§ 3 физикалық шамалар. Скаляр және векторлық шамалар. Халықаралық бірліктер жүйесi

§ 3 ФИЗИКАЛЫҚ ШАМАЛАР. СКАЛЯР ЖӘНЕ ВЕКТОРЛЫҚ ШАМАЛАР. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БІРЛІКТЕР ЖҮЙЕСI

7 сынып

Тірек сөздер:

• Физикалық шама
• Өлшем бірліктер
• Бірліктердің халықаралық жүйесі (SI)

Сендер

• Бірліктердің халықаралық жүйесі қандай себептермен қабылданғанын білетін боласыңдар;
• Физикалық шамалардың негізгі және туынды бірліктеріне мысал келтіре аласыңдар

ФИЗИКАЛЫҚ ШАМАЛАР.

• Физикалық құбылыстардың қасиеттерiн сандық тұрғыдан сипаттайтын айрықша терминдерді физикалық ­шамалар деп атайды.
• Мысал: уақыт, жол және жылдамдық­......физикалық шамалар болып табылады.

Физика­лық­ шама­ның­ мәнi деп, оның өлшембiрлiгi көрсетiлген сандық мәнiн айтады.

• Физика­лық­ шама­ның­ мәнi деп, оның өлшембiрлiгi көрсетiлген сандық мәнiн айтады.
• Мысалы, дене 10 секунд қозғалған болса, оның қозғалу уақытын t=10 секунд (қысқаша 10 с) деп жазамыз.

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БІРЛІКТЕР ЖҮЙЕСI

• 1960 жылы енгізілген Бірліктердің халықаралық жүйесіне «өлшемдердің метрлік жүйесі» негіз ретінде қабылданды. Өлшеулердiң барлық салаларын қамтитын Халықаралық бiрлiктер жүйесi қысқаша SI (фран. тiлiнде Systeme International) деп белгiленедi.

Пысықтау time

Мысалы, кило тiркесi мыңды бiлдiретiн болғандықтан:

• Мысалы, кило тiркесi мыңды бiлдiретiн болғандықтан:
• 1 километр (км) =1000 метр (м);
• 1 килограмм (кг) = 1000 грамм (г);
• 1 киловольт (кВ)=1000 вольт (В) деп жазамыз.