Алынған нәтиженің қателігін есептеңіз

жүретін жолын
x₀  v₀
мөлшерлеңіз.

5. 
   Бақылау сұрақтары
   
   1. 
      Тұтқырлық дегеніміз не? Тұтқырлықтың анықтамасын беріңіз, оның халықаралық жүйедгі өлшем бірлігі қандай?
      
   2. 
      Сұйықтың тұтқырлығы қандай шамаларға тәуелді өзгереді?
      
   3. 
      Сұйық ішіндегі шарға қандай күштер әсер етеді?
      
   4. 
      Неліктен белгілі бір уақыттан соң шар бірқалыпты қозғала бастайды.
      
   5. 
      Шар қозғалысына шардың диаметрі мен ыдыс диаметрі қалай әсер етеді?
      

6. 
   Әдебиет
   
   1. 
      Кортнев А.В, Рубелв Ю.В, Куценко А.Н. Практикум по физике. М: Высшая школа, 1963.
      
   2. 
      Физический практикум. Механика и молекулярная физика. Под ред. В .И. Ивероновой М: наука, 1967.
      
7. 
   Студенттерге арналған оқу-зерттеу жұмыстары.
   
   1. 
      Жұмыстың бас жағында айтып кеткеніміздей, Стокс формуласы
      

F  6rv

Рейнольдс саның мәні

Re  0,5

болғанда ғана дұрыс болады.

Егер

Re  0,5

болса, шардың кедергі күші Стокс заңына

бағынбайды.
Тәжірибе жүзінде жалпы кезкелген дененің маңдайлық кедергі күші мына формуламен анықталады:
pv ²

F  C_x  S_{M 2}
(8.18)

мұндағы
S_M -дененің мидельдік көлденең қимасының ауданы,

ол қозғалыс бағытына перпендикулар дененің ең үлкен қимасының ауданына тең. Шар формулы дене күшін

x

M
S  r ²  C - дененің маңдайлық кедергі коэффициенті деп
аталады.
Егер кедергі күші Стокс формуласымен анықталады:

_{C } 24
^x Re
(8.19)

Рейнольдс санының
0,1  Re  10³
мәндері үшін шардың

маңдайлық кедергі коэффициеті тәжірибелік нәтижелерден алынған Клячко формуласымен анықталады:

 ² 

_{C } 24 ^_{1 } Re ^{3 }







^x Re ^ 6 ^


(8.20)

Студенттік оқу - зерттеу жұмысының мақсаты үлкендігі әртүрлі шаралардың тұтқыр сұйық ішінде қозғалысын зерттеу арқылы Стокс формуласын Рейнольдс санының қандай мәндеріне дейін қолдауға болатынын және шардың маңдайлық кедергі коэффициентінің Re санына тәуелділігін тәжірибе бойынша анықтау.
Егер шар тұтқыр сұйық ішінде салмақ күші әсерімен стационар қозғалыста болса, оған әсер ететін салмақ күші мен Архимед күшінің айырымы шардың кедергі күшіне тең болады:

pv
2
C r ^{2 0} 
⁴ r ³ 
  g

(8.21)

^x 2 3 ¹

мұндағы  және
₁ - сұйықтың және шардың затының

тығыздықтары, жылдамдығы.
v₀ -шардың стационар қозғалысының