В. Ф. Бырька атындағы өндірістік процестерді автоматтандыру кафедрасы



Pdf көрінісі
бет27/70
Дата03.01.2022
өлшемі0.77 Mb.
#450179
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   70
OSRV- kaz

 

Нақты уақыттағы UNIX-тер. 

Нақты уақыттағы операциялық жүйелер тарихта UNIXтердің бума және өркендеу 

дәуірінде  құрылған,  сондықтан  олардың  көбісі  осы  операциялық  жүйелердің  көркем 

концепциясының осы немесе басқа кірмелерінен тұрады. (тұтынушы интерфейсі,  процесс 

концепциясы және т.б.) 

 

 



UNIX ОЖ 

 

Жүйенің ерекшеліктеріне жалппы шолу 

 

Тарихы 



1965 жылы  Bell Telephone Laboratories фирмасы General Electric компаниясы мен 

Массачусет технологиялық институтының МАС жобасымен күштерін біріктіріп,  Multics 

деп аталған жаңа операциялық жүйе жасауға кірісті. Multics жобасымен жұмыс аяқталған 

соң Bell Telephone Laboratories фирмасының  информатика  бойынгша  зерттеу 

орталығының  қызметкерлері  «жеткілікті  интерактивті  есептеуіш  құралдарсыз»  қалды. 

Жетілдіру  жағдайларын  жақсарту  үшін  Томпсон  және  Ричи  өздерінің PDP-7 жүйенің 

жобасын орындады, ол төмендегілерден тұрды: 

  UNIX  файлдық жүйесінің бірінші нұсқасы 

  Процестерді басқару жүйесі 

   шағын утилиттер жиынтығы 

  жүйе жоғары дәрежедегі тілде жазылған 

  тұтынушыға  барлық  қажетті  қызметті  ұсынуғы  мүмкіндік  беретін 

перифериялық  құрылғылары  бар  қарапайым  тұтынушы  интерфейсінің 

болуы 

  Қарапайым программалардан күрделіреу құруға мүмкіндік беретін элементарлы 

құрылғылардың болуы 



  Жұмыста жеңіл және тиісмді иерархиялық  файлдық жүйенің болуы 

  Жүйе  көп  пайдалынымды,  көп  қызметті  болып  табылады,  әрбір  тұтынушы 

бірмезгілде бірнеше процесті орындай алады. 

          Барлық UNIX жүйесі екі бөлікке бөлінеді: 

1.  Бірінші  бөлікті  программалар  мен  сервистік  функциялар  құрайды, UNIX 

операциялық ортасын танымал қылады; бұл бөлік тұтынушыға өте оңай қол жеткізеді,  ол 

командалық  процессор,  хаттар  тасымалы,  тексті  өңдеу  процестері,  текстік 

программаларды өңдеу жүйелері сияқты программалардан тұрады. 

2.  Басқа бөлігі өз қатарына осы программалар мен функцияларды қамтамасыз ететін 

операциялық жүйені қосады. 



 

Басты түсініктер 

 

Тұтынушы 



Есептеуіш  файлдық  жүйелерде  тіркелген  адам , сондықтан  аталған  есептеуіш  ат 

тұтынушы  арқылы  тіркелген  жүйе  деп  аталады. UNIX ОЖ  файлдық  жүйе  ағаш  тәрізді 

құрылымды  болып  келеді.  Тұтынушы  жүйеге  енгенннен  кейін  оның  ішіндегі  өзінің  үй 

каталогына және барлық каталогтар мен файлдарға шексіз қол жеткізе алады. Тұтынушы 

үй  каталогындағы  каталогтар  мен  файлдарды  құру,  жою,  жаңарту  әрекеттерін  орындай 

алады. 


 

Тұтынушы интерфейсі 

Тұтынушының UNIX  жүйесімен  өзара  әсерлесуінің  дәстүрлі  тәсілі  командалық 

тілдерді қолдануға негізделген. (Қазіргі кезде графикалық интерфейстер кеңінен таралған) 

UNIX  ОЖ-нің  кез  келген  командалық  интерпретаторының  жалпы  атауы – Shell 

(қабықша), себебі кез келген интерпретатор жүйенің өзегінің сыртқы қоршауынан тұрады.  

 

Артықшыланған тұтынушы 



UNIX  ОЖ-нің  өзегі  әрбір  тұтынушының  идентификаторы  бойынша (UID- User 

Identifier)  теңестірілуі,  тұтынушыға  жүйеде  тіркелуі  кезінде  беріледі.  НУОЖ-де 

администратор  үшін UID мағынасы  ерекше.  Осындай UID-сы  бар  тұтынушы 

супертұтынушы (superuser) немесе root деп  аталады.  Оның  кез  келген  файл  мен  келген 

программаның  орындалуына  қол  жеткізуге  шексіщ  құқығы  бар.  Сонымен  қатар  мұндай 

тұтынушының  жүйені  толық  бақылайтын  мүмкіндігі  бар.  Ол  оны  тоқтата  алады  және 

жоюы да мүмкін.  

 

Бағдарламалар 



UNIX  ОЖ  бір  уақытта  қолданбалы  программаларды  қолданудың  операциялық 

ортасы  және  жаңа  қосымшаларды  жетілдіру  ортасы  болып  табылады.  Жаңа 

бағдарламалар түрлі тілде жазылуы мүмкін. ( Фортран, Паскаль, Модула, Ада және т.б.) . 

Бірақ UNIX ОЖ ортасында стандартты программалау тілі С тілі болып табылады. ( кейінгі 

кезден бастап С++ ауыстырылып жүр). 

 

 



Командалар 

Кез келген  shell отбасының командалық тілі нақты 3 бөліктен құралады: 



1.  Текстік  қатарларды  бақылауға  және  қарапайым  командалардың  негізінде 

күрделі 


командаларды 

құруға 


мүмкіндік 

беретін 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   70




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет