Вестник казнпу им. Абая, серия «Исторические и социально-политические науки», №1(72), 2022 г
жүктеу/скачать 3.48 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қорытынды. ХХ ғасырдың басында қанат жайған мұсылман мектеп-медреселері мен білім
орындарының оқу-ағарту жүйесіндегі орны ерекше маңызға ие болып табылады. Аталған оқу орындарынан білім алғандар зиялылар қатарын толықтырып, қазақ қоғамының мемлекеттік билігінде белсенді қызмет етті. ХХ ғасырдың басында жәдидшілдіктің ықпалымен білім беру жүйесінің мазмұнында өзгерістер енгізіліп, жаңа әдісті мектептер ашылды. ХІХ ғасырдың аяғы - ХХ ғасырдың басындағы Түркістан қаласының аумағындағы тарихи үдерістерге жасалған ғылыми талдау нәтижелері көрсетіп отырғандай, мазмұндық, сипаттық жағынан өте күрделі болғандықтан оның қоғамдық өмірді жаңалаудағы нәтижелері де барынша қайшылықты болды. Отарлық биліктің осы бағыттағы ұстанған саясаты қоғамдық өмірдегі мәдени, рухани ерекшеліктерді ескермей, ұлттық мүддені жалпы империялық мұраттармен алмастырды. Түркі халықтарының рухани санасында өзіндік рөлі бар Түркістан қаласы Ресей империясының шалғайдағы басқару уездерінің бірі болды. Онда әскери-гарнизон мен Орынбор-Ташкент теміржолының вокзалы орналасты. Бұндай күрделі құрылымның генезисі аймақтың ғасырлар бойы орныққан саяси, экономикалық және рухани интеграциялық дәстүрлері мен тарихы Ресейдің патша өкіметінің Түркістан қоғамын модернизациялау барысында қалыптасты. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 1. Добросмыслов А.И. Города Сыр-Дарьинской области. Казалинск, Перовск, Туркестан, Аулие-Ата и Чимкент. – Ташкент, 1912. – 204 с. 2. Алексеев И.Л. Н.П. Остроумов о проблемах управления мусульманским населением Туркестанского края //Сборник Русского исторического общества. Т. 5 (153). Россия и мусульманский мир. – М., 2002. – С. 90. 3. Бартольд. История культурной жизни Туркестана. – Ленинград, 1927. – 256 с. 4. Туркестан в имперской политике России. Монография в документах. – М., 2016. – 880 с. 5. Мырзахметов М. Қазақ қалай орыстандырылды? – Алматы, 2010. – 400 б. 6. Садвакасова З.М, Духовная эскпансия царизма в Казахстане в области образования и религии (вторая половина ХІХ-начало ХХ веков) – Алматы, 2005. – 345 с. 7. Нуртазина Н. Народы Туркестана:проблемы ислама, интеграции, модернизации и деколонизации (на рубеже ХІХ-ХХ веков). – Алматы, 2008. – 166 с. 8. Камзабекұлы Д., Омарұлы Б., Шәріп А. Ұлттық әдебиет және дәстүрлі ментальдік. – Алматы, 2013. -192 б. ВЕСТНИК КазНПУ им. Абая, серия «Исторические и социально-политические науки», №1(72), 2022 г. 47 9. Смагулова С. Қазақстандағы мұсылмандық оқу орындары мен ағартушылық қоғамдар (ХІХ ғ. аяғы мен ХХ ғ. басы) // Түркологиялық жинақ/ жауапты редакторалары: Ескеева М., Аманжолова Д. – Астана (Нұр-Сұлтан),2012. – 768 б. 10. Адельбаева Н.А. «Исторический опыт становления и развития школьного образования в Казахстане в ХІХ- начале ХХ веков: дис. ... док.ист.наук.-Уральск, 2010. – 295 с. 11. ҚРОМА, 145- қ, 1 - т, 5- іс, 4-п. 12. Добросмыслов А.И. Города Сыр-Дарьинской области. Казалинск, Перовск, Туркестан, Аулие-Ата и Чимкент. Ташкент. 1912. - 204 с. 13. ҚРОМА, 145-қ, 1-т, 5-іс, 8-п. 14. Добросмыслов А.И. Города Сыр-Дарьинской области. Казалинск, Перовск, Туркестан, Аулие-Ата и Чимкент. – Ташкент. 1912. – 204 с. 15. Бендриков К.Е. Очерки по истории народного образования в Туркестане (1865-1924). – М., 1960. - 520 с. 16. Добросмыслов А.И. Города Сыр-Дарьинской области. Казалинск, Перовск, Туркестан, Аулие-Ата и Чимкент. – Ташкент. 1912. – 204 с. жүктеу/скачать 3.48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|