Законы 10-е издание москва бином. Лаборатория знаний 2010 3



Pdf көрінісі
бет76/197
Дата05.10.2023
өлшемі2.75 Mb.
#479900
түріЗакон
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   197
f6176e30d73c3b0

 
Өріс түсінігі 
 
Тəжірибе арқылы гравитациялық жəне электростатикалық өзара 
əрекеттесу кезінде бөлшекке қоршаған денелер тарапынан болатын F өзара 
əрекеттесу күші бөлшектің массасына немесе зарядына пропорционал 
болатыны анықталды. Басқаша айтқанда, F күшті екі шаманың көбейтіндісі 
түрінде өрнектеуге болады: 
 
 
 
 
 
 
 (4.19) 
мұндағы, m – бөлшектің массасы, G – қайсыбір вектор, ол бөлшектердің 
орнына да, қоршаған денелердің қасиеттеріне де тəуелді. 
Өзара əрекеттесу туралы түсінікті өріс тарапынан қарастырғанда оның 
физикалық мəнін басқаша түсінуге əкеледі. Атап айтқанда, қарастырылып 
отырған бөлшек оны қоршап тұрған денелердің 
өрісінде орналасқан G(r) 
векторымен сипаталатын болады. Кеңістіктің əрбір нүктесінде осы 
денелердің жан-жағында (өріс көзінде) сондай шарттар орындалады, осы 
жағдайларда осы нүктеге орналасқан бөлшектер (4.19) күшінің əсерін алады 
4.8- сурет 


97 
жəне G(r) мен сипатталатын өріс бөлшек бар ма, жоқ па оған тəуелсіз өзі 
өмір сүре алады (өріс – физикалық шынайы материя). G векторды 
өрістің 
кернеулігі деп, ал электр өрісінің кернеулігін E деп атайды, q нүктелік 
зарядына əсер ететін F күшінің (4.19) формуласымен ұқсас, яғни: 
 
Гравитациялық өріс пен электростатикалық өрістер арасындағы 
қатынасты белгілеу үшін 
m жəне G параметрлерін q мен E-ге ауыстырып 
жіберсе болғаны. 
Өрістердің бір ерекше қасиеттеріне тоқталайық, яғни егер өріс бірнеше 
өрістерден құралса, онда оның қорытынды өрісі осы өрісті құраушыларының 
қосындысынан тұрады. Дəлірек айтсақ кез келген нүктеде қорытынды өрістің 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   197




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет