-савол. Маркетингни бошқариш

103 
 
тезлаштириш 
ва 
ривожлантириш 
мақсадида 
харидорнинг 
эҳтиёжларини энг яхши қондириш ва фойда олиш учун кенг фаолият 
соҳаси ҳисобланади. 
Истеъмолчига  йўналганлик  маркетингнинг  бош  мақсадидир. 
Маркетинг иккита асосий вазифанинг ҳал этилишини назарда тутади: 
биринчиси — бозорни, истеъмолчининг талаб ва эҳтиёжларини ҳамда 
уларнинг  товар  ишлаб  чиқариш  ва  хизматлар  кўрсатишга  мос 
келувчи таъсирини комплексли ўрганиш; иккинчиси — харидорнинг 
таъби, талаби ва эҳтиёжларига фаол таъсир кўрсатишдир. 
Маркетинг қатор функцияларни амалга оширади, хусусан: 
 таҳлил  қилиш  функцияси  —  бозорни  (ташқи  муҳитни) 
ўрганиш ва ташкилотнинг ички муҳитини тадқиқ этиш; 
 ишлаб  чиқариш  функцияси  —  нисбатан  паст  харажатлар 
билан  янги,  рақобатбардош  товарлар  ишлаб  чиқаришни 
ташкил қилиш; 
 сотув  функцияси  —  сотув,  товар  ҳаракатланиши  ва  сервис 
тизимини ташкил қилиш ва рағбатлантириш; 
 бошқарув  ва  назорат  функцияси  —  маркетинг  бошқарувини 
ахборот  билан  таъминлаш,  маркетинг  назоратини  ташкил 
қилиш мақсадида коммуникациялар тизимини ташкил қилиш. 
«Маркетингни  бошқариш»  тушунчасининг  моҳиятини  қисқача 
қуйидагича  ифодалаш  мумкин:  «Маркетингни  бошқариш  бу  — 
ташкилот  ҳаётийлик  даврининг  барча  босқичларида  талабни 
бошқаришдир». 
2.Маркетингни  бошқариш  ташкилот  тузилмаси  ва  унинг 
фаолият  предметига  мувофиқ  ташкилот  раҳбарлари  ва  айрим 
мутахассислар  –  маркетинг  бўйича  менежерлар:  сотув  бўлинмаси 
раҳбар  ва  ходимлари,  реклама  бўлими  раҳбар  ва  мутахассислари, 
нарх  шаклланиши  бўлими  ходилмари,  маркетинг  тадқиқотичлари 
томонидан амалга оширилиши лозим. 
Товарлар  ва  бозорлар  сони  катта  бўлмаган  ташкилот  учун 
функционал  белги  бўйича  маркетинг  хизматидан  фойдаланиш 
мақсадга  мувофиқ.  Маркетингни  товар  тамойили  бўйича  ташкил 
қилиш  махсус  ишлаб  чиқариш  ва  сотув  шароитларини  талаб 
қиладиган,  кўп  сонли  ва  хилма-хил  маҳсулот  ишлаб  чиқарувчи 
корхона (фирма) учун қўлланади. Ушбу ҳолатда ҳар бир товар гуруҳи 
бўйича  менежер  тайинланади  ва  унга  барча  маркетинг  функциялари 
бўйича  мутахасислар  бўйсунади.  Ўз  маҳсулотларини  ҳар  хил 
товарларни афзал кўриш ва ўзига хос сервис талаб қилинадиган турли 

104 
 
бозорларда  сотувчи  ташкилотлар  учун  бозор  тамойили  бўйича 
маркетингни  шакллантириш  мақсадга  мувофиқ.  Бозор  сифатида  бир 
хил  харидорлар  сегменти  ёки  тармоқ  намоён  бўлиши  мумкин.  Ва 
ниҳоят,  мамлакатнинг  бир  нечта  минтақасида  сотиладиган  товарлар 
ишлаб  чиқарувчи  ташкилотларда  маркетинг  тузилмаси  минтақавий 
белги  бўйича  шакллантирилиши  лозим.  Шунингдек,  аралаш  турдаги 
маркетинг хизмати тузилмалари ҳам мавжуд. 

жүктеу/скачать 1.42 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: