Законы 10-е издание москва бином. Лаборатория знаний 2010 3
жүктеу/скачать 2.75 Mb. Pdf көрінісі
|
| G кернеулігі тең болады:
∑ (4.20) мұндағы, – і-ші өрістің кернеулігі осы нүкте үшін. Бұл формула өрістердің суперпозиция принципін (немесе қосарлану) сипаттайды. Енді бөлшектің потенциалдық энергиясына көңіл бөлейік. (4.19) формулаға сай, (4.14) − формуланы келесі d d түрде жазуға болады. Осы екі теңдеудің екі жағын да ге бөліп, U m қатынасын φ- арқылы белгілеп: d dφ, (4.21) немесе d (4.22) формуланы аламыз. φ r функциясы r радиус-векторымен сипатталатын нүктедегі өрістің потенциалы деп аталады. (4.22) формула кез келген гравитациялық немесе электростатикалық өрістердің потенциалын табуға көмектеседі. Ол үшін кез келген екі нүктенің арасындағы ∫ G dr интегралды есептеп жəне алынған шаманы қайсыбір функцияның кемуі деп алса болғаны, олай болса, m – нүктелік массасының гравитациялық өрістерінің потенциалы жəне q – нүктелік зарядының электростатикалық өрісінің потенциалы 4.12-теңдеуге сəйкес келесі формуламен анықталады: гр ⁄ , кул (4.23) 98 – потенциалы потенциалдық энергия сияқты белгілі бір тұрақтыға дейінгі дəлділікпен анықтала алынады. Сондықтан бұл болмашы тұрақтыны ескермеуге болады. Сонымен өрісті векторлық түрде немесе скалярлық түрде арқылы сипаттауға болады. Екі тəсіл де дұрыс. Алайда, өрісті екінші тəсілмен сипаттау əлдеқайда ыңғайлы, оның бірнеше себебі бар: 1. -ді біле отырып, A өрісінің потенциалдық энергиясы мен жұмысын есептеуге болады: , (4.24) жүктеу/скачать 2.75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|