2.1 Механизмнің 12 орындар планын құру
Белгілі бір масштабпен шартты белгілер бойынша жасалған механизмнің графиктік кескіні оның планы деп аталады.
Механизмдердің қатарындағы Ассур топтардың барлық звеноларының орындары жетекші звеноның орындарымен толық және бір мәнде анықталады. Механизмнің орындар планын құрғанда барлық звенолардың ұзындықтары және қозғалмайтын топсалардың центрлерінің координаталары және жетекші звеноның қозғалыс заңы берілген болуы керек.
(2.1.1)
мұндағы – айналшақ ұзындығының нақты мәні, м ;
AB – айналшақ ұзындығының сызықтық мәні, мм.
Механизмнің звеноларының ұзындықтарымен тіреуіштерінің арақашықтығын анықтау үшін берілген арақашықтарды және ұзындықтарды масштабқа бөлемін:
(2.1.2)
(2.1.5)
Жоғарыдағы формулалар бойынша звенолардың ұзындықтары мен тіреуіштерінің арақашықтықтарын анықтаймыз:
Енді осы есептелініп алынған сызбалық мәндер бойынша механизмнің он екі орны үшін орындар планын құрамыз. Орындар планын құру үшін «қию» әдісін қолданамыз.
2.2 Он екі орын үшін жылдамдықтар планын құру
Жылдамдықтар планы векторлық әдіс пландар әдісімен құрылады. Жылдамдықтар планын құру үшін оның масштабын таңдап аламыз.
(2.2.1)
А нүктесінің жылдамдығы:
(2.2.2)
Айналшақтың В нүктесінің жылдамдығы
(2.2.3)
мұндағы, 1 звеноның бұрыштық жылдамдық, [с-1]
– 1 звеноның нақты мәні,
Бұрыштық жылдамдықты келесі формуламен анықтаймыз:
(2.2.4)
– 1 звено ұзындығының айналу жиілігі
(2.2.5)
= 165
3 звено үшін С нүктесінің жылдамдығы:
(2.2.6)
нүктесінің жылдамдығы келесі қатынастардан табылады:
, мм (2.2.7)
D5 – нүктесінің жылдамдығын келесі формуламен анықтаймыз:
(2.2.8)
Құрылған жылдамдықтар планы бойынша нүктелер мен звенолардың аналогтарының мәндері бойынша нақты мәндерін келесі формула бойынша есептейміз:
(2.2.9)
(2.2.10)
(2.2.11)
(2.2.12)
(2.2.13)
Келесі формула бойынша бұрыштық жылдамдықтарды анықтаймыз:
(2.2.14)
(2.2.15)
(2.2.16)
Есептеу нәтижелерін бірінші кестеге енгіземіз.
Кесте 1 – Жылдамдықтар аналогтарының мәндері
№
|
bd
|
de
|
bc
|
CD
|
pd5
|
|
мм
|
мм
|
мм
|
мм
|
мм
|
0
|
0
|
65
|
0
|
157
|
0
|
1
|
32
|
28.79
|
56.72
|
149.42
|
28.06
|
2
|
16
|
54.13
|
33.26
|
127.41
|
28.36
|
3
|
0
|
65
|
0
|
94.9
|
0
|
4
|
7.64
|
59.27
|
33.26
|
60.89
|
12.44
|
5
|
7.7
|
33.7
|
56.72
|
35.98
|
44.52
|
6
|
0
|
65
|
0
|
27
|
0
|
7
|
7.7
|
33.7
|
56.72
|
35.98
|
44.52
|
8
|
7.64
|
59.27
|
33.26
|
60.89
|
12.44
|
9
|
0
|
65
|
0
|
94.9
|
0
|
10
|
16
|
54.13
|
33.26
|
127.41
|
28.36
|
11
|
32
|
28.79
|
56.72
|
149.42
|
28.06
|
2.3 Механизмнің 2 орын үшін үдеулер планын құру
Механизмнің үдеулер планын құру үшін векторлық әдіс пландар әдісін қолданамыз. Векторлық әдіспен үдеулер планын салу үшін бізге сан мәні белгілі жетекші звеноның үдеуінің абсолют мәнін анықтаймыз ( ) және оған сәйкес үдеулер планының масштабын таңдап аламыз.
(2.3.1)
мұндағы, 1 - бірінші звеноның бұрыштық үдеуі, с-2;
1-ші звеноның ұзындығының нақты мәні, м.
Енді үдеулер планының масштабын келесі формула арқылы анықтаймыз :
(2.3.2)
мұндағы, 1-ші звено үдеуінің абсолют мәні, м/ ;
нүктесінің үдеуінің аналогы, мм.
үдеулер планының полюсі (үйегі).
Үдеулер планын берілген тапсырма бойынша 0-ші және 7-ші орындарға құрамыз.
А және С нүктелерінің үдеулері тіректер болғандықтан нөлге тең:
Кез келген нүктесінен кескінін тиісінше керек орынға параллель жүргізіп, табылған масштабқа сәйкес ары қарай кескіндеу үшін келесі теңдеулер жүйесін графиктік әдіспен шешеміз :
мұндағы, 1-ші звено үшін В нүктесінің абсолют үдеуі, ;
В нүктесініңС нүктесіне салыстырғандағы нормаль үдеуі, ;
В нүктесініңС нүктесіне салыстырғандағы тангенциаль үдеуі, .
Нормаль үдеуінің мәнін келесі формула бойынша анықтаймыз:
(2.3.3)
Таңдап алған масштабқа сәйкес нормаль үдеуінің сызбалық мәнін келесі формула бойынша анықтаймыз:
(2.3.4)
D нүктесінің үдеуін келесі формулада көрсетілген қатынас бойынша анықтаймыз :
(2.3.5)
мұндағы bc сызбадан алынады.
нүктесінің үдеуін келесі формуламен анықтаймын:
Енді механизмнің звенолары мен нүктелерінің 3-ші (А) және 10-ші (Б) орындары үшін үдеулер планын құру үшін есептеулер жүргіземін.
А) 3-ші орын үшін есептеулер :
;
.
Б) 10-ші орын үшін есептеулер :
;
;
;
Есептелініп алынған мәндер бойынша үдеулер планын құрамыз. Үдеулер планынан релиативті және тангенциаль үдеу құраушыларын келесі формулалар бойынша анықтаймын :
(2.3.6)
(2.3.7)
А) 0-ші орын үшін есептеулер :
Б) 7-ші орын үшін есептеулер :
Тангенциаль үдеулер мәндері бойынша бұрыштық үдеулерді анықтаймыз:
себебі const (2.3.8)
(2.3.9)
себебі const (2.3.10)
(2.3.11)
себебі (2.3.12)
Енді механизм звеноларының бұрыштық үдеулерін жоғарыда келтірілген формулалар бойынша анықтаймыз:
А) 3-ші орын үшін есептеулер :
=> const
Б) 7-ші орын үшін есептеулер :
=> 0
себебі
Звенолар ауырлық центрлерінің үдеулерін келесі формула бойынша анықтаймыз:
(2.3.13)
(2.3.14)
(2.3.15)
Достарыңызбен бөлісу: |