фармацевтикалық субстанциялар ретіндегі газдардың тұрақтылығын үздіксіз зерттеуге қойылатын талаптары (осы Қағидалардың 2 бөлімі, 11.2-тармағы), егер тұрақтылығын алғаш зерттеу деректері ретінде әдебиеттегі деректер пайдаланылған жағдайда, қолданылмайды; с) бақыланатын және мұрағаттық үлгілерге қойылатын талаптар (осы Қағидалардың 2 бөлімі, 11.7-тармағына), егер басқаша белгіленбесе, активті фармацевтикалық субстанциялар ретінде газдарға қолданылмайды. 2. Үздіксіз әдіспен өндірілетін (мысалы, ауаны бөлу) активті фармацевтикалық субстанциялар ретіндегі газдардың сапасына тұрақты мониторинг жүргізген жөн. Мониторинг нәтижелерін тенденцияларды бағалауды жүзеге асыруға мүмкіндік беретіндей түрде сақтаған жөн. 3. Бұдан басқа: а) активті фармацевтикалық субстанциялар ретінде өлшеп құйылған газдарды тасымалдау мен жеткізу жағдайлары медициналық газдар үшін белгіленген талаптарға (осы Қосымшаның 19-21 тармақтары) сәйкес келеді; b) баллондарды немесе тасымалдайтын криогендік ыдыстарды активті фармацевтикалық субстанциялар ретіндегі газдармен толтыру операцияларын медициналық газдар үшін белгіленген талаптарға (осы Қосымшаның 22-37 тармақтары), және осы Қағидалардың ІІ бөлімінің 9-тарауының талаптарына сәйкес жүргізген жөн. Медициналық газдарды өндіру Медициналық газдарды өндіру, әдеттегідей, жабық құрал-жабдықта жүзеге асырылады. Осыған байланысты өндірістік ортадан осы өнімнің контаминациялану қаупі өте аз. Алайда, әсіресе ыдыстарды қайтадан пайдаланғанда контаминациялану (немесе басқа газдармен айқаспалы контаминация) қаупі болады. 1. баллондарға қойылатын талаптарды сондай-ақ баллондар топтарына (жалғамаларына) да қолданған жөн (арнайы контейнерлерде сақтаған және тасымалдаған жағдайларды қоспағанда). Персонал 5. Медициналық газдарды өндірумен және таратумен айналысатын персонал өнімнің осы түріне қатысты ерекше, осы Қағидалармен тиісінше оқудан өтеді. Персонал сыни маңызды аспектілерді және емделушілер үшін ықтимал қауіпті біледі, олар медициналық газдар түріндегі дәрілік препараттар болуы мүмкін. Медициналық газдарды тасымалдайтын көлік жүргізушілері де тиісті бағдарлама бойынша оқытылады. 6. Медициналық газдардың сапасына ықпалын тигізетін мердігерлік персонал (мысалы, баллондармен немесе клапандармен техникалық қызмет көрсететін персонал) де тиісті оқудан өтеді. Үй-жайлар және құрал-жабдық Үй-жайлар 7. Баллондарды және тасымалданатын криогендік ыдыстарды медициналық емес газдармен жұмыс жасайтын аймақтардан қашық аймақтарда тексеру, дайындау толтыру және сақтау қажет. Осы аймақтар арасында баллондарды (тасымалдайтын криогендік ыдыстарды) алмастыруға тыйым салынады. Алайда, егер медициналық газдарға қойылатын талаптарға сәйкес келсе, ал өндірістік операциялар осы Қағиданың талаптарына сәйкес жүзеге асырылатын болса, басқа газдарды сол бір жерде бақылауға, дайындауға, толтыруға және сақтауға рұқсат етіледі. 8. Алмастырып алу қаупіне жол бермеу үшін медициналық газдарды өндіру, сынақтар жүргізу және сақтау бойынша операциялар жасалатын бөлмелердің ауданы жеткілікті мол болады. Бөлмелерді жоспарлағанда мыналар қамтамасыз етілуі тиіс: а) әртүрлі газдар үшін таңбаланған бөлек аймақтар; b)бос баллондарды (тасымалдайтын криогендік ыдыстарды) және өндірістің әртүрлі сатыларындағы (мысалы, "бақылауды күтуде", "толтыруды күтуде", "карантин", "рұқсат етілген", "қабылданбаған", "жөнелтуге дайын") баллондарды (тасымалдайтын криогендік ыдыстарды) бір таңбамен көрсету және бөлек қою. Бөлудің әртүрлі деңгейіне қол жеткізу үшін пайдаланылатын тәсіл технологиялық үдерістің сипатына, көлеміне және күрделілігіне байланысты. Бөлу шаралары еденге белгі қойылған аймақтар, қалқалар, тосқауылдар, таңбалар және т.б. болуы мүмкін. 9. Сұрыпталғаннан кейін немесе техникалық қызмет көрсеткеннен кейін бос баллондарды(тасымалдайтын криогендік ыдыстарды) және толтырылған баллондарды(тасымалдайтын криогендік ыдыстарды) жағымсыз ауа-райы жағдайларынан қорғау үшін шатырлардың астында сақтаған жөн. Толтырылған баллондарды(тасымалдайтын криогендік ыдыстарды) олардың пайдаланылу шарттарына жауап беретіндей жағдайларда сақтайды. 10. Тіркеу дерекнамасының талаптарына сәйкес келетін ерекше сақтау шарттары қамтамасыз етіледі (мысалы, қатқан жағдайда фазаларға бөлінетін газ қоспалары үшін). Құрал-жабдықтар 11. Құрал-жабдық тиісті газдың тиісті контейнерге толтырылуына кепілдік беретіндей жобаланады. Әртүрлі газдар өтетін құбырлар арасында жалғамалар болмайды. Мұндай жалғамалар (мысалы, газ қоспаларын толтыру үшін пайдаланылатын құрал-жабдық) қажет болған жағдайда, біліктілік жолымен, әртүрлі газдардың айқаспалы контаминациясы қаупінің жоқтығына кепілдік беру қажет. Осыған қосымша бөліп тұратын коллекторлар спецификалық жалғама элементтермен жабдықталған. Бөліп тұратын коллекторларды және олардың баллонның клапандарымен жалғамаларын пайдалануға қойылатын талаптар тиісті нормативті құқықтық актілерде белгіленген. Бір өндіріс аймағында әртүрлі стандарттарға сәйкес келетін жалғамаларды пайдалануды, адаптерлерді пайдаланған кездегідей, мұқият бақылайды, оларды қолдану кейбір жағдайларда толтырудың спецификалық жүйелерін жалғағанда қажет болады. 12. Сақтауға арналған резервуарлар және жеткізуге арналған жылжымалы цистерналар сапасы анықталған газдың бір түріне ғана арналған болуы керек. Медициналық газдарды және осыған ұқсас медициналық емес газдарды, соңғысының сапасы ең кемінде медициналық газдардың сапасына баламалы болған және осы Қағиданың талаптары сақталған жағдайда бір резервуарда сақтауға немесе тасымалдауға рұқсат етіледі. Мұндай жағдайларда қауіптерді басқару рәсімдері жүзеге асырылады және құжатпен ресімделеді. 13. Медициналық және медициналық емес мақсаттағы коллекторлармен газдарды таратудың жалпы жүйесі газдардың медициналық еместен медициналыққа кері қайтуына жол бермеудің валидацияланған әдісі бар болған жағдайда ғана қолданылады. 14. Бір медициналық газ үшін немесе белгілі бір медициналық газдар қоспасы үшін арнайы арналған толтыру коллекторлары бар. Төтенше жағдайларда медициналық газдарға арналған коллекторларды пайдаланып, егер мұндай мүмкіндік дәлелденген және барлық үдеріс бақылауда болса, басқа медициналық мақсаттарға арналған газдарды толтыруға рұқсат етіледі. Мұндай жағдайларда медициналық емес газдың сапасы, ең кемінде, медициналық газдың талап етілетін сапасына тең болады және осы Қағиданың талаптары сақталады. Толтыру өндірістік циклдер ұйымының қағидаты бойынша жүзеге асырылады. 15. Жөндеу және құрал-жабдықтармен техникалық қызмет көрсету жұмыстары (тазарту мен үрлеп желдету) медициналық газдардың сапасына ықпалын тигізбейді. Атап айтқанда, жөндеуден кейін және герметизациялау жүйелері іске қосылатын техникалық қызмет көрсетуден кейін жүргізілетін шаралар жасалады және құжатпен ресімделеді. Құрал-жабдықтың кез келген контаминациядан бос екендігін көрсету ерекше маңызды болып табылады, ол таратылуға шығарылғанға дейін дайын өнімнің сапасына ықпалын тигізуі мүмкін. Жүргізілген жұмыстардың жазбалары сақталады. 16. Медициналық газдармен жұмыс жасау аймағына цистерналар қайтарылғанда (осы Қосымшаның 12 тармағында көрсетілген жағдайларда, немесе техникалық қызмет көрсету операцияларынан кейін медициналық емес газдарды тасымалдаудан кейін) жүзеге асырылатын рәсімдер жасалады және құжатпен ресімделеді. Мұндай рәсімдермен өнімнің қалдығының бар-жоғын анықтайтын талдамалық сынақтар қамтылуы тиіс. Құжаттама 17. Толтырылған баллондардың (тасымалдайтын криогендік ыдыстар) әрбір сериясының дерекнамасына енгізілген деректер әрбір толтырылған баллондар үшін толтырудың тиісті сатыларының барлық негізгі параметрлері жөніндегі ақпараттың қадағалануын қамтамасыз етеді. Серияға қатысты жазбаларда (серияға дерекнама), әдеттегідей, келесі ақпарат бар: а) өнімнің атауы; b) серия нөмірі; c) толтыру операцияларының жүргізілген күні және уақыты; d) процестің маңызды кезеңдерін (мысалы, желіні тазарту, бастапқы шикізатты және материалдарды алу, толтыру желісін дайындау, толтыру және т.б.) орындайтын қызметкер; e) осы Қосымшаның 22-тармағына сәйкес, оның статусын (толтыруға рұқсатын) қоса алғанда , толықтыру операциялары үшін газдардың серияларының нөмір(лер)іне сілтеме; f) пайдаланылған құрал-жабдық (мысалы, толтыру коллекторы); g) әрбір ыдыстың идентификациялық деректерін және оның геометриялық көлемін қоса, толтыру операциясына дейінгі баллондар (тасымалдайтын криогендік баллондар) саны; h) толтыруға дейін орындалған операциялар (осы Қосымшаның 30 тармағы бойынша); i) стандартты жағдайларда толтыру операциыяларын жүргізудің дұрыстығын айғақтау үшін қажетті негізгі параметрлер; j) баллондардың (тасымалдайтын криогендік ыдыстардың) толтырылғанына кепілдік беретін тиісті зерттеу нәтижелері; k) сериялар заттаңбасының үлгісі; l) дәрілік заттың спецификациясы және сапасын бақылау бойынша сынақтардың нәтижелері (сынақтар барысында пайдаланылған құрал-жабдықтардың калибровкасының ағымдағы жағдайына сілтемені қоса); m) қабылданбаған баллондардың (тасымалдайтын криогендік ыдыстардың) саны, олардың идентификациялық деректері және қабылданбау себептері келтірілген; n) Барлық мәселелер мен ауытқулар жөніндегі нақты мәліметтер, толтыру нұсқаулығынан кез келген ауытқуға бекітілген рұқсат; o) Сериясын шығаруға Уәкілетті тұлғаның рұқсаты, күні және қолы. 18. Медициналық мекемелерде резервуарларды толтыруға арналған газдың әрбір сериясына дерекнама сақталады. Осы дерекнаманың болуына қойылатын талаптар нормативті құқықтық актілер талаптарына байланысты, бірақ, әдеттегідей, келесі ақпаратты қамтиды: a) өнімнің атауы; b) серия нөмірі; c) сериясы таратуға рұқсат етілген ыдыстардың (цистерналардың) идентификациялық нөміріне сілтеме; d) толтыру операциясының күні және уақыты; e) ыдыстарды (цистерналарды) толтырған қызметкер; f) газдар алынған ыдыс (цистерна) жөнінде ақпарат, толтыру үшін пайдаланылған газ жөнінде ақпарат; g) толтырудың барлық маңызды бөлшектері туралы мәліметтер; h) дайын дәрілік затқа өзіндік ерекшелік және сапасын бақылау нәтижелері (сынақтар барысында пайдаланылған құрал-жабдықтар калибровкасының ағымдағы жағдайына сілтемені қоса); i) барлық мәселелер мен ауытқулар жөніндегі нақты мәліметтер, толтыру жөніндегі нұсқаулықтардан кез келген ауытқуға бекітілген рұқсат қағаз; j) сериясын шығаруға уәкілетті тұлғаның рұқсаты, күні және қол қоюы. Өндіріс Криогендік және сұйытылған газды тасымалдау және жеткізу 19. Криогендік және сұйылтылған газдарды, орнынан ауыстырар алдындағы бақылауды қоса, алғашқы сақталған жерінен тасымалдауды мүмкін болатын контаминацияға жол бермеу мақсатында жасалған валидацияланған рәсімдерге сәйкес жүзеге асырады. Газдарды орнынан тасымалдайтын құбырлар кері клапанмен немесе басқа да тиісті құрылғылармен жабдықталуы тиіс. Иілгіш жалғамалар, стационарлық емес жалғама шлангілер және жалғауға арналған заттар пайдаланылу алдында тиісті газ ағынымен шайылады. 20. Резервуарларды және цистерналарды толтыру үшін пайдаланылатын шлангілер осы өнім үшін арнайы жалғамаларға арналған заттармен жабдықталған. Резервуарларды және цистерналарды іске қосуға мүмкіндік беретін адаптерлерді пайдалану тиісті түрде бақыланады. 21. Газдарды сапа деңгейі осыған ұқсас газдары бар резервуарларға беру берілетін газдың сапасына сынақтардың оң нәтижелері бар болған жағдайда жүзеге асырылады. Үлгі-нұсқа берілетін газдан да, сонымен қатар газды беру аяқталғаннан кейін резервуардан да іріктеп алынуы мүмкін. Тұтынушыда орналасқан резервуарларды толтыруға қатысты ерекше шаралар осы Қосымшаның 42-тармағында көрсетілді. Баллондарды (тасымалдайтын криогендік ыдыстарды) толтыру және таңбалау 22. Баллондарды және тасымалдайтын криогендік ыдыстарды толтыру алдында газ(дар)дың серия(лар)ы өзіндік ерекшеліктерге сәйкес сәйкестендіріледі және бақыланады және толтыру үшін рұқсат беріледі. 23. Осы Қосымшаның "Қағидаты" бөлімінде анықтамасы берілген үздіксіз процестер жағдайында газдың өзіндік ерекшелігіне сәйкестігін қамтамасыз ету үшін өндірісті бақылаудың тиісті нүктелері белгіленеді. 24. Баллондар, тасымалдайтын криогендік ыдыстар және клапандар белгіленген техникалық спецификацияларға және тіркеу дерекнамасының талаптарына жауап береді. Олар бір медициналық газға немесе медициналық газдардың белгілі бір қоспаларына ғана арналады. Баллондар тиісті стандарттар бойынша түрлі түсті таңбаларды пайдаланып таңбаланады. Контаминациялардан тиісінше қорғауды қамтамасыз ету үшін баллондар ағындардың кері бағытына жол бермеу механизмдері бар ең төмен қысымды ұстайтын клапандармен жабдықталады. 25. Баллондар, тасымалдайтын криогендік ыдыстар және қақпақшалар өндірісте пайдаланар алдында тексеріледі және оған тиісінше қызмет көрсетіледі. Медициналық бұйымды пайдаланған кезде техникалық қызмет көрсету өндірушінің нұсқаулығына сәйкес жүзеге асырылады. 26. Тексеру және техникалық қызмет көрсету операциялары дәрілік препараттың сапасына және қауіпсіздігіне теріс ықпалын тигізбейді. Баллондарды гидростатикалық қысыммен сынау үшін пайдаланылатын су ең кемінде ішуге сапалы болып табылады. 27. Контаминацияның жоқтығына кепілдеме беру үшін клапанды орнатқанға дейін баллондардың ішкі жағдайы су қалдықтарының және басқа контаминанттардың жоқтығын көзбен қарап көру керек болады. Бұл операция тексерудің жіне техникалық қызмет көрсетудің бір бөлігі ретінде жасалады. Ол мынадай жағдайларда жүзеге асырылады: - медициналық газдар үшін алғаш пайдаланылатын жаңа баллондар; - гидростатикалық қысыммен сынақ немесе клапан демонтажымен баламалы сынақ жүргізуден кейін; - клапанды әр алмастырған сайын. Орнатылғаннан кейін клапан кез келген контаминацияға жол бермеу үшін жабық күйінде болады. Кез келген күмән пайда болған жағдайда баллонның ішкі жағдайына қатысты клапанды қайта құрастырады, ал баллон контаминацияның жоқтығына сенімділігін қамтамасыз ету үшін ішін тексеруге тартылады. 28. Дәрілік препараттарды өндіруші техникалық қызмет көрсетуге және баллондарды, тасымалдайтын криогендік ыдыстарды және клапандарды жөндеу жауапкершілігін мойнына алады. Келісімшарт бойынша осы жұмыстарды бұған бекітілген орындаушылар ғана атқарады. Мұндай жұмыстарды орындаудың техникалық жағдайлары көрсетілген келісімшарттар бар. Олардың тиісті стандарттарды орындаудағы сенімділігін қамтамасыз ету үшін келісімшартты орындаушылар аудитін жүргізеді. 29. Баллондардың, тасымалдайтын криогендік ыдыстардың және клапандардың қадағалануын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін жүйе бар. 30. Толтыру операцияларының алдындағы тексерулер мыналарды қамтиды: a) баллондар жағдайында, белгіленген рәсімдер бойынша әрбір баллон үшін артық қалдық қысымның бар-жоқтығын тексеру: егер баллон ең төмен қысымды ұстап тұратын клапанмен жабдықталса, онда артық қалдық қысымның бар екендігін айғақтайтын дабыл болмаған жағдайда клапанды тексеру жүргізіледі (егер клапан функциясын дұрыс атқармаса, баллон техникалық қызмет көрсетуге жөнелтіледі); егер баллон ең төмен қысымды ұстап тұру клапанымен жабдықталмаса және және баллонда артық қалдық қысым байқалмаса, мұндай баллон сумен немесе басқа заттармен контаминациясының жоқ екендігін тексеру мақсатында қосымша сынақтар жүргізуга жөнелтілуі тиіс (қосымша шараларға баллондардың ішкі жағдайын көзбен тексеру жатады, ол валидацияланған әдісті пайдаланып тазартылғаннан кейін жүргізіледі); b) бұдан бұрынғы серияларында идентификациялық заттаңбалардың жоқ екендігіне кепілдік беру үшін тексеру; c) өнімнің бүлінген идентификациялық заттаңбаларының барлығы алып тасталынған және ауыстырылғанын тексеру; d) қуысты, дәнекерлеуден күйген жерлерін, басқа да бүлінулерді және майлармен контаминациялануын анықтау мақсатында, әрбір баллонды, тасымалдайтын криогендік ыдысты және клапанды сыртынан көзбен тексеру, қажет болған жағдайда тазарту; e) әрбір баллонның немесе тасымалдайтын криогендік ыдыстың қысқа құбырлық жалғамаларының толтырылатын газды жалғау типіне сәйкестігін тексеру; f) клапанға (мезгіл-мезгіл тексеру жүргізілетін клапандар үшін) жүргізілетін келесі сынақ күнін тексеру; g) тиісті нормативтік құқықтық актілермен талап етілетін барлық қажетті сынақтарды жүргізуге кепілдік беруді қамтамасыз ету үшін баллондарды немесе тасымалдайтын криогендік ыдыстарды тексеру (мысалы, гидростатикалық қысыммен немесе баламалы сынақпен тексеру), және осы сынақтардың нәтижелерінің растығын тексеру; h) әрбір баллонның түрлі түсті таңбасының тіркеу дерекнамасымен сәйкестігін тексеру (тиісті нормативті құқықтық актілерге сай түрлі түсті кодтау). 31. Сериялар өлшемі толтыру операцияларына байланысты анықталады. 32. Қайта құюға оралатын баллондар, контаминация қаупін барынша азайту мақсатында, тіркеу дерекнамасының талаптары бойынша мұқият дайындалады. Айдау және (немесе) үрлеу әдістемелері валидацияланады. Сығылған газдар үшін толтырудың 200 бар қысымында қоспалардың теориялық мөлшері 150C-де миллионға шаққанда 500-ден аспайтын көлем бөлігін құрайды. Басқа қысымдар үшін баламалы мәндер белгіленеді. 33. Қайта құюға оралатын тасымалдайтын криогендік ыдыстар, контаминация қаупін барынша азайту мақсатында, тіркеу дерекнамасында сипатталған рәсімдер бойынша мұқият дайындалады. Атап айтқанда, қалдық қысымдары жоқ тасымалдайтын ыдыстар валидацияланған әдісті пайдаланып дайындалады. 34. Әрбір баллонның/тасымалдайтын криогендік ыдыстың дұрыс толтырылуына кепілдік беруді қамтамасыз ету үшін тиісті тексерулер жүргізеді. 35. Алғаш ашылғаны бақыланатын қондырғыны орналастырғанға дейін (Қосымшаның 36-тармағы) әрбір толтырылған баллонның ішіндегісінің кеміп қалмағаны тиісті әдіспен тексеріледі. Пайдаланылатын бақылау әдісі баллон клапанының келте құбыры сыртының контаминациясына әкелмейді, және мүмкіндігінше, мұндай тексеру сапаны бақылауға арналған барлық үлгілерді таңдап алғаннан кейін жүзеге асырылады. 36. Толтырылғаннан кейін контаминациядан қорғау үшін баллон клапандарының келте құбыры қалпақшалармен жабылады. Баллондарға (тасымалдайтын криогендік ыдыстарға) алғаш ашылғаны бақыланатын құрылғы орналастырылады. 37. Әрбір баллон (тасымалдайтын криогендік ыдыс) заттаңбалар жәрдемімен таңбаланады. Серия нөмірі және жарамдылық мерзімі бөлек заттаңбада көрсетіледі. 38. Медициналық газдарды екі немесе одан көп әртүрлі газдарды араластыру жолымен өндіргенде (баллондарды тікелей толтыруға арналған желілерде) араластырудың валидацияланған әдісі пайдаланылуы тиіс, ол газдардың әрбір баллонда тиісінше араластырылғанына және қоспаның гомогенділігі қамтамасыз етілгеніне кепілдік береді. Сапаны бақылау 39. Медициналық газдың әрбір сериясы (баллондар, тасымалдайтын криогендік ыдыстар, медицина мекемелеріндегі резервуарлар) тіркеу дерекнамасына сәйкес бақыланады және шығаруға Уәкілетті тұлғадан рұқсат алынады. 40. Жүргізілетін сынақтың көлемін және үлгіні таңдау жоспары баллондарға қатысты келесі талаптарға жауап береді (егер тіркеу дерекнамасында басқаша белгіленбесе): a) егер бір ғана медициналық газ баллондарға бір мезгілде бірнеше баллон жалғасатын коллекторды пайдаланып толтырылатын болса, ең кемінде, түпнұсқаға сай екендігін анықтау және мөлшерін белгілеу үшін бір баллоннан алынған газ бақыланады; коллекторға қосылған баллондарды алмастырғанда толтырудың бір айналымынан үлгілер алынады; b) егер белгілі бір уақыт аралығында бір өндірістік айналым шегінде баллондарға бір ғана медициналық газ толтырылса, онда, толтырудың әрбір үздіксіз айналымында түпнұсқаға сай екендігін анықтау және мөлшерін белгілеу үшін, ең кемінде, бір баллон тексерілуі тиіс. Толтырудың үздіксіз айналымының үлгісі бір құрал-жабдықты және ыдысқа құйылған газдың бір сериясын пайдаланып бір смена ішінде және бір қызметкермен өндіру болып табылады; c) егер медициналық газ бөліп тарататын бір коллектордан екі немесе одан көп әртүрлі газдарды араластыру жолымен дайындалатын болса, онда газ қоспасының барлық компоненттерінің түпнұсқаға сай екендігін анықтау және мөлшерін белгілеу үшін әрбір баллоннан алынған газ тексеріледі. Қосымша заттарға (олар бар болған жағдайда) қатысты дұрыстығын сынау толтыру айналымының ішінен бір баллонға ғана (немесе толтырудың әрбір үздіксіз айналымы үшін) жасалуы мүмкін. Баллондардың аз мөлшері толтырудың валидацияланған автоматтандырылған жүйесін пайдаланған жағдайда сынаққа алынады; d) толтыруға дейін араластырылатын газдарға қатысты, толтыру үшін пайдаланылатын газдар қоспасын үздіксіз бақылау жүзеге асырылатын желілерде, бір газбен толтыруға қатысты қағидаттарды орындаған жөн. Толтыру сатысына дейін араластырылатын газдарға қатысты, желілерде толтыру үшін пайдаланылатын газдар қоспасын үздіксіз бақылау болмаған жағдайда, араластырылуы баллондарда жүргізілетін газдар үшін де сол қағидаттарды ұстанған жөн. Егер басқаша белгіленбесе, судың бар-жоқтығына сынақ жасалады. Сапаны қамтамасыз етудің, ең кемінде, осындай деңгейі бар болғанда үлгілерді іріктеудің және сынақтардың басқа әдістемелері пайдаланылуы мүмкін. 41. Тасымайдайтын криогендік ыдыстардың қорытындылаушы сынақтары, егер тіркеу дерекнамасында басқаша қарастырылмаса, әрбір ыдыстың түпнұсқаға сай екендігін анықтауға және мөлшерін белгілеуге арналған сынақтарды қамтиды. Егер қайтадан толтыру алдында қалдық газдың сыни сипаттамасы өзгеріссіз қалғанын көрсеткен жағдайда ғана, серия бойынша ішінара іріктеп тексеру пайдаланылуы мүмкін. 42. Жеткізілуге жөнелтілген цистернаның ішіндегі заттың сапасын айғақтайтын құжат болған жағдайда, пайдаланылатын жердегі арнайы цистернадан (медициналық мекемелердегі резервуарлар немесе тасымалдайтын криогендік ыдыстар) тұтынушылардың криогендік ыдысына қайтадан толтырылғаннан кейінгі үлгілерге сұрыптау жүргізу қажет емес. Алайда мұндайда жүйелі қайталап толтырылғаннан кейін ыдыстардағы газдың сапасы белгіленген деңгейде сақталатындығын көрсеткен жөн. 43. Егер құжаттамада қарастырылмаса, өнімдер сериясының бақыланатын және мұрағаттық үлгілерін сақтау қажет емес. 44. Егер тұрақтылығын алғаш зерттеу библиографиялық деректермен алмастырылса, тұрақтылығына әрі қарай зерттеу жүргізудің қажет жоқ. Газдарды тасымалдау 45. Толтырылған газ баллондары және тасымалдайтын криогендік ыдыстар тасымалдану кезінде қорғалады, атап айтқанда, тапсырыс берушіге әрі қарай пайдалану шарттарына сәйкес келетін таза күйінде жеткізіледі. Терминдер және анықтамалар Амбулаторлық криогендік ыдыс (home cryogenic vessel): Сұйылтылған оттегіні сақтау үшін және пациенттің үйінде газ тәрізді оттегіні пайдалану үшін құрастырып жасалған тасымалдайтын термиялық оқшау контейнер. Баллон (cylinder): Сығылған, сұйылтылған немесе еріген газға ыңғайлап жасалған, атмосфералық қысымда және бөлме температурасында газдың өздігінен ағуын реттеу үшін бейімдеп жабдықталған, әдетте цилиндр пішінді болатын контейнер. Газ (gas): 1,013 бар қысымда және +20 0С температурада толық газ күйінде болатын және +50 0С-де олардың буларының қысымы 3 бардан асып кететін зат немесе заттар қоспасы. Активті фармацевтикалық субстанция ретіндегі газ (active substance gas): Дәрілік препаратты өндіру үшін активті фармацевтикалық субстанция ретінде пайдалануға арналған газ. Баллондар тобы (жалғама) (cylinder bundle): бірге жиналған және бекітілген, тарататын коллектор арқылы қосылған және біртұтас ретінде пайдаланылатын және тасымалданатын баллондар. Гидростатикалық қысыммен сынақ (hydrostatic pressure test): баллондардың немесе резервуарлардың жоспарланған жоғары қысымға шыдамдылығын тексеруге арналған ұлттық және халықаралық нормалар талаптарына сәйкес қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жүргізілетін сынақ. Клапан (valve) – контейнерді ашуға және жабуға арналған қондырғы. Қалдық қысымды ұстап қалатын клапан (minimum pressure retention valve): Баллонға орналастырылған және баллонның ішкі аумағының контаминациясына жол бермеу мақсатында атмосфералықтан жоғары болатын қысымды пайдаланылған баллонда ұстап тұратын клапан. Контейнер (container) – медициналық газбен тікелей жанасып тұратын криогендік ыдыс (бак, цистерна немесе басқа типті мобильді криогендік ыдыс) баллон, баллондар жалғамасы немесе медициналық газбен тікелей байланысып тұрған кез келген басқа қаптама. Криогендік газ (cryogenic gas) – 1,013 бар қысымда 1500С-ден төмен температурада сұйылатын газ. Қоспалардың ең жоғары теориялық қалдық деңгейі (maximum theoretical residual impurity): Толтырар алдында баллонды алдын ала өңдегеннен кейін кері ағуы мүмкін қалған газдардан алынған газ тәрізді қоспа. Қоспалардың ең жоғары теориялық деңгейін есептеу кемшіліксіз деп болжам жасалған сығылған газдар үшін ғана маңызды болады. Клапан (valve) – контейнерді ашуға және жабуға арналған қондырғы. Қалдық қысымды ұстап қалатын клапан (minimumpressureretentionvalve): Баллонға орналастырылған және баллонның ішкі аумағының контаминациясына жол бермеу мақсатында атмосфералықтан жоғары болатын қысымды пайдаланылған баллонда ұстап тұратын клапан. Контейнер (container) – медициналық газбен тікелей жанасып тұратын криогендік ыдыс (бак, цистерна немесе басқа типті мобильді криогендік ыдыс) баллон, баллондар жалғамасы немесе медициналық газбен тікелей байланысып тұрған кез келген басқа қаптама. Кері клапан (non-returnvalve) – ағынның бір бағытта өтуіне мүмкіндік беретін клапан. Айдау (evacuate) –контейнерден/жүйеден қалдық газды 1,013 бардан аз қысымға дейін вакуумның жәрдемімен жою. Тасымалдайтын криогендік ыдыс (mobile cryogenic vessel): Заттарды сұйық күйінде сақтауға арнап құрастырылған тасымалдайтын термиялық оқшау контейнер. Осы Қосымшаның мәнмәтінінде бұл термин "цистерна" (tanker) түсінігіне қосылмайды. Үрлеу (purge) – контейнерден/жүйеден қалдық газды пайдаланылатын газ жәрдемімен қысымды ең алдымен айдап шығару, әрі қарай қысымды 1,013 барға дейін түсіру жолымен жою. Ауаны бөлу (air separation) – атмосфералық ауадан оны құрайтын газдарды криогендік температураларда фракциялық дистилляция жолымен бөлу. Тарататын коллектор (manifold): бір немесе одан да көп контейнерлерді бір мезгілде босату немесе толтыруға арнап құрастырылған құрал-жабдық немесе құрылғы. Резервуар (tank) – сұйылтылған немесе криогендік газды сақтауға арналған, сондай-ақ "стационарлы криогендік ыдыс" (fixed cryogenic vessel) деп аталатын стационарлы термиялық оқшау контейнер. Қысымды түсіру (vent) – контейнерден/жүйеден қалдық газды 1,013 бар шамасына дейін контейнерді/жүйені атмосфералық ауамен жалғау арқылы жоятын операция. Сығылған газ (compressed gas) – минус 50 0С-ден жоғары температурада толық газ күйінде қалатын, тасымалдау мақсатында қысыммен құйылған газ. Сұйылтылған газ (liquefied gas) – минус 50 0С-ден жоғары температурада ішінара сұйық немесе қатты күйінде қалатын, тасымалдау мақсатында құйылған газ. Цистерна (tanker) – осы Қосымшаның мәнмәтінінде – сұйылтылған немесе криогендік газды тасымалдау үшін көлік затына орналастырылған термиялық оқшау контейнер.
Дәрілік өсімдік препараттарының өндірісінің талаптары Қағидаты Өсімдік тектес дәрілік препараттардың шығу тегі күрделі және сипаттамалары әртүрлі, осыған байланысты оларды өндірген кезде бастапқы материалдарды, сақтау шарттарын және қайта өңдеуді бақылау маңызды рөл атқарады. Өсімдік тектес дәрілік препараттарды өндірген кездегі бастапқы материалдар өңделмеген өсімдіктер, өсімдік шикізаты немесе аралық өнімдер болып табылады. Өсімдік шикізатының қажетті сапасы бар, ал бұл деректерді растайтын мәліметтер өсімдік тектес дәрілік препараттарды өндірушіге беріледі. Өсімдік шикізатының сапасының тұрақты болуын қамтамасыз ету үшін оны алу (өсіру) тәсілі туралы барынша егжей-тегжейлі ақпарат керек. Тұқымдарды іріктеу, өсіру шарттары және түсімді жинау өсімдік шикізаты сапасының маңызды аспектілері болып табылады және дайын дәрілік препараттың сапасының тұрақты болуына әсер етеді. Тиісінше өсіру және өсімдіктерді жинау Стандарты бойынша сапаны қамтамасыз ету тиісті жүйесіне қатысты ұсынымдар HMPC құжатында келтірілген (TheCommitteeonHerbalMedicinalProducts – Дәрілік заттар жөніндегі Еуропалық агенттіктің Өсімдік тектес дәрілік препараттар жөніндегі комитеті) "GuidelineonGoodAgriculturalandCollectionPracticeforstartingmaterialsofherbalorigin" ("Тиісінше өсіру және өсімдік тектес бастапқы шикізатты жинау стандарты жөніндегі нұсқаулық"). Бұл қосымша өсімдік тектес барлық бастапқы материалдарға қолданылады: дәрілік өсімдіктер, өсімдік шикізаты және өсімдік шикізатынан жасалған аралық өнімдер. Әртүрлі Қағидаларды, соның ішінде дәрілік өсімдік тектес препараттар өндірісіне қатысты Тиісті өндірістік практика Стандартын қолдану иллюстрациясы кестеде келтірілген.
* Өндірушілер бұл сатылардың белгіленген талаптарға сәйкес жүзеге асырылатынына кепілдік береді. Бастапқы сатылар үшін өсімдік тектес бастапқы материалдар үшін өсіру және жинау тиісті практикасының стандарттары қолданылады (GACP). Осы Қағидаларда кесу мен кептірудің өндірістік сатыларына қолданылады. ** Өсімдіктерді сығу мен ажырату сатыларына қатысты (егер бұл жұмыстар бекітілген өзіндік ерекшелік аясында өнімнің сапасын сақтау мақсатында дайындау операциясының ажырамас бөлігін құрауы қажет болса) егер өсіру GACP-ке сәйкес жүзеге асырылса, оларды дайындау жағдайындажүргізу тиімді болып саналады. Бұл талаптарды ерекше ретінде қарастыру керек және тіркеу дерекнамасының құжаттарында негіздеу қажет. Дайындау жағдайында жүзеге асырылатын мұндай жұмыстар үшін осы Қағидалардың қағидаттарына сәйкес тиісті құжаттаманы, бақылауды және валидацияны қамтамасыз ету қажет. Қадағалау органдары осы Қағидаларға сәйкес келуді бағалау мақсатында мұндай жұмыстарды инспекциялауды жүргізе алады. Үй-жайлар және жабдықтар Сақтау аймақтары 1. Өсімдік шикізаты жеке аумақта сақталады. Бұл аумақтар жәндіктер мен жануарлардың, әсіресе кеміргіштердің кіріп кетуінен қорғалған. Ферментация немесе өңездің өсуін, сондай-ақ айқаспалы контаминацияны болдырмас үшін өсімдік шикізатымен бірге келетін кез келген осындай жануарлар мен микроорганизмдердің таралуының алдын алуға тиімді шаралар қабылданады және пайдалануға рұқсат етілген өсімдік шикізаты мен келіп түскен өсімдік шикізатының карантині үшін бөлініп берілген аумақтарды пайдалану керек. 2. Сақтау аумағы жақсы желдетіледі. Қаптамаларды орналастыру тәртібі ауаның еркін айналымына кедергі келтірмейді. 3. Сақтау аумағының, әсіресе шаң түзілетін жерлердің тазалығына және тиісінше қызмет көрсетілуіне ерекше назар аударылады. 4. Бастапқы материалдар мен өсімдік тектес препараттарды сақтау үшін ылғалдылыққа, температураға және жарықтан қорғауға қатысты ерекше жағдайлар қажет; мұндай жағдайларды қамтамасыз ету және бақылау керек. Өндірістік аймақ 2.Сынамаларды іріктегенде, өлшегенде, араластырғанда және өсімдік шикізаты мен аралық өніммен шаңның түзілуімен қатар жүретін басқа да технологиялық операциялар жүргізгенде тазалықты ұстап тұруға, сондай-ақ айқаспалы ластануды болдырмауға қатысты ерекше шаралар (шаңды кетіру, арнайы Үй-жайлар бөлу және т.б.) қолданылады. Құжаттама Бастапқы шикізатқа қатысты өзіндік ерекшеліктер 7.Өсімдік тектес дәрілік препараттарды өндірушілер осы Қағидаларға және тіркеу дерекнамасына (осы қосымшаның кестесіне сәйкес) сәйкес өндірілген өсімдік тектес бастапқы материалдарды ғана пайдаланатындарына сендіреді. Өсімдік тектес дәрілік препараттарды өндірушілердің өздері немесе олардың тапсырмасымен жүргізілген өсімдік тектес бастапқы материалдарды жеткізушілер аудитіне қатысты түбегейлі құжаттама бар. Өсімдік шикізатына қатысты жүргізілген аудит нәтижелері бастапқы материалдар сапасы үшін негіз болып табылады. Өсімдік шикізатын/препаратын жеткізушілер өсімдіктерді тиісті өсіру және жинау қағидасына (GACP) сәйкес жұмыс істейтініне өндіруші көз жеткізіп алуы тиіс. 8. Осы Қағиданың І бөлігінде (4- тарау) белгіленген талаптарға сәйкес келу үшін өсімдік шикізатына/препаратына арналған спецификацияға мыналарды енгізу керек: - бинарлық жүйеге сәйкес өсімдіктің ғылыми атауы (тегі, түрі, қосалқы түрлері/әртүрлілігі, сондай-ақ авторлары (мысалы, Линней); қажет болғанда сұрыптың атауы және хемотипиялық әртүрлілігі сияқты басқа да тиісті ақпаратты беру керек; - өсімдіктің шығу тегі туралы осы тектес деректер (өнімнің немесе өскен елі немесе аймағы, дайындау уақыты және тәсілі, ықтималды пайдаланылған пестицидтер, болуы мүмкін радиоактивті ластанулар және т.б.); - өсімдіктің қандай бөліктері пайдаланылатыны туралы мәліметтер; - егер кептірілген өсімдіктер пайдаланылса, кептіру тәсілі туралы ақпарат; - өсімдік шикізатын сипаттау, сондай-ақ оның макро-және микроскопиялық зерттеулер деректері; - қажет болғанда белгілі емдік белсенділігі немесе маркері бар ингредиенттер үшін түпнұсқалыққа жүргізілетін сынақтарды қоса, түпнұсқалыққа жүргізілетін қажетті сынақтар туралы деректер. Егер өсімдік шикізатын фальсификациялауға/алмастыруға болатын болса, онда спецификалық дифференциялайтын сынақтар қажет. Түпнұсқалығын анықтау үшін салыстыруға арналған түпнұсқалық дәлдіктегі үлгі қолда болу қажет; - фармакопеялық талаптарға сәйкес анықталатын өсімдік шикізатындағы ылғал мөлшері; - белгілі емдік белсенділігі компоненттерді немесе егер қажет болса, маркерлерді сандық анықтау әдістемелері; пестицидтермен ықтималды контаминациялауды анықтауға жарамды әдістержәне фармакопеялық талаптарға сәйкес тиімділік шектері немесе фармакопеялық талаптар болмағанда егер басқасы негізделмесе, тиісті валидацияланған әдіс; - афлатоксиндерді, басқа да микотоксиндерді және паразиттермен инвазияны қоса, зеңдік және/немесе микробтық контаминацияны анықтау жөніндегі сынақтар әдістемелері, сондай-ақ егер қажет болса, жол берілетін шектер; - уытты металдардың, сондай-ақ егер қажет болса, ықтималды контаминанттар мен қоспалардың болуына жүргізілетін сынақтар әдістемесі; - егер қажет болса бөгде материалдардың болуына жүргізілетін сынақтар әдістемесі; - фармакопеялық талаптарға сәйкес бақылаудың басқа түрлері. Зеңдік және/немесе микробтық контаминацияны немесе басқа инвазияны төмендету үшін жүргізілген кез келген өңдеуді құжатпен ресімдейді. Өңдеу үдерісі мен сынақтар, сондай-ақ қалдық контаминацияның шектік мәндері туралы егжей-тегжейлі мәліметті қамтитын спецификациялар мен әдістемелер қолда болуы тиіс. Технологиялық нұсқаулықтар 9. Технологиялық нұсқаулықтарда тазалау, кептіру, ұсақтау және себу сияқты өсімдік шикізатымен жүзеге асырылатын түрлі операциялар, сондай-ақ үзінділер немесе бөлшектер көріністерінің өлшемін бақылау үшін пайдаланылатын әдістер мен кептіру температурасы және ұзақтығы туралы деректер сипатталады. 10. Өсімдік шикізаты бар әрбір ыдыстың қандай да бір фальсификация/алмастыруды немесе металл не шыны кесіндісі, жануарлардың қалдықтары немесе олардың экскременттері сияқты бөгде материалдардың, тастар, құм және т.б., немесе іріп-шіру белгілерінің болуын табу мақсатында тексерілгеніне кепілдік беретін жазбаша нұсқаулықтар мен жазбалар бар. 11. Технологиялық нұсқаулықтарда рұқсат етілген өсімдік шикізаты ретінде оны сақтау алдында немесе өндірісті бастар алдында бөгде материалдарды жою әдістері және өсімдік тектес материалды тазалау/іріктеудің тиісті әдістемелері бар. 12. Өсімдік тектес препараттарды өндіру жөніндегі нұсқаулықтар еріткіш, экстракциялау ұзақтығы және температурасы туралы нақты мәліметтерді, концентрациялаудың кез келген сатысы және пайдаланылатын тәсілдер туралы ақпаратты қамтиды. Сапаны бақылау Сынамаларды іріктеу 13. Өсімдік шикізаты шығу тегіне байланысты біртекті болмағандықтан, олардан сынамаларды іріктеп алуды арнайы білімі бар қызметкер жүзеге асырады. Әр серияны осы серияға берілген құжаттама бойынша сәйкестендіреді. 14. Өсімдік шикізатының бақылау үлгілерін сақтау керек. Ұнтақтарды өндіру кезінде ұсақталмаған өсімдік шикізатының үлгілерін сақтау керек. 15. Сапаны бақылауды жүргізетін персоналдың қоспалардың түпнұсқалығына және болуына сынақ жүргізу, алынған шикізатта саңырауқұлақтардың өсуін анықтау, қамба зиянкестерімен залалдану, шикізаттың әртектілігін анықтау және т. б. үшін өсімдік шикізатымен, аралық өнімдермен немесе дәрілік өсімдік препараттарымен жұмыс істеу тәжірибесі және арнайы дайындығы болуы тиіс. 16. Өсімдік шикізатының, аралық өнімдер мен дәрілік өсімдік препараттарының түпнұсқалығы мен сапасын нормативтік құжаттамаға сәйкес айқындаған жөн.
Шығыс материалдан және қаптама сынама алуды іріктеу талаптары Қағидаты Сынамаларды іріктеу - бұл партияның кішкене бөлігі ғана алынатын маңызды операция. Тұтас партия үшін сенімді қорытындылар репрезентативті емес үлгілерде жүргізілген сынақтарға негізделуі мүмкін емес. Осылайша, дұрыс іріктеу сапаны қамтамасыз ету жүйесінің ажырамас бөлігі болып табылады. Іріктеу Ірі өндірістік тәжірибе стандартының І бөлімінің 6 тарауының абзацтарында талқыланады. Бұл қосымшада бастапқы материалдар мен орама материалдарынан сынамалар алу бойынша қосымша нұсқаулар берілген. Персонал 1. Сынамаларды іріктеуді жүргізетін персонал алғашқы дайындықтан өтуі керек, содан кейін үнемі дұрыс іріктеуге қатысты пәндер бойынша оқудан өтуі керек. Мұндай оқыту мына мәселелерді қарастыруды қамтуы керек: сынама алу процедурасы; сынама алуға арналған жазбаша нұсқаулық; сынама алу кезінде қолданылатын әдістер мен жабдықтар; көлденең ластану қаупі; тұрақсыз және / немесе стерильді заттарға қатысты сақтық шаралары; материалдардың, орамдардың және заттаңбаның сыртқы түрін визуалды бағалау нәтижелерін ескерудің маңыздылығы; кез-келген күтпеген немесе ерекше жағдайларды құжаттандырудың маңыздылығы. Бастапқы материалдар 2. Бастапқы материалдардың тұтас партиясының шынайылығына, әдетте, барлық ыдыстардан жеке сынамалар алынған кезде және әр сынама үшін жеке куәлікті тексергенде ғана кепілдік беруге болады. Контейнерлердің ішкі жиынтығынан сынама алуға болады, егер ешқандай контейнердің дұрыс таңбаланбауын қамтамасыз ететін тексерілген процедура жасалған болса. 3. Мұндай тексеру кем дегенде келесі аспектілерді ескеруі керек: өндіруші мен жеткізушінің деректері (типі және ағымдағы жағдайы), сондай-ақ олардың өндірістік тәжірибе стандартының талаптарын түсінуі; шикізат өндірушіде сапаны қамтамасыз ету жүйесінің болуы; шикізат өндірілетін және бақыланатын өндірістік жағдайлар; өндіріске қолданылатын бастапқы материалдар мен дәрі-дәрмектердің табиғаты мен қасиеттері. Мұндай жүйемен әр келген контейнердегі шикізаттың түпнұсқалығын сынауды босататын тексерілген рәсім төмендегілер үшін қолайлы болуы мүмкін: бір өндірушінің немесе бір кәсіпорынның шикізаты; жеткізуші мінсіз беделге ие болған кезде және өндірушінің сапаны қамтамасыз ету жүйесін сатып алушы (дәрілік затты өндіруші) немесе ресми аккредиттелген орган үнемі тексеріп отырса, тікелей өндірушіден немесе өндірушінің мөрімен бекітілген контейнерден келетін шикізат. Мұндай процедураны қанағаттанарлық түрде растауға және қолдануға болмайды: өндіруші белгісіз немесе тексерілмеген кезде делдалдар жеткізетін бастапқы материалдар; парентеральды дәрілік заттарды өндіру үшін қолданылатын бастапқы материалдар. 4.Бастапқы материалдар партиясының сапасын репрезентативті үлгіні алу және сынау арқылы бағалауға болады. Осы мақсат үшін түпнұсқалықты тексеру үшін алынған үлгілерді пайдалануға болады. Өкілдік іріктемені алу үшін алынған сынамалардың саны статистикалық түрде анықталып, іріктеу жоспарында көрсетілуі керек. Орташа үлгіні қалыптастыру үшін араластыруға болатын жекелеген сынамалардың саны, сондай-ақ шикізат түрін, жеткізушілер туралы ақпаратты және орташа үлгінің біркелкілігін ескере отырып анықталуы керек. Қаптама материалдары 5. Қаптама материалдарының сынамаларын алу жоспары кем дегенде мыналарды ескеруі керек: алынған саны; талап етілетін сапа; материалдың табиғаты (мысалы, бастапқы орама материалдары және / немесе баспа материалдары); өндіріс әдістері; аудит нәтижелері бойынша қаптама материалы өндірушісінің сапа кепілдігі жүйесі туралы ақпарат. Алынатын сынамалардың саны статистикалық түрде анықталып, іріктеу жоспарында көрсетілуі керек.
Сұйық және жұмсақ дәрілік нысандарды өндіру кезінде қойылатын талаптары Қағидаты Сұйық және жұмсақ дәрілік формалар әсіресе микробтық және басқа ластануларға сезімтал. Сондықтан кез-келген ластануды болдырмау үшін арнайы шаралар қабылдау қажет. Үй-жайлар мен жабдықтар 1. Өнімдерді өндіру және өңдеу кезінде ластанудан қорғау үшін жабық жүйелерді қолданған жөн. Құрамында ашылмаған өнімдері немесе ашық таза орамдары бар өндіріс аймақтары, әдетте, сүзгіленген ауамен тиімді түрде желдетілуі керек. 2. Реакторлардың, цистерналардың, құбыржолдардың және сорғылардың дизайны мен орналасуы тазартудың қарапайымдылығын қамтамасыз етуі керек қажет болған жағдайда зарарсыздандыру. Атап айтқанда, жабдықты жобалау микроорганизмдердің көбеюіне жағдай тудырып, өнімнің қалдықтары жиналатын қол жетімсіз жерлердің немесе аудандардың болуын барынша азайтуы керек. 3. Мүмкіндігінше шыны аппараттардан аулақ болу керек. Жалпы, жабдықтың өніммен жанасатын бөліктері жоғары сапалы баспайтын болаттан жасалуы керек. Өндіріс 4. Пайдаланылатын судың сапасы химиялық және микробиологиялық тазалығы тұрғысынан белгіленіп, бақылануы керек. Микробтардың көбею қаупін болдырмау үшін суды тазарту жүйелерін дұрыс күтіп ұстау керек. Суды тазарту жүйелерін кез-келген химиялық санитариядан өткізгеннен кейін оларды дезинфекциялау құралдарын толық кетіруді қамтамасыз ету үшін тексерілген процедураға сәйкес жуу қажет. 5. Көлемі үлкен ыдыстарда алынған шикізаттың сапасы оларды сақтау ыдысына өткізбес бұрын тексерілуі керек. 6. Шикізаттың құбырларға берілуін олардың дұрыс жерге жетуін қадағалау керек. 7. Ашылмаған өнімдері немесе ашық пакеттері бар үй-жайларда талшықтар мен басқа ластаушы заттарды бөлуге болатын материалдарды табуға жол берілмейді (мысалы, картон немесе ағаш паллет). 8. Толтыру кезінде қоспалардың, суспензиялардың және т.с.с. біртектілігі сақталуын қамтамасыз ету қажет. Араластыру және құю процестері расталуы керек. Толтыру процесінің басында, аялдамалардан кейін және аяқталғаннан кейін біртекті қоспаны қамтамасыз етуге ерекше назар аудару қажет. 9. Егер дайын өнім дереу оралмаған болса, онда орамға дейін рұқсат етілген ең ұзақ уақытты, сондай-ақ сақтаудың тиісті жағдайларын белгілеу қажет, оны қатаң сақтау керек.
Ингаляцияға арналған қысыммен мөлшерленген аэрозольді дәрілік заттарды өндірісіне қойылатын талаптары Қағидаты Ингаляцияға арналған өлшеу клапандары бар қысыммен аэрозольді дәрілік заттарды өндіру осы дәрілік түрдің ерекшелігіне байланысты арнайы назар аударуды қажет етеді. Ол микробтардың және бөлшектердің ластануын минимизациялайтын жағдайларда орындалуы керек. Сондай-ақ, клапан бөлшектерінің сапасымен, ал суспензия жағдайында олардың біртектілігін қамтамасыз ету керек. Жалпы талаптар 1. Әдетте өндірудің және толтырудың 2 әдісі бар: а) Екі сатылы құю жүйесі (қысыммен құю). Белсенді фармацевтикалық ингредиент жоғары қайнау температурасы бар отынға тоқтатылады, суспензияның дозасы ыдысқа жіберіледі, клапан енгізіліп, қысылады, ал дайын қайырылған дәрі-дәрмектің өнімін алу үшін клапан өзегі арқылы төмен қайнау температурасы бар қозғалтқыш енгізіледі. Сонымен бірге буландыру салдарынан шығынды азайту үшін жанармайдағы белсенді фармацевтикалық субстанция суспензиясының жеткілікті төмен температурасы сақталады; б) бір рет құю процесі (салқын толтыру). Белсенді фармацевтикалық зат отын қоспасында тоқтатылады және суспензия қысыммен немесе төмен температурада, немесе қысыммен және төмен температурада бір мезгілде болады. Содан кейін пакет 1 қадамда суспензиямен толтырылады. Үй-жайлар мен жабдықтар 2. Өндіру және толтыру мүмкіндігінше жабық жүйелерде жүргізілуі керек. 3. Өнімдер немесе таза компоненттер ашық ұсталатын аймақ сүзгіленген ауамен қамтамасыз етілуі керек және кем дегенде D сыныбындағы жұмыс ортасына қойылатын талаптарға сай болуы керек. Аймақ ауа құлыптары арқылы енуі керек. Өндіріс және сапаны бақылау 4. Аэрозольді өлшейтін клапандар фармацевтикалық өндірісте қолданылатын көптеген құрылғыларға қарағанда күрделі. Бұл олардың сипаттамаларында, сондай-ақ сынамалар мен сынақтарда ескерілуі керек. Есептегіш клапан өндірушісінің сапа кепілдігі жүйесінің аудиті ерекше маңызды. 5. Барлық сұйықтықтарды (мысалы, сұйық немесе қысымдағы газ тәрізді отындар) 0,2 микроннан үлкен бөлшектерден тазарту үшін сүзгілеу керек. Мүмкіндігінше, толтыру алдында қосымша сүзгілеу жүргізген жөн. 6. Контейнерлер мен клапандарды есірткіні мақсатты қолдану үшін сәйкес келетін және ешқандай ластанудың болмауын қамтамасыз ететін (мысалы, технологиялық көмекші құралдармен (мысалы, майлағыш материалдармен) немесе микробтық ластану) тексерілген рәсімге сәйкес тазалау керек. Тазалап болғаннан кейін клапандарды таза, жабық ыдыстарда сақтау керек. Сонымен қатар, сынамалар алу сияқты келесі операциялар кезінде ластанудың алдын-алу үшін сақтық шараларын қабылдау қажет. Бумалар толтырар алдында толтыру сызығына мұқият кіруі немесе сапта тазалануы керек. 7. Толтыру процесінде суспензияның құю нүктесінде біртектілігіне көз жеткізіңіз. 8. 2 сатылы толтыру әдісін қолданғанда, дұрыс құрамға жету үшін, екі кезеңде де енгізілген заттардың дұрыс салмағын қамтамасыз ету қажет. Сондықтан көптеген жағдайларда массаны әр кезеңде 100% -да бақылау ұсынылады. 9. Толтырудан кейін тексеру ағып кетудің жоқтығын растауы керек. Ағып кетуді тексеру микробтардың ластануын немесе ылғалдың қалдықтарын болдырмайтындай етіп жасалуы керек.
Компьютерленген жүйелерге қойылатын талаптар Қағидаты Осы қосымша Тиісті өндірістік практика стандартының талаптарын ескере отырып, қызметте қолданылатын компьютерленген жүйелердің барлық түрлеріне қолданылады. Компьютерленген жүйе дегеніміз - белгілі бір функцияларды орындау үшін бірлесіп жұмыс жасайтын бағдарламалық және аппараттық компоненттердің жиынтығы. Компьютерленген жүйені қолдану расталуы керек және ақпараттық технологиялар инфрақұрылымы білікті болуы керек. Егер компьютерленген жүйе қолмен басқаруды алмастырса, бұл өнім сапасының төмендеуіне, процестің бақылауына немесе сапа кепілдігіне әкелмеуі керек. Жалпы процестің қаупі жоғарыламауы керек. Жалпы талаптар 1. Тәуекелдерді басқару Тәуекелдерді басқару компьютерленген жүйенің бүкіл өмірлік циклінде қолданылуы керек және пациенттердің қауіпсіздігі, мәліметтердің тұтастығы және өнім сапасы ескерілуі керек. Тәуекелдерді басқару жүйесінің бөлігі ретінде тексеру тестілеуінің және деректердің тұтастығын бақылаудың көлемі туралы шешімдер компьютерленген жүйенің дұрыс және құжатталған тәуекелді бағалауына негізделуі керек. 2. Персонал Процесске қатысатын барлық тиісті қызметкерлер (мысалы, процесс иесі, жүйе иесі, уәкілетті техникалық (IT) қызметкерлері) арасында тығыз ынтымақтастық сақталуы керек. Барлық персонал тиісті біліктілікке, қол жетімділік деңгейіне ие және өздеріне жүктелген міндеттерді орындау үшін белгілі бір жауапкершіліктерге ие болуы керек. 3. Өнім берушілер және көрсетілетін қызметтер провайдерлері 3.1. Үшінші тараптар қатысқанда (мысалы, жеткізушілер, қызмет көрсетушілер), мысалы жабдықтау, орнату, конфигурация, интеграция, валидация, техникалық қызмет көрсету (мысалы, қашықтан қол жеткізу арқылы), компьютерлендірілген жүйелерді өзгерту немесе қызмет көрсету, байланысты қызметтер немесе деректерді өңдеу кезінде өндіруші мен кез келген үшінші тұлғалар арасында тиісті түрде жасалған келісімшарттар болуы керек. Бұл келісімшарттар үшінші тұлғалардың жауапкершілігін нақты белгілеуі керек. Осындай талаптарды өндірушінің IT-бөлімдеріне де қою керек. 3.2. Сатушының құзыреттілігі мен сенімділігі бағдарламалық өнімді немесе қызмет көрсетушіні таңдаудың негізгі шарттары болып табылады. Аудиттің қажеттілігі тәуекелді бағалауға негізделуі керек. 3.3. Сатудан тыс сатылатын бағдарламалық жасақтама өнімдерімен бірге жүретін құжаттаманы тапсырыс берушінің уәкілетті өкілдері пайдаланушының талаптарына сәйкестігін қарауы керек. 3.4. Сапа жүйесі және бағдарламалық жасақтама жеткізушілерінің немесе әзірлеушілерінің аудиттері және орнатылған компьютерленген жүйелер туралы ақпарат инспекторларға сұраныс бойынша ұсынылуы үшін қол жетімді болуы керек. Жоба кезеңі 4. Валидация 4.1. Валидация құжаттары мен есептері компьютерленген жүйенің өмірлік циклінің тиісті кезеңдерін қамтуы керек. Өндірушілер өз стандарттарын, хаттамаларын, қабылдау өлшемшарттарын, рәсімдерін мен жазбаларды тәуекелді бағалау негізінде негіздей алуы керек. 4.2. Тексеру құжаттамасына өзгерістерді бақылау жазбалары (егер қажет болса) және валидация процесінде анықталған кез келген ауытқулар туралы есептер енгізілуі керек. 4.3. Стандарттың талаптарымен реттелетін функционалдығын көрсететін барлық қолданылатын компьютерленген жүйелердің ағымдағы тізімі (регистрі) болуы керек. Маңызды компьютерленген жүйелер үшін физикалық және логикалық байланыстардың, мәліметтер ағындарының және басқа жүйелермен немесе процестермен интерфейстердің, компьютердің барлық жабдықтары мен бағдарламалық жасақтамасының қажетті ресурстарының және қауіпсіздіктің қолда бар шаралары туралы егжей-тегжейлі сипаттама болуы керек. 4.4. Пайдаланушы талаптарының сипаттамалары стандартталғанға сәйкестігі тұрғысынан құжатталған тәуекел мен әсерді бағалау негізінде компьютерленген жүйенің қажетті функцияларын сипаттауы керек. Пайдаланушының талаптары компьютерлендірілген жүйенің өмірлік циклінде байқалуы керек. 4.5. Сатып алушы компьютерленген жүйенің тиісті сапа менеджменті жүйесіне сәйкес жасалғанына көз жеткізу үшін барлық шараларды қабылдауы керек. Жеткізуші тиісті түрде бағалануы керек. 4.6. Тапсырыс бойынша жасалған немесе теңшелген компьютерлендірілген жүйелерді растау мақсатында компьютерлік жүйенің өмірлік циклінің барлық кезеңдерінде тиісті есеп берумен оның сапасы мен өнімділігін бағалау үшін құжатталған процедура әзірленуі керек. 4.7. Компьютерленген жүйеге арналған әдістер мен тестілік схемалардың сәйкестігін дәлелдеу керек. Атап айтқанда, жүйенің (процестің) параметрлер шектері, мәліметтер шекаралары және қателіктермен жұмыс істеуді ескеру қажет. Құжатталуы керек тестілеудің автоматтандырылған құралдары мен олардың жұмыс режимдерін қолдану сәйкестігін бағалау. 4.8. Егер деректер басқа форматқа немесе деректер жүйесіне берілсе, тексеруге көшу кезінде деректердің мәні мен мағынасының өзгеріссіз қалуын тексеру кіруі керек. Пайдалану кезеңі 5 Деректер Деректерді басқа жүйелермен электронды түрде алмасатын компьютерленген жүйелер тәуекелдерді азайту үшін деректердің дұрыс және қауіпсіз енгізілуі мен өңделуі үшін тиісті кіріктірілген басқару элементтерін қамтуы керек. 6. Дәлдікті бақылау Қолмен енгізілген маңызды деректер үшін деректерді енгізу дәлдігін қосымша бақылау қамтамасыз етілуі керек. Бұл бақылауды екінші оператор немесе тексерілген электронды құралдар арқылы жүзеге асыруға болады. Қате немесе қате деректерді жүйеге енгізудің ауырлығы мен ықтимал салдарын тәуекелдерді басқару жүйесі шешуі керек. 7. Деректерді сақтау 7.1. Деректер зақымданудан физикалық және электронды құралдармен қорғалуы керек. Сақталған деректердің қол жетімділігі, оқылатындығы және дәлдігі үшін тексерілуі керек. Деректерге қол жетімділік оларды сақтаудың бүкіл кезеңінде қамтамасыз етілуі керек. 7.2. Барлық қажетті деректердің сақтық көшірмесін үнемі жасап отыру керек. Сақтық көшірмелердің қауіпсіздігі мен дәлдігі, сондай-ақ деректерді қалпына келтіру мүмкіндігі тексеру барысында тексеріліп, мезгіл-мезгіл бақылануы керек. 8. Басып шығару 8.1. Электрондық түрде сақталған деректердің нақты қағаз көшірмелерін алу мүмкіндігі қажет. 8.2. Топтамалық шығарылымға ілеспе жазбалар үшін бастапқыда енгізілген кезден бастап мәліметтердің өзгерген-өзгермегенін көрсететін басып шығаруды алуға мүмкіндік беру керек. 9. Бақылау іздері Тәуекелді бағалау негізінде жүйеге Стандарттың қолданылу аясымен байланысты барлық маңызды өзгерістер мен өшірулер туралы жазбаны құру мүмкіндігін қарастыру қажет (аудиторлық іздерді құратын жүйе). Ережеге қатысты деректердің мұндай өзгеруінің немесе жойылуының себептері құжатталуы керек. Аудиторлық жолдар қол жетімді, пайдаланушыларға түсінікті формаға айналдырылып, үнемі тексеріліп отырылуы керек. 10. Өзгерістер мен конфигурацияны басқару Компьютерленген жүйеге, оның ішінде жүйенің конфигурациясына кез-келген өзгерістер тек белгіленген тәртіпке сәйкес басқарылатын тәртіпте жүзеге асырылуы керек. 11. Мерзімді бағалау Компьютерленген жүйелер олардың тексеріліп тұрғандығына және олардың Стандарт талаптарына сәйкестігіне көз жеткізу үшін мезгіл-мезгіл бағалануы керек. Мұндай бағалау қажет болған жағдайда функционалдылықтың ағымдағы диапазонын, ауытқулар, ақаулар, проблемалар жазбаларын, тарихты жаңарту (жаңарту), пайдалану, сенімділік, қауіпсіздік және валидация туралы есептерді бағалауды қамтуы керек. 12. Қорғау 12.1. Компьютерленген жүйеге тек уәкілетті адамдар ғана қол жеткізе алатындығын қамтамасыз ету үшін физикалық және / немесе логикалық бақылау қажет. Жүйеге рұқсатсыз қол жеткізуді болдырмаудың қолайлы әдістері кілттерді, кіру карталарын, парольдермен жеке кодтарды, биометриялық деректерді, компьютерлік жабдықтарға және деректерді сақтау аймақтарына кіруді шектеуді қамтуы мүмкін. 12.2. Қорғау дәрежесі компьютерленген жүйенің сыншылдығына байланысты. 12.3. Қатынасу құқығын құру, өзгерту және қайтарып алу тіркелуі керек. 12.4. Жазбаға кіретін операторларды анықтау, сондай-ақ деректерді, күнді және уақытты қоса, өзгертулерді, растауларды немесе өшірулерді тіркеу үшін мәліметтер мен құжат айналымы жүйесі жасалуы керек. 13. Оқиғаларды басқару Барлық инциденттер (күтпеген оқиғалар), соның ішінде жүйенің ақаулары мен деректер қателері тіркеліп, бағалануы керек. Критикалық ақаулардың негізгі себебі анықталып, түзету және алдын алу шаралары үшін негіз ретінде қолданылуы керек. 14. Электрондық қолтаңба Электрондық жазбаларға электронды түрде қол қоюға болады. Электронды қолтаңба: а) кәсіпорын ішінде қолмен жазылған қолтаңбамен бірдей мағынаға ие; б) байланысты жазбалармен ажырамас байланыста болу; в) олар жеткізілген уақыт пен күнді қосыңыз. 15. Серияның шығуы Егер партияны мақұлдау және шығару процедурасын жазу үшін компьютерленген жүйе қолданылса, ол тек уәкілетті адамға партияны шығаруға рұқсат беруі керек және партияны мақұлдаған және шығарған адамды нақты анықтап, жазуы керек. Бұл әрекеттер электронды қолтаңбаны қолдану арқылы жүзеге асырылуы керек. 16. Жұмыстың үздіксіздігі Қиын процестерді қоса жүретін компьютерленген жүйелердің жұмыс қабілеттілігін қамтамасыз ету үшін, жүйенің істен шығуы жағдайында (мысалы, қолмен немесе альтернативті жүйені қолдану арқылы) осы процестердің сақталуын қамтамасыз ететін сақтық шараларын қолдану қажет. Баламалы құралдарды іске асыруға кететін уақыт тәуекелге сезімтал және нақты компьютерлендірілген жүйеге және одан кейінгі жұмыс процесіне сәйкес келуі керек. Бұл шаралар тиісті түрде құжатталуы және тексерілуі керек. 17. Мұрағаттау Деректерді мұрағаттауға болады. Бұл мәліметтер қол жетімділікке, оқуға және тұтастыққа тексерілуі керек. Егер компьютерленген жүйеге елеулі өзгерістер енгізу қажет болса (мысалы, компьютерлік жабдық немесе бағдарламалық жасақтама), деректердің қалпына келуі қамтамасыз етіліп, тексерілуі керек. Анықтамалар "Процесс иесі" (process owner) - жұмыс процесіне жауапты тұлға; "Жүйенің иесі" (system owner) - компьютерлендірілген жүйенің жұмыс істеуі мен қызмет етуі, сондай-ақ ондағы деректердің қорғалуы үшін жауапты тұлға; "Өмірлік цикл" (lifecycle) - жобалауды, нақтылауды, бағдарламалауды, тестілеуді, орнатуды, пайдалануды және техникалық қызмет көрсетуді қоса алғанда, бастапқы талаптарды қалыптастырудан бастап жұмысты тоқтатуға дейінгі компьютерленген жүйенің барлық кезеңдері; "Ақпараттық технологиялар инфрақұрылымы" (IT-infrastructure) (IT-инфрақұрылым) - қосымшалардың жұмысын қамтамасыз ететін желілік бағдарламалық жасақтама және операциялық жүйелер сияқты компьютерлік аппараттық және бағдарламалық қамтамасыз ету; "Тапсырыс бойынша компьютерлендірілген жүйе" (Bespoke (Customized) computerized system) - бұл белгілі бір жұмыс процесін қолдауға арналған жеке құрастырылған компьютерленген жүйе; "Қосымша" (application) - белгілі бір платформада орнатылған бағдарламалық жасақтама (компьютерлік жабдық) және арнайы функционалдылықты қамтамасыз етеді; "Сөре бағдарламалық жасақтамасының коммерциялық қызметі" (commercial of the shelf software) - көптеген қолданушылар қолдануға жарамды деп танылған коммерциялық қол жетімді бағдарламалық жасақтама; "Үшінші тұлға" (third party) - дәрілік заттарды өндіру үшін лицензиатқа тікелей бағынбайтын тараптар.
Дәрілік заттар өндірісінде иондаушы сәулеленуді қолдану кезінде қойылатын талаптар Иондаушы сәулелену технологиялық процестің ажырамас бөлігі болып табылатын өнімді өндіруші де дәрілік заттар өндірісінде иондаушы сәулеленуді пайдалануды реттейтін актілерді басшылыққа алуы керек. Кіріспе Ионды сәулелену өндіріс процесінде әр түрлі мақсаттарда қолданылуы мүмкін, соның ішінде биобүршікті азайту және шикізатты зарарсыздандыру, компоненттерді немесе өнімдерді орау, қан өнімдерін өңдеу. Иондаушы сәулеленудің екі түрі қолданылады: радиоактивті көзден гамма-сәулелену және үдеткіштен пайда болатын жоғары энергиялы электронды сәуле (бета-сәулелену). Гамма-сәулелену кезінде екі түрлі өңдеу режимін пайдалануға болады: серия режимі: өнімдер сәулелену көзінің айналасында бекітілген күйде орналасады және оларды иондаушы сәулелену көзі ашық кезде жүктеуге немесе түсіруге болмайды; үздіксіз режим: автоматтандырылған жүйе өнімді сәулелену камерасына иондаушы сәулеленудің ашық көзінен өткізіп, алдын-ала белгіленген маршрут бойынша тиісті жылдамдықпен жылжытады, содан кейін оны камерадан шығарады. Электрондық үдеткіштері бар сәулелену қондырғылары: өнім өнімнің қозғалысына перпендикуляр екі бағытта да сканерленетін үздіксіз немесе пульсацияланатын жоғары энергиялы электронды сәуле (бета-сәулелену) арқылы қозғалады. 1. Радиациялық өңдеуді тікелей дәрілік заттарды өндіруші жүзеге асыра алады немесе қарамағында радиациялық қондырғы бар ұйыммен келісімшарт бойынша жүзеге асырылуы мүмкін. Сонымен қатар, олардың әрқайсысында тиісті өндіріс лицензиясы және (немесе) заңнамада көзделген басқа да рұқсаттар болуы керек. 2. Дәрілік заттарды өндіруші өнімнің сапасына, оның ішінде иондаушы сәулеленудің әсеріне жауап береді. Радиациялық өңдеу ұйымы әр қаптаманың өндіруші белгілеген дозаны (оның ішінде сәулелену көзінен ең алыс өнім пакетін қоса алғанда) алуына жауапты. 3. Дәрілік препараттың тіркеу құжатында ақылға қонымды шегі бар қажетті доза көрсетілуі керек. Дозиметрия 4. Дозиметрия - дозиметрлердің көмегімен иондаушы сәулеленудің сіңірілген дозасын өлшеу. Пайдалану қағидаттарын түсіну және техниканы дұрыс қолдану валидация, іске қосу және процесті бақылау үшін өте қажет. 5. Жұмыс дозиметрлерінің әрбір партиясын калибрлеу ұлттық немесе халықаралық стандарттарға сәйкес болуы керек. Калибрлеудің жарамдылық мерзімі белгіленуі, негізделуі және қатаң сақталуы керек. 6. Сәулеленуден кейін және оларды калибрлеу кезінде стандартты дозиметрлер көрсеткіштерінің өзгеруін анықтау үшін, ереже бойынша, сол құрал қолданылуы керек. Әр түрлі құралдарды қолданған кезде оларды абсолютті сіңіру бірліктерінде калибрлеу керек. 7. Қолданылатын дозиметр түріне байланысты ықтимал қателік көздерін, оның ішінде ылғалдылықты, температураның өзгеруін, әсер ету мен өлшеу арасындағы уақытты және сіңірілген дозаның жылдамдығын ескеру қажет. 8. Өзгерістерді өлшеу үшін қолданылатын құралдың толқын ұзындығы дозиметрлердің сіңу жылдамдығы және ағынның тығыздығын өлшеу үшін қолданылатын құрал аспаптың тұрақтылығына, мақсатына және пайдалану әдісіне негізделген белгіленген уақыт аралығында калибрлеу арқылы үнемі тексеріліп отырылуы керек. Процесті тексеру 9. Валидация - бұл процестің, яғни өнімнің белгілі бір сіңірілген дозаны алуының күткен нәтижеге қол жеткізетіндігін дәлелдеу әрекеті. Валидацияға қойылатын талаптар дәрілік заттарды өндіруде иондаушы сәулеленуді қолдану туралы актілерде толығырақ келтірілген. 10. Валидацияға сәулеленген контейнер ішіндегі сіңірілген дозаның ішіндегі өнімдердің белгілі бір орналасуына арналған өнімдермен үлестірілуін белгілеу үшін дозалық дала картасын дайындауды қамтуы керек. 11. Сәулелену процесіне қойылатын техникалық талаптар кем дегенде мыналарды қамтуы керек: а) өнімнің қаптамасының бөлшектері; б) өнімді сәулелендіру контейнеріне орналастыру схемасы (-тары). Егер сәулеленген контейнерде әр түрлі өнім түрлері болса, тығыз өнімдердің толық дозасын алуына және басқа өнімдерді қорғамауға ерекше назар аудару қажет. Өнімнің әртүрлі түрлерін ыдысқа салудың әрбір әдісі техникалық құжаттамада сипатталуы және дәлелденуі керек; в) контейнерлерді сәулелендіру камерасының ішіндегі сәулеленген объектілердің көзі (серия режимі) немесе бағыты бойынша орналастыру (үздіксіз режим); г) өнімдерге сіңірілген сәулелену дозасының жоғарғы және төменгі шектері (және онымен байланысты дозиметрия әдістері); д) сәулеленетін контейнер үшін сәулеленудің сіңірілген дозасының жоғарғы және төменгі шектері және осы сіңірілген дозаны бақылауға байланысты дозиметрия әдістері; f) процестің басқа параметрлері, соның ішінде сіңірілген доза жылдамдығы, экспозицияның максималды уақыты, әсер ету саны, сәулелену циклдарының саны және т.б. Егер сәулелену келісімшартына ие болса, келісімшарт сәулелену процесіне қойылатын техникалық талаптарды реттейтін d) және е) тармақшаларын сипаттайды. Зауытты пайдалануға беру Жалпы талаптар 12. Іске қосу радиациялық қондырғы технологиялық сипаттамаларға сәйкес жұмыс істеген кезде алдын-ала белгіленген шектерде үздіксіз жұмыс істейтіндігі туралы эксперименталды түрде алынған және құжатталған дәлелдемелер алынады. Осы қосымшаға сәйкес, алдын ала белгіленген шектер - бұл сәулеленген ыдысқа сіңіруге арналған дозаның максималды және минималды рұқсат етілген мәні. Контейнерге сіңірілген дозаның мәндерінің осы шектерден асып кетуіне әкелуі мүмкін қондырғының жұмысындағы өзгерістер, ешбір жағдайда оператордың хабарынсыз болмауы керек. Гамма-сәулелену көздері Жобалау 14. Сәулеленген контейнердің белгілі бір бөлігінің эмитенттің айналасындағы белгілі бір нүктесінде алған сіңірілетін дозасы, ең алдымен, келесі факторларға байланысты: а) сәулелену көзінің белсенділігі мен геометриясы; б) көзден контейнерге дейінгі арақашықтық; в) таймермен немесе конвейер жылдамдығымен басқарылатын сәулеленудің ұзақтығы; г) ыдыстың көзі мен көрсетілген бөлігі арасындағы басқа өнімді қоса алғанда, материалдың құрамы мен тығыздығы. 15. Жалпы сіңірілген доза сонымен қатар контейнерлер үздіксіз сәулелену режимінде қозғалатын жолға немесе партиялық сәулелену режиміндегі жүктеу схемасына, сондай-ақ сәулелену циклдарының санына байланысты. 16. Белгіленген маршрутпен (үздіксіз сәулеленумен) немесе тіркелген жүктеме схемасымен (топтамалық сәулеленумен), сондай-ақ өнімнің тұрақты қуат көзі және түрі оператормен басқарылатын қондырғының негізгі параметрі конвейер жылдамдығы немесе таймерде орнатылған уақыт болып табылады. 17. Дозалық өрісті картаға түсіру кезінде сәулелену камерасы муляждары бар контейнерлермен немесе біркелкі тығыздықтағы өнімдердің репрезентативті үлгілерімен толтырылуы керек. Дозиметрлер таратқыш арқылы өтетін кем дегенде үш толтырылған ыдыста орналасуы керек. Бұл контейнерлерді ұқсас контейнерлермен немесе өнімнің муляждарымен қоршау керек. Егер өнімдер біркелкі емес қабаттасса, дозиметрлерді көбірек ыдысқа салу керек. 18. Дозиметрлердің орналасуы сәулеленген ыдыстың көлеміне байланысты. Мысалы, өлшемі 1 × 1 × 0,5 м контейнерлер үшін дозиметрлер контейнердің сыртқы бетін ескере отырып, 20 см қадаммен үш өлшемді тордың түйіндерінде орналасуы мүмкін. Егер максималды және минималды дозалары бар күтілетін аймақтар алдыңғы тәжірибелерден белгілі болса, онда дозиметрлердің бір бөлігін орташа дозасы бар зоналардан алып тастауға және 10 см қадаммен экстремалды дозалары бар аймақтарға орналастыруға болады. 19. Осы процедураның нәтижесінде өнім мен контейнер бетіне сіңетін минималды және максималды дозалар берілген орнату параметрлері, өнімнің тығыздығы және жүктеме үлгісі үшін анықталуы керек. 20. Ең дұрысы, дозаның өріс картасын анықтау үшін анықтамалық дозиметрлер қолданылуы керек, өйткені олар дәлірек. Кәдімгі дозиметрлердің қолданылуы да қолайлы, бірақ олардың жанына анықтамалық дозиметрлерді минималды және максималды дозалар күтілетін жерлерде және әр модель сәулелену контейнерінде қалыпты бақыланатын жерде орналастыру ұсынылады. Сіңірілген дозаның алынған мәндерінде кездейсоқ қателік болады, оны қайталап өлшеу арқылы анықтауға болады. 21. Стандартты дозиметрмен өлшенетін, барлық сәулеленген контейнерлердің минималды қажетті дозаны алуын қамтамасыз ету үшін қажетті минималды бақыланатын дозаны стандартты дозиметрлерді өлшеудің кездейсоқ қателігі туралы білімге негіздеу керек. 22. Дозалық өрістің картасын анықтау кезінде қондырғының параметрлері тұрақты болып, бақылануы және жазылуы керек. Бұл жазбалар дозиметрия нәтижелерімен және алынған басқа жазбалармен бірге сақталуы керек. Электронды үдеткіші бар радиациялық қондырғылар Жобалау 23. Өнімдегі иондаушы сәулеленудің сіңірілген дозасы ең алдымен келесі негізгі факторларға байланысты: а) сәуленің сипаттамалары, атап айтқанда: электрон энергиясы, орташа сәуле ағыны, сыпыру ені және сыпыру ені бойынша сәуленің біртектілігі; б) конвейер жылдамдығы; в) өнімнің құрамы мен тығыздығы; г) шығу терезесі мен өнімнің сәулеленген бөлігі арасындағы материалдың құрамы, тығыздығы және қалыңдығы; д) шығу терезесінен контейнерге дейінгі арақашықтық. 24. Оператор басқаратын негізгі параметрлер - сәуленің сипаттамалары және конвейер жылдамдығы. Дозалық өрісті кескіндеу 25. Доза өрісін картаға түсіру кезінде дозиметрлерді нақты өнімдерді имитациялайтын біртекті абсорбер қабаттары арасында немесе максималды электрондар шегінде кемінде 10 өлшеулер жүргізілетін етіп, біркелкі тығыздықтағы нақты репрезентативті өнімдер қабаттары арасында орналастыру керек. Сондай-ақ, осы қосымшаның 18 - 21-тармақтарында көрсетілген талаптарды сақтау қажет. 26. Дозалық өрістің картасын анықтау кезінде радиациялық қондырғының параметрлері тұрақты болып, бақылануы және жазылуы керек. Бұл жазбалар дозиметрия нәтижелерімен және алынған басқа жазбалармен бірге сақталуы керек. Зауытты қайта іске қосу 27. Қайта пайдалануға енгізу процедурасы немесе сәулелендіру қондырғысының параметрлері өзгерген сайын сәулеленген контейнерде сіңірілген дозаның таралуына әсер етуі мүмкін өзгерістер болған сайын қайталануы керек (мысалы, сәулелендіргіш штангаларын ауыстыру кезінде). Қайта кіруге арналған жұмыс көлемі жұмыс сәулелендіргіштің құрылымына немесе жүктеу конфигурациясына енгізілген өзгерістердің деңгейіне байланысты. Егер күмәндансаңыз, қондырғыны қайта іске қосу қажет. Үй-жай 28. Үй-жайлар көлденең ластануды болдырмау үшін сәулеленген контейнерлерді сәулеленбеген контейнерлерден бөліп тұратындай етіп жобалануы және жұмыс істеуі керек. Егер материалдар сәулелену үшін жабық контейнерлерде өңделсе, онда келесі ластану қаупі болмаса, фармацевтикалық және фармацевтикалық емес материалдарды бір-бірінен бөлудің қажеті жоқ. Өнімдердің радионуклидтермен ластануының кез-келген мүмкіндігі алынып тасталуы керек. 29. Өнімдері бар контейнерлер валидация процесінде белгіленген тиеу схемасына сәйкес тиелуі керек. 30. Процесс барысында сәулеленген ыдыстарға сәулелену дозасын валидацияланған дозиметрия әдістерін қолдану арқылы бақылау керек. Бұл дозаның контейнер ішіндегі өнімнің сіңіретін дозасы арасындағы байланыс процедураны растау және радиациялық қондырғыны іске қосу кезінде орнатылуы керек. 31. Сәулеленген және сәулеленбеген ыдыстарды ажырату үшін иондаушы сәулеленудің индикаторларын қолдану қажет. Алайда оларды кемсітудің жалғыз құралы ретінде немесе өңдеудің қанағаттанарлық нәтижелерінің қанағаттанарлық индикаторы ретінде қолдануға болмайды. 32. Әр түрлі өнімнің сәулелену камерасындағы бір жүктемеде бір уақытта өңдеу қондырғы жұмысының нәтижелері немесе басқа мәліметтер бойынша әрбір жеке ыдыста сіңірілген доза белгіленген шектерде болатындығы анықталған кезде ғана жүргізілуі керек. 33. Егер қажетті сәулелену дозасы бірнеше экспозицияда немесе сәулелену камерасы арқылы бірнеше өткенде алынған болса, бұл тіркеу куәлігінің иесімен келісілуі керек; сонымен қатар, бұл дозаны алдын-ала белгіленген уақыт ішінде алу керек. Маркетингтік рұқсат иесіне сәулелену кезінде жоспарланбаған үзілістер туралы хабарлау қажет, егер олар сәулелену процесін алдын-ала белгіленген уақыттан тыс ұзартса. 34. Сәулеленген өнімдерді әрқашан сәулеленбеген өнімдерден бөліп алу керек. Мұны орындау тәсілдеріне сәулелену индикаторларын (осы қосымшаның 31-тармағы) және бөлменің тиісті орналасуын (осы қосымшаның 28-тармағы) пайдалануды жатқызуға болады. Гамма-эмитент 35. Сәулелендірудің үздіксіз режимінде дозиметрлер бүкіл процесте бір мезгілде кемінде екі дозиметр радиацияға ұшырайтындай орналасуы керек. 36. Периодты режимде минималды дозаны алатын жерлерде кемінде екі дозиметр иондаушы сәулеленуге ұшырауы керек. 37. Үздіксіз сәулелену үшін көздің қажетті жұмыс жағдайын көрсету керек. Көздің орналасуы мен конвейердің қозғалысы бір-біріне бекітілуі керек. Конвейердің жылдамдығын үнемі қадағалап, жазып отыру керек. 38. Партияның сәулеленуі үшін өнімнің әр партиясы үшін көздің қозғалуын және әсер ету уақытын бақылау керек. 39. Қажетті дозаны алу үшін сәулелену уақыты мен конвейердің айналу жылдамдығы сәулелену көзінің ыдырауын немесе қосымша зарядталуын ескере отырып реттелуі керек. Зауыт параметрлерінің жарамдылығы немесе конвейер жылдамдығы құжатталуы және қатаң сақталуы керек. Электронды үдеткіші бар радиациялық қондырғылар 40. Әр ыдысқа дозиметр қойылуы керек. 41. Орташа сәуле ағыны, электрондар энергиясы, сыпыру ені және конвейер жылдамдығы үздіксіз тіркелуі керек. Бұл параметрлер, конвейердің жылдамдығын қоспағанда, іске қосу кезінде анықталған белгіленген шектерде бақылануы керек, өйткені олар өздігінен өзгеріске ұшырайды. Құжаттама 42. Сәулеленуден өткен және объекттен шығарылған контейнерлер мен ыдыстардың саны ілеспе құжаттамада көрсетілген мәндерге сәйкес келуі керек. Кез келген сәйкессіздіктер тіркеліп, зерттелуі керек. 43. Радиациялық қондырғының операторы әр контейнерге әр жүктемеде немесе өнім партиясында алынған сіңірілген дозалар диапазонын жазбаша куәландырады. 44. Сәулеленген өнімнің әрбір партиясы үшін технологиялық жазбалар мен бақылау жазбалары белгіленген адаммен тексеріліп, қол қойылып, сақталуы керек. Сақтау әдісі мен орны сәулеленуді жүргізген ұйым мен дәрілік затқа тіркеу куәлігінің иесі арасында келісілуі керек. 45. Радиациялық объектіні валидациялауға қатысты құжаттар жарамдылық мерзімі аяқталғаннан кейін 1 жыл ішінде немесе сол объектте сәулеленген соңғы өнімді шығарғаннан кейін кемінде 5 жыл ішінде қайсысының ұзағырақ сақталуы керек. Микробиологиялық бақылау Микробиологиялық бақылауға дәрі өндіруші жауап береді. Бұл бақылау өндірістік құжаттамада көрсетілгендей өндірістік ортаны және сәулеленуге дейінгі өнімді бақылауды қамтуы мүмкін.
жүктеу/скачать 0.97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|