Зертханалық ЖҰмыс №3
жүктеу/скачать 0.94 Mb.
|
1 2
Сейтбек Таңшолпан СХ 3 лаб- Бұл бет үшін навигация:
- Бақылау сұрақтары
| Функционалды генератор
Функционалды генератор - синусоидалы, тікбұрышты немесе үшбұрышты аналогтық сигналдарды шығаратын кернеу көзі. Сигналдың жиілігін, оның ұзақтығын, амплитудасын және нөлге қатыстымещысуын өзгертуге болады. Генератордың "+" түйреуішінен "Common" бейтарап түйреуішіне қатысты оң сигнал, " - " түйреуішінен "Common"қатысты теріс сигнал алынады. Әдетте, "жалпы" түйреуіш "жерге"қосылады. Сигнал пішіні (Waveforms) Шығыс сигналының пішіні қажетті шығыс сигналының пішініне (синусоидалы, үшбұрышты немесе тікбұрышты) сәйкес келетін функция генераторындағы түймені басу арқылы таңдалады. Үшбұрышты және тікбұрышты сигналдардың пішінін Duty Cycle параметрінің өзгеруімен өзгертуге болады. Жиілік (frequency) Сигнал жиілігі-бұл секундына циклдар саны (пайда болған сигналдың периодына кері пропорционалды шама). Жиілік 1 Гц-тен 999 МГц-ке дейін өзгереді. Ұзақтығы (duty cycle) Ұзақтықты орнату (пайызбен) тікбұрышты және үшбұрышты сигналдардың пішінін өзгертеді. Орнату ұзақтығы 1-ден 99 пайызға дейін. Тікбұрышты сигнал үшін Бұл параметрді орнату жоғары деңгейлі сигналдың ұзақтығын анықтайды. 50% ұзақтық мәні жоғары және төмен деңгейдегі тең бөліктері бар тікбұрышты сигнал береді. Үшбұрышты сигнал үшін бұл параметр сигнал шыңының көлбеуі мен орнын анықтайды. Ұзақтығы 50% болатын үшбұрышты сигнал сигналдың алдыңғы және төмен қарай бірдей көлбеуіне ие. Амплитудасы (амплитудасы) Амплитудасын орнату сигналдың максималды мәнін анықтайды. Егер сигнал Common түйреуішінен ("жалпы") және "+" немесе " - " түйреуіштерінен алынса, онда өлшенетін сигналдың максималды диапазоны Қос амплитудаға тең болады. Егер шығыс "+" және " - " түйреуіштерінен алынып тасталса, онда сигналдың максималды диапазоны белгіленген амплитудалық мәннен төрт есе көп болады. Мұнда амплитудасы сигналдың максималды мәнін анықтайтынын ескеріңіз, ал басқа көздер шығыс сигналының орташа квадраттық мәнін (RMS) орнатады. Бақылау сұрақтары: 1. Диодтың тікелей және кері қосылуы дегеніміз не? Қандай қосу кезінде диод электр тогын өткізе ме? 2. Биполярлық транзистордың электродтары қалай аталады? 3. Сіз биполярлық транзисторлардың қандай түрлерін білесіз? 1.Диодтың тікелей және кері қосылуы жартылай өткізгіш диодтың екі негізгі жұмыс режимі болып табылады. 1.Диодты тікелей қосу: бұл режимде диод диод анодына оң потенциал (кернеу), ал катодқа теріс потенциал берілетіндей етіп қосылады. Бұл жағдайда диод "тікелей аймақ"болып саналады. Тікелей қосу кезінде диод электр тогын өткізеді, егер анод пен катод арасындағы кернеу (анодтан катодқа қарай) коммутациялық кернеу немесе диодтың тікелей кернеуі деп аталатын белгілі бір мәннен асып кетсе. Бұл коммутациялық кернеуге жеткенде, диод токты тікелей бағытта өткізе бастайды және оның кедергісі өте аз, нөлге жуық болады. 2.Диодты кері қосу: бұл режимде диод анод катодқа қарағанда төмен потенциалда болатындай етіп қосылады. Бұл жағдайда диод "кері аймақ"болып саналады. Кері қосылғанда, диод ағып кету токтары деп аталатын өте аз кері токтарды қоспағанда, электр тогын өткізбейді (әрең өткізеді). Бұл ағып кету токтары басталатын кері кернеу диодтың кері кернеуі деп аталады және ол әдетте коммутациялық кернеуден айтарлықтай үлкен. Сонымен, диод электр тогының өтуіне мүмкіндік беру үшін оны тікелей қосу керек және сонымен бірге анодқа оң кернеу, диодтың ауысу кернеуі көбірек берілуі керек. Кері қосу кезінде диод ток өткізбейді, егер кері кернеу ағып кету токтары басталатын кері кернеу деңгейіне жетпесе. 2.Биполярлық транзисторларда үш электрод бар, олар: 1.Эмиттер (эмиттер): Эмитенттік электрод электрондардың немесе тесіктердің көзі болып табылады (транзистордың түріне байланысты) және әдетте үлкен заряд тасымалдаушылардың саны негізгіге қарағанда. Транзистордағы сигналдың күшеюіне әсер ететін Ток Эмитент арқылы енгізіледі. 2.Негіз (Base): негізгі электрод эмитент пен коллектор арасындағы токты басқарады. Ол әдетте өте жұқа және эмитентпен салыстырғанда заряд тасымалдаушылардың саны аз. Базалық Ток транзистордың пайда болуын реттейді. 3.Коллектор (коллектор): коллекторлық электрод эмиттерден коллекторға өтетін токты жинауға және шығаруға жауап береді. Бұл транзистор арқылы күшейтілетін және тізбекте одан әрі пайдалану үшін сыртқа шығатын ток. Бұл электродтар биполярлық транзисторлардағы электр сигналын басқаруда және күшейтуде маңызды рөл атқарады. Әдеттегі биполярлық транзисторлар екі түрге бөлінеді: NPN (электрондары заряд тасымалдаушы ретінде) және PNP (заряд тасымалдаушы ретінде тесіктері бар), бірақ электродтардың түріне қарамастан ұқсас атаулары мен функциялары бар. 3.Биполярлық транзисторлар (BPT) екі негізгі түрге бөлінеді: NPN және PNP және олар заряд тасымалдаушылардың түріне және транзистор ішіндегі ток бағытына байланысты өзгереді. Міне, олардың әрқайсысының егжей-тегжейлі сипаттамасы: NPN Транзисторы (Negative-Positive-Negative): Эмиттер (E) - электрондардың көп саны бар және электрондар тогы эмиттерден базаға өтеді. Негіз (B) - эмитент пен коллектор арасындағы токты басқаратын жартылай өткізгіштің жұқа қабаты. Коллектор (C) - коллектордан эмитентке өтетін токты жинайды және бұрады. NPN транзисторларында коллекторға оң кернеу беріледі және Ток эмиттерден коллекторға база арқылы өтеді. Олар көбінесе Күшейткіштер мен логикалық тізбектерде қолданылады. PNP Транзисторы (Positive-Negative-Positive): Эмитент (E) - тесіктері бар (электрондардың болмауы) және тесік тогы базадан эмитентке өтеді. Негіз (B) сонымен қатар эмитент пен коллектор арасындағы токты басқаратын жартылай өткізгіштің жұқа қабаты болып табылады. Коллектор (C) - эмиттерден коллекторға база арқылы өтетін токты жинайды және бұрады. Қорытынды Бұл зертханалық жұмыста ЖӘНЕ – НЕМЕСЕ типті диод-транзисторлық логикалық элементтердің сипаттамаларын жасадым. Генератор және оссилограф элементтерінен тұратын график құрдым. Функционалды генератор қостық. Сигнал түрлерін қостым. жүктеу/скачать 0.94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2