Топ: аж-13 Тексерген: профессор Керімқұл С. Е. Нұр-Сұлтан, 2021


Міндет қою. 1.1 Уақыт қатары деректері 1.2 Кеңістікті деректер 1-қадам



жүктеу/скачать 288.47 Kb.
бет3/3
Дата31.01.2022
өлшемі288.47 Kb.
#454954
1   2   3
Бегім Раушан Аж-13 Lab1 1

Міндет қою.

1.1 Уақыт қатары деректері

1.2 Кеңістікті деректер

1-қадам. Бастапқы ақпараттық деректер базасын құру.

Бүкіләлемдік банкінің ресми сайтынан (https://www.worldbank.org адресін қараңыз) статистикалық деректердің ашық жобаларынан Қазақстан Республикасы тұрғындар жөніндегі деректер көзінен MS Excel ортасында бастапқы ақпараттық деректер базасы құрылады (1-кестені қараңыз).



1-ші кесте «Деректер базасы»

(i)

(ii)

(iii)

(iv)

(v)

(i)

(ii)

(iii)

(iv)

(v)

1960

44,2

9,935

5,14

4,34

1991

56,18

16,452

3,84

7,44

1961

44,75

10,349

4,98

4,93

1992

56,08

16,439

4,15

7,63

1962

45,3

10,757

4,81

5,7

1993

55,99

16,381

4,47

7,79

1963

45,85

11,148

4,63

6,48

1994

55,9

16,146

4,73

7,89

1964

46,4

11,512

4,46

7,02

1995

55,92

15,816

4,9

7,93

1965

47,05

11,842

4,31

7,23

1996

55,94

15,578

4,99

7,93

1966

47,7

12,133

4,23

7,14

1997

55,96

15,334

4,96

7,92

1967

48,35

12,386

4,16

6,73

1998

55,99

15,072

4,88

7,88

1968

49

12,611

4,08

6,23

1999

56,03

14,928

4,82

7,81

1969

49,65

12,825

4,01

5,93

2000

56,1

14,884

4,83

7,7

1970

50,24

13,036

3,92

6

2001

56,17

14,858

5,07

7,59

1971

50,75

13,25

3,95

6,34

2002

56,24

14,859

5,35

7,43

1972

51,27

13,464

3,96

7

2003

56,32

14,909

5,59

7,29

1973

51,79

13,673

3,95

7,72

2004

56,39

15,013

5,7

7,2

1974

52,3

13,87

3,93

8,15

2005

56,46

15,147

5,65

7,17

1975

52,56

14,05

3,92

8,12

2006

56,54

15,308

5,61

7,12

1976

52,83

14,212

3,98

7,7

2007

56,61

15,484

5,48

7,11

1977

53,09

14,36

4,04

6,86

2008

56,68

15,777

5,31

7,16

1978

53,36

14,5

4,08

5,81

2009

56,76

16,093

5,14

7,23

1979

53,7

14,643

4,08

4,9

2010

56,83

16,322

5,01

7,26

1980

54,14

14,796

4,02

4,37

2011

56,9

16,557

5,01

7,24

1981

54,58

14,959

3,97

4,3

2012

56,97

16,792

5,01

7,2

1982

55,02

15,128

3,89

4,56

2013

57,05

17,036

4,99

7,14

1983

55,46

15,303

3,78

5,03

2014

57,12

17,288

4,95

7,07

1984

55,9

15,483

3,67

5,51

2015

57,19

17,543

4,94

7,03

1985

56,01

15,666

3,57

5,89

2016

57,26

17,794

5,06

7,03

1986

56,12

15,853

3,53

6,23

2017

57,34

18,038

5,23

7,03

1987

56,23

16,039

3,49

6,5

2018

57,43

18,276

5,41

7,07

1988

56,34

16,206

3,47

6,74

2019

57,54

18,514

5,6

7,16

1989

56,36

16,25

3,5

6,97

2020

57,67

18,754

5,78

7,31

1990

56,27

16,348

3,6

7,23

1991

56,18

16,452

3,84

7,44

Мұндағы, (i) – жылдар; (ii) -халықтың саны, ерлер (халықтың жалпы санынан %); (iii) - 70-74 жас аралығындағы халық, ерлер (ерлер санының пайызы ); (iv) - 45-49 жас аралығындағы халық, ерлер (ерлер санының пайызы ); (v) - 15-64 жас аралығындағы халық, әйелдер (әйелдер санының %).

2-қадам. Бастапқы деректерді көрнекілеу.

– Басты мәзірде (главная меню) орналасқан қондырғыш (вставка) өрісін таңдаймыз;

– Диаграмма өрісін таңдап, нүктелік диаграмма (точечная диаграмма) терезесін басамыз;

– Сол кезде меню жолында құрастырушы (конструктор) терезесі пайда болады. Осы жерден экспресс макетмакет 10 таңдаймыз;

– Конструктор терезесінде орналасқан деректерді таңдау (выбрать данные) командасын басамыз;

– Ашылған терезеде диаграмма атауын (имя) C9 ұяшығын таңдау арқылы енгіземіз. Х мәндері (значения х) өрісінде жылдар қатарын, y мәндері (значения y) өрісінде «70-74 жас аралығындағы халық, ерлер» қатарының санды деректерін енгіземіз (1-сурет)



1-сурет. Деректерді таңдау терезесінің көрінісі

– Аталмыш ұяшықтарды белгілеп болғасын ОК батырмасын белсендіреміз, нәтижесінде 2-кестедегі көрініс орын алады

2-кесте


– Пайда болған диаграммаға өзгерістер енгіземіз. Көлденең ось (горизонтальная ось) қойындысына тінтуірді апарып, тінтуірдің оң жақ батырмасын басып ось пішімі (формат оси) командасын таңдаймыз. Шекара (граница) бөліміндегі минимум қойындысына 1960 санын, максимум қойындысына 2020 санын, негізгі (основные) қойындысына 10 санын және аралық (промежуточные) қойындысына 2 санын жазамыз. Қаріптің өлшемін 11-ге өзгертеміз;

– Тік ось (вертикальная ось) қойындысына тінтуірді апарып, тінтуірдің оң жақ батырмасын басып ось пішімі (формат оси) командасын таңдаймыз. Шекара (граница) бөліміндегі минимум қойындысына 0,8 санын, максимум қойындысына 2 санын жазамыз. 2-ден 0,8-ді азайтып, шыққан санды 8-ге бөлеміз. Сол кезде шыққан 0,15 санын негізгі (основные) қойындысына енгіземіз. 0,15 санын 4-ке бөліп, 0,0375 санын аламыз. Осы санды аралық (промежуточные) қойындысына жазамыз. Қаріптің өлшемін 11-ге өзгертеміз;

– Аңызды (легенда) жоғары көтеріп, аңыз пішімі (формат легенды) терезесін ашамыз. Осы терезеде келесідегідей деректерді таңдаймыз:

– Заливка  сплошная заливка;

– Цвет  белый, фон 1;

– Граница  сплошная граница;

– Цвет  белый, фон 1, более темный оттенок 25% (2-сурет).



2-сурет. Аңыз пішімі терезесінің көрінісі

– Диаграммадағы нүктелік деректерді басқанда деректер қатарының пішімі (формат ряда данных) терезесі ашылады. Осы терезеде келесідегідей деректерді таңдаймыз:

– Параметры маркера  встроенный;

– Тип  ;

– Размер  8;

– Заливка  сплошная заливка;

– Цвет  белый, фон 1, более темный оттенок 25%;

– Граница  сплошная граница;

– Цвет  черный, текст 1, более светлый оттенок 35% (3-сурет).



3-сурет. Деректер қатарының пішімі терезесінің көрінісі

Горизонталь бағытта жатқан ось атауы (название оси) қойындысына «Жылдар» деп, вертикаль бағытта жатқан ось атауы (название оси) қойындысына өлшем бірлікті жазамыз.

3-қадам. Бастапқы деректерді көрнекілеуді аяқтау.

3-кесте


Нәтижесінде, 1960-2020 жылдары аралығында Қазақстан Республикасы 70-74 жас аралығындағы ерлердің жалпы халықтан пайыздық үлесі деректерінің нүктелік диаграммасы ретінде көрнекіленді және демографиялық үрдісіне сай пайымдалды (3-кестені қараңыз).



4-қадам. Ер азамат тұрғындарын жалпы халықтың пайыздық үлесінен тәуелді демографиялық үрдістің өзге көрсеткіштері деректерін көрнекілеу

– Басты мәзірде (главная меню) орналасқан қондырғыш (вставка) өрісін таңдаймыз;

– Диаграмма өрісін таңдап, нүктелік диаграмма (точечная диаграмма) терезесін басамыз;

– Сол кезде меню жолында құрастырушы (конструктор) терезесі пайда болады. Осы жерден экспресс макетмакет 10 таңдаймыз;

– Конструктор терезесінде орналасқан деректерді таңдау (выбрать данные) командасын басамыз;

– Ашылған терезеде 2 қатар енгіземіз. 1-қатардың атауын (имя) E9 ұяшығын таңдау арқылы, 2-қатардың атауын (имя) B9 ұяшығын таңдау арқылы енгіземіз. Х мәндері (значения х) өрісінде «45-49 жас аралығындағы халық, ерлер (ерлердің пайызы % )» қатарын, y1 мәндері (значения y) өрісінде «15-64 жас аралығындағы халық, әйелдер» қатарының санды деректерін және y2 мәндері (значения y) өрісінде «халықтың саны, ерлер» қатарының санды деректерін енгіземіз (4-сурет).



4-сурет. Деректер көзін таңдау терезесінің көрінісі

– Аталмыш ұяшықтарды белгілеп болғасын ОК батырмасын белсендіреміз. Жоғарыда көрсетілгендей қажетті қойындыларды өзгертеміз. Нәтижесінде 4-кестедегі көрініс орын алады

4-кесте


5-қадам. Жасы 45-49 жас аралығындағы ерлердің жалпы ер азаматтарының пайыздық үлесінен тәуелді демографиялық үрдістің өзге көрсеткіштері деректерін көрнекілеу және нәтижесін пайымдау.(4-кесте)



Нәтижесінде, 1960-2020 жылдары аралығында Қазақстан Республикасы жасы 45-49 жас аралығындағы ерлердің жалпы ер азаматтарының пайыздық үлесінен тәуелді демографиялық үрдістің 15-64 жас аралығындағы әйелдердің пайыздық үлесі диаграммасын көрнекілеуі мен пайымдауы (4-кестені қараңыз).
жүктеу/скачать 288.47 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет