1. Физика пәні және оның басқа ғылымдармен байланысы. Физикалық шамалардың ӛлшемділігі және ӛлшеу бірліктері
жүктеу/скачать 2.69 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Штейнер теоремасы Дененің инерция моменті – ілгерілемелі қозғалыс кезіндегі массаға теңдес физикалық шама; ол дененің формасына, мӛлшеріне, массасына және оның дене ішінде таралуына, сонымен қоса айналу ӛсін таңдауға тәуелді, ол айналмалы қозғалыс кезіндегі дененің инерттілігін сипаттайды. 5.2. Күш моменті. Қозғалмайтын О нүктесіне қатысты F күшінің моменті деп – О нүктесінен күш түсірілген А нүктесіне жүргізілген ⃗ радиус вектордың ⃗ күшіне векторлық кӛбейтіндісімен анықталатын физикалық шаманы айтамыз ⃗⃗⃗ [ ⃗ ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗] Күш моментінің модулі Мұндағы α бұрышы ⃗ мен ⃗ арасындағы бұрыш. Күш иіні l =rsinα – күштің әсер ету сызығы мен О нүктесі арасындағы ең қысқа қашықтық. СИ жүйесіндегі ӛлшем бірлігі Н∙ м Қозғалмайтын z ӛсіне қатысты F күшінің моменті деп - берілген z ӛсінің қандайда бір О нүктесіне қатысты анықталған ⃗⃗⃗ күш моменті векторының осы ӛстегі проекциясына тең скаляр шаманы айтамыз. моментінің мәні О нүктесінің z ӛсіндегі орнына тәуелді емес. Егер z ӛсі ⃗⃗⃗ векторының бағытымен бағыттас болса, онда күш моменті ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ [ ⃗ ⃗] Айналмалы қозғалыс кезіндегі жұмыстың ӛрнегін анықтайық. z ӛсінен r қашықтықта орналасқан В нүктесіне ⃗ күші түсірілсін. α бұрышы –күштің бағыты мен ⃗ радиус вектор арасындағы бұрыш. Дене абсолют қатты дене болғандықтан күштің жұмысы бүкіл денені бұруға жұмсалған жұмысқа тең. Дененің шексіз аз dφ бұрышқа бұрылуы кезінде күш түсірілген В нүктесі ds= rdφ жол жүреді де жұмыс ығысу бағытындағы күш проекциясын ығысу шамасына кӛбейткенге тең. , толық жұмыс ∫ Мұнда - z ӛсіне қатысты күш моменті. Айналмалы қозғалыс кезіндегі жұмыс оның кинетикалық энергиясының ӛсуіне жұмсалады. ( ) немесе Бұл ӛрнек қатты дененің қозғалмайтын ӛске қатысты айналмалы қозғалыс жүктеу/скачать 2.69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|