1-мысал. ЕҮоб (120; 882) және екое (120; 882) табыңдар. Шешуі
жүктеу/скачать 277.81 Kb.
|
| Бөлшекті қысқарту – бөлшектің алымы мен бөлімін бірдей санға немесе өрнекке бөлу.
Сандық өрнектерді есептегенде алдымен ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару, қысқаша көбейту формулаларын қолдану немесе бөлшекті қысқарту арқылы өрнекті ықшамдап алған пайдалы болады. Осыдан кейін тікелей есептеулерді жүргізген дұрыс. 4-мысал. Есептеңдер: . Шешуі. Алдымен бөлшектің бөліміндегі қосылғыштардың ортақ көбейткішін жақшаның сыртына шығарып, бөлшекті қысқартамыз да есептеуді жалғастырамыз: . 5-мысал. Есептеңдер: . Шешуі. Түбірдің астындағы өрнектің алымы мен бөліміне квадраттардың айырымы формуласын қолданамыз: . Дәреже
6-мысал. Есептеңдер: . Шешуі. Бүтін көрсеткішті дәреженің қасиеттерін қолданамыз және 18 санын жай көбейткіштерге жіктейміз де бөлшекті қысқартамыз: 7-мысал. Есептеңдер: . Шешуі. Бөлшектің алымы мен бөліміндегі сандарды жай көбейткіштерге жіктейміз, кейін дәреженің қасиеттерін қолданып, бөлшекті қысқартамыз: . 8-мысал. Өрнектің мәнін табыңдар: . Шешуі. 100 санын жай көбейткіштерге жіктейміз, кейін дареженің қасиеттерін қолданамыз: = . 9-мысал. Есептеңдер: . Шешуі. Рационал көрсеткішті дәреженің қасиетін қолданып, әрбір қосылғышты бөлек есептейміз: ; ; . Енді табылған сандарды берілген өрнекке қоямыз: . 10-мысал. Өрнектің мәнін табыңдар: . Шешуі. Берілген ондық бөлшектерді жай бөлшектер түрінде жазып, рационал көрсеткішті дәреженің қасиеттерін қолданамыз: ; ; . Енді табылған сандарды берілген өрнекке қоямыз: . Арифметикалық түбір
жүктеу/скачать 277.81 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||