2014 жылғы 30 желтоқсан №343 Астана қаласы Жарылыс жұмыстарын жүргізетін қауіпті өндірістік объектілер үшін өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы «Азаматтық қорғау туралы»


Жарылыс кезінде екпінді ауа толқыны (ЕАТ) әсері бойынша қауіпсіз қашықтықтарды анықтау



бет13/13
Дата17.06.2016
өлшемі1.62 Mb.
#141528
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13

1.3. Жарылыс кезінде екпінді ауа толқыны (ЕАТ) әсері бойынша қауіпсіз қашықтықтарды анықтау

10. Ғимараттар мен имараттарға екпінді ауа толқынынан қауіпсіз қашықтықтар:

1) жер бетіндегі ғимараттар мен имараттарға екпінді ауа толқынынан қауіпсіз қашықтықтар келесі формуламен анықталады:
, (10)

, (11)
мұндағы - қауіпсіз қашықтық, м; Q – ЖЗ зарядтарының салмағы, кг; , - мәндерінің шамасы зарядтың орналасуы мен салмағына, сондай-ақ, ғимараттың рұқсат етілетін зақымдану шамасына тәуелді болатын пропорционалдық коэффициенттері (осы Қосымшаның 4-2 кесте).

(10) және (11) формулалары, ЖЗ дайындау орнынан, ЖМ қоймалардан (сақтау жерлерінен, орынжайлардан және т.б.), ЖМ тиеу, түсіру және қайта өңдеу орындарынан, сондай-ақ, олар тиелген көліктің тұрған орнынан ғимараттарға (имараттарға) дейінгі қауіпсіз қашықтықты анықтау үшін қолданылады.

(10) формула салмағы 10 т асатын ашық зарядтардың бірінші - үшінші дәрежелі зақымдануы орын алған жағдайда және өзінің биіктігіне сәйкес тереңдетіліп орнатылған, салмағы 20 т асатын зарядтардың бірінші-екінші дәрежелі зақымдануы жағдайында қолданылады.

(11) формула салмағы 10 т асатын ашық зарядтардың бірінші-үшінші дәрежелі зақымдануы орын алған жағдайда және өзінің биіктігіне сәйкес тереңдетіліп орнатылған, салмағы 20 т асатын зарядтардың бірінші - екінші дәрежелі зақымдануы жағдайында, сонымен қатар, алып тастау зарядтары үшін қолданылады.

2) осы Қосымшаның 4-2 кестесін қолданған кезде келесі жағдайлар ескеріледі:

зақымдану дәрежесі мен коэффициент мәнін таңдаған кезде жергілікті шарттардың барлығы ескеріледі, ал күрделі жағдайларда, қауіпсіздік деңгейін анықтау ұйымның жарылыс жұмыстары жөніндегі басшысының, қорғаудағы объектілерге ие ұйым өкілдерінің қатысуымен жүзеге асырылады;

ЖМ қоймасының орнын анықтау кезінде зақымдану дәрежесі мен коэффициент мәні қойманың аумағында орналасқан объектілер маңыздығына қарай тағайындалады.

Жалпы жағдайларда, ЖМ қоймасы мен тағы сол сияқты объектілерден қоныстану пункттеріне, авто-теміржол магистраліне, үлкен су жолдары, зауыттарға, жарылыс және отқауіпті материалдар қоймасына, сондай-ақ, мемлекеттік маңызы бар имараттарға дейінгі қашықтықты есептеген кезде, зақымданудың үшінші деңгейі алынады.



Жарылыс кезінде екпінді ауа толқыны әсері бойынша қауіпсіз қашықтықты есептеудегі мен коэффициенттерінің шамасы



Зақымдану деңгейі

Мүмкін болатын зақымданулар

Ашық заряд

Өз биіктігі бойына тереңдетілген заряд

n = 3

Q, т





Q, т







1

Зақымданудың болмауы

<10

50-150

-

<20

20-50

-

3-10

>10

-

400

>20

-

200

-

2

Шынымен тыстаудың кездейсоқ зақымдануы

<10

10-30

-

<20

5-12

-

-

>10

-

60-100

>20

-

50

1-2

3

Шынымен тыстаудың толықтай бұзылуы. Терезе, есіктердің бөлшегінің бұзылуы, іштегі және сырттағы жеңіл арақабырғалардың бұзылуы

<10

5-8

-

-

-

-

-

>10

-

30-50

-

2-4

-

0,5-1

4

Ішкі арақабырғалардың, терезе, есіктердің, барақтардың, сарайлардың және т.б. бұзылуы

-

2-4

-

-

1-2

-

Ауыздығы аумағында бұзылу

5

Табанды емес тас және ағаш ғимараттардың бұзылуы, теміржол құрамдарының құлауы

-

1,5-2

-

-

0,5-1

-

-

Ескерту.


Заряд биіктігінің 1,5 шамасынан аз тереңдікте зарядтың жарылуы ашық зарядтың жарылысы ретінде қарастырылады.

Жеке орналасқан екінші кезектегі ғимараттар мен басқа да имараттар, қозғалысы аз автомобиль және темір жолдары үшін, аса берік имараттар (болат және темір көпірлер, болат және темір бетонды мұнаралар, элеваторлар, көміржуғыштар) үшін, ЖМ қоймалары мен тағы сол сияқты объектілердің жағалардың жоғары жағында орналастырған кезде (аса ірі су жолдарын дейінгі қашықтықты есептегенде) зақымданудың төртінші деңгейі алынады;

электр желісіне дейінгі қашықтық жарылыстан алысқа лақтырылған жыныстың ұшу радиусынан бастап есептеледі, себебі, электр желілері екпінді ауа толқыны әсеріне төзімді конструкциялар қатарына жатқызылады.

Бірінші және екінші деңгейлі зақымдану кезінде қоршалған сақтау орындары сыртқы заряд ретінде қарастырылады. Екінші деңгейден жоғары зақымдануды есептегенде, қоршалған сақтау орындары өзінің биіктігі бойына тереңдетілген зарядтарға жатқызылады.

Осы Қосымшаның 4-2-кестесіндегі коэффициенттер бірмәнді етіп келтірілмеген. Әрбір мән қауіпсіз қашықтық есептелініп отырған объектінің жағдайына қарай алынады: объект неғұрлым берік болса, осы Қосымшаның 4-2-кестесінде көрсетілген коэффициент шамасының соғұрлым аз мәні алынады.

ЖЗ қасиеттері қауіпсіз қашықтықты есептеген кезде ескерілмейді.

3) Егер қорғалынатын объект, екпінді ауа толқыны таралатын жолдағы бөгеттің нақты жанында орналасқан болса (қою өскен орман жанында, белестің етегінде), келтірілген формулалар бойынша анықталған қауіпсіз қашықтық 2 еседен кем емес шамаға азаяды.

4) Жарылысты тар алқапта немесе үйлердің арасындағы көшелерде жасаған кезде қауіпсіз қашықтық 2 есеге арттырылады.

5) Егер жарылыс орнынан 1,5 радиус аумағында осы бөгеттерга қарсы бағытта орналасқан қабырға, валдар, тағы сол сияқты түріндегі бөгеттер болса, қауіпсіз қашықытық артады: (10) формула бойынша есептегенде - 1,3 есеге, (11) формула бойынша есептегенде – 1,4 есеге.

6) Екпінді ауа толқынының зақымдау әсерін бәсеңдету үшін келесі әдістер қолданылады:

сыртқы зарядты топырақ қатпарымен көмеді (забойка). Көмбенің қатпары зарядтың орналасқан орнынан бес биіктікте болған кезде қауіпсіз қашықтық 4 есеге азаяды. Көмбе материалының құрамына ауыр заттар енбейді (тастар, тасмалта);

терезе есіктерін ашу немесе терезелерді ашып, оларды осы күйде бекіту; терезелер арасын мықты қалқандармен жабу және тағы басқа;

құм толтырылған қаптар немесе жәшіктер арқылы қорғау.

7) ЖМ қоймаларының орналасқан орнын және ЖМ сақтау орнын таңдау кезінде, ЖМ қоймаларына қатысты өзге де объектілерлі орналастару орындарын таңдау кезінде екпінді ауа толқынының әсері бойынша қауіпсіз арақашықтықтар, осы Қосымшаның 4-3-кестесіне сәйкес қабылдануы мүмкін.

11. Күзетілетін объектілерден берілген арақашықтықтағы ЖМ сақтау сыйымдылығын анықтиау мысалы.

1) Егер оның орналасқан орнынан 900 м жерде темірбетонды элеватор ғимараты немесе 1400 м жерде жұмысшы кенті болған жағдайда ЖЗ сақтаудың шекті сыйымдылығын анықтау. Жер бетінде ашық түрде орналасу мүмкіндігін қарастыру.

осы Қосымшаның 4-3-кестесінің 2-тармағынан жұмысшы кентінен 1400 м арақашықтықтағы ЖЗ қоршалмаған сақтау орнында ЖЗ көлемі 100 т қамтымайды, ал элеватордың қауіпсіздігі үшін анағұрлым көп ЖЗ салмағы алынады (осы Қосымшаның 4-3-кестесінің 1-тармағы), демек, сақтау орнының сыйымдылығын таңдау жұмысшы кентінің қауіпсіздігінен шыға отырып, жүргізіледі.

12. Сыртқы зарядтарды және қопсыту зарядтарының ұңғымаларын (шпурлы) жару кезінде шынымен тыстауға екпінді ауа толқындарының әсері бойынша қауіпсіз арақашықты анықтау*.


___________

* Жобада әйнектердің сынып кетуіне жол берілмейтін жағдайлар үшін белгіленеді.


4-3-кесте

Ауа толқынының әсері бойынша ЖМ қоймалары мен осы тәріздес ЖМ сақтау орындарынан әртүрлі объектілерге дейінгі рұқсат етілетін арақашықтықтар



Қауіпсіз арақашықтық есептелетін объектілердің шамамен алынған тізбесі



ЖМ қоймаларының сақтау (алаңқайлар) орындарының және осыған ұқсас ЖМ сақтау орындарының орналасу шарттары

Есептеу формулалары



Салмағы ЖЗ, кг кезінде объектілерге дейінгі рұқсат етілетін ең аз арақашықтық

500

1103

2103

4103

1104

1,5104

2,5104

5104

7,5104

1105

2105

2,5105

1. Жеке тұрған ғимараттар мен имараттар, қозғалысы аз авто – және теміржолдар, екпінді ауа толқынына аса берік болатын имараттар (темірбетон және болат көпірлер, мұнаралар, элеваторлар, көміржуғыштар және т.с.с.)

Тереңдетілген

(қоршалған)





20

30

40

65

100

120

160

220

270

320

450

500

Ашық

орналасқан






45

60

90

130

200

240

320

450

550

630

900

1000

2. Елді мекендер, авто-теміржол магистральдарі, үлкен су жолдары, зауыттар, фабрикалар, жарылғыш, отқауіпті заттар қоймалары, мемлекеттік маңызы бар имараттар

Тереңдетілген

(қоршалған)





45

60

90

130

200

240

320

450

550

630

900

1000

Ашық

орналасқан






т үшін



т үшін

100

160

220

320

500

740

880

1100

1250

1400

1750

1900

3. Әйнектелудің зақымдануы тек ерекше жағдайда ғана жол берілетін объектілер

Тереңдетілген

(қоршалған)





т үшін

220

320

450

630

1000

1500

1750

2200

2500

2800

3500

3800

Ашық

орналасқан






т үшін





































Ескертпе.

Арақашықтықты таңдаған кезде қойманың толық сыйымдылығына емес, ЖМ ең үлкен сақтау орнының мөлшеріне сүйену керек.

1) Қопсытудың сыртқы және ұңғымалық (теспелі) зарядтардың бір уақытта жарылған кезде қауіпсіз арақашықтық ҚНжЕ IV-2 -82 «Құрылыс конструкциялары мен жұмыстары үшін қарапайым сметалық нормаларды әзірлеу мен қолдану Ережелері. Қосымша. 3-Жинақ. Аттыру-жарылыс жұмыстары» сыныптамасы VI – VIII топтағы жыныстарда жарылыс өткізгенде екпінді ауа толқынының әйнектелуге әсері бойынша формуламен анықталады:


кг болған кезде м, (12)

кг болған кезде м, (13) кг болған кезде м, (14)

онда - зарядтың эквивалентті салмағы, кг.

IX және одан жоғары топтағы жыныстардың жарылысы кезінде (12) - (14) формулалары бойынша анықталған ҚНжЕ бойынша қауіпті аумақ радиусы 1,5 есеге артуы тиіс, ал V және одан төмен топтағы жыныстардағы жарылыс кезінде қауіпті аумақ радиусы 2 есеге азайтылуы мүмкін.

Зарядтың эквивалентті салмағы келесі түрде анықталады:

бір мезетте жарылатын сыртқы зарядтар үшін (биіктікте топырақ қабаттарының көмілуі)

, (15)

онда Q – зарядтардың жалпы салмағы, кг; - шамасы / қатынасына байланысты болатын коэффициент.

Топырақпен көмілген сыртқы зарядтардың жарылысы кезінде зарядтардың эквивалент салмағын есептеуге арналған коэффициентінің шамасы


/

0

1

2

3

4



1

0,5

0,3

0,1

0,03

бір мезетте жарылатын N ұңғымалық (шпур) зарядтар тобы үшін (ұзындығы өз диаметрінің 12 шамасынан кем емес)


, (16)

онда P – 1 м ұңғымаға ЖЗ сыйымдылығы, кг; - заряд ұзындығы, м; - енгізу ұзындығының d скважина диаметріне қатынасымен анықталатын коэффициент.



/d немесе /d қатынастарына байланысты коэффициентінің шамасы


/d

0

5

10

15

20



1

0,15

0,02

0,03

0,002

/d

0

5

10

15

20



1

0,3

0,07

0,02

0,004

Біруақытта жарылатын N ұңғымалық (шпурлы) зарядтар тобы үшін (ұзындығы өз диаметрінің 12 шамасынан кем емес)



. (17)

2) Зарядтар ДЖ арқылы ынталандырылған барлық жағдайда ДЖ-дегі ЖЗ қосынды салмағы (15) - (17) формулалары арқылы табылған шамаларына қосылады.

3) Баяу бәсеңдетілетін жарылыс кезінде және N ретінде сәйкесінше эквивалент зарядтың массасы мен бір топтағы зарядтар саны алынады. Баяу бәсеңдетілетін бірнеше заряд тобы болған кезде, есептеу үшін ең көп болатын топ алынады. Егер топтарды бойынша есептелген қауіпсіз қашықтық, бәсеңдету аралығы 30 – 50 мс болғанда бәсеңдету аралығы 50 мс және одан жоғары болса, қауіпсіз қашықтық (12) - (14) формулалары бойынша анықталады. (12) - (14) формулалар 1,2 есеге, 20-30 мс үшін 1,5 есеге және 10-20 мс кезінде 2 есеге артады.

Зарядтар салмағының қосындысы мен бәсеңдету топтарының саны шектелмейді.

4) Егер жарылыс жұмыстары ауа температурасының жағымсыз жағдайында орындалатын болса, (12) - (14) формулаларымен анықталған қауіпсіз қашықтық 1,5 еседен кем емес шамаға арттырылуы тиіс.

5) Сауықтандыру, балалар мекемелері және әйнектелу аумағы едәуір көп болатын имараттардың маңында, адамдардың көп шоғырланған жерлерінде жарылыс жұмыстарын жүргізген кезде, қауіпсіз қашықтықты анықтау мәселесі арнайы мамандандырылған ұйымдардың қатысуымен жүзеге асырылады.

13. Ашық жұмыстарда жарылыс жұмыстарын жүргізген кезде екпінді ауа толқыны әсері бойынша қауіпсіз аумақ радиусын есептеу үлгісі.

1) Салмағы 84 кг сыртқы зарядтың екпінді ауа толқыны әсерінен қауіпсіз аумақ радиусын анықтау. Жарылатын жыныстар – ҚНжЕ бойынша IV топтағы ізбесті тастар.

Заряд салмағы =84 кг (< 1000 кг) болғандықтан, қауіпсіз аумақ радиусын есептеу үшін (13) формула қолданылады.

Ауа температурасы жағымды болған жағдайда


м.

Ауа температурасы жағымсыз болған жағдайда қауіпсіз аумақ радиусы 1,5 есеге артады (осы Қосымшаның 12-тармағының 4-тармақшасын қараңыз) және шамасы 894 м құрайды.

2) Жалпы салмағы 25 228 кг болатын скважиналық зарядтар сериясының жарылысы кезіндегі екпінді ауа толқыны әсерінен қауіпсіз аумақ радиусын анықтау. Зарядтар (әр ұңғымадағы салмақтары бірдей) бәсеңдетілуі 25 мс болатын аралықта үш топпен жарылады. Бірінші топта 20, екіншісінде – 40, үшінші топта – 10 ұңғыма жарылысы өткізіледі. Скважина диаметрі 0,22 м, ұңғыма тереңдігі 15 м, жарылыс ұзындығы 4,4 м. Жарылатын жыныстар ҚНжЕ бойынша Х топтағы гранит. Жарылыс жұмыстары ауаның жағымсыз жағдайында жүргізіледі.

Жарылыстар бәсеңдетілуі 25 мс аралығымен берілгендіктен, есептеу кезінде скважиналар саны N = 40 ең көп болатын топ алынады. Заряд ұзындығы 10,6 м, скважинаның 12 диаметрінен көп болғандықтан, эквиваленттік заряд (17) формула бойынша анықталады. Есептеу парамлері келесі түрде болады



P = 34 кг/м, = 20 және = 0,002.

Эквиваленттік заряд


кг.
Қауіпсіз аумақ радиусын анықтау үшін (13) формула қолданылады. Қауіпсіз аумақ радиусы (Х топтағы гранит үшін) 12-тармақтың 1-тармақшасына сәйкес 1,5 есеге арттырылуы тиіс. Жыныстардың беріктігін, топтардың арасындағы бәсеңдету интервалын (осы Қосымшаның 12-тармақтың 3-тармақшасын қара) және ауа температурасының жағымсыз жағдайын ескергенде (осы Қосымшаның 12-тармақтың 5-тармақшасы)

м.
14. Екпінді ауа толқыны әсері бойынша адамға қауіпсіз қашықтықты анықтау.

1) Сыртқы зарядтың екпінді ауа толқынының адамға әсерінен қауіпсіз қашықтық (м) келесі формуламен анықталады


, (18)
мұндағы Q – ЖЗ сыртқы зарядының салмағы, кг.

(18) формуласы, жұмысты орындау шарты бойынша жарылысты жүргізу персоналына жарылыс орнына ең жақын қашықтыққа жақындауға рұқсат етілген жағдайда ғана қолданылады. Басқа барлық жағдайларда формула бойынша есептелген қашықтық 2 - 3 есеге арттырылады.

Жертөлелер қарастырылған жағдайда (18) формула бойынша есептелген қашықтық 1,5 еседен кем болмайтын шамаға қысқартылады.
1.4. Детонация беру бойынша қауіпсіз қашықтықты анықтау
15. Жарылыс материалдары бар, жер бетіндегі бір объектідегі жарылыстың – активті зарядтың, осындай басқа объектіге- пассивті зарядқа детонацияланып берілуіне жол бермейтін қашықтығы келесі формуламен анықталады
, (19)
онда, - активті заряд орталығынан пассивті заряд бетіне дейінгі қауіпсіз қашықтық, м; - зарядтың жарылыс материалдары мен жарылыс шарттарына тәуелді болатын кэффициент (осы Қосымшаның 4-4-кестені қараңыз); Q- активті заряд ЖЗ салмағы, кг; b- пассив зарядтың ең кіші сызықтық мөлшері (штабельдің ені), м.

16. Осы Қосымшаның 4-4-кестесі бойынша коэффициентін анықтаған кезде датонация берілудің қауіпсіз қашықтығын есептеу үшін теңестірілетіндер:

қоршалған сақтау орындары (объектілер) - өз биіктігінің бойымен қайраңға енгізілген зарядтарға;

қоршалмаған, ЖМ сақтау орындары мен орынжайларының бетінде орналасқандар – ашық зарядтарға.

17. (19) формуласы бойынша әр объектіні кезекпен белсенді заряд ретінде ескере отырып, екі объектінің (сақтау орындарының) арасындағы қауіпсіз қашықтық анықталады. Объектілер арасындағы қауіпсіз қашықтық ретінде есептелгендердің ішіндегі ең үлкен шама алынады.

Жарылыс материалдарын бір ось бойымен, ұзынша келген нысандағы сақтау орындарында орналастырған кезде, олардың арасындағы қауіпсіз қашықтық, барлық жағдайларда, үлкенірек сақтау орнының (ені бойынша) екі еселенген шамасынан кем болмайтындай етіп алынады.

Сақтау орындарының (орынжайлардың) қай жағдайда болмасын орналасуы кезіндегі қауіпсіз қашықтық, өрт қауіпсіздігі ережелерінде анықталған алшақтықтан кем болмауы тиіс.

Егер қойманы жобалау кезінде объектілер (сақтау орындары) (19) формуламен анықталған шамадан кем ара қашықтықта орналасса, мұндай қойма үшін қауіпсіз қашықтық қоймадағы ЖМ запастарының қосындысына қарай анықталады.

Сыйымдылығы жағынан негізгі сақтау орнынан кем болатын қауіптілігі жоғары объектілерді (ЫҚ сақтау орындары, қораптау пункттері, ЖЗ бар бункерлер және т.б.) жарылыс материалдарының әрбір сақтау орнынан орналастырған кезде, олардың жарылысы сақтау орындарында детонация болдырмайтындай болуы тиіс. Бұл қашықтық (19) формуламен анықталады да, блесенді заряд ретінде қауіптілігі жоғары объектілердегі ЖМ алынады.

18. Детонация берілудің қауіпсіз қашықтығын 4 - 5 кесте арқылы да табуға болады.

19. Егер пассив заряд әртүрлі ЖМ тұратын болса (мысалы, аммонит пен тротил), қауіпсіз қашықтықты есептеу кезінде коэффициентінің шамасы детонациялануға неғұрлым сезгіш болатын ЖМ үшін (заряд құрамына кіретін) алынады.

20. 1 м детонациялану желісін сақтау кезінде ол 10 детонаторға теңестіріледі.

4-4-кесте
Детонация беру бойынша қауіпсіз қашықтықты есептеуге арналған коэффициентінің шамасы



ЖМ

Орналасу орны

Нитроэфирсіз, аммиак селитрасы негізіндегі ЖЗ

және 40 % нитроэфирден тұратын ЖЗ



40 % және одан жоғары нитроэфирден тұратын ЖЗ

Тротил

Детонаторлар

А

Т

А

Т

А

Т

А

Т

Белсенді заряд

Пассивті заряд

40% нитроэфирден тұратын аммиак селитрасы негізіндегі ЖЗ


Ашық

0,8

0,5

1,1

0,8

1,3

1

0,8

0,5

Тереңдетілген

0,5

0,3

0,8

0,5

1

0,6

0,5

0,3

40% және одан жоғары нитроэфирден тұратын ЖЗ

Ашық

1,6

1

2,3

1,6

2,5

2

1,6

1

Тереңдетілген

1

0,6

1,6

1

2

1,3

1

0,6

Тротил

Ашық

1,3

1

1,6

1,3

1,9

1,4

1,3

1

Тереңдетілген

1

0,6

1,3

0,9

1,4

0,8

1

0,7

Детонаторлар

Ашық

0,4

0,25

0,75

0,5

0,7

0,6

0,4

0,25

Тереңдетілген

0,25

0,2

0,5

0,4

0,6

0,4

0,25

0,2

Ескертпе. Т - тереңдетілген заряд; А – ашық заряд.

4-5-кесте
ЖМ қоймалары арасындағы детонация берудің рұқсат етілетін арақашықтықтар шамалары ().

Есептеу (19) формуласы бойынша b=1,6 м жағдайы үшін жасалған




Белсенді заряд



Пассивті заряд

Сақтау орнының сыйымдылығы (ЖМ салмағы), т үшін

детонация берілу кезіндегі қауіпсіз арақашықтық (м)












10

25

60

120

240

420

40 % құрамы нитроэфирден тұратын аммиак селитрасы негізіндегі ЖЗ




40 % құрамы нитроэфирден тұратын аммиак селитрасы негізіндегі ЖЗ



















Ашық

0,8

Ашық

20

27

36

45

56

68

Сол сияқты

0,5

Тереңдетілген

12

17

22

28

35

43

Тереңдетілген

0,5

Ашық

12

17

22

28

35

43

Сол сияқты

0,3

Тереңдетілген

7

10

14

17

21

26

40 % дейінгі құрамы нитроэфирден тұратын аммиак селитрасы негізіндегі ЖЗ




Тротил



















Ашық

1,3

Ашық

32

43

58

73

91

110

Сол сияқты

1

Тереңдетілген

25

33

44

56

70

85

Тереңдетілген

1

Ашық

25

33

44

56

70

85

Сол сияқты

0,6

Тереңдетілген

15

20

27

34

42

51

Тротил




40 % дейінгі құрамы нитроэфирден тұратын аммиак селитрасы негізіндегі ЖЗ



















Ашық

1,3

Ашық

32

43

58

73

91

110

Сол сияқты

1

Тереңдетілген

25

33

44

56

70

85

Тереңдетілген

1

Ашық

25

33

44

56

70

85

Сол сияқты

0,6

Тереңдетілген

15

20

27

34

42

51

Тротил




Тротил



















Ашық

1,9

Ашық

46

63

84

106

133

160

Сол сияқты

1,4

Тереңдетілген

34

46

62

78

98

118

Тереңдетілген

1,4

Ашық

34

46

62

78

98

118

Сол сияқты

0,8

Тереңдетілген

20

27

36

45

56

68

21. Детонация беру кезіндегі қауіпсіз арақашықтықты есептеудің мысалы.

1) Біреуі 120 т тротилге арналған, қоршаулы, екіншісі – қоршалмаған, 240 т гранулитке арналған, екі сақтау орнының аралығындағы детонация берілудің қауіпсіз қашықтығы анықталады.

Гранулит сақтау орны үшін қоршауы бар тротил сақтау орнына детонация берілуі бойынша 4-4-кестесіне сәйкес =1 табылады. Осыған ұқсас, тротилден гранулитке детонация берілу кезінде =1, b =1,6 м.

Сақтау орындарында әртүрлі ЖЗ орналасуына байланысты, шамасын анықтау әр сақтау орны үшін бөлек табылады да, шамасының ең үлкен мәні алынады. Бірақ, қарастырылып отырған, екі сақтау орны үшін мәні өзара тең жағдайда, бұл шартты орындамай, белсенді заряд ретінде аумағы үлкенірек сақтау орнын алуға болады.


м.
2) ЖМ қоймасының аумағында 120 т тротилді ашық сақтау орны мен 500000 электродетонаторға (капсюль-детонатор) арналған ашық сақтау орны орналасқан. Детонация берілу кезінде сақтау орындарының арасындағы қауіпсіз арақашықтықты анықтау керек.

Электродетонаторлар құрамындағы ЖЗ салмағын (кг) анықтау қажет


,
онда, q = 0,0015 кг – бір ЭД-дегі ЖЗ салмағы, n – ЭД саны.
кг.
Осы Қосымшаның 17-тармағына сәйкес белсенді заряд ретінде электр детонаторларды сақтау орнын аламыз. Осы Қосымшаның 4-4-кестесі бойынша детонаторлардың ашық зарядынан тротилдің ашық зарядына детонация берілу шарты кезіндегі = 0,7 шамасы табылады; b = 1,6 м.

Өртке қарсы алшақтық пен сақтау орындарының орналасуын ескермегендегі детонация берілудің қауіпсіз қашықтығы



м.

3) Ашық түрдегі қолданыстағы 420 т граммонит сақтау орны мен 40 т тротил үшін жобаланған қоршаулы сақтау орнына детонация берілудің қауіпсіз қашықтығын анықтау керек.

Қойманың аумағында тротил сақтау орнын граммонит сақтау орнынан 45 м әрі емес қашықтықта орналастыруға мүмкіндік бар.

Белсенді заряд ретінде 420 т граммонит сақтау орнын алып және 4-4 кестесі бойынша = 1 шамасын анықтай отырып, b = 1,6 м кезіндегі детонация берілудің қауіпсіз қашықтығын анықтаймыз:



Егер белсенді заряд ретінде 40 т тротилді сақтау орнын алсақ, (= 1; b = 1,6),онда
м.
Осы қосымшаның 17-тармағына сәйкес, тротилді сақтау орнын граммонитті сақтау орнынан 39 м қашықтықта орналастыру үшін, екпінді ауа толқыны әсері мен жарылыстың сейсмикалық әсерінің қауіпсіз қашықтығы, қоймадағы ЖМ запасының қосындысына қарай, қайта есептелуі міндетті.
1.5. Шығарынды зарядтарды жару кезінде

улы газдардың әсері бойынша қауіпсіз арақашықтықты анықтау
22. Жалпы салмағы 200 т асатын шашыраңқы зарядтарды бір мезетте жарған кезде жарылыстың газ қауіптілігі ескеріліп, қауіпсіз қашықтығы анықталады. Бұл шаманың сыртындағы улы газдардың құрамы (шартты көміртегі тотығына қайта есептегенде) шекті рұқсат етілетін шамадан артпауы керек.

23. Улы газдардың әсерінен қауіпсіз (м) арақашықтығы желдің болмауы немесе жел бағытына перпендикуляр бағытта болған жағдайында шығарындыға зарядтарды жарған кезінде келесі формуламен анықталады



, (20)
онда, Q – жарылатын зарядтардың қосынды салмағы, т.

Желдің таралуына қарсы бағыттағы газқауіпті аумақтың радиусы теңестіріліп алынады. Жел бағытына сәйкес болатын газқауіпті аумақтың радиусы келесі формуламен анықталады


м, (21)
онда, - жарылыс алдындағы желдің жылдамдығы, м/с.
24. Улы газдардың әсері бойынша қауіпсіз қашықтықты анықтау үлгілері.

1) Жалпы салмағы Q = 1000 т болатын шашыраңқы камералық зарядтар сериясының жарылысы кезіндегі улы газдардың әсерінен қауіпсіз қашықтықты анықтау керек.

Жарылыс алдындағы желдің жылдамдығы = 3 м/с.

Жел бағытына перпендикуляр бағыттағы шамасы (20) формуламен анықталады:


м.

Жел бағытына қарсы бағыттағы газқауіпті аумақтың радиусы = 1600 м теңестіріліп алынады.

Жел бағытындағы қауіпсіз қашықтық (21) формула бойынша есептеледі:
м.
10 - қосымшаға ескертпе.

Жарылыс жұмыстарын күрделі жағдайларда, оның ішінде, осы Қағидалармен көзделмеген жайдайларда жүргізген кезде жарылыс жүргізетін ұйымдар қауіпсіз қашықтықтарды арнайы мамандандырылған аттестатталған ұйымдарды қатыстыру арқылы (қажеттілігіне қарай) анықтайды.

Жарылыс жұмыстарын жүргізетін қауіпті өндірістік объектілер үшін өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларына

12-қосымша

үлгі

Жарылыс жұмыстары кезінде істен шығушылықтарды тіркеу журналы




Реттік №


Жарылыс күні, ауысымы

Жарылыс орнының атауы

Барлық зарядтар, дана

Жарылыс нәтижесі

Істен шыққанды анықтаған жарушы

ның қолы


Істен шығу жойылды

Күні, ауысымы

Істен шығуларды жоюды жүргізген жарушының қолы

Істен шығуды жоюды басшылық еткен бақылаушы адамның қолы

Жарылған зарядтар

Жарылмау саны

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


































Жарылыс жұмыстарын жүргізетін қауіпті өндірістік объектілер үшін

өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларына 13-қосымша

үлгі

Бақылау (қабылдау) сынамалардың актісі

Комиссия (жұмыс тобы) құрамында:
Төраға ______________________________________________________________

лауазымы, ұйым, аты-жөні

және комиссия мүшелері:

1 _________________________________________________________________________

лауазымы, ұйым, аты-жөні

2 _________________________________________________________________________

3 _________________________________________________________________________,

бұйрық (өкім) бойынша тағайындалған _____________________________________

___________________________________________________________________________

ұйым атауы

№ ________ «___»_____________, бақылау (қабылдау) сынамаларын жүргізді

___________________________________________________________________________

атауы, сондай-ақ өнімнің (бұйымның) шифрі

___________________________________________________________________________

немесе шартты белгісі

___________________________________________________________________________

сынама бағдарламасы мен әдістемесіне сәйкес ____________________________

___________________________________________________________________________

құжат атауы мен белгісі

__________________ дан ________________________________ дейінгі кезеңге

Бақылау (қабылдау) сынамалары нәтижелерінде комиссия мыналарды белгіледі:

1-бөлім Өнім құрамы мен жиынтығының техникалық құжаттамаға сәйкестігін тексеру нәтижелері.

2-бөлім Өнімді сынама бағдарламалары мен әдістемелеріне сәйкес сынау деректері мен нәтижелері.

3-бөлім Сынама нәтижелері бойынша өнім сапасының көрсеткіштерін жалпы бағалау (артықшылықтар, кемшіліктер).

4-бөлім Қосымша деректер, соның ішінде байлауды сынау нәтижелері.

Бақылау (қабылдау) сынамалары нәтижелерінде комиссия ұсынылған өнімді

___________________________________________________________________________

бақылау (қабылдау) сынауларына төзімді (төзімсіз) және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарына сәйкес деп есептейді.

Ұсынылады

___________________________________________________________________________

қабылдау сынамаларын жүргізуге рұқсат беру туралы

___________________________________________________________________________

ЖМ өндіруге және тікелей пайдалануға, толықтыруға,

___________________________________________________________________________

техникалық құжаттаманы қолдану, пысықтау, нақтылау туралы ұсынымдар

Комииссия төрағасы _________________________________

қолы, аты-жөні

Комиссия мүшелері _________________________________



қолы, аты-жөні
Бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылғы 12 ақпандағы Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10224 болып енгізілді.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет