3.7 Сызбадағы тік бұрыштың проекциясы
Кез-келген сызықтық бұрыш екі түзу қиылысқанда пайда болады. Жалпы
жағдайда олар проекция жазықтығына бұрмаланып проекцияланады. Бірақ, оның
екі жақ бұрышы екі жазықтық проекциясына параллель болса,
онда ол осы
жазықтыққа еш өзгеріссіз проекцияланады, яғни нақты ақиқат шамамен
проекцияланады.
34-ші суретте
АВС бұрышының жақтары
1
горизонталь проекция
жазықтығына параллель,
сондықтан
бұрышы осы жазықтыққа өзгеріссіз
проекцияланады. Тік бұрыштың нақты шамамен проекциялануы ерекше жағдайда
қарастырылады. Осыған байланысты тік бұрышты проекциялау туралы теореманы
қарастырамыз.
Тік бұрыш тік бұрышқа проекциялануы үшін
оның бір қабырғасы проекция
жазықтығына параллель, ал екінші қабырғасы перпендикуляр болуы қажетті және
жеткілікті.
35-ші суреттегі FЕD тік бұрышының FЕ қабырғасы
1
жазықтығына параллель,
оның проекциясы
F
Е
D
=90
0
– екендігін дәлелдеу керек. ЕD түзуі
1
–
жазықтығындағы FЕ және F
Е
түзулеріне
перпендикуляр болғандықтан
2
– ге де
перпендикуляр. ЕD түзуі мен оның проекциясы Е
D
түзуі
бір-біріне параллель
болғандықтан, Е
D
де
2
– ге перпендикуляр. Сондықтан Е
D
түзуі кез-келген осы
жазықтықта жатқан түзуге перпендикуляр,
соның ішінде F
Е
- да перпендикуляр,
FED – бұрышы тік.
Сурет 34
Сурет 35
Егер АВС бұрышының ВС қыры
1
проекция
жазықтығына параллель
орналасса, онда бұрыш
1
проекция жазықтығына тiк бұрыш жасап
проекцияланады. Мысалы 36-ші cуретте кеңicтiкте АВ
ВС, ВС
1.
Бұрыштың
горизонталь проекциясы А'В'С'=90
0
Cурет 36