1. Жасқа сай физиология және мектеп гигиепасы пәиі


Жасқа сай физиология және мектеп гигиенасының басқа ғылымдармеи байланысы



бет2/7
Дата20.09.2023
өлшемі39.09 Kb.
#478038
1   2   3   4   5   6   7
лекции

2. Жасқа сай физиология және мектеп гигиенасының басқа ғылымдармеи байланысы
Жасқа сай физиология адам және жануарлар физиологиясының үлкен бір саласы.
Физиология ғылымы организмнің тіршілігін, оның барлық мүшелері мен торшаларының (клеткаларының) қызметін зерттейтін, сонымен қатар, олардың функция-ларын реттеу жолдарын аныктайтын ғылым. Ол өмір сүру, экология (яғни қоршаған орта), сыртқы және ішкі жағдай-ларға байлаяысты отіп жататын организмдегі қүбылыстарды бақылайды.гфизиология ғылымы организмнің жеке мүшелерін белгілі бір жүйеге келтіріп, олардың қызмет-терінің бір-бірімен қарым-қатынастарын сол түрғыдан қарастырадьиФизиологиялық қүбылыстар диалектиканың заңдылығымен өтеді.Олай болса, диалектикалық материализм физиология ғылымының, әсіресе жоғары жұйке жүйесі қызметінің нактылы деректеріне сүйенеді, яғни бұл екі ғылымның арасында өзара өте тығыз байланыс бар
Жасқа байланысты физиология мен мектеп гигиенасыиың поні педагогика ғылымымен де байланысты, себебі педагогика жоғары жүйке әрекетінің заңдарына сүйене отырып, оқу-тәрбие жұмыстарын ғылыми негізде іске асырады
Жасқа баиланысты физиология мен гигиена балалар мен жас өспірімдердің өсу-даму заңдылықтарын олардың денесінің қүрылысына, яғни анатомиялық ерекшеліктеріне сай қарастырады. Барлык тірі организмдердің қүрылысы мен қызметі тығыз байланыста болады. Дененің, оның мүшелерінің, үлпаларының жеке клеткаларының құры-лысын білмей, олардың қызметін дұрыс анықтап, білу мүмкін емес. Сондықтан да жасқа сай физиология мен гигиена адам апатомиясының, гистологиясы мен цитология-сыньтң ғылыми жетістіктерін кеңінең пайдаланады.
Жасқа сай физиология негізінде анатомия мсн физиология ғылымдарының дамуына байланысты пайда болған физиология ғылымының үлкен саласы.Адам организмінің жас ерекшеліктерін зертгеу осы екі ғылымның дамуының негізінде пайда болды. Алғаіпқы зерттеулер нәтижелері ауру адамдарды емдеуге байланысты алынған. Ал ауру балаларды дүрыс емдеу үшін оның организмінің қалыпты құрылысы мен қызметін білу керек, яғни жасына сай анатомиялық және физиологиялық байқауларды қажет етеді. Сондықтан коне Греция мсп Рим империясындағы тәуіптер мен дәрігерлер адам организмінің кұрылысына қоса оның қызметінде зерттей бастаған. Дегенмен тек кана 1628 жылы ағылшын ғалымы Уильям Гарвей организмнің непзгі қызметінің бірі - қан айналысын бақылап. сол аркылы жан жануарлардың функциясы туралы адам білімінің алғашқы жаңа негізін қалады. ХУІІ ғасырда француз философы Рене Декарт (1596-1650) организмнің И. М. Сеченов (1829-1905) И. П. Павлов (1849-1936) рефлекторлы қызметін негіздеу арқылы физиологияның дамуына ат салысгы. ХІХ-ХХ ғасырларда орыс ғалымдары И. М. Сеченов, И. П. Павлов және олардың оріптестері мен шәкірттері өз үлестерін қосты. Көне замандағы адам организмінің құрылысын зерттеу, яғни анатомиялық зерттеу мәліметтері өте аз кездеседі. Мұның дамуы ХУІ ғасырда А. Везалийдің еңбектерінен басталады. Оның “Ддам денесінің фабрикасы” (1583) деп аталатын еңбегінде анатомия мен физиологиялық мәліметтер қатар берілген.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет