Замены для облегчения некорых сложностей. Рассмотрим метод параллельного переноса геометрических преобразований
Pedagogik ta’lim klasteri: muammo va yechimlar
жүктеу/скачать 426.92 Kb. Pdf көрінісі
|
| Pedagogik ta’lim klasteri: muammo va yechimlar
Pedagogical Education Cluster: Problems and Solutions Кластер педагогического образования: проблемы и решения Chirchik, Uzbekistan 510 International Conference II. Chizilgan taxminiy figuraning lozim topilgan biror bo’lagi yoki uning biror chiziqli elementi shunday parallel ko’chiriladiki, uning va ba’zi bir qo’shimcha chiziqlarining chizilishi natijasida yordamchi ꬵ figura hosil boladi . Yordamchi figuradan izlanuvchi F figuraga o’tishda, yordamchi figurani toppish maqsadida qilingan parallel ko’chirishning teskarisi bajariladi va bazan qo’chimcha chiziqlar ham o’tkaziladi. Masalar yechish davomida bularni ko’rib chiqamiz. Masala. Asoslari va dioganallari berilgan trapetsiya yasang. Yechish. Izlanuvchan trapetsiya ABCD trapetsiya deb faraz qilaylik.Uning berilgan elementlarini bir burchakka keltirish uchun berilgan chiziqli elementlaridan birini parallel ko’chirib ko’raylik, AC dioganalni CB asosi bo’yicha siljitib uni A I B holatga keltiramiz, buning uchun B nuqtadan BA I //CA to’gri chiziq o’tkazib, DA asosini bu to’g’ri chiziq bilan kesishguncha davom ettiramiz. Bundan hosil bo’lgan A I BD uchburchak yordamchi figura bo’ladi, chunki: A) A I BD Uchburchakning uchala tomoni ma’lum: A I B = AC, A I D=A I A+BC+AD va BD ham ma’lum. B) A I BD Uchburchakning izlanuvchi ABCD trapetsiyaga o’tish uchun uning A va C uchlarini topish kifoya. Bu maqsadda uchburchaning A I B tomonini A I A=BC kesma qadar parallel ko’chiramiz, bu ko’chirish amalda bajarish uchun berilgan BC kesmaga teng qilib, A I A kesmani A I D asosdan ajratib, AC=A I B kesmani o’tkazamiz yoki A I B ga parallel AC to’g’ri chiziq bilan A I D ga parallel BC to’g’ri chiziqlarni kesishtirib, izlanuvchan C nuqtani hosil qilamiz. Parallel ko’chirishlarni g’oyaviy mazmuni haqida yuqorida aytilgan maqsadga to’laroq erishish uchun o’quvchilar geometrik almashtirishning ahamiyati nimalardan iboratligini aniqroq tasavvur etishlari zarur. Geometrik almashtirish bilan shug’ullanish yosh avlodning ilmiy dunyo qarashini shakllantirishga hissa qo’shish bilan birga ularga ilmiy tadqiqot |