A. Гравитация (гравитациялық тартылыс, гравитациялық күш)
B. X нүктесінен төмен доп жерден ұрылғанда энергия жоғалтатыны
жайлы түсініктеме беріледі (жылу жоғалту/термодинамикалық
энергиялар; үйкеліскеннен шығын, ауа, дыбыс кедергісі; энергияның
біршама мөлшері жерді жылытады; энергияның біршама мөлшері доп
пішінін өзгерткенде жоғалады).
Мысалы:
Энергия ауа кеңістігі кедергілерін жеңуге және жылу мен дыбыс
бөлуге қолданылады, осы себептен доп секірген сайын оның энергиясы
азая түседі.
Бұл өйткені доптың кинетикалық энергиясы жылу немесе дыбыс
сияқты өтеді.
Ол жерден ыршығанда энергия жоғалтады, осылайша ол биік ұша
алмайды.
Ол жерден ыршығанда көп кинетикалық энергия жоғалтады, осылайша
ол қайта тебіліп шарықтағанда Х нүктесі сияқты биік ұшпайды.
Энергия азайғандықтан доптың жылдамдығы төмендеді.
Доптың бастапқыдағыдай көп энергиясы қалған жоқ.
БФ8_18
D
БФ8_19
C
География
БГ8_20
B
БГ8_21
Автокөлік өндірушілері ауаның ластау дәрежесін азайту мақсатында
әртүрлі жанармай (немесе энергия көзі) қолданатын автокөліктер
өндіреді.
Автокөлік өңдірушілері бензинді аз қолданатын автокөлік жасап
шығарады (көбінесе энергия негізінде жұмыс істейтін, немесе
қозғалтқыш, шина қуатын жетілдіреді немесе аэродинамикалық
дизайнын жетілдіреді), осылайша автокөлік ауаны аз ластайды.
Автокөлік өңдірушілері ауаға шығатын ласты фильтрлеу үшін
автокөліктерді қосалқы құрылғылармен жабдықтайды.
Мысалы:
1. Автокөлік өңдірушілері бензинді аз қолданатын автөкөлік жасап
шығарады.
2. Автокөлік өңдірушілері ластамайтын жанармай қолданатын
автокөліктер жасап шығарады.
1. Олар газда автокөлік жүрісі көп автокөліктер жасап шығарады.
2. Олар газ шығатын түтіктен лас шықпас бұрын фильтрлейтін
автокөліктер шығарады.
БГ8_22
D
БГ8_23
А – В – В – А – А
БГ8_24
Жерсілкінісінің себебі ығыстырылған қозғалыс НЕМЕСЕ жердегі
плиталардың қозғалысы екендігі көрсетіледі.
Мысалдар:
Жер асты плиталары Жер сілкінісін болдыратандай не соқтығысады,
не тебіледі, немесе қарама-қарсы немесе бір-бірінен бөлек жылжиды.
Тектоникалық плиталардың қозғалысы бірігу мен аяқасты ажыраудың
үйкелісін тудырады.
Екі плитаның ернеуі орын ауыстырғанда немесе бір-біріне үйкелгенде.
Екі плитаның шеттерінің орын ауыстыруы немесе үйкелісі.