А. К. Ершина, А. Шақарбекқызы, Н. Байтұрсын
жүктеу/скачать 0.95 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өлшеу нәтижесін математикалық өңдеу
| Негізгі өлшеулер
Өлшеулер нәтижелерін енгізетін кестеңізді дайындап алыңыз. Кестеде төмендегідей бағаналар болуы керек: Ілгіш призмасының тұсындағы белгінің нөмірі (жоғары ұшынан санағанда). 5 10 толық тербеліс уақыты - ti Тербеліс периоды - Ti Іліну нүктесінен массалар центріне дейінгі қашықтық - ai Қажетті өлшеу саны -25. Іліну призмасын центрге қарай бір белгіге (10 мм) уақытын өлшеп, нәтижені кестеге қондырыңыз. Ілгіш призма таяқша бойымен түсірілген сайын, жарық бергіш орнатылған төменгі кронштейінді (5) де жоғарлатып отыру қажет (таяқшаның төменгі ұшы тербеліс кезінде жарық сәулесін толық қиып өтуі үшін). Өлшеу нәтижесін математикалық өңдеу Іліну нүктесінен массалар центріне дейінгі қашықтық – ( ai ) және осыған сәйкес тербеліс периодын ( Ti ) анықтап, кестеге жазыңыз. Барлық тәжірибелік нүктелерді пайдаланып, T - тербеліс периодының a қашықтыққа тәуелділік графигін салыңыз. T f a графигінен T - нің бір мәніне a - ның екі мәні сәйкес келетін бөлігін тауып, осы бөліктің өзін ғана үлкен масштабпен қайта салыңыздар. Соңғы графикте 5-6 горизонталь сызықтар жүргізіп, осы сызықтармен T f a графигінің қиылысу нүктелері арқылы a1i және a2i мәндерін тауып, әрбір Ti үшін l0i a1i a2i келтірілген ұзындықтарды есептеңіз. l0i мен Ti g дің мәндерін төменгі формулаға 4 2l 0i (14) T i 2 i қойып, еркін түсу үдеуін gi есептеңіз. Тікелей өлшеу әдісімен берілген сенімділік ықтималдығы үшін еркін түсу үдеуінің орташа мәні A Еркін түсу үдеуінің тәжірибеден табылған мәнін Алматы қаласы үшін белгілі кестелік мәнімен ( g 9,804 м/c2) салыстырып, қорытынды жасаңыз. Жіңішке таяқшаның массалар центрі арқылы оған перпендикуляр өтетін өске қатысты инерция моментін есептеуге арналған 0 I 1/12ml 2 (15) формуласын пайдаланып, тербеліс периодының минимал мәнін формуланың көмегімен теориялық жолмен есептеңіз. Осы теориялық минимал мәнді графиктен алынған тәжірибелік мәнмен салыстырып, қорытынды жасаңыз. T 2 (16) формуланы пайдаланып, T f a теориялық тәуелділікті салыңыз. Соңғы мәліметті эксперименттік графигімен салыстырыңыз. Ti f ai |