Xимия жәнe xимиялық тexнология фаkyльтeті peфepат тақыpыбы: Жақпа майлар
жүктеу/скачать 85.24 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- IV. Пайдаланылған әдебиеттер I.Әдебиет шолу. 1.1 Жақпа майлар классификациясы Жақпа майлар Unguenta
| III.Нәтиже талдау
3.1 Аралас жақпа май. 3.2 Фармацевтикалық кәсіпорындарда жақпа майларды өндіру. 3.3 Жақпа майлардың сапасын және стандарттауын сынау. Бөлшектеп өлшеу және орама. 3.4 Жақпа майлардың тұрақтылығы және оларды сақтау. Жақпа майлардың реологиялық қасиеттері туралы түсінік. 3.5 Жақпа майлардың дәрілік заттарды босату. Жақпа майлардың жетілдіру жолдары. IV. Пайдаланылған әдебиеттер I.Әдебиет шолу. 1.1 Жақпа майлар классификациясы Жақпа майлар Unguenta-дерматологиялық, көз, хирургиялық, косметикалық тәжірибеде кеңінен қолданылатын ең көне дәрілік түрлердің бірі. ҚР МФ анықтамасы бойынша"жақпа май", жақпа теріге, жараларға немесе шырышты қабықтарға қолдануға арналған, негізі мен дәрілік заттарынан тұратын, оған біркелкі бөлінген жұмсақ дәрілік зат деп аталады. Сонымен қатар, жақпа май басқа да қосымша заттарды қамтуы мүмкін: тұрақтандырғыштар, антиоксиданттар, консерванттар, беттік-белсенді заттар, сіңіру активаторлары және т. б. Жақпа май түрінде қазіргі уақытта барлық дерлік фармакологиялық топтарға жататын дәрілік заттар қолданылады. Жақпа майлар әртүрлі сипаттамаларға сәйкес жіктеледі. Мақсатына байланысты жақпа май былай бөлінеді: дерматологиялық; көз; мұрын; құлақ; ректальды; вагинальды; уретральды және т. б. Әсерінің сипаты бойынша жақпа майларды былай ажыратады: жергілікті әсер; резорбтивті әсер, яғни тері астына немесе шырышты қабықтарға терең еніп, қан арнасына жетеді және денеге жалпы әсер етеді. Дисперсті жүйенің түріне сәйкес жақпа май былай бөлінеді: гомогенді, яғни біртекті, дәрілік заттар мен негіз арасындағы интерфейс - бөліну жоқ; гетерогенді - екі немесе көп фазалы жүйелер. Жақпа майдың консистенциясы бойынша бөліну: пасталар; жақпа май; кремдер; линименттер. Гомогенді және гетерогенді жақпа май, өз кезегінде, дәрілік заттар негізінің таралу сипатын және негізгі заттыңжәне қоспа табиғатын ескере отырып, бірнеше топқа бөлінеді. Гомогенді жақпа майлар жақпа-ерітінділер, жақпа-қорытпалар, экстракцияланған жақпа май болып бөлінеді. Жақпа-ерітінділер липофильді негіздер: вазелин, балауыз, ланолин немесе суда еритін заттар: новокаин, димедрол, эфедрин гидрохлориді гидрофильді негіздерде: (метилцеллюлоза гельдері, натрий карбоксиметилцеллюлоза және т.б.) майда еритін заттарды (камфора, ментол, фенилсалицилат және т. б.) еріту кезінде пайда болады. Дәрілік заттың концентрациясы осы негіздегі оның ерігіштік шегінен аспауы тиіс. Мысал ретінде (54%)вазелиннен, (8%) парафиннен, (28%) сусыз ланолиннен тұратын гидрофобты негіздегі 10% камфора жақпа майы жатады. Жақпа-қорытпалар көмірсутектердің, шайырлардың, балауыздардың және т.б. қорытпалардан тұрады, оларға спермацетті жақпа май жатады, оның құрамында: (70%) нафталан майы, (18%) парафин, (12%) петролатумнан тұратын Нафталан жақпа майынайтамыз. Экстракциялық жақпа майлар дәрілік өсімдік шикізатын өсімдік майымен экстракциялау арқылы алынады, содан кейін қоюлату үшін оған - аэросил, балауыз, парафин, сусыз ланолинді қажетті консистенцияға дейін қосады. Гетерогенді жақпа майға суспензиялы, эмульсиялы, комбинирленген болып бөлінеді. Суспензиялық жақпа май құрамына негізде де, суда да ерімейтін дәрілік заттар кіреді. Мұндай жақпа мысалдарына келесі майлар жатады: 10% мырыш оксидінің жақпа майы, 10% метилурацил жақпа майы, 10% стрептоцидті жақпа май, 33% - қарапайым күкірт жақпа және т.б. Суспензия түрінде суда еритін дәрілік заттар 5% - дан астам мөлшерде енгізіледі; Эмульсиялық жақпа май негізде ерімейтін сұйық дисперсті фазаның толтырылуымен сипатталады. Дисперсті фаза ретінде сұйықтықтар (тұнбалар, сутегі асқын тотығы, Буров сұйықтығы, адреналин гидрохлориді және т.б.) және дәрілік заттардың ерітінділері (алкалоид тұздары және т. б.) болуы мүмкін. Колларгол, протаргол, өсімдік сығындылары сияқты заттар жақпа майға су ерітінділері түрінде енгізілуі керек, әйтпесе олар емдік әсер көрсетпейді. Эмульсиялық жақпа майға мысал: 10,0% календула тұнбасына, 90,0% су/вазелин эмульсиясы қосылған "Календула" жақпа майы. Комбинирленген жақпа май құрамында әртүрлі дәрілік және қосымша заттар бар. Оларды дайындау кезінде жеке типтегі жақпа дайындау принциптері басшылыққа алынады. жүктеу/скачать 85.24 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|