6 сынып
Алғашқы қауымдық адамдар өмірі. Алғашқы адамдардың пайда болуы
1.Ежелгі адамның алғашқы еңбек құралдары
А) Найза, қырғыш В) Микролит, балта С)Қазғыш таяқ, үшкір тас Д) Тесе, қашау Е) Cадақ, жебе
2.Алғашқы адамдардың кәсібі
А) Қолөнер В) Егіншілік С) Мал бағу Д) Терімшілік Е)Зергерлік
3.Екі жағынан егеліп, жүзі өткірленген тас құрал
А) Жебе В) Гарпун С) Чоппинг Д)Чоппер Е) Микролит
4.Алғашқы адамдар чопперді пайдаланды
А) Аң аулау үшін В) Балықты түйреп ұстауға С) Жер қазу үшін Д) Үй салуға Е) Аңның денесін боршалауға
5.Тас дәуірінің кезеңдері
А) 6 В) 5 С) 2 Д) 4 Е)3
6.Алғашқы адамның ғылыми атауы
А) Тік жүретін адам В) Саналы адам С) Аңшы адам Д) Күшті адам Е) Епті адам
7.«Тік жүретін адам»
А) Австралопитек В) Кроманьондық адам С) Неандертальдық адам Д) Саналы адам Е) Маймыл адамы
Ғ) Питекантроп G) Епті адам H) Синантроп
8.Бұдан 1 млн жыл бұрын өмір сүрген алғашқы адам
А) Австралопитек В) Кроманьондық С) Питекантроп Д) Неандертальдық Е) Cинантроп
9.Ерте палеолит қалай бөлінеді
А)Энеолит В) Мезолит С)Темір дәуірі Д) Қола дәуірі Е)Неолит F)Олдувэй G)Ашель Н)Мустье
10.Қазіргі адамға ұқсас адамдар қалыптасқан кезең
A)Кейінгі палеолит B)Қола C)Темір D)Неолит E)Мезолит
11.Неандертальдық адамдардың өмір сүрген жылдары
A) Б.з.б. 100–35 мың жыл B) Б.з.б. 1 млн жыл C)Б.з.б. 40–35 мың жыл
D)Б.з.б. 500–200 мың жыл E)Б.з.б. 12–5 мың жыл
12.Еліміздің аумағында табылған алғашқы адам
A) Епті адам B)Тік жүретін адам C) Неандертальдық D) Кроманьондық E) Қытай адамы
13.Анық сөйлей білген ежелгі адам
A) Синантроп B) Питекантроп C) Австралопитек D) Кроманьондық E) Неандертальдық
14. Францияның Кро-Маньон үңгірінен табылған адам А) Саналы адам В) Тік жүретін адам С) Епті адам Д) Ақылды адам Е) Алғашқы адам
15. Тістері ірі,мойны қысқа,сөйлеу қабілеті әлі толық қалыптаспаған алғашқы адам
А)епті адам В)питекантроп С)неандерталь Д)синантроп Е)кроманьон
16. Неандерталь адамның сүйегі алғаш табылған ел А)Франция В)Қытай С)Германия Д)Кения Е)Индонезия
17.Өзбекстандағы Тесіктас үңгірінен 8-9 жасар баланың сүйегін тапқан археолог
А)Тугаринов В)Черников С)Окладников Д)Марғұлан Е)Төлеубаев
18.Жер бетін алғаш мұз басып жатқан кезеңді ата
А)олдувэй в)ашель с)мустье Д)ерте полеолит Е)кейінгі полеолит
19.Қазақстан аумағында алғашқы адамдар пайда болған кезең
А)бұдан 5 млн жыл бұрын В)4 млн С)3 млн д)1 млн Е)2млн
20.Ең көне тас құралдар табылған жер
А)Олдувэй шатқалы в)Ертіс бойы с)Қаратау үңгірі Д)Алтай аймағы Е)Танзаника көлі,Шығыс Африка
21.Қол шапқы мен жарғыш пайда болды
А)энеолитте В)қолада С)неолитте Д)ашель заманында Е)темір
22.Жануарлардың мойнына немесе аяқтарына оралып,құлататын жіп байланған тастар А)дротик В)гарпун с)болос Д)дромос Е)монофас
23.Рулас адамдардың арасындағы некеге тыйым салу А) экзогамия в)эндогамия С)аралас неке Д)әмеңгерлік Е)инициация
Еңбек құралдарының жетілуі.
1.Үшкір сүйектен жасаған зат
A) Қырғыш B) Жебе C) Ине D) Қармақ E) Тескіш
2.Ұзындығы 20 cм, салмағы 1 кг шомбал құрал
A) Балға B) Біз C) Пышақ D) Қол қашау E) Шоқпар
3.Бөрiқазған, Шабақты тұрақтарынан шамамен қанша тас құралдар табылған?
A) 9000-ға жуық B) 2000-ға жуық C) 7000-ға жуық D) 5000-ға жуық E)4000-ға жуық
4.Жер бетін басқан мұздықтың ери бастаған кезі
A) Бұдан 100 мың жыл бұрын B) Бұдан 40 мың жыл бұрын C) Бұдан 1 млн жыл бұрын
D) Бұдан 5 мың жыл бұрын E) Бұдан 13 мың жыл бұрын
5.Екі жағынан өңделген қарапайым шапқыш тас құралды қалай атаймыз
A) Садақ Бумеранг Ретуш Бифас Чоппинг
6.Мұз дәуірі басталды
A) Бұдан 100 мың жыл бұрын B) Бұдан 2 мың жыл бұрын C) Бұдан 5 мың жыл бұрын
D) Бұдан 3 мың жыл бұрын E) Бұдан 13 мың жыл бұрын
7. Тас өңдеу жоғары деңгейге көтерілген кезең
A) Б.з.б. 13 мың жыл B) Б.з.б. 1 млн жыл C) Б.з.б. 100 мың жыл D) Б.з.б. 5 мың жыл E)Б.з.б. 40 мың жыл
8.Алғашқы еңбек құралдары
A) Дөңгелек B) Қылыш C) Балта D) Садақ E)Найза F) Қазғыш таяқ G) Үшкір тас H)Шоқпар
9.Ежелгі замандағы от жағудың ең алғашқы әдісі
A) Сіріңкені жағу B) Өсімдік талшықтарын тұтату C) Найзағайдың түсуі
D) Тасты тасқа ұру E) Ағаш таяқтарды бір-біріне үйкелеу
10.Тас құралдар пайдалануға ыңғайлы қалыпқа түсе бастады
A) Кейінгі палеолитте B) Мезолитте C) Неолитте D) Ерте палеолитте E) Энеолитте
11.Шығыс Африкадағы Олдувэй шатқалынан табылған әлем бойынша ең көне тас құралдары
A) Чоппинг B) Жебе C) Пышақ D) Қайшы E) Микролит F) Макролит G) Садақ H)Чоппер
12.Қазақстанда алғашқы адамдар шамамен 1 миллиондай жыл бұрын өмір сүргендігін дәлелдейтін тастан жасалған еңбек құралдары Маңғыстаудың қай тұрағынан табылды?
A) Қарағанды B) Шақпақата C) Арыстанды D) Мичурин E)Қызылсу
13.Қазақстан жеріндегі ежелгі адамдар өлтірген аңдардың денесін боршалап,терісін сыпырған құрал атауы А)Шомбал В)Чоппер С)Бифас Д)Қол шапқы Е)Чоппинг
14. Осыдан 1 млн 750 мың жыл бұрын өмір сүрген адам А)Саналы адам в)тік жүретін адам С)неандерталь Д)епті адам Е)синантроп
15.Қазақстандық ғалымдардың пікірі бойынша, Сібірге алғашқы адам қоныстанды
А)Еуропа мен Азия в)Африка мен Азия с)Еуропа мен Африка Д)Еуропа мен Америка Е)Азия мен Америка
16.1938ж Өзбекстаннан неандертальдық баланың сүйегі табылған үңгір
А)Тесіктас в)Неандерталь С)Олдувэй Д)Чжоу коу дянь Е)Кро-Маньон
Тас дәуірі (палеолит)
1.Палеолит дәуіріндегі тас құралдарды өңдеу әдісі
A) Бөлшектеу B) Қаптау C) Жылтырата тегістеу D) Ретушьтік E) Нуклеустік
2.Рулық қауымдағы даулы мәселелерді кім шешті
A) Көсемдер B) Ақсақалдар C) Жауынгерлер D) Патша E)Абыздар
3.«Саналы адам» кезіндегі туысқандық ұжым
A) Тайпалық одақ B) Отбасылық қауым C) Тайпа D) Рулық қауым E) Тобыр
4.Ерте палеолиттік тұрақтардың ең көнеcі
A) Сексеуіл B) Ботай C) Батпақ D) Шебір E) Шақпақ ата
5.Кейінгі палеолит қай мыңжылдықтарды қамтыды?
A) б.з.б. 40–10 мыңжылдық B) б.з.б. 30–11 мыңжылдық C) б.з.б. 20–12 мыңжылдық
D) б.з.б. 40–12 мыңжылдық E) б.з.б. 20–10 мыңжылдық
6.Орталық Қазақстаннан табылған ашель кезеңінің ескерткіштері
A) Шақпақ ата B) Қозыбай C) Обалысай D) Тәңірқазған E) Батпақ F) Құдайкөл G) Жаман Айбат H)Бөріқазған
7.Палеолит дәуірінің ашель кезеңіне жататын қоныстарының Қарату жотасындағы тұрағы(-тары)
A) Қызылсу B) Тәңірқазған C) Явленка D) Бөріқазған E) Әкімбек F) Ботай G) Дүзбай H)Шебір
8.Шығыс Қазақстаннан табылған кейінгі палеолиттік тұрақ
A) Шульбинка B) Ботай C) Усть-Нарым D) Зеленая Балка E)Шақпақ ата
9.Қазақстанда ертедегі адамдардың өмір сүргенін дәлелдейтін, ерте палеолит дәуіріне жататын аумақ(-тар)
A) Алтай өңірі B) Шығыс Қазақстан, Айбат маңы C) Маңғыстау аймағы, Шебір тұрақтары
D) Қарасу өзенінің бойы E) Жамбыл облысы, Арыстанды өзені бойы
F) Тарбағатай жоталары G) Орталық Қазақстан облысы H) Қаратау жоталары маңы
10.Ерте палеолит үш кезеңнен тұрады
A) Неолит B) Қола C) Темір D) Олдувэи E) Мезолит F) Мустье G) Энолит H) Ашель
11.Бөріқазған, Шабақты тұрақтарынан табылған тас құрал саны
A) 5000-ға жуық B) 50 C) 500 D) 3000-ға жуық E) 1000-нан астам
12.Палеолит неше кезеңге бөлінеді
A) 3 B) 6 C) 5 D) 4 E) 2
13.Ұзаққа созылған тарихи кезең
A) Темір дәуірі B) Мыс-тас дәуірі C) Мұз дәуірі D) Қола дәуірі E) Тас дәуірі
14.Батпақ тұрағы табылған аймақ
A) Солтүстік Қазақстан B) Батыс Қазақстан C) Орталық Қазақстан D) Шығыс Қазақстан E)Оңтүстік Қазақстан
15.Кейінгі палеолитте өмір сүрген адам
A) Австралопитек B) Епті адам C) Кроманьондық D) «Саналы адам» E) Неандертальдық
F) Питекантроп G) «Тік жүретін адам» H) Синантроп
16.Бөріқазған,Шабақты тұрақтары орналасқан аймақ А) Солтүстік Қаз-н в) Орталық Қаз-н
С) Маңғыстау Д) Шығыс Қаз-н е) Жамбыл
17. Кейінгі тас дәуіріне жататын тұрақ А) Пеньки В) Ботай С) Батпақ Д) Шабақты Е) Степняк
18. Тік жүретін адамды ата А) Кроманьон В) неандерталь С) синантроп пен питекантроп
Д) хомосапиенс Е) епті адам
19. Екі жағынан да өңделген қарапайым шапқыш тас құрал А) Микролит В) бифас С) ретушь
д) жұмыртас е) чоппер
20. Жер бетінің күрт суи бастауы:
А) 500мың жыл бұрын В)1млн жыл бұрын с) 300 мың жыл бұрын Д) 200 мың жыл бұрын е) 100 мың жыл бұрын
21.Орталық Қазақстан жеріндегі жүзі түзу,кейде қайқы тас пышақ қырғыштар табылған тұрақ а)Шабақты в)Батпақ с)Арыстанды Д)Семізбұғы Е)Ботай
22.Батпақ тұрағының жас мөлшері
А) б.з.б 30-25 мыңж В)б.з.б 40-35 мыңж С)б.з.б 40-12 мыңж Д)б.з.б 12-5мыңж Е)б.з.б 35-30 мыңж
23. Ерте тас ғасыры тұрақтарының ең көне ескерткіштерінің табылған жері
А)Бөріқазған,Шабақты В)Семізбұғы,Батпақ С)Зеленая Балка Д)Қарағанды,Пеньки Е)Шақпақата,Арыстанды
24.Қарағанды облысынан табылған тас дәуіріне тән қыш ыдыстарда бейнеленген өрнек А)аңдық в)табиғат бейнесі С)полихромдық Д)тарақ жүзді Е) геометриялық
25.Ежелгі тас дәуіріне жататын Шульбинка ескерткіші табылды А)Орталық В)Солтүстік Оңтүстік Д)Батыс Е)Шығыс Қазақстан
26.Мәдени қабаты 6 метр тереңдіктен табылған Орталық Қазақстандағы кейінгі полеолит тұрағы
А)Семізбұғы в)Батпақ С)Шульбинка Д)Чаглинка Е)Бөріқазған
27. Бір қабат өңделген тас құралдың жүзін ұсақ кертік ойықтар жасау арқылы өткірлеу әдісі
А)жұмыр тас В)бифас С)жылтырата тегістеу Д)Ретушь әдісі Е)нуклеус
28. Рулық қауымның пайда болуы осы адамның шығу уақытына сәйкес келеді
А)питекантроп В)неандерталь с) саналы адам Д)епті адам Е) синантроп
29. Қазақстан жеріндегі ежелгі адамдардың іздері жатады А)Қола дәуірі В)неолит С)ерте ополеолит Д) кейінгі полеолит Е) полеолит
30.Жамбыл облысындағы 5 мыңға жуық тас құралдар табылған тұрақ А)Арыстанды В)Тесіктас,Семізбұғы С)Бөріқазған Шабақты Д)Қарасу,Сексеуіл е)Атасу,Пеньки
31. Тас дәуірінің ескерткіші Бөріқазған табылды Қазақстанның қай бөлігінен
А)Шығыс В)Солтүстік с)Оңтүстік д)Батыс е)Орталық
32. Тас дәуірінде ру ішіндегі барлық мәселелер шешілді
А)ру кеңесі В)жалпы жиналыста С)халық жиналысы Д)қауым кеңесі Е) тайпа жиналысы
33. Ежелгі тас дәуірі полеолит пен неолиттің арасын жалғастырып жатыр
А)Темір в)Мезолит С)қола д)мустье Е)энеолит
34. Кейінгі тас дәуіріне жататын тұрақ А) Пеньки В) Ботай С) Батпақ Д) Шабақты Е) Степняк
35.Б.з.б 2,5 млн-б.з.б 12 мыңжылдықтың аралығы қандай дәуір деп аталады А)Мезолит В)Полеолит С)Мустье Д)Ерте полеолит Е)Кейінгі полеолит
36.Мустье дәуірінде жер бетін қандай адамдардың өкілі мекендеді А)Синантроп в)питекантроп С)неандерталь Д)кроманьон Е)гоминид
37.Сүйек немесе ағаш сапқа тастарды қарағайдың балауызы арқылы желімдеп жапсыру әдісі А)Қыстырма әдісі В)Битум әдісі С)Ретушь әдісі Д)Жапсыру әдісі Е)Зерлеу
Орта тас ғасыры (мезолит)
1.Аңшылардың жеңіл қос секілді баспаналары болған кезең
A) Мезолит B) Неолит C) Орта палеолит D) Ерте палеолит E) Кейінгі палеолит
2.Мезолит дәуірінің ерекшеліктері
A) Жекеменшіктің пайда болуы B) Тас өңдеу әдісінің жетіле түсуі C) Рулық қауымның шығуы
D) Жануарларды қолға үйрету E)От жағу шықты
3.Мезолит дәуірінде қауым қандай топтарға бөлінді
A) Қариялар, әйелдер, балалар B) Қариялар, ересектер, балалар C) Балалар, еркектер
D) Әйелдер мен еркектер E) Балалар мен ересектер
4.Балалар тобынан ересектер тобына өту ғұрпы
A) Cынақтан өту B) Ақыл тоқтату C) Үлкею D) Балалықпен қоштасу E)Бағыштау
5.Орта тас ғасыры (мезолит) қай мыңжылдықтарды қамтиды
A) б.з.б. 12–2 мыңжылдық B) б.з.б. 12–5 мыңжылдық C) б.з.б. 10–3 мыңжылдық
D) б.з.б. 14–12 мыңжылдық E)б.з.б. 14–4 мыңжылдық
6.Қазақстан жеріндегі мезолит тұрақтары
A) Дүзбай B) Қызылсу C) Боголюбово D) Батпақ E) Ботай F) Тәңірқазған G) Шабақты H)Бөріқазған
7.Мезолитте қауым үш топқа бөлінді
A) Жауынгерлер B)Қолөнершілер C) Абыздар D) Егіншілер E) Қариялар F)Ересекте G) Балалар H)Малшылар
8.Ерлер мен әйелдердің арасында еңбек бөлінісі қай кезеңде қалыптасты?
A) Палеолит B) Неолит C) Мезолит D) Энеолит E) Қола
9.Мезолитте болған үлкен климаттық өзгеріс
A) Мұздықтың еруі B) Мұздықтың ұлғаюы C) Климат өте жылы болды D) Мұз басу E)Осы заманғы климат орнады
10.Бұдан 10 мың жыл бұрын пайда болған шаруашылық
A) Аңшылық B) Егіншілік C) Кен өндіру D) Терімшілік E) Малшаруашылығы
11.Садақ, жебе, микролиттің пайда болуы басты жаңалық болған дәуір
A) Неолит B) Энеолит C) Мезолит D) Қола E) Палеолит
12.Мезолит дәуіріне жататын тұрақ
A) Шебір B) Арыстанды C) Қарағанды D) Шақпақата E) Шульбинка
13.Қазақстан жерінде археологиялық ескерткіштер аз табылған кезең
A) Палеолит B) Мезолит C) Неолит D) Қола E) Энеолит
14. Садақ пен жебе жасалған уақыт А) неолит В) кейінгі полеолит С) қола Д) энеолит е) мезолит
15. Қоғамдық еңбек бөлінісі пайда болған дәуір
А) кейінгі полеолит В) мезолит С) энеолит д) қола Е) темір дәуірі
16.Мезолиттің хронологиялық шеңбері А)б.з.б 140-40 в)б.з.б 40-30 С)б.з.б 30-20 Д)б.з.б 20-12 Е)б.з.б 12-5
17.Қазақстанда белгілі мезолиттік тұрақтар саны А)10 в)30 С)500 Д)150 Д)20 Е)40
18.Мезолиттің тұрағын көрсет
А)Шульбинка В)Ащысай с)пеньки Д)Батпақ е)Мичурин,Явленко
19.Көлемі 40-60 шаршы метр болатын мезолиттік баспана табылған өңір А)Ертіс бойы В)Есіл өзені аңғары с)Жайық өзені маңы Д)Қаратау баурайы е)Іле бойы
20. Инициация дегеніміз не А)балалар тобынан ересектер тобына өту В)аң аулау мен егіншілікті қатар алып жүру С)көшіп қон мәселесі Д) ру көсемінің лауазымы Е)сынақтардан өту
Жаңа тас ғасыры (неолит)
1.Б.з.б. 5–3 мың жылдық аралығын қамтитын кезең
A) Орта тас ғасыры B) Жаңа тас ғасыры C) Кейінгі тас ғасыры D) Ерте тас ғасыры E) Мыс-тас ғасыры
2.Неолиттік тұрақтардың ең көнесінің мерзімі
A) Б.з.б. 1 мыңжылдық B) Б.з.б. 3 мыңжылдық C) Б.з.б. 2 мыңжылдық D) Б.з.б. 5 мыңжылдық E) Б.з.б. 4 мыңжылдық
3.Жезқазған өңірінен табылған неолиттік тұрақтар саны
A) 200-ге жуық B) 400-ге жуық C) 150-ге жуық D) 100-ге жуық E) 300-ге жуық
4.Маңында су қоймасы болған неолиттік тұрақ
A) Қарағанды B) Пеньки C) Зеленая Балка D) Усть-Нарым E) Cексеуіл
5.Неолит кезеңіне жататын Қазақстан аумағында табылған тұрақтар саны
A) 800-ден астам B) 400-ден астам C) 200-ден астам D) 100-ден астам E)300-ден астам
6.Өнім өндіру шыққан кезең
A) Неолит дәуірі B) Мезолит дәуірі C) Темір дәуірі D) Қола дәуірі E) Палеолит дәуірі
7.Неолит дәуіріне жататын Пеньки тұрағы табылған аймақ
A) Батыс Қазақстан B) Солтүстік Қазақстан C) Шығыс Қазақстан D) Орталық Қазақстан E)Оңтүстік Қазақстан
8.Қазақстан жеріндегі неолит тұрақтары
A) Тәңірқазған B) Усть-Нарым C) Батпақ D) Ботай E) Бөріқазған F) Зеленая Балка G) Шабақты H)Пеньки
9.Қазақстан аумағындағы неолиттік тұрақтар саны
10-ға жуық B) 800 C) 450 D) 20-дан астам E) 1000-ға жуық
10.Неолит дәуіріне тән жаңалықтар
A) «Саналы адам» қалыптасты B)Тоқымашылық пайда болды C) Металдарды қолдана бастады
D) Өндіруші шаруашылық пайда болды E) Садақ пен жебе ойлап табылды F) Ыдыс жасау басталды
G) Микролиттер ойлап табылды H) Қауым үш топқа бөлінді
11.Неолиттік адамдардың жерлеу дәстүрінің ерекшелігі
A) Басын солтүстік-батысқа қаратқан B) Қол-аяғын бүгіп жатқызған C) Мәйітті өртеген
D) Бір қырынан жатқызған E) Басын оңтүстікке қаратты
12.Неолит дәуірінің негізгі жаңалықтарының бірі
A) Қыш құмыра (керамика) жасауды үйренді B) Тастан құрал жасауды үйренді C) Садақ пен жебе жасауды үйренді D) Аң аулауды үйренді E) Қоладан құрал жасады
13.Құрамалы құралдар жасау шыққан кезең
A) Ерте тас дәуірі B) Жаңа тас дәуірі C) Темір D) Қола E)Орта тас дәуірі
14.Усть-Нарын, Зеленая Балка, Пеньки тұрақтары қай дәуірге жатады а) энеолит в) неолит с) мезолит д) кейінгі полеолит е) ерте полеолит
15. Неолиттік Сексеуіл тұрағы орналасқан аймақ
А) Қостанай В) Маңғыстау с) Ақтөбе Д) Ембі Е) Қызылорда
16.Неолиттік 150 ге жуық тұрақ, көне кен шығару, жерлеу орындары табылған өңір
А)Алматы өңірі В)Солтүстік Қазақстан С)Шығыс Қазақстан Д)Павлодар Е) Жезқазған өңірі
17.Неолит кезеңінің Орталық Қазақстан жеріндегі тұрағы А)Зеленая Балка В)Пеньки с)Усть-Нарын Д)Сексеуіл Е)Шабақты
18.Усть-Нарым тұрағы Қазақстанның қай өңірінде А)Орталық В)Оңтүстік С)Солтүстік Д)Батыс Е)Шығыс
19. Неолит адамдарының өзіндік дүние танымы болғанын дәлелдейді А)еңбек құралдары В)тұрақтарындағы арнайы сиыну орындары С)тастан жасалған құдай бейнелері Д)үй жайлардағы заттар Е)жерлеу орындары
20.Неолит дәуіріне жататын екі жүзі өңделген жебе ұштары мен жалпақ пышақтар табылған өңір
А)Балқаш солтүстігі В)Арал өңірі С)Зеленая Балка тұрағы Д)Жезқазған өңірі Е)Пеньки тұрағы
21.Қызылорда облысында орналасқан неолиттік Сексеуіл тұрағынан табылды
А)қой мен сиыр сүйегі в)металл қалдықтар С)жебе мен садақ Д)қола орақ е)дән үккіш
22.Тас өңдеу техникасының ең гүлденген кезеңі А)Полеолит в)Неолит С)мезолит Д)ашель мустье е)энеолит
Мыс – тас ғасыры (энеолит)
1.Энеолит дәуіріндегі ірі өзгерістер
A) Еңбек бөлінісі пайда болды B) Қыш құмыра жасауды үйренді C) Қола құралдар шықты
D) Аналар үстемдігі артты E) Тайпалық бірлестік шықты
2.Энеолит кезеңіне жататын Ботай ескерткіші табылған өңірі
A) Шығыс Қазақстан B) Орталық Қазақстан C) Солтүстік Қазақстан D) Оңтүстік Қазақстан E) Батыс Қазақстан
3.Энеолиттік тұрақтар
A) Усть-Нарым, Пеньки B) Арыстанды, Шульбинка C) Зеленая Балка, Сексеуіл D)Қараүңгір, Қарағанды E) Ботай, Шебір
4.Аталық ру орнай бастады
A) Ерте палеолитте B) Неолитте C) Мезолитте D) Кейінгі палеолитте E) Энеолитте
5.Мыс-тас дәуірі қоғамында қандай ірі өзгеріс орын алды
A) Аналық ру орнай бастады B) Өндіруші шаруашылық пайда болды C) Аталық ру орнай бастады
D) Қолөнер пайда болды E) Баспана тұрғызу басталды F) Еңбек бөлінісі қалыптасты
G) Садақ пен жебе пайда болды H)Ірі жануарлар жойылды
6.Қазақстан аумағындағы энеолит дәуірі мәдениетінің екінші аймағындағы (Маңғыстау өңіріндегі) тұрақ(-тар)
A) Беғазы-Дәндібай B) Шебір C) Алакөл D) Ботай E) Явленка F) Федоров G) Қаратау H)Андрон
7.Ежелгі адам металдан жасалған құралдарды игере бастады
A) Неолитте B) Қолада C) Энеолитте D) Темірде E) Мезолитте
8.Қазақстан аумағындағы энеолит дәуірінің тұрақтары
A) Зеленая Балка B) Алексеев C) Арқайым D) Батпақ E) Шебір F) Қарағанды G) Шульба H)Ботай
9.Энеолит дәуірінде қайтыс болған адамды
A) Кремация жасаған B) Қайтыс болған жерінде жерлеген C) Қоныстың шетіндегі зиратта жалғыз жерлеген
D) Обаға жерлеген E) Мазарларға жерлеген
10.Энеолит кезеңінің ерекше ескерткіші
A) Ботай тұрағы B) Сексеуіл тұрағы C) Атасу тұрағы D) Пеньки тұрағы E) Беғазы тұрағы
11.Солтүстік Қазақстаннан табылған энеолит дәуіріне жататын Ботай тұрағының алып жатқан жер көлемі
A) 15 гектар B) 8 гектар C) 30 гектар D) 20 гектар E) 5 гектар
12.Мыс-тас ғасыры қамтыған уақыт
A) б.з.б. 2000–1800 жж. B) б.з.б. 3000–800 жж. C) б.з.б. 4000–1800 жж. D) б.з.б. 3000–1300 жж. E) б.з.б. 3000–1800 жж.
13.Шебір тұрағы табылған жер
A) Жетісу B) Маңғыстау C) Жезқазған өңірі D) Ертіс бойы E) Арал маңы
14.Энеолит кезеңіне жататын Ботай тұрағының мерзімі
A) Б.з.б. 7–8 мыңжылдықтар аралығы B) Б.з.б. 5–6 мыңжылдықтар аралығы
C) Б.з.б. 6–7 мыңжылдықтар аралығы D) Б.з.б. 3–2 мыңжылдықтар аралығы
E) Б.з.б. 4–5 мыңжылдықтар аралығы
15.Теңіз моллюскаларынан жасалған моншақтар табылған энеолиттік тұрақ
A) Ботай B) Шебір C) Қызылсу D) Қарағанды E) Пеньки
16.Ботай тұрағы орналасқан аймақ
А) Орталық Қазақстан В) Жамбыл С) Шығыс Қазақстан Д) Солтүстік Қазақстан Е) Маңғыстау
17.Тас пен мыстан жасалған еңбек құралы қатар қолданылған кезең
А)Энеолит в)Неолит С)Мезолит Д)Полеолит Е)Қола
18. Солтүстік Қазақстандағы 158 тұрғын үй табылған энеолиттік тұрақ
А)Ботай В)Шебір С)Сексеуіл Д)Шабақты Е)Пеньки
19. Садақтың ұштары,найзалар,пышақтар мен балталар табылған энеолиттік тұрақ
А)Ботай В)Шебір С)Сексеуіл Д)Шабақты Е)Пеньки
20.Энеолиттік Шебір мекені орналасқан өңір а)Сарыарқа В)Маңғыстау С)Солтүстік Қазақстан Д)Жетісу е)Қаратау
21.Ежелгі Шебір тұрғындары ыдысты әшекейлеу үшін пайдаланды
А)Арқан таңбасы сияқты өрнекті в)аңдық стиль с)төрт бұрышты өрнекті Д)күннің суреті Е)тарақ тісі сияқты өрнекті
22.Б.з.б 3000-2800 жылдары аралығы қандай дәуірді қамтиды А)Неолит В)Қола с)Мезолит Д)Полеолит Е)Энеолит
23.Ботай тұрағы неше гектар жерді алып жатыр
А)30 га В)10га С)100га Д)16га е)15га
Ежелгі адамдардың қоршаған орта туралы түсінігі
1.Ежелгі адамдардың түсінігіне тән сенім
A) Ислам, тотемизм B) Анимизм, зороастризм C) Христиан, ислам D) Шаманизм, тотемизм E) Анимизм, тотемизм
2.Алғашқы діни түсініктер
A) Тотемизм B) Анимизм C) Синтоизм D) Фетишизм E) Буддизм F) Манихейлік G) Иудаизм H) Даосизм
3.Магиялық әрекеттерге не жатады?
A) Құрбандық шалу B) Қанның жанмен байланыстығына сену C) Белгілі бір ғұрыппен жерлеу
D) Жануарларға сиыну E) Сенімнің кәсіп түріне тәуелділігі
4.Ежелгі адамдардың түсінігі бойынша құрбандық шалудың мақсаты
A) Табиғат құбылыстарынан қорғау B) Жауын жаусын деп C) Егін мол болу D) Аңшылыққа шығудың алдында
E) Отбасылы болудың алдында
5.Тасқа түсірілген суретті хат
A) Петроглиф B) Таңба C) Пиктография D) Иероглиф E) Полиграфия
6.Неандертальдықтардың өлімді қалай түсінді
A) Мәңгі ұйқыға кету B) Өмірдің жалғасы C) Мәңгілік саяхат D) Уақытша ұйқы E) Жанның өлімі
7.Жүгіріп жүрген еліктің бейнесі неден жасалды
A) Сүйек пен мүйізден B) Тастан C) Жануардың терісінен D) Сазбалшықтан E) Ағаштан
8.Алғашқы қауым суретшілері жиі бейнеледі
A) Мамонтты B) Аңшының аң аулауын C) Жылқыны D) Белін буған әйелді E) Жүгіріп жүрген елікті
9.Қанның жанмен байланысты екендігіне деген сенім
A) Тәңірге табыну B) Анимизм C) Магия D) Табиғат күштеріне бағыну E) Аруақтарға сиыну
10.Қаратаудағы Қараүңгір мекенінен табылған зат
A) Үшкіртас B) Қыш ыдыс C) Найзаның ұшы D) Дәнүккіш E) Қырғыш
11.Неандертальдықтардың адамды жерлеу ғұрпы
A) Адамның үстіне қызыл минерал бояу септі B) Адамды бір қырынан жатқызды
C) Адамның басын батысқа қаратты D) Отбасылық зираттарға жерледі E) Адамды киіммен жерледі
12.Ежелгі адамдардың түсінігі бойынша шұбар аттың белгісі нені білдірді
A) Соғыс болғандығын B) Жер сілкінісі болғандығын C) Малдың індеттен қырылғанын
D) Малдың сол жылы мол болғандығын E) Су тасқыны болғандығын
13.Тасқа түсірілген хат суреттер
A) Пиктография B) Тотемизм C) Аң стилі D) Фетишизм E) Анимизм F) Магия G) Полихром стилі H)Зоопатрия
14.Адамдардың шығу тегін жануарлар, өсімдіктер, табиғат құбылыстарымен байланыстыратын ең көне сенім
A) Тотемизм B) Тәңірлік C) Анимизм D) Шамандық E) Магия
15.Ежелгі адамдардың жерлеу ғұрпында өлген адам үстіне қызыл минерал бояу себу сенімі
А)тотемизм В)анимизм С)зорастралық Д)зекет Е)анимизм
16.Ежелгі адамдардың белгілі бір материалды затқа табынуы
А)пұтқа табыну В)жануарға табыну С)Фетишизм Д)анимизм Е)магия
Қола дәуірінің негізгі сипаты
1.Қола дәуіріне жататын Солтүстік Қазақстандағы қоныстар
A) Шебір B) Петровка C) Бесоба D) Батпақ E) Сынтас F) Сырлытам G) Боголюбов H) Түгіскен
2.Қола дәуірінің хронологиялық шеңбері
A) Б.з.б. 2800 – 900 жыл B) Б.з.б. 5 мың – 3 мың жыл C) Б.з.б. 2 млн. 500 мың – 12 мың жыл
D) Б.з.б. 3 мың – 2800 жыл E) Б.з.б. 12 мың – 5 мың жыл
3.Петровка қонысы орналасқан аймақ
A) Сібір жері B) Қостанай облысы C) Cолтүстік Қазақстан D) Батыс Қазақстан E) Челябі облысы
4.Андрондықтардың баспаналары
A) Тастан қаланған үй B) Сабан үй C) Киіз үй D) Жертөле E) Ағаш үй
5.Кенді опыруға арналған құралдар
A) Қайла мен сына B) Қол қашау, қырғыш C) Тесе мен балта D) Балға мен қалып E) Бифас
6.Андрондықтардың жерлеу ғұрпы
A) Екі оба қатар салынды B) Адамның басын батысқа қарату C) Аттарын бірге көму
D) Сандықшада жерледі E)Мәйітті өртеу
7.Кенді қорыту үшін салынды
A) Көрік B) Шеберхана C) Қазандық D) Ұстахана E) Күмбез
8.Қола дәуірінің ең алғашқы қалаларының бірі
A) Арқайым B) Таңбалы C) Арыстанды D) Есік E)Дәндібай
9.Андрондықтардың бет-бейнесін сипаттаған антрополог-ғалым
A) М. Грязнов B) З. Самашев C) Ә. Төлеубаев D) Х. Алпысбаев E) В. Алексеев
10.Қола дәуіріндегі ыдыс жасаудың өрістеген түрі
A) Фарфор ыдыстар жасау B) Ағаш пен сүйектен ас ішуге арналған ыдыстар жасау
C) Көзе құмыралар жасау D)Былғарыдан сұйық тағамға арналған ыдыстар жасау
E) Қазандарды темірден құйып жасау
11.Қола дәуірінің мәдениеті
A) Андрон мәдениеті B) Ұлыбай мәдениеті C) Тасмола мәдениеті D) Қауыншы мәдениеті E) Ботай мәдениеті
12.Андрондықтардың тасқа салынған суреттері табылған жер
A) Боголюбов, Ақшатау B) Зыряновск, Нарым C) Арқайым, Ачинск D) Таңбалы, Хантау E)Чаглинка, Петровка
13.Қола дәуіріне жататын, Орталық Қазақстаннан табылған қоныстар саны
A) 150 B) 80 C) 20 D) 30 E) 500
14.Андрондықтардың басты кәсібі
A) Сауда, терімшілік, балық аулау B)Зергерлік, теселі егіншілік, тері өңдеу
С) Кен өндірісі, қолөнершілік, мал бағу D) Мал бағу, кетпенді-теселі егіншілік, балық аулау
E) Суармалы егіншілік, аң аулау
15.Еліміздің аумағында қола дәуірі қашан басталды?
A) 3 мың жыл бұрын B) 5 мың жыл бұрын C) 1 мың жыл бұрын D) 4 мың жыл бұрын E) 2 мың жыл бұрын
16.Қола дәуіріне жататын мәдениет(-тер)
A) Андрон B) Аң стилі C) Отырар-Қаратау D) Қауыншы E) Жетіасар
F) Полихром стилі G) Беғазы-Дәндібай H) Тасмола
17.Қола дәуіріне жататын металл кеніштері табылған аймақ
A) Ачинск, Андроново B) Степняк, Петровка C) Таңбалы, Жасыбай D) Беғазы, Дәндібай E)Зыряновск, Ақшатау
18. Мыс-тас ғасырынан кейінгі кезең А) энеолит в) жаңа тас ғасыры с) қола д)орта тас дәуірі
е) ежелгі тас дәуірі
19.Андронов мәдениетін 1914 жылы зерттеген археолог А) Тугаринов В) Грязнов С) Марғұлан Д) Черников Е) Ақышев
20. Қола дәуіріне жататын Солтүстік Қазақстандағы қоныс А) Мало Красноярка в) Таңбалы С) Арқайым Д) Степняк Е) Алексеев
21. Жайық өзенінен Енисейге дейін, Батыс Сібір орманды алқабынан Памир тауларына дейінгі аралықты алып жатқан мәдениет
А) Беғазы Дәндібай В) Мало Красноярка С) Алексеев Д) Шілікті Е) Андронов
22. Көкшетау жеріндегі қола шалғы табылған қоныс А) Степняк В) Чаглинка С) Мало Красноярка Д) Алексеев Е) Орталық Қазақстан
23. Беғазы Дәндібай мәдениеті қай кезеңді қамтиды А) б.з.б 12-5 ғ в) б.з.б 12 – 7ғ С) б.з.б. 11-8ғ
Д) б.з.б. 12-8ғ Е) б.з.б. 10-8ғ
24. Қола және мыс орақтар кеңінен пайдаланылған аймақ
А) Алексеев В) Мало красноярка С) Шағалалы Д) Степняк Е) Ойжайлау
25. Андрондықтардың бет бейнесін сипаттаған ғалым
А)Алексеев В)Герасимов С)Алпысбаев Д) Ақышев Е) Массон
26. Жерленген Андрондықтардың басы қаратылды:
А) шығысқа оңтүстікке В)солтүстікке,батысқа С) солтүстікке, шығысқа Д)батысқа,оңтүстікке Е)батысқа,солтүстікке
27. Қола дәуірінің Батыс Қазақстандағы тұрағы А) Петровка В) Мало Красноярка С) Алексеев Д) Шағалалы Е) Степняк
28.Қола дәуірінен 30 қоныс 150 оба зерттелген аймақ
А)Оңтүстік Қазақстан В)Солтүстік Қаз-н С)Орталық Қаз-н Д)Батыс Қаз-н Е)Шығыс Қаз-н
29.Алғашқы қауымдық құрылыс ыдырай бастаған дәуір
А)Қола В)Тас С)Темір Д)Полеолит Е) Неолит
30.Қола дәуірінде Қазақстан жерін мекендеген адамдар нәсілі
А)дайлар В)монғолоид с)негроид Д)мулат Е)еуропоид
31. Қола дәуіріне тән бас сүйегі үлкен,беті кішкене мұрны таңқылау адам сүйегі табылған Жамбыл облысындағы қорым А)Ойжайлау В)Арыстанды С)Тесіктас Д)Ақтас Е)Шабақты
32.Солтүстік Қазақстан мен Батыстағы зерттелген Андрон мәдениетінің қоныстар саны
А)35 аса в)80 аса с)18 аса д)150 аса Е)50 аса
33. Теселі егіншілік дамыған кезең А)Неолит В)Энеолит С)Темір дәуірі Д)Қола дәуірі Е)Полеолит
34. Жеке меншік қалыптасқан дәуір А)Қолада в) Мезолитте С)Неолитте Д)Энеолитте Е)Соңғы полеолит
35.Алғашқы адамдардың қатарына жатпайды
А)неандерталь В)саналы адам С)тік жүретін адам Д)епті адам Е)андрондықтар
36.Қазақстанда қола дәуірінің басталған кезеңі А)2млн 600 мың в)40-12мың с)2-1 мың Д)7 мың е)3-2мың
Қола дәуіріндегі шаруашылық пен қоғамдық өмірдегі өзгерістер
1.Қола шалғы табылған жер
A) Көкшетау B) Жетісу C) Солтүстік Қазақстан D) Батыс Қазақстан E) Шығыс Қазақстан
2.Беғазы-Дәндібай мәдениетін зерттеген энциклопедист-ғалым
A) М. Грязнов B) Ә. Марғұлан C)А. Тугаринов D) Қ. Сәтбаев E) Х. Алпысбаев
3.Қола дәуіріндегі маңызды оқиғалар
A) Өндіруші шаруашылық пайда болды B) Ұлы Қытай қорғаны салынды C) Дөңгелек ойлап табылды
D) Аң стилі таратылды E) Қағаз ойлап табылды F) Жекеменшік пайда болды
G) Темірден жасалған қару-жарақ қолданылды H) Садақ пен жебе пайда болды
4.Нарым, Қалба кен өндіру аймақтары қай дәуірге жатады
A) Неолит дәуіріне B) Тас дәуіріне C) Энеолит дәуіріне D) Темір дәуіріне E) Қола дәуіріне
5.Андрондықтардың қоныстары қайда орналасты
A) Сауда жолдарында B)Кенішке жақын жерде C) Бекіністер маңында D) Өзен-көлдердің жағасында
E) Жайылымдардың маңында
6.Қола дәуіріндегі жоғары дінбасылары
A) Имамдар B) Шамандар C) Бақсылар D) Молдалар E) Абыздар
7.Андрондықтардың қоғамдық құрылымы
A) Рулық-тайпалық құрылым B) Алғашқы қауымдық құрылыс C) Тобырлық қауым
D) Көршілік қауым E) Құл иеленушілік құрылыс
8.Ернеуі тік, бүйірі шығыңқы қыш құмыралар кездесетін мәдениет
A) Отырар-Қаратау B) Жетіасар C) Андрон D) Беғазы-Дәндібай E) Тасмола
9.Жекеменшік пайда болған дәуір
A) Неолит B) Темір C) Мезолит D) Қола дәуірі E)Кейінгі палеолит
10.Қола дәуірін зерттеген ғалым
A) А. Бернштам B) Ә.Х. Марғұлан C) Ж.К. Таймағамбетов D) К.Ф. Смирнов E) Б.С. Сәрсекеев
F) Ғ.Д. Іргебаев G) К.А. Ақышев H) Ә.Т. Төлеубаев
11.Тебіндеп жайылуға байланысты көбейген мал түрі
A) Түйе мен жылқы B) Ешкі-лақ C) Қой мен жылқы D) Ірі қара E) Ешкі мен қой
12.Жетісу жерінен табылған қола дәуірінің егіншілік құралы
A) Тас тесе B) Мыс орақ C) Қола шалғы D) Қыш құмыра E) Дән тартатын диірмен
13.Жайылымды жиі ауыстыруға байланысты шыққан шаруашылық
A) Жартылай көшпелі малшаруашылығы B) Бақташылық C) Тебінді малшаруашылығы
D) Жартылай егіншілік E) Көшпелі малшаруашылығы
14.Бір жарым орамды алтын бұйым атауы
A) Диадема B) Самай сырға C) Қол білезік D) Шаш түйрегіш E) Мойын тұмар
15. Қазақстандағы қола дәуірінің ерекшелігі А)садақ пен жебе пайда болды В)отты пайдалану
С)кен өндіру,өңдеу Д)еңбек бөлінісі Е)егіншілік дамыды
16.Ресей мен Қазақстан шекарасында орналасқан, ежелгі қалалардың ең ескі тұрағы А)Тасты-Бұлақ В)Құдайкөл С)Арқайым Д)Шатпакөл Е)Бөріқазған
17.Қола дәуіріне тән емес ерекшелік А)Кен өндіру,өңдеу В)еңбек бөлінісі С)теселі егнішлік Д)жеке меншік Е)көшпелі мал бағу
18. Беғазы-дәндібай мәдениетіне жататын құмыралардағы өрнектер түрі А)қошқар мүйізді өрнек В)полихромдық С)тарақ жүзді,үзік сызықтар Д)шұңқыр мен штрих Е)арқан таңбасы
19.Антрополог ғалым О.Смағұловтың пікірше сақ,сармат,үйсін тайпаларының келбеттері осы тайпаға ұқсас болған А)скифтерге В)ғұндарға с)парсы Д)андрондықтарға е)қаңлыларға
20.Қола дәуірінің Солтүстік Қазақстан жеріндегі қонысы А)Арқайым в)Мало-Красноярка С)Степняк Д)Шағалалы Е)Беғазы
21.Қола дәуірінен жалғасып келген салт-дәстүрлердің бір түрі
А)отқа табыну В)балбал тастарға табыну с)көк бөріге сиыну Д)аңызға сену Е)қойға табыну
22.Андрон мәдениетінің ең негізгі сипаты А)мал өсіру в)теселі егіншілік с)қолөнердің дамуы Д)саз балшықты ыдыс жасауға пайдалану Е)қыш ыдысқа өрнек салу
23.Қазақстан аумағындағы қола дәуірінің ерекшелігі А)садақ пен жебе В)отты пайдалану С)теселі егіншілік Д)еңбек бөлінісі Е)егіншілік пайда болды
24.Андрондықтардың Таңбалы,Жасыбай,Хантау жерлерінде тасқа салған суреттері
А)жабайы бұқа,билеген адам,қос өркешті түйе в)арбада тұрғандар С)аң аулау қаумалап
Д)күн мен айдың суреттері Е)жауынгерлер көсем суреттері
25.Қола дәуірінде Қазақстан жерін мекендеген адамдар нәсілі А)дайлар в)монголоид С)негроид Д)дулат е)еуропеид
26.Батыс Қазақстандағы қола және мыстан жасалған орақтар табылған қоныс
А)Петровка В)Усть-Нарым С)Пеньки Д)Алексеев е)Қалба
27.Ежелгі Қазақстанда қола дәуірінде малдың көп тараған түрі А)жылқы мен сиыр в)сиыр мен қой с)қой мен ешкі Д)жылқы мен түйе Е)жылқы мен қой
28. Қола дәуініде Қазақстанды мекендеген адамдардың қоғамдық құрылысы
А)Көршілік қауым в)Алғашқы қауымдық құрылыс с)феодалдық құрылыс Д)тобырлық қоғам е)рулық-тайпалық құрылым
29.Қазақстан жеріндегі қола дәуірін жоспарлы зерттеу басталған жыл
А)1926 в)1965 с)1946 Д)1954 е)1938
30.Қола дәуірінің металл кеніштері орналасқан жер А)Семізбұғы,Батпақ в)Ақшатау,Қарқаралы С)Ботай,Шебір Д)Шульбинка,Арыстанды Е)Зеленая Балка,Пеньки
31.Қола дәуірінің қай қоныстарынан керегенің тор көздеріне ұқсаған қабырға орындары табылды
А)Петровка,Боголюбов в)Жезқазған,Степняк С)Ботай,Шебір Д)Шульбинка,Арыстанды Е)Зеленая Балка,Пеньки
32.Қола дәуірін мекендеген адамдардың үйі А)Киіз үй В)Кірпіш үй С)Күрке Д)Күйме Е)Жертөле
33.Қола дәуіріндегі салт-дәстүрлердің орындалуын қадағалайтын адамдар
А)Ақсақалдар В)Көсемдер С)Әскерилер Д)Жасы келген әйелдер Е)Абыздар
34.Беғазы-Дәндібай мәдениетіне жататын жерлеу орындарының көпшілігі
А)Обалар В)Қорымдар С)Қоныстар Д)Үй жайлар Е)Жертөлелер
35.Тас қашау өнерінің жетілгендігімен көзге түскен мәдениет
А)Тасмола В)Бесшатыр С)Андрон Д)Есік Е)Беғазы-Дәндібай
Ерте темір дәуіріндегі Қазақстан. Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы
1.Жылқыны қолға үйретуге не әсер етті
A) Тас құралдарының шығуы B) Қоланың қолданысқа енуі C) Металл ауыздықтың шығуы
D) Жылқылардың азаюы E) Басқа малдың азаюы
2.Бақташылықтың пайда болуына әсер етті
A) Егіншілік B) Отырықшы шаруашылық C) Көшпелі малшаруашылығы D) Қала мәдениетi E)Металл өңдеу өнері
3.Көшпелілер арбамен көшуден бас тартқанының себебі
A) Сынып қала беретін B) Көп зат сыймайды C) Өзен, көл, төбелерден өтуге кедергі жасады
D) Сүйрейтін жануар болмады E)Көшпелілер арбаны мүлдем пайдаланбады
4.Көшпелі шаруашылықпен қатар егіншілікпен айналысты
A) Солтүстік Қазақстанда B) Шығыс Қазақстанда C) Жетісу мен Оңтүстік Қазақстанда
D) Маңғыстау мен Шығыс Қазақстанда E) Маңғыстау мен Жезқазғанда
5.Киіз үйдің ағаш қаңқасы қандай үш бөліктен тұрады?
A) Босаға B) Кереге C) Ошақ D) Шаңырақ E) Ілгіш F) Уық G)Сандық H) Кілем
6.Егіншілікпен айналысу тиімсіз болды
A) Б.з.б. 1 мыңжылдықтың соңында B) Б.з.б. 2 мыңжылдықтың ортасында
C) Б.з.б. 3 мыңжылдықта D) Б.з. 1 мыңжылдықта E) Б.з.б. 2 мыңжылдықта
7.Қой бағудың қолайлы болған себебі
A) Көшкенде ауыр жүк көтерді және сусыз ұзақ уақыт шыдай алды
B) Көп күтімді қажет етпейді және өте төзімді болды C) Қазақстанда қойды көп өсірмеді
D) Ауыр жүк көтере беретін E) Қойды ұстау өте қолайсыз болды
8.Көшпелілердің суыққа төзімді, тебіндеп жайылатын малы
A) Сиыр B) Өгіз C) Түйе D) Жылқы E) Ешкі
9.Көшпелі малшаруашылығының пайда болу себептерінің бірі
A) Мал басы көбейді B) Малды бағатын бақташылар көбейді C) Жайылымдар көбейді
D) Су тасқынына байланысты E) Мал басы кеміді
10.Түйе малы көп өсірілген аймақ
A) Жетісу B) Еліміздің шығысы C) Қазақстанның оңтүстігі D) Қазақстанның батысы E)Қазақстанның солтүстігі
11.Көшпелі малшаруашылығының пайда болу себептері
A) Мал басы кеміді B) Ту тасқынына байланысты C) Жайылымдар көбейді
D) Табиғаттың егіншілікке қолайсыз болып өзгеруі E) Малды бағатын бақташылар көбейді
12. Темір дәуірінде Шығыс Қазақстан,алтай мен Тянь-Шань тауларында,Жетісудың таулы аймақтарында дамыған сала А)таза көшпелі мал шаруашылығы В)теселі егіншілік С)отырықшы мал шаруашылығы Д)жартылай көшпелі мал шаруашылығы Е)отырықшы егін шаруашылығы
13.Қазақстан аумағындағы таза отырықшылық шаруашылық дамыған жерлер А)Сырдария,Шу ,Келес бойы В)Батыс және Орталық Қазақстан С)Алтай,Жетісу Д)Тарбағатай Е)Арал бойы
Көшпелі бақташылық – шаруашылықтың негізгі түрі
1.Ерте темір дәуіріндегі қыстауда үйлер саны
A) 7-9 үй B) 20 үй C) 10-15 үй D) 4-5 үй E) 1-2 үй
2.Ерте темір дәуірінде отырықшы шаруашылық қай жерде дамыды?
A) Есіл өзенінің аңғарында B) Келес өзенінің аңғарында C) Сырдария өзенінің аңғарында
D) Шу өзенінің аңғарында E) Ертіс өзенінің аңғарында F) Тобыл өзенінің аңғарында
G) Жайық өзенінің аңғарында H) Іле өзенінің аңғарында
3.Күздегі жайылым
A) Жайлау B) Қыстау C) Күзеу D) Көктеу E) Күздеу
4.Көшпелілердің негізгі баспанасы
A) Үлкен сарайлар B) Жерасты үйлер C) Қалада тұрды D) Жартылай жерасты үйлер E) Киіз үй
5.Киіз үйдің негізгі бөлігі
A) Шаңырақ B) Үзік C) Кереге D) Түндік E) Басқұр
6.Батыс және Орталық Қазақстанда қалыптасқан шаруашылық түрі
A) Теселі егіншілік B) Жартылай көшпелі малшаруашылығы C) Cуармалы егіншілік
D) Отырықшы шаруашылық E)Таза көшпелі малшаруашылығы
7.Киіз үй негізінде 2 бөліктен тұрады
A) Жабуға арналған киіз үйден және темір қаңқадан B) Жабуға арналған киіз үйден және қола қаңқадан
C) Жабуға арналған киіз үйден және тас қаңқадан D) Жабуға арналған киіз үйден және қалайы қаңқадан
E) Жабуға арналған киіз үйден және ағаш қаңқадан
8.Ерте темір дәуірінде таза көшпелі малшаруашылығы қайда қалыптасты
A) Солтүстік Қазақстанда B) Алтай тауларында C) Орталық Қазақстанда D) Торғайда
E) Жетісуда F) Оңтүстік Қазақстанда G) Батыс Қазақстанда H) Шығыс Қазақстанда
9.Жайлаудағы мал жаю тәсілі
A) Қыстауға жақын жаю B) Алысқа ұзатып жаю C)Қора маңында жаю D) Үй маңынан ұзамай жаю E) Жол бойында жаю
10.Қыстау
A) Жерасты үйлер B) Күзде пайдаланатын тұрақтар C) Киіз үйлері бар тұрақтар
D) Жылы қоралары мен үйлері бар тұрақ E) Жартылай жерасты үйлер
11.Наурыз мейрамы пайда болды
A) 1000 жыл бұрын B) 3000 жыл бұрын C) 5000 жыл бұрын D) 4000 жыл бұрын E) 2000 жыл бұрын
12.Бақташылар малды алысқа ұзатып бағатын болған
A) Қыстауда B) Үнемі алысқа жаятын C) Жайлауда D) Күзеуде E) Көктеуде
13.б.з.б ҮІІІ ғасыр мен б.з ҮІ ғасыр аралығын қамтитын дәуір
А)Энеолит В)Қола С)Темір Д)Неолит Е)Мезолит
14.Жазда малды алысқа ұзатып жаятын жайылым А)Жайлау В)Қыстау С)Көктеу Д)Күзеу е)Маусымдық
15.Үзеңгі мен ауыздық қай дәуірде ойлап табылды А)Қола В)Тас С)Темір Д)Орта ғасыр Е)Ерте қола дәуірі
16.Мүлік теңсіздігі түпкілікті орнаған дәуір
А)Қола В)Тас С)Темір Д)Орта ғасыр Е)Ерте қола дәуірі
17.Наурыз мейрамы осыдан неше мың жыл бұрын тойлана бастады
А)5000 в)7000 с)1000 Д)2000 е)3000
18.Қыс жақындағанда қоныстанатын, қыстауға жақын жайылым
А)Жайлау В)Қыстау С)Көктеу Д)Күзеу е)Маусымдық
Сақтардың мекендеген жері. Сақ қоғамы
1.Геродот жазбаларындағы сақтардың аталуы
A) Турлар B) Скифтер C) Көшпенді сақтар D) Массагеттер E) Сарматтар
2.Арал маңын мекендеген сақ тайпалары
A) Шебер садақшылар B) Теңіздің арғы жағындағылар C) Шошақ бөріктілер
D) Жүйрік атты турлар E) Хаома сусынын дайындайтындар
3.Сақ қоғамы үш топтан тұрады
A) Малшылар мен егіншілер B) Абыздар C) Балықшылар D) Саудагерлер E) Қолөнершілер
F) Жауынгерлер G) Аңшылар H) Құлдар
4.Сақтардың Орта Азия мен Қазақстан жерін мекен еткен мерзімі
A) Б.з.б. 2 мыңжылдық B) Б.з.б. 1 мыңжылдық C) Б.з. 1 мыңжылдығы D) Б.з.б. 3 мыңжылдық E) Б.з. басы
5.Сақ қоғамы үш топқа бөлінді
A) Жауынгерлер, қолбасшылар және малшылар мен егіншілер
B) Жауынгерлер, абыздар және малшылар мен егіншілер C) Жауынгерлер, абыздар және саудагерлер
D) Хандар, абыздар және малшылар мен егіншілер E) Ересектер, қариялар және балалар
6.Сақ тайпалары бөлінді
A) 8 топқа B) 5 топқа C) 3 топқа D) 10 топқа E) 2 топқа
7.Арал теңізінің маңайын мекендеген сақ тайпалары
A) Аргиппейлер B) Исседондар C) Үйсіндер D) Массагеттер E) Дайлар F) Сарматтар
G) Савроматтар H) Аримаспылар
8.Сақ қоғамында патша сайланып отырды
A) мұрагерлік жолмен B) анасынан қызына беріліп отырды C) жекпе-жекке шықты
D) халықтық сайлаумен E) ақсақалдар кеңесінде
9.Сақ қоғамында қызыл және сары-қызыл түсті киім киетіндер
A) Абыздар B) Қарапайым халық C) Жауынгерлер D) Патшалар E) Ақсүйектер
10.Темір дәуірінің кезеңдері
A) Б.з.б. 8 ғасыр – б.з. 7 ғасыры B) Б.з.б. 8 ғасыр – б.з. 8 ғасыры C) Б.з.б. 8 ғасыр – б.з. 6 ғасыры
D) Б.з.б. 8 ғасыр – б.з. 5 ғасыры E) Б.з.б. 8 ғасыр – б.з. 4 ғасыры
11.Сақ-тиграхауда қайда мекендеген
A) Арал маңында B) Сырдария өзенінің орта ағысында C) Тянь-Шань тауларында
D) Торғайда E) Жетісуда F) Маңғыстауда G) Балқаш маңында H) Есіл өзенінің орта ағысында
12.Сақтарды «дайлар» деп көрсететін дерек
A) Араб B) Қытай C) Грек D) Рим E) Парсы
13.Сақ-парадарайа қайда мекендеген?
A) Сырдарияның төменгі ағысы B) Арал бойы C) Тобылдың орта ағысы D) Маңғыстау
E) Бурабай F) Баянауыл G) Ертістің жоғарғы ағысы H)Алакөл маңы
14.Темір дәуіріндегі тайпалық одақтар
A) Үйсін B) Көрсетілгеннің барлығы C) Ғұн D) Қаңлы E) Сақ, сармат
15.Тиграхауда сақтары қоныстанған аймақ
A) Арал бойы B) Маңғыстау C) Батыс Қазақстан D) Жетісу E) Балқаш маңы
16. Сақтар туралы көптеген мәліметтер келтірген парсы елінің тұлғасы А) Ктесий В)Помпей С) Арриан Д) Ксенофонт Е) Ксеркс
17. Шығыс Қазақстан мен Алтай өңірін мекендеген сақтар
А) аргиппейлер В) исседондар С) аримаспылар Д) дайлар Е) аршакидтер
18. Қызылордадан 300 шақырым жерде орналасқан Сақ мәдениетіне жататын қала
А) Жанкент В) Қорқыт С) Бесшатыр Д) Берел Е) Шірік рабат
19. І Дарий бастаған парсыларға қарсы сақтардың қолбасшысы
А)Зарина В)Скунха С)Спитамен Д)Шырақ Е)Томирис
20.Сақтардың парсы әсері құрамында Марафон шайқасына қатысқан уақыты А)б.з. 570ж В)б.з.б 519ж с)б.з.б 490ж Д)б.з.б 420 ж Е) б.з.б 530ж
21.Сақтардың бөренелерді бір-біріне тығыз орналастырып жасаған табыты А)Саркофаг В)Дромос С)Қабір Д)Сағана Е)Менгир
22. Кирден кейін сақ жеріне жорық жасаған парсы патшасы А)Цинь Ши Хуан В)Әли С)Камбиз Д)Дарий Е)Митридат
23.Сақтар туралы дерек қалдырған рим тарихшысы
А)Помпей трог В)Арриан С)Полиэн Д)Геродот Е)Тит ливий
24.Геродотты «тарихтың атасы» деп атаған римдік шешен
А)Цезарь в)Цицерон С)Гораций Д)Вергилий Е)Полибий
25.Орталық Қазақстанда б.з.б ҮІІ-Ү ғасырда аң стилімен қатар дамыды
А)тотемдік В)күн стилі С)полихром стилі Д)пиктография стилі е)сурет салу
26.Сақтардың парсылармен шайқасы туралы жазған грек рим зерттеушілері
А)Арриан,Пифагор,Ксенофт в)Помпей Трог,Геродот,Полиэн С)Птоломей,Сыма цянь Д)Спитамен,Марцеллин,Прииск е)Сыма цянь,Рашид ад дин
27. Сақтардың А.Македонскийге қарсы ерлік күресі туралы жазған
А)Трог В)Арриан С)Помпей д)Геродот Е)Полиэн
28.Есік обасынан табылған 26 таңбадан тұратын жазуы бар зат
А)алтын табақша в)қола тостаған с)күміс табақша Д)ағаш табақша Е)мыс табақша
29.Сақтар обасындағы сағанаға жер астымен келетін арнайы жол
А)Саркофаг В)Дромос С)қабір Д)сағана Е)менгир
30.Мұрғаб өзенінің аңғарын мекендеген сақтар А)исседон В)тиграхауда с)шошақ бөрікті Д)хаумаварга Е)аримаспы
Сақтардың тұрмысы мен шаруашылығы
1.Сақтардың негізгі шаруашылығы
A) Малшаруашылығы B) Егін шаруашылығы C) Жартылай көшпелі шаруашылық
D) Кен өндіру E) Аңшылық
2.Сақтардың қыс кезінде тұратын баспанасы
A) Ағаш үй B) Киіз үй C) Күйме үй D) Сабан үй E)Тас үй
3.Шірік-Рабат қонысы қайда орналасқан?
A) Қызылорда облысында B) Жамбыл облысында C) Маңғыстау облысында
D) Оңтүстік Қазақстан облысында E) Батыс Қазақстан облысында
4.Көшпелі малшаруашылығымен айналысатын сақтар қалай көшіп отырған?
A) Қарапайым киіз үйлермен B) 14 және 16 доңғалақты арбаға орнатылған киіз үйлермен
C)Күймелермен D) 2, 4 және 6 доңғалақты арбаға орнатылған киіз үйлермен
E) 9 және 13 доңғалақты арбаға орнатылған киіз үйлермен
5.Ерте замандағы темірді өндіру тәсілі
A) Отпен уату B) Қайламен омыру C) Үңгіп қазу D) Пеш-көрікпен өндіру E) Қорыту
6.Сақтар қыс кезінде ағаштан жасалған үйлерде тұрғаны туралы дерек қалдырған кім?
A)Геродот B) Страбон C) Ктесий D)Цицерон E)Арриан
7.Көрік арқылы пештің температурасы қаншаға жеткен
A) 200 градусқа B) 1200 градусқа C) 1000 градусқа D) 530 градусқа E)1530 градусқа
8.Сақтардың балық аулау кәсібі жақсы дамыған
A) Каспий теңізінде B) Жайық пен Әмударияда C) Іле мен Көктеңізде
D) Ыстықкөл мен Қуандарияда E) Ертіс пен Сырдарияда
9.Сақтардың соғысқа арнап жасаған баспана түрі
A) Жиналмалы шатыр B) Қару түрлері C) Темір сауыт D) Тас атқыш құрал E) Күйме
10.Алматы маңынан табылған сақтардың құрбандық табағы
A) Арыстанды михрабы B) Маңғыстау михрабы C) Сарыарқа михрабы D) Жетісу михрабы E)Қаратау михрабы
11.Сақ жауынгерінің киім түсі
А)Ақ В)Сары с)Қызыл және сары қызыл Д)Сары көк Е) сары,қызыл,жасыл
12.Сақ жауынгерінің темір қару-жарағы мен сауыт сайманы табылған қала а)Бесшатыр В)Шірік рабат С)Арқайым Д)Бәбіш молда е)Қойлық
Сақтардың тәуелсіздік үшін күресі
1.Парсылармен соғыста қаза тапқан Томиристің баласы
A) Полиэн B) Cпаргапис C) Спитамен D) Скунха E) Шырақ
2.Бехистун жазбаларындағы дерек
A) Дарийдің жорығын баяндайды B) Томирис ерлігін сипаттайды C) Македонский шабуылы туралы
D) Кир жорығы туралы E) Шырақтың ерлігі жөнінде
3.Марафон шайқасында сақтар кімдермен бірігіп соғысты
A) Гректермен B) Сарматтармен C) Парсылармен D) Ғұндармен E) Үйсіндермен
4.Сақ патшайымы Томирис туралы «әйел болса да, жаудың шапқыншылығынан қорыққан жоқ» – деп жазған Рим тарихшысы
A) Помпей Трог B) Геродот C) Cтрабон D) Ктесий E) Полиэн
5.Грек-македон басқыншыларына қарсы күресті бастаған сақ батыры
A) Скунха B) Спаргапис C)Cпитамен D) Томирис E) Шырақ
6.Сақтар парсы әскерлерімен қосылып қандай соғыстарға қатысты
А)Карфагендегі B) Жапониядағы C) Римдегі D)Грециядағы E)Египеттегі
F) Қытайдағы G) Үндістандағы H) Галлиядағы
7.Сақтардың билеушілеріне кім (-дер) жатады
A) Спитамен B) Лаушан C) Аттила D)Томирис E)Мөде F)Шырақ G)Чжи-Чжи H)Скунха
8.Дарийдің əскерін шөл далаға апарып қырған сақ малшысы
A) Шырақ B) Спаргапис C)Спитамен D)Скунха E)Еділ
9.Парсы патшасы Дарийдің сақтарға шабуылдаған жылы
A)Б.з.б. 570 жылы B) Б.з.б. 519 жылы C) Б.з.б. 520 жылы D)Б.з.б. 530 жылы E)Б.з.б. 400 жылы
10.Сақтармен қай патшалар соғысқан
A) I Дарий B)Кир C)Полиэн D)Помпей Трог E)Геродот F)Страбон G)Александр Македонский H)Арриан
11.А. Македонский сақтармен соғысты
A)Б.з.б. 5 ғасырда B) Б.з.б. 4 ғасырда C) Б.з.б. 6 ғасырда D) Б.з.б. 8 ғасырда E)Б.з.б. 7 ғасырда
12.Кир қайтыс болғаннан кейін парсылар сақтарға неше жылдан соң қайта шабуыл жасады?
A) 11 жылдан соң B) 21 жылдан соң C) 19 жылдан соң D)15 жылдан соң E)5 жылдан соң
13.«Басында әскерлер садақпен атысады. Садақ оғы біткеннен кейін жекпе-жекке шықты» – деп жазған тарихшы
A) Ктесий B) Арриан C) Помпей Трог D) Cтрабон E) Геродот
14.Б.з.б. IV ғасырдың 30-жылдары грек-македон басқыншыларын кім басқарды?
A) Шырақ B) Кир C)Дарий D) Александр Македонский E) Ескендір Зұлқарнайын
F) Скунха G)Спаргапис H)Ксеркс
15. Грек македон басқыншыларына қарсы күресті басқарған сақ жауынгері А) Шырақ В) Спитамен С) Скунха Д) Томирис Е) Македонский
16.б.з.б 4 ғасырда сақ жеріне қауіп төндірген а)Кир В)Александр Македонский с)Арриан Д)Ксеркс е)Дарий
17. «Мен әскеріммен сақ жеріне жорыққа шықтым» деген Дарийдің сөздері айтылған жазба А)Бехистун жазбалары в)Авеста с)Цянь хоньшу Д)қытай дерегі Е)Герадоттың жазбасы
Сақтардың мәдениеті
1.26 таңбадан тұратын жазуы бар күміс табақша табылған оба
A)Есік B)Шіліктінің №1 обасы C)Алыпқаш D) Кіші Берел E)Покровка
2.Сақтарға «аң стилі» өнері қайдан тарады?
A) Египеттен B) Қытайдан C) Грекия мен Римнен D)Византиядан E)Алдыңғы Азия мен Ираннан
3.Есік обасынан табылған «Алтын адам»
A) Түменбасы B)Сақ ханзадасы C)Сақ патшасы D)Сармат көсемі E)Абыз
4.Есік қорғанынан табылған бұйымдар саны
A) 40 B) 4000 C) 500 D) 4325 E)325
5.Бесшатыр сағанасы бөліктен тұрады
A) 2 B)8 C) 10 D)3 E)5
6.Бесшатыр қорымындағы обалар саны
A) 21 B) 31 C) 20 D)40 E)51
7.Сақ дәуірінің бас кезінде мәйітті жерледі
A)Қойтастарға B)Мата үстіне C)Саркофагқа D)Тас сандықшаға E)Алтын табытқа
8.Бесшатыр обасындағы ірі тас бағандар атауы
A)Дромос B)Цитадел C)Саркофаг D)Акинак E)Менгирлер
9.Б.з.б. 7 ғасырдағы пайда болды
A) Әшекейлік стиль B) Аң стилі C) Өрнектік стиль D) Гүлді стиль E)Полихромдық стиль
10.Тұрғындары егіншілікпен айналысқан сақ қаласы
A) Бәбіш-Молда B) Қызыл Аңғар C)Құлата D) Шірік-Рабат E) Арқайым
11.Апасиак-сақтардың астанасы
A) Баланды B) Шірік-Рабат C) Арқайым D) Маракана E)Бәбіш-Молда
12.Алматының күншығысында орналасқан қорған
A) Аралтөбе B) Бесшатыр C) Есік D) Берел E)Шілікті
13.Үлкен Бесшатыр обасының атауы
A) Мұртты қорған B) Бас қорған C)Үлкен қорған D)Патша қорған E)Ірі қорған
14. Іле өзенінің оң жақ жағалауындағы Желшалғыр тауының етегінде орналасқан
А) Бесшатыр қорымы В) алтын адам С) Берел қорымы Д) Сынтас қорымы е) Тасмола
15.Аңдық стиль пайда болған ғасыр
А)б.з.б ҮІІғ В)б.з.б ІҮ ғ С)б.з.б ІІІғ Д)б.з.б І ғ Е)б.з.б Ү ғ
16.Ежелгі сақ қалалары
А)Баланды,Сугулкент В)Арқайым,Ақсүмбе С)Шірік-рабат,Бәбіш-молда
Д)Бәбіш молда,Көк мардан Е)Пұшық мардан,Жетіасар
17. Парсы патшасы І Дарий сақ жеріне жорыққа шықты
А)б.з.б 5 ғ В)б.з.б 8ғ с)б.з.б 7ғ Д)б.з.б 6 ғасыр Е)б.з.б 9 ғ
18. Сақтар туралы «олар садақпен қылышпен қаруланған сауыт киген» деп жазды
А)Герадот В)Полиен С)Полибий Д)Ктесий Е)Страбон
19. Парсы сарайында тұрып сақтардың тәрбиелілігін жазған ғалым А)Полибий В)Ксенофонт С)Страбон Д)Ктесий Е)Геродот
20.Грек авторы Ктесийдің жазбаларында А)сақтардың шаруашылығы туралы В)сақ әйелдерінің ержүректілігі С)Томирис туралы Д)сақтар мен Кир соғысы е)массагеттер туралы
21.б.з.б 4 ғ сақтар қоршауға алған грек гарнизоны орналасқан қала А)Қызыл-аңғар В)Маракана С)Шірік рабат Д)Битянь е)Александрия
22.б.з.б 8-5 ғ жататын Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу жеріндегі қорымдар А)Шілікті,Берел в)Түгіскен,Ұйғарақ С)Ұлыбай Тасмола Д)Есік,Бесшатыр Е)Берел,Терең
23.Жетісу мен Тянь-Шань таулары,Сырдария өңірін мекендеген сақтар а)тиграхауда в)парадарайа С)массагет Д)дайлар Е)аргиппей
24.Шырақ ерлігін жазған зерттеуші
А)Арриан В)Полиэн с)Марцеллин Д)Прииск Е)Геродот
25.Сақтарға Ираннан өмір ағашы дейтін ненің бейнесі тарады А)Қошқар В)түйе С)Жылқы Д)Арыстан Е)Қасқыр
26.Арал мен Сырдарияның төменгі ағысын мекендеген сақтар А)Тиграхауда В)Парадарайа С)Хаумаварга Д)Исседон Е)Сармат
27.Әйел болсада қорыққан жоқ деп Томириске баға берген зерттеуші А)Геродот В)Помпей Трог С)Ксеркс Д)Ктесий Е)Страбон
28.Олардың бәрі ақкөңіл және уәдеге берік деп сақтарға баға берген зерттеуші А)Геродот В)Помпей Трог С)Ксеркс Д)Ктесий Е)Страбон
Үйсіндер тарихы, орналасқан жері
1.Үйсіндерде құл еңбегі пайдаланылды
A) Каналдар қазуда B) Тері өңдеу кәсібінде C) Кен өндірісінде D)Үй шаруашылығында E)Мал бағуда
2.Үйсіндер қауымында балшық пен тастан жасалған мөрлерді қолданды
A)Билеушілер B) Елшілер C) Әскербасылар D) Бай адамдар E)Қатардағы адамдар
3.Үйсіндер қоғамында «бек» деп кімдерді атаған?
A)Тайпа көсемдері мен рубасыларын B)Үйсін басшысы C)Жауынгерлерді D)Құлдармен абыздарды E)Саудагерлермен қолөнершілерді
4.Үйсіндермен тең құқықты дәрежеде қарым-қатынаста болған ел
A)Үндістан B)Ғұн C)Иран D)Қаңлы E) Қытай
5.Үйсіндерде үлкен обаларға кімдер жерленді
A) Әйелдер B) Абыздар C) Бай адамдар D) Құлдар E)Қатардағы адамдар
6.Үйсіндердің басшысы болған кім
A) Гуньмо B) Бек C)Шаньюй D)Әмір E) Сұлтан F)Күнби G) Хан H)Қаған
7.Үйсін атауының қытай жазбаларында кездескен уақыты
A) Б.з.б. III ғасыр B) Б.з.б. II ғасыр C) Б.з. III ғасыры D) Б.з. II ғасыры E)Б.з.б. I ғасыр
8.Үйсін қоғамында жекеменшік болғанын айғақтайтын белгі
A) Акинак B) Асатаяқ C) Қола жебелер D) Таңба-мөрлер E) Алтын тәті
9.Үйсіндердің басшысы
A) Шаньюй B) Патша C) Гуньмо D) Хан E)Қаған
10.Үйсіндердің ордасы
A) Битянь B) Қызыл Аңғар C) Арқайым D)Бәбіш-Молда E)Шаш-Илақ
11.Б.з.б. III ғасыр мен б.з. IV ғасыр аралығын қамтитын Жетісудағы мәдениет
A) Үйсін мәдениеті B) Ботай мәдениеті C) Сақ мәдениеті D) Қауыншы мәдениеті E) Қаңлы мәдениеті
12.Үйсіндерде жекеменшіктің қандай түрі тарады
A) Ағашқа B) Жерге C) Желге D) Суға E) Малға F) Аруақтарға G) Жерасты байлықтарға H)Ауаға
13.Үйсіндер туралы деректер қалдырған ғалымдар кімдер
A) Рашид ад-Дин B) Геродот C) Тацит D) Полибий E)Страбон F) Чжан Цянь G)Сыма Цянь H)Помпей Трог
14.Үйсіндердің ордасы
A) Алмалық B) Қызыл Аңғар C) Янгикент D) Суяб E) Балықты F) Испиджаб G) Баласағұн H) Чигучен
15. 630 мың халқы мен 188800 әскері болған мемлекет А) Қаңлы В) Сақтар С) Үйсіндер
Д) Сарматтар Е) Қарлұқ
16. Қытай деректерінде яньмо деп аталған кімдер
А) үйсін В) ғұндар с) оғыз Д) қимақ Е) қарлұқ
17. Қытай деректерінде «ат жақты, аққұбаша сары шашты» деп бейнелеген тайпа
А) қаңлы В) Үйсін С) Ғұн Д) Сармат Е) Сақтар
18.Үйсін атауының қытай жазбаларында кездесе бастауы
А)б.з.б Үғ в)б.з.б ІҮғ С)б.з.б ҮІғ Д)б.з.б Іғ Е)б.з.б ІІ ғасыр
19.Үйсіндердің зергерлік бұйымдары табылған қорым
А)Есік в)Бесшатыр С)Қойлық Д)Ақтас е)Талғар
20. Үйсіндердің солтүстік батыстағы көршісі А)ғұн в)қаңлы с) дай д)қытай е)сармат
21. Жазба деректердегі үйсін гуньмосының қытай ханшайымына үйлену уақыты А)б.з.б 607ж в) б.з.б 405ж с) б.з.б 304 д)б.з.б 107ж е)б.з.б 207ж
22. Ежелгі үйсін мәдениетінің хронологиялық шеңбері
А)500жыл В)200 жыл с)700 жыл Д)400 жыл Е)300жыл
23. Тарбағатай теріскейіндегі темір дәуіріне жататын ескерткіштер ұқсас келеді
А)үйсін мәдениетіне В)ғұн мәдениетіне С)сармат мәдениетіне Д)сақ мәдениетіне Е)қаңлы мәдениеті
24. Зергерлік бұйымдар табылған үйсін қорымы А)Ақтас В)Бесшатыр С)Бесоба Д)Ақтау Е)Шілікті
25.Қытай деректерінде «ат жақты,аққұбаша,сары шашты» деп бейнеленген тайпа А)Қаңлы в)Үйсін с)Ғұндар Д)Сармат Е)Сақтар
26. Үйсіндердің көне қалалары табылған жер А)Арал мен Сырдария маңы в)Кеңгір мен Ертіс с)Зайсан,Сарысу Д)Талас,Сырдария Е)Шу мен Кеген
27.Менің жайылымыма ешкім мал жаймасын деп айтқан елдің билеушілері
А)сақ В)үйсін с)қаңлы Д)сармат Е)ғұн
28. Үйсін гуньмосына бағынған тайпа көсемдері атауы
А) елтебер В)бек С)тархан Д)жабғу е)қаған
Үйсіндердің шаруашылығы мен тұрмысы
1.Үйсіндердің әулеттік зираттары орналасты
A) Тау бөктерлерінде B) Қонысқа жақын жерде C) Жол бойында D) Далалық аймақта E)Бұлақ маңында
2.Ақтас қонысы төңірегінен табылды
A) Цитадель B) Әулеттік зираттар C) Құрбандық ыдыстары D) Кен орындары E) Егіс танабының орны
3.Үйсіндердің қысқы үйлері салынды
A) Сабаннан B) Күйдірілген кірпіштен C) Шикі кірпіштен D)Ағаштан E) Саз балшықтан
4.Үйсін әйелдерінің көбінесе айналысқан шаруашылығы
A) Егіншілік B) Зергерлік C) Мал өсіру D) Былғары өңдеу E) Бау-бақша өсіру
5.Үйсін қаласының орны табылды
A) Шу, Талас өзендерінің бойынан B) Шу, Кеген өзендерінің жағалауларынан
C) Қуаңдария мен Жаңадария аңғарларынан D) Шыршық өзенінің маңынан
E) Ыстықкөл мен Іле өзенінің оңтүстігінен
6.Ертедегі үйсіндердің діни сенімі
A) Шамандық B) Анимизм C) Табиғат құбылыстарына табыну D) Жаратушы күшке сену E)Тотемизм
7.Үйсіндердің зергерлік өнерінің тамаша үлгісі табылды
A) Сынтас қорымынан B) Ақтас қорымынан C) Аралтөбе қорымынан D) Бесшатыр қорымынан E) Бесоба қорымынан
8.Жетісу үйсіндерінің жерлеу дәстүрі
A) Адамды бір қырынан жатқызу B) Адамның үстіне қызыл минерал бояу себу C)Адамның басын батысқа қарату D) Адамды киіммен жерлеу E) Адамның басын оңтүстікке қарату
9.Үйсін қоғамындағы жақсы дамыған кәсіп
A) Балық аулау B) Аңшылық C) Зергерлік D) Ағаш ұсталығы E)Тері өңдеу
10.Үйсіндер қауымында саз балшықтан ыдыс жасаушылар
A) Қолөнершілер B) Ақсүйектер C) Әйелдер D) Құлдар E)Ер адамдар
11.Үйсіндерде жақсы дамыған кәсіп А) жібек өндіру В)сауда С) мата тоқу Д) тері өңдеу Е) зергерлік
12. Үйсіндер саяси және сауда қарым қатынас жасаған ел
А) иран В) парсы С) соғды Д) рим Е) қытай
13. Үйсіндердің Ақтас қорымынан табылған деректер дәлелдейді
А)мал шаруашылығын В)сауданың болғанын С)егіншілік болғанын Д)тоқыманың болғанын Е)діни ғұрыптардың беріктігін
14. Деректерде көрсетілген «үйсіндердің үлкен гуньмосы» тұрған қала
А)Битянь В)Чигу С)Бәбіш молда Д)Арқайым Е)Шірік рабат
15.Үйсіндердің қыстаулары орналасты
А)Арал,Сырдария В)Мойынқұм,Балқаш С)Қызылқұм,Зайсан Д)Мойынты,Есіл Е)Торғай,Сарысу
16.Б.з.б ІІ-І ғасырларда Үйсін мемлекеті сауда,қарым-қатынас жасаған ел А)Қытай В)Кушан С)Рим Д)Египет Е)Үндістан
17. Орталық Азия аумағындағы ертедегі алғашқы этникалық бірлестіктердің бірі А)үйсін В)қарлұқ С)қимақ Д)оғыз Е)түргеш
18.Ежелгі үйсіндердің шығыстағы көршісі А)Ғұндар в)Дауания С)Сармат Д)Қаңлы Е)үйсін
19.Үйсіндер мата тоқу үшін қолданған қарапайым құрал А)ұршық в)бәдіз с)біз Д) кендір Е)керме
20.Үйсіндердің шығыстағы шекарасы жеткен жері А)Шу мен талас В)Қытай,Бесбалық С)Мойынқұм Д)Балхаш Е)Тарбағатай
21.Қарғалыдағы алтын тәті (диадема) кімдердікі А)сақ в)ғұн с)үйсін Д)қаңлы Е)сармат
22.Қай тайпаның қыш заттары мен ыдыстарында күннің суреті жиі бейнеленген А)сақ В)сармат С)үйсін Д)ғұн Е)қаңлы
23.Жетісу жеріндегі үйсіндердің мүсіндік бейнесін жасаған антрополог А)Герасимов В)Алексеев С)Сәтбаев Д)Марғұлан Е)Тугаринов
Қаңлылар туралы деректер. Қаңлы қоғамы
1.Қаңлы тайпасында көсемдердің билігі беріліп отырған жүйе
A) Сайлану жолымен B) Ру кеңесінде шешті C) Ханның тағайындауымен D) Тайпа жиналысы шешті
E) Мұрагерлік жолмен
2.Қаңлылар астанасы
A) Әулие ата B) Янгикент C) Отырар D) Сарайшық E)Битянь
3.Қаңлыларға тән археологиялық мәдениет (-тер) қандай
A) Жетіасар B) Қауыншы C) Беғазы-Дәндібай D) Андрон E) Алакөл F) Тасмола G) Федоров H)Отырар-Қаратау
4.Қаңлы мемлекетінің көршілері
A) Қытай B) Киев Русі C) Үйсіндер D) Үндістан E) Иран F) Корея G) Египет H) Рим
5.Қаңлылар жеріндегі Қостөбе қонысынан табылды
A) Суару каналдары B) Қала орны C) Металл өңдеу шеберханалары D) Мұртты қорған E)Хан ордасы
6.Арыс өзенінің сол жағасында орналасқан қаңлы қаласы
A) Көк-Мардан B) Битянь C) Пұшық-Мардан D) Қостөбе E) Қызыл Аңғар
7.Қаңлылардың солтүстігіндегі көршілері
A) Үйсіндер B) Сақтар C) Ғұндар D) Аландар E)Қытайлар
8.Қаңлы елі бөлінген
A) 3 иелікке B) 4 иелікке C) 6 иелікке D) 2 иелікке E)5 иелікке
9.Қаңлылар туралы алғаш рет жазылған деректер
A) Түркі деректері B) Қытай деректері C) Грек деректері D) Рим деректері E)Парсы деректері
10.Қаңлылар бақылауға алған сауда жолы
A) Лазурит жолы B) Ұлы өркениет жолы C) Нефрит жолы D) Ұлы Жібек жолы E)Дала жолы
11.«Қаңлы» атауы кездеспейтін тарихи шығармалар
A) «География» B) «Тарих» C) «Авеста» D) «Жу патшасының тарихы» E) «Махабхарата»
F)«Тарих жазбалары» G) «Шахнаме» H)«Цянь Ханьшу»
12.Қаңлыларда құл еңбегі қолданылды
A) Байлардың үйін жинастыру B)Соғысқа бару C) Хан сарайын күзету D) Ұсақ малды күту E) Ірі құрылыстарды салу
13.Қытай деректерінің хабарлауынша, қаңлылар күшейіп түрған кезде, оларға кім тәуелді болды?
A) Исседондар B)Аландар C)Сарматтар D)Қимақтар E) Ғұндар F) Андрондықтар G) Үйсіндер H)Оғыздар
14Сырдарияның орта ағысына таралған мәдениет
A)Тасмола B) Отырар-Қаратау C) Беғазы-Дәндібай D) Жетіасар E)Қауыншы
15.Қаңлы тайпалар одағындағы адам саны
A) 600 мың B) 630 мың C) 60 мың D) 188 мың E)120 мың
16.Қаңлы мәдениеттері бөлінеді
A) 3 B) 2 C) 4 D) 6 E) 5
17.Б.з.б. 3-2 ғасырлар – б.з. 5 ғасыры аралығында өмір сүрген тайпалық одақ
A) Қаңлы B) Ғұн C) Үйсін D) Сармат E)Сақ
18.Қаңлылардың астанасы
A) Арқайым B) Битянь C) Алтынасар D) Ақтас E)Чигучен
19.Қаңлылар туралы «Канха» сөзі кездесетін ежелгі Иран кітабы
A) «Худуд әл алам» B) «Цянь Ханьшу» C) «Тарих жазбалары» D) «Авеста» E) «Тарих»
20.Арыс пен Талас өзендері, Сырдарияның төменгі ағысында өмір сүрген тайпа
A) Қаңлылар B) Аландар C)Үйсіндер D) Сарматтар E)Ғұндар
21. Қаңлылардағы метал өндірісінің орталығы болған А) Шаш илақ В) Жетіасар С) Қаратау Д) Қауыншы Е) Битянь
22. Ежелгі Иранның б.з.б 6 ғасырында жазылған «Авеста " еңбегінде қай тайпалар туралы жазылған
А) Үйсін В) Сақтар С) Сарматтар Д) Қаңлылар Е) ғұндар
23. Арыс,Талас,Сырдарияның төменгі ағысын мекендеген тайпалық одақ
А) үйсін В) сақ С) сармат Д) савромат Е) қаңлы
24. 600 мың халқы мен 120 мың әскері болған мемлекет
А) үйсін В) сармат С) түркі д) қаңлы е) ұйғыр
25. Қаңлылардың Қауыншы мәдениетінің таралу аймағы
А)Ташкент төңірегі В)Қаратау беткейлері С)Талас өзені бойы Д)Қуаңдария аңғарлары Е) Сырдың орта ағысы
26.Қаңлылардың 16 гектар жерді алып жатқан қала жұрты
А) Қойлық в)Тараз С)Бесшатыр Д)Алтын-асар Е)Талғар
27.Қаңлылар экономикалық,мәдени,саяси байланыс жасаған елдері
А)Парсы,Үнді В)Үнді,Қытай с)Қытай,Араб д)Хорезм,Үнді е)Қытай,Кушан
28.Б.з.б 46-36 жылдары қаңлылар Қытайға қарсы көмек көрсеткен елі А) аландар В) үйсіндер С) сақтар Д)ғұндар Е)сарматтар
29. Ежелгі қаңлылардың негізгі атамекені А)Жетісу В)Сырдың орта ағысы С)Еділ бойы д)Шу мен Талас аңғары е)Ертіс өзені
30. Орта ғасырлардағы қала құрылыстарының түп бастауын осы тайпаның дәуірінде пайда болған қоныстарды жатқызуға болады А)сармат В)ғұн с)исседон Д)сақ Е)қаңлы
31.Күшейіп тұрған кезінде сарматтар мен аландар оларға тәуелді болып салық төлеп тұрған ел
А)үйсін в)қаңлы с)сақ Д)Сармат Е)ғұн
32. Қаңлылар жеріне кәріптас (янтарь) моншақтар қай жақтан әкелінген
А)Сириядан в) Кушан С)Балтықтан Д)кавказдан Е)Еділ бойы
33. «Вэсаканың ержүрек ұлдары Канха қамалының алдында құрбандық берді» деп айтылатын еңбек
А)парсы жазбалары В)Бехистун жазбалары с)Талас жазуы Д)Цянь хоншу е)Авеста
34.Жүн өңдеу кәсібі жақсы дамыған тайпа А)сақ В)сармат С)үйсін Д)ғұн Е)қаңлы
Қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмысы
1.Қаңлыларда отырықшы шаруашылық дамыған аймақ
A) Арыс, Талас жағалаулары B) Арал өңірі, Ташкент алқабы C)Қаратау беткейлері
D) Қуаңдария мен Жаңадария аңғарлары E)Шу мен Кеген өзендері аралығы
2.Қаңлылардың археологиялық мәдениеті
A) Жетіасар B) Қауыншы C) Федоров D) Отырар-Қаратау E) Ботай F) Андрон G) Алакөл H)Беғазы-Дәндібай
3.Қаңлы жеріне Балтық бойынан әкелінген әшекей бұйым
A) Кәріптастан жасалған моншақтар B)Алтын тәж C)Лазуриттен жасалған білезіктер
D) Алтын самай сырғалар E)Көгілдір фаянстан тізілген моншақтар
4.Мардан қорымынан табылған Қытай теңгелері пайдаланылған
A) Б.з.б. 6 ғасырда B) Б.з.б. 2 ғасырда C) Б.з.б. 7 ғасырда D) Б.з.б. 12 ғасырда E)Б.з.б. 5 ғасырда
5.Қаңлылардың Ұлы Жібек жолы бойында бақылап отырған бағыты
A) Қытай B) Византия C) Жерорта теңізі, Үндістан D) Кавказ, Қара теңіз E)Рим
6.Зах каналы қазылды
A) Шыршықтың оң жағалауында B) Арал маңында C) Іле бойында D)Сырдария аңғарында E)Таластың оң жағасында
7.Шаш-Илақ аймағында дамыған шаруашылық түрі
A) Металл өндірісі B) Зергерлік C) Тері өңдеу D) Балық аулау E) Cуармалы егіншілік
8.Қаңлы әйелдері арасында жақсы дамыған кәсіп
A) Былғары өңдеу B) Мал өсіру C) Мата тоқу D) Бау-бақша өсіру E)Жүн өңдеу
9.Қаңлы жеріндегі металл өңдеудің ірі орталығы
A) Қызыл Аңғар B) Шырық-Рабат C) Құлата D) Битянь E) Шаш-Илақ
10.Қауыншы мәдениетінде адамдарды
A) Бальзамдаған B) Бір қырынан жатқызған C) Киіммен жерлеген
D)Отбасымен бірге жерлеген E) Кремациялаған
11.1300-дей теңге табылған аймақ
A) Сырдария B)Арал C) Жетісу D) Отырар E) Маңғыстау
12. Қаңлыларға жататын өлген адамды киімімен жерлеу аймағы А)Отырар В)Қаратау С)Жетіасар Д)Қуаңдария Е)Қауыншы
13.Қаңлылар жерінен табылған көгілдір фаянстан жасалған ірі моншақтар А)қытайдыкі В)сирияныкі С)ирандікі Д)балтық бойынан әкелінген Е)Үндістаннан әкелінген
14.Ән күй,би өнері жақсы дамыды
А)қаңлы в)үйсін с)ғұн д)сақ е)сармат
15.Шыршық өзенінің сол жағынан тартылған қаңлылар каналы А)Зах в)Ханарық С)Қалмақарық Д)Төменарық Е)Саңғыларық
16. Қаңлы елі ішінде әр иелікті басқарғандар
А)уәзір в)кіші хандар С)бектер Д)сұлтан Е)тархан
17.Қаңлыларда отырықшылық дамыған өңір
А)Ертіс бойы в)Талғар,Талас бойы С)Арал,Ташкент төңірегі Д)Қаратау,Іле Е)Шу,іле бойы
18.Жазба деректерде қаңлылардың астанасы орналасқан деп көрсетілетін өңірлер
А)Ертіс,Зайсан В)Ташкент,Самарқанд С)Алматы,Жаркент Д)Сайрам,Созақ Е)Тараз,Түркістан
19.Қаңлылардың Арыстың сол жағалауындағы қаласы
А)Көк Мардан В)Пұшық мардан С)Қостөбе Д)Битянь е)Алтын асар
20.Қос ішекті,бес ішекті музыкалық аспаптар сыбызғы сырнайлары болған тайпа
А)сақ В)сармат С)үйсін Д)ғұн Е)қаңлы
Ғұндар тарихы. Ғұн мемлекетінің қалыптасуы
1.«Ғұн» атауы пайда болды
A) Б.з.б. 3 ғасырдың басында B) Б.з. 1 ғасырында C) Б.з.б. 3 ғасырдың аяғында
D) Б.з. 3 ғасырында E) Б.з.б. 4 ғасырда
2.Ғұн мемлекетіндегі шаньюйден кейінгі басты тұлға
A) Бек B) Хан C) Түменбасы D) Патша E) Гуньмо
3.Ғұн билеушілеріне кім (-дер) жатады
A) Спаргапис B) Скунха C) Лаушан D) Томирис E) Шырақ F)Білге G) Хуханье H) Мөде
4.Мөде тұсындағы ғұн мемлекетінің аумағы
A) Байкалдан Тибетке дейін B) Енисейден Алтайға дейін C) Каспийден Дунайға дейін
D) Еділден Сырдарияға дейін E) Байкалдан Ордосқа дейін
5.Ғұндар кезеңі
A) Б.з.б. 3 ғасыр мен б.з. 1 ғасыры B) Б.з.б. 3 ғасыр мен б.з. 3 ғасыры C) Б.з.б.3 ғасыр мен б.з. 2 ғасыры
D) Б.з. 4 ғасыры E)Б.з.б. 3 ғасыр мен б.з. 4 ғасыры
6.Ғұндарға жыл сайын алым-салық төлеуге мәжбүр болған мемлекет
A) Иран B) Рим C) Франция D) Қытай E) Галлия
7.Ғұндардың Қытаймен соғысы созылды
A) 4 ғасырға B) 1 ғасырға C) 3 жылға D) 30 жылға E)300 жылға
8.Ғұндардың күш-қуаты туралы жазылған дерек
A) Грек B) Қытай C) Араб D) Парсы E) Соғды
9.Б.з.б. 174 жылы қайтыс кім болды?
A) Шырақ B) Лаушан C) Скунха D) Хуханье E) Мөде F) Спаргапис G)Аттила H) Чжи-Чжи
10.Ғұн мемлекетінің б.з.б. 209 жылы пайда болғандығы жөнінде жазған шығыстанушы ғалым
A) Л.Н. Гумилев B) Ә.Х. Марғұлан C) В. Бартольд D) Е. Бекмаханов E) А.И. Левшин
11.Ғұндардың мемлекеті әскери жүйе бойынша құрылып, үш қанатқа бөлінді
A) Шеткі B) Мықты C) Негізгі D) Оң E) Күшті F) Орталық G) Әлсіз H) Сол
12.«Жер дегеніміз – мемлекеттің негізі, оны қалай береміз?» – деп айтқан билеуші
A) Томирис B) Дарий C) Аттила D) Мөде E)Кир
13.Ғұн мемлекеті екіге бөлінді
A) Б.з.б. 209 жылы B) Б.з.б. 55 жылы C) Б.з. 55 жылы D) Б.з.б. 300 жылы E) Б.з. 15 жылы
14.Ғұн мемлекетінің шаньюйден кейінгі басты тұлғалары
A) Селиф B) Сюбаши C) Түменбасы D) Кіші хан E) Басқақ F) Тархан G) Ақсақал H) Бек
15.Ғұн державасының пайда болған мерзімі
A) Б.з.б. 209 жылы B) Б.з.б. 55 жылы C) Б.з. 453 жылы D) Б.з. 400 жылы E)Б.з.б. 3 ғасырдың соңы
16.Ғұн империясының басқару тобы құралды
A) Түменбасылардан B) Абыздардан C) Ру-тайпа ақсүйектерінен D) Ер-азаматтардан E)Қауым мүшелерінен
17.Cолтүстік ғұндардың көшіп-қонуға мүмкіндік алған жері
A) Талас өзенінің шығысы B) Арал теңізінің батысы C) Дунай өзенінің жағалауы
D) Тибет тауының беткейі E) Байкал көлі маңы
18.Қытайдың Хань әулетін б.з.б. I ғ. ортасына дейін бағындырған тайпа
A) Сармат B) Қаңлы C)Ғұн D) Сақ E)Алан
19.Байкалдан Ордосқа дейінгі аралықты мекендеген тайпалық бірлестік
A) Сақтар B) Cарматтар C) Қаңлылар D) Ғұндар E)Үйсіндер
20.Ғұн тайпалары көшуінің екінші толқыны басталды
A) Б.з. 3 ғасыры B) Б.з. 2 ғасыры C) Б.з. 4 ғасыры D) Б.з. 1 ғасыры E)Б.з. соңы
21. Ғұндар туралы көптеген мәліметтер келтірген Византия елшісі А) Марцеллин В)Прииск
С) Джузеппе Верди Д) Ктесий Е) Қашқари
22. Галлиядағы Каталаун шайқасы болған жыл
А) 453ж В) 451ж С) 482ж Д) 456ж Е) 422ж
23. Мөденің Орталық азиядағы ғұндарды басқарған уақыты
А) б.з.б 209ж В) б.з.б 55 ж С) б.з 1 ғасыр Д) б.з.б 4-3 ғ е) б.з.б 400ж
24. б.з.б ІІІ ғасырда ғұндардан қорғану үшін Ұлы Қытай қорғанын салдырған патшалық А) Хань В) Цинь С) Мин Д) Тан Е) Тибет
25.Ғұн мемлекетінде ақсақалдар кеңесі жылына неше рет шақырылды
А)5 рет в)3 рет С)1 рет Д)2 рет Е)6 рет
26.Б.з.б ІҮғ және ІІІ ғ Қытайдың солтүстігінде Байкалдан Ордосқа дейінгі аралықты мекендеген бірлестік А)сақтар В)үйсіндер с)қаңлылар Д)сарматтар Е)ғұндар
27.Енисей жағалауы мен Алтайды мекендеген ежелгі тайпа А)сақтар В)қаңлылар С)үйсіндер Д)сарматтар Е)ғұндар
28. Ғұндар мен Қытай елі арасындағы соғыс қимылдары созылған уақыт А)100 жылдан астам в)300 жылдан астам С)1 ғасыр Д)200 жыл Е)жарты ғасыр
29.Ғұн державасының б.з.б 209ж пайда болғанын жазған А)Е.Бекмаханов В)Бартольд С)Л.Н.Гумилев Д) Смағұлов Е) Тугаринов
30.Полихром стилінің гүлденген кезі А)б.з.б ІІІ-Үғ В)б.з.б ҮІғ С)б.з.б ҮІІІғ Д)б.з.б ІІ-ІІІғ Е)б.з.б І ғ
Халықтардың ұлы қоныс аударуы
1.V ғасырдың ортасына қарай ғұндар қайда мекендеді
A) Түркияда B) Венгрияда C) Сирияда D) Египетте E) Испанияда F) Норвегияда G) Италияда H)Румынияда
2.«Халықтардың ұлы қоныс аударуын» бастаған тайпа
A) Қаңлылар B) Сақтар C) Ғұндар D) Римдіктер E)Үйсіндер
3.Каталаун шайқасы болған жыл
A) 451 жылы B) 351 жылы C) 51 жылы D) 151 жылы E) 251 жылы
4.Ғұндардың жаулаушылық жорықтарда жеңу себептері
A) Әскери тәртіптің қаталдығы B) Қолбасшылардың дарындылығы C) Қарсы жақтың әлсіздігі
D) Әскерінің көптігі E) Әскери техникалық басымдылығы
5.V ғасырдың ортасында ғұндар Рим империясының аудандары Паннония мен Мезияны алған соң не істеді?
A) Франция жеріне жетті B) Англия жеріне жетті C) Ливия жеріне жетті D)Италия жеріне жетті
E)Алжир жеріне жетті F) Марокко жеріне жетті G) Португалия жеріне жетті H)Испания жеріне жетті
6.«Бәрі күміс ыдыстан ас ішті, ал Аттила ағаш ыдыстан тамақтанды» – деп жазған
A) Аттиланың замандасы B) Ғұн жылнамашысы C) Қытай тарихшысы D) Византия елшісі E) Рим діндары
7.Аттила (Еділ) туралы құнды дерек қалдырған Византия елшісі
A) Сыма Цянь B) Д. Верди C) Прииск D) Диодор E) Марцеллин
8.Ғұндар туралы дерек қалдырған рим тарихшылары
A) Страбон B) Ктесий C) Геродот D) Арриан E) Полибий F) Прииск G)Помпей Трог H)Марцеллин
9.Аттила туралы еңбектер қай кезеңнен бастап жазыла бастады?
A) 3 ғасырдан бастап B) 5 ғасырдан бастап C) 2 ғасырдан бастап D) 6 ғасырдан бастап E)4 ғасырдан бастап
10.Византия елшісі Прииск қай жылы Аттиланың сарайына барады
A) 453 ж. B) 448 ж. C) 428 ж. D) 418 ж. E) 400 ж.
11.400-453 жылдарда өмір сүрген ғұн ұлысының әйгілі билеушісі
A) Еділ B) Мөде C) Бледа D) Лаушан E) Чжи-Чжи F) Прииск G) Аттила H) Хуханье
12.Өзінің деректерінде ғұндарды бейбіт халық ретінде сипаттаған шежіреші
A) Прииск B) Аттила C) Гумилев D) Марцеллин E) Cыма Цянь
13.Рим империясына қауіп төндірген билеуші
A) Мөде B) Спитамен C) Лю-Бан D) Скунха E) Аттила
14.Ғұндардың жауынгерлік қасиетін ерекше сипаттаған
A) Полибий B) А. Марцеллин C) Ксенофонт D) Ктесий E) Арриан
15. 400-453 жылдары өмір сүрген ғұн билеушісі А) Чжи чжи В) Мөде С) Лю бан Д) Атилла Е) Скунха
16. Хань әулетінің қол астына түскен ғұндар А)шығыстағы ғұндар В)солтүстіктегі С)оңтүстіктегі Д)Еділдің кезіндегі ғұндар Е) Мөденің қоластындағы
17. Ғұндардың келуіне дейін Қазақстанды мекендеген тайпаларда басым болған нәсілдік белгі А)монғолоидтық В)американдық С)негроидтық Д) еуропоидтық Е)австролоидтық
18. Ү ғасырда 30 жылдарында Румыния мен венгрия елдеріндегі ғұндарды қоластына жинап,патшалық құрды А)Аттила В)Чжи-Чжи С)Мөде Д)Мыңзық Е)Блэда
19.Б.з 1 ғасырда ғұндардың 2 ші толқыны қай жерге қоныстанды
А)Арал бойы В)Сыр бойы С)Талас бойы Д)Шу бойы е)Жайық бойы
20.Жер дегеніміз мемлекеттің меншігі,оны қалай береміз деп айтқан билеуші
А)Томирис В)Аттила С)Кир Д)Мөде Е)Полибий
21. Ғұндар өсірген үй малдары
А)сиыр мен қой в)малдың барлық түрін с)жылқы мен қой Д)жылқы мен түйе Е)жылқы мен ешкі
22.Византия елшісі Приисктің Аттила сарайында болған жылы
А)445ж в)446ж с)447ж Д)448ж е)449ж
23.Ғұн мемлекетіндегі ру саны
А)14 в)9 с)7 д)24 е)12
24.Халықтардың ұлы қоныс аударуын бастаған тайпа
А)сақ В)сармат С)үйсін Д)ғұн Е)қаңлы
25.Сарматтардың б.з.б 8 ғасырдағы атауы
А)сақ В)савромат С)үйсін Д)ғұн Е)дай
26.Ғұн мемлекеті әскери жүйе бойынша неше қанатқа бөлінген
А)2 В)3 с)5 Д)15 Е)20
Ғұндардың тұрмысы мен шаруашылығы
1.Ғұн қоғамының құрылымы
A) Әскери демократиялық B) Көшпелі патриархалды C) Рулық-тайпалық
D) Әскери феодалдық E) Көшпелі демократиялық
2.Ғұн жерінде Приискті ерекше таңғалдырды
A) Бағалы қытай маталары B) Зергерлік бұйымдар C) Монша D) Cәйгүлік аттар E) Соғыс қаруы
3.Ғұндарды «күні-түні ат үстінен түспейді» деп сипаттаған
A) Римдіктер B) Румындықтар C) Қытайлықтар D) Венгрліктер E) Француздар
4.Көшпелілердің алтын әшекей жасаудағы жетістігі
A) Зерлеу стилі B) Аңдық стиль C) Әшекейлеу стилі D) Полихромдық стиль E)Безендіру стилі
5.Полихромды стиль дегеніміз
A) Әшекей бұйымға сәндік үшін маталар жапсыру B)Әшекей бұйымға сәндік үшін түсті тастар жапсыру
C)Әшекей бұйымды әртүрлі формада жасау D)Әшекей бұйымға сәндік бірнеше суреттер салу
E) Әшекей бұйымға сәндік жануарларды бейнелеу
6.Бұйымның бетіне алтын түйіршіктерді дәнекерлеу тәсілі
A) Жапсыру B) Оқалау C) Зерлеу D) Безендіру E)Әшекейлеу
7.Ғұндардың сұйық тағамдарға арналған ыдыстары жасалды
A) Қоладан B) Фарфордан C) Қыш пен ағаштан D) Алтын мен күмістен E)Шыныдан
8.Ғұндардың төзімділігі туралы жазған рим тарихшысы
A) Полибий B) Ксенофонт C) Арриан D) Ктесий E)А. Марцеллин
9.Ғұндардың астықты сақтайтын орны
A) Ұралар B) Шұңқырлар C) Қамбалар D) Тау етектері E)Сарайлар
10.Ғұндардың билеушісінің титулы
A) Тархан B) Гуньмо C) Хан D) Шаньюй E) Қаған
11. Ғұндар оңтүстікте жаулап алған тайпа
А)қаңлы в)үйсін с)дунху д)сармат е)алан
12. Ғұндарды бейбіт халық ретінде сипаттаған Византия елшісі А)У-ди В)Якуб С)Марцеллин Д) Прииск Е)Рубрук
13. «Еділ» (Аттила) атымен аталатын өзен А)Ертіс В)Дунай С)Байкал Д)Волга Е)Енисей
14.Аттила туралы еңбектер жарық көрген ғасыр А)5 ғ в)7 ғ с)6 ғ д)8 ғ е)2 ғ
15.Ғұндар бұйымының бетіне түрлі түсті заттарды жапсыру стилі
А)зерлеу в)аңдық стиль С)дәнекерлеу Д)әшекейлеу е)полихромдық стиль
16.Ғұндар сұйық тағамдар құятын ыдысты неден жасады
А)теріден В)ағаш,қыш С)шыны д)былғары Е)метал
17.Ғұн әміршісінің сарайы туралы жазған зерттеуші А)Полибий В)Страбон С)Марцеллин Д)Прииск е)Диадор
Сармат тайпаларының орналасуы
1.Сарматтардың Үстіртте табылған ескерткіштері
A) Ақтау, Бірлік B) Cынтас, Боралдай C) Бәйте, Терең D) Петровка, Сексеуіл E)Шірік-Рабат, Бесшатыр
2.Сармат тайпасы жайлы деректер кездеседі
A) Б.з.б. 7 ғасырдан бастап B) Б.з.б. 1 ғасырдан бастап C) Б.з.б. 3 ғасырдан бастап
D) Б.з.б. 5 ғасырдан бастап E)Б.з.б. 13 ғасырдан бастап
3.Сарматтар жөнінде жазған грек, рим тарихшылары кімдер
A) Диодор B) Эсхил C) Ганнибал D) Полибий E) Гомер F) Тесей G) Вергилий H) Үлкен Плиний
4.Дах, сақ-массагет тайпалары қоныстанған өңір
A) Жетісу B) Еділ-Жайық C) Қуаңдария-Жаңадария D) Сырдария E)Арал-Каспий
5.Дайлардың ру-тайпалары
A) Ксанфий B) Алан C) Писсур D) Аримаспы E) Сирак F) Апарн G) Аорс H)Роксолан
6.Сармат ескерткіштері кездесетін аймақ
A) Жетісу B) Шығыс Қазақстан C) Солтүстік Қазақстан D) Батыс Қазақстан E) Орталық Қазақстан
7.Апарн тайпасының билеушісі
A) Еділ B) Арсақ C) Чжи-Чжи D) Зұлқарнайын E) Мөде
8.Сармат тайпалары байланыс орнатқан мемлекет
A) Қытай B) Кушания C) Босфор D) Парсы E)Парфия
9.Сармат қоғамында ерлер мен әйелдердің құқықтары
A) Ерлердікі басым болды B) Әйелдердікі басым болды C) Матриархат болды
D) Патриархат болды E)Тең болды
10.Б.з.б. 248–247 жылдарда апарн тайпасынан шыққан Арсақ басып алған ел (-дер) қайсы?
A) Хиджаз B) Урарту C) Парфия D) Рим E) Оман F) Қытай G) Кушан H)Сирия
11.Сарматтардың құрамына қандай тайпалар енді
A) Седон B) Роксолан C) Аорс D)Сирак E) Армаспы F) Қаңлы G) Аргиппейлер H)Үйсін
12.Сарматтардың өмір сүрген мерзімі
A) Б.з. ортасы B) Б.з. басы C) Б.з.б. 8 ғасыр – б.з. 5 ғасыры D) Б.з.б. 6 ғасыр – б.з. 4 ғасыры E) Б.з.б. 7 ғасыр – б.з. 6 ғасыры
13.Сарықамыс-Құлсары обалары табылды
A) Ақтөбе облысы B) Шығыс Қазақстан C) Атырау облысы D) Жетісу E)Cолтүстік Қазақстан
14.Көне дәуір авторларының еңбектерінде «сармат» атауының кездесетін уақыты
A) Б.з. 2 ғасыры B) Б.з.б. 4 ғасыр C) Б.з.б. 5 ғасыр D) Б.з. бас кезі E)Б.з.б. 3 ғасыр
15. Үш савромат жауынгері жерленген қорым
А) Сынтас В)Ақсу С) Қарасу Д) Бесшатыр Е) Берел
16. Аршакидтер әулеті билігінің негізін салған сармат тайпасы
А) каспилер В)гирканилер С) дайлар Д)исседондар Е) аландар
17.Батыс Қазақстан аймағында кездесетін ескерткіштер
А)ғұндардікі В)сарматтардікі С)қаңлылардікі Д)тиграхаудалардыкі Е)үйсіндердікі
18.Бесоба қорымына жерленген абыз әйелдердің басы қаратылған тұс
А)оңтүстік в)батыс с)Шығыс Д)Солтүстік Е)оңтүстік-батыс
19.Ғалымдардың пайымдауынша савромат-сарматтардың б.з.б 2-1 ғасырдағы саны
А)14 мың В)18 мың с)20 мың Д)5-6мың Е)10 мың
20. Көне дәуір авторларының еңбектерінде сармат атауының кезедесетін мерзімі б.з.б нешінші ғасыр
А)Ү ғ В)ІІІғ С)ІІғ Д)б.з бас кезі Е)ІҮ ғ
21.Савроматтар жөнінде жазып кеткен Рим тарихшысы А)Диодор В)Марцеллин С)Торг Д)Прииск Е)Ктесий
22. Атырау жеріндегі сарматтардың Аралтөбе ескерткіші табылған аудан
А)Жаңа өзен в)Үстірт с)Жылыой д)Махамбет Е)Бөкей
23.Геродоттың жазуынша савроматтардың тілі А)араб тіліне жақын В)скиф тіліне ұқсас С)парсы тіліне жақын Д)түрік тіліне жақын Е)қытай тіліне жақын
24.Қасқыр бейнесі бар үш аяқты құрбандық тақта табылған сармат қорымы
А)Сынтас в)Бесоба С)Бәйте Д)Терең Е)Аралтөбе
25.Дах-массагеттермен,исседондармен туыстас тайпа
А)Ғұндар В)Қаңлылар С)үйсін Д)савромат Е)соғдылар
26.Сарматтардың аруақтарға арнап ас беру,мінажат жасау үшін салынған ғибадатханалары табылған ескерткіштері А)Бәйте,Терең В)Аралтөбе,Терең С)Бесоба,Сынтас Д)Сынтас,аралтөбе е)Бесба,Терең
27.Б.з.б 3-2 мыңжылдықтағы сарматтардың саны
А)10 мың В)5-7 мың с)15мың Д)25мың е)20 мың
28.Б.з.б 1 – б.з 1 ғасырындағы сарматтардың саны
А)10 мың В)5-7 мың с)15мың Д)25мың е)20 мың
Сарматтардың қоғамдық құрылысы, шаруашылығы мен тұрмысы
1.Сарматтарға тән археологиялық ескерткіштер қайсы
A) Сынтас қорымы B) Шілікті қорымы C) Тасмола мәдениеті D) Есік обалары E) Бесоба қорымы
F) Берел қорымы G) Аралтөбе ескерткіші H)Ұлыбай-Тасмола мәдениеті
2.Сарматтардың Бесоба қорымында жерленген
A) Cармат көсемі B) Сақ ханзадасы C) Көсем мен әйелі D) Екі абыз әйел E)Үш савромат жауынгері
3.Сарматтар өміріндегі қосымша кәсіп
A) Балық аулау B) Зергерлік C) Аңшылық D) Қолөнер E) Мал бағу
4.Сарматтарда қазанаттарды иеленген
A) Әйелдер B) Патша C) Ақсүйектер D) Елшілер E)Абыздар
5.Сарматтарда әскери демократия заманында қауымның ішкі, сыртқы мәселелерін шешті
A) Ру ақсақалдары B) Ер адамдар C) Қауым мүшелері D) Әскербасшылары E)Тайпа көсемі
6.Сарматтар өздері жасамай, шығыс елдерінен алғызған заттар
A) Қыш құмыралар B) Темір бұйымдар C) Ағаш құралдар D) Шыны ыдыстар E) Тері киімдер
7.Үш савромат жауынгері жерленген қорым
A) Бөркі B) Аралтөбе C) Бәйте D) Бесоба E) Сынтас
8. Сарматтардың ыдыстары жасалынды
A) Қыш пен ағаштан B) Қыш пен металдан C) Темірден D) Қоладан E) Саз балшықтан
9.Сармат əйелдеріне берілген құқық
A) Жасақ құрамына кіру B) Үй шаруашылығымен айналысу C) Бала тəрбиелеу
D) Алыс жайылымдарға ерлермен бірге көшу E) Отбасын билеу
10.Ерте темір дәуіріне тән Үстіртте зерттелген ескерткіш (-тер) қайсы
A) Зайсан B) Бәйте C) Тасмола D) Терең E) Есік F) Ұлыбай G) Шілікті H)Алмалы
11.Аралтөбе ескерткіші табылған жер
A) Атырау облысы B) Ақтөбе облысы C) БҚО D) Маңғыстау облысы E)Алматы облысы
12.Аралтөбе ескерткіші орналасқан
A) Алматы облысында B) Жамбыл облысында C) Атырау облысында D)ШҚО E)Қызылорда облысында
13.Сарматтардың негізгі шаруашылығы
A) Отырықшылық B) Кен өндіру C) Былғары өңдеу D) Жартылай көшпелі E)Көшпелі малшаруашылығы
14.Сарматтар жаулаушылық жорықтар жасады
А)Шығыс Түркістанға В)Алдыңғы Азия мен Кавказға С)Жетісу,Орталық Қазақстан Д)Орталық Азияға е) Орта Азияға
15. Басын артқа қайырып жатқан қасқыр мүсіні табылған сармат ескерткіші
А)Бесоба В)Сынтас С) Аралтөбе Д)Бәйте Е) Терең
16.Б.з.б ІІ ғасырда Қара теңіздің солтүстік аймақтарына дейін жеткен тайпа
А)сақ В)үйсін с)қаңлы Д) аримаспы Е) савромат
17.Сармат қоғамында әскери-демократия қатысты болды А)әскерге жарамды ерлерге В)тек әйелдерге С)ерлер мен әйелдерге Д)лауазымды адамдарға Е) қауым мүшелеріне
18.Абыз әйелдер жерленген сармат қорымы
А)Бесоба В)Сынтас С)Аралтөбе д)Бәйте Е)Терең
19.Диадор,Плиний,Полибий зерттеген тайпа А)үйсін в)сармат с)ғұн д)қаңлы е)сақ
20.б.з.б 248-247ж Парфияны басып алған сармат тайпасы
А)Каспи В)Гиркани с)Алан Д)Исседон Е)дайлар
21.Сарматтарда шыныдан жасалған ыдыстарды
А)өздері жасады В)Шығыс елдерден алғызды С)арнайы шеберлер жасады Д)пайдаланбады е)әйелдері жасады
22.Ерте темір дәуіріндегі Каспий теңізінің атауы А)Гиркани В)дай с)Ордос Д)Байкал Е)Волга
Ерте темір дәуіріндегі Орталық Қазақстан
1.«Мұртты қорғандардың» атқарған рөлі
A) Күнтізбе рөлі B) Жаудан қорғану C) Сағат қызметі D) Ауа-райын болжау E)Бағдаршам рөлі
2.Ежелгі заманда Сарыарқаның шығысында кімдер қоныстанған?
A) Үйсіндер B) Ғұндар C) Исседондар D) Аргиппейлер E) Аримаспылар
3.Тасмола мәдениетінің ерекшелігі
A) Тас обалар B) Алып қорғандар C) Патша қорғандар D) Мұртты обалар E) Алтын қорғандар
4.Көктемгі көш қашан басталатын?
A) Қар еріген кезден B) Күн ысыған кезде C) Мал семіргесін D) Қар еріп болғасын E)Мал төлдеп болғасын
5.Жазғы тұрақтың ұзаққа созылу себебі
A) Қуаңшылыққа байланысты B) Егін орағы басталды C) Мал қырқуы жүргізілді
D) Мал төлдеді E) Күн ыстығына байланысты
6.Орталық Қазақстанның ежелгі тұрғындары
A) Сарматтар B) Үйсіндер C) Андрондықтар D) Қаңлылар E)Аргиппейлер
7.Орталық Қазақстандағы ерте темір дәуірі ескерткіштері қалай аталады
A) Темір обалар B) Күміс обалар C) Ағаш обалар D) Алтын обалар E) Патша қорымдары
F) Үлкен обалар G) «Мұртты» обалар H)Шағын қорымдары
8.Сарыарқа аумағындағы ескерткіштер
A)Ботай мәдениеті B)Беғазы-Дәндібай мәдениеті C) Тасмола мәдениеті
D)Пазырық мәдениеті E)Андрон мәдениеті
9.Ежелгі заманда Сарыарқаның солтүстік-батысында кімдер қоныстанған?
A)Аргиппейлер B)Исседондар C)Аримаспылар D) Үйсіндер E)Ғұндар
10.«Тасмола мәдениеті» Қазақстанның қай аймағынан табылды?
A) Жамбыл облысынан B) Павлодар облысынан C) Атырау облысынан
D) Алматы облысынан E) Қызылорда облысынан
11.«Мұртты обалардың» түрлер саны
A) 2 B) 1 C) 5 D) 4 E)3
12. Исседон тайпаларынан қалған мұра,Сарыарқаның ерте темір дәуіріндегі ескерткіші
А) мұртты обалар В)Тасмола С)Таңбалы Д) Жасыбай Е) Мойынты
13.Ерте темір дәуірі ескерткіші Тасмола мәдениеті табылған аудан
А)Баянауыл В)Қарқаралы С)Абыралы Д)Екібастұз Е)Абай
14.Әскери-демократияның пайда бола бастаған кезі
А)Неолитте В)Энеолитте С)Қола дәуірі Д)Темір дәуірі Е)Түркі кезеңі
15. Орталық Қазақстандағы ерте темір дәуірі ескерткіштері
А)Балбал тастар В)Тас қоршаулар С)Мұртты қорғандар Д)Дөңгелек қорғандар Е)Тас орғандар
16.Ертедегі темірді өндірудің қарапайым тәсілі
А) Қазандықпен В)Пеш-көрікпен С)домна пешінде жағу Д)уату арқылы Е)ағашты өртеу арқылы
Ерте темір дәуіріндегі Солтүстік Қазақстан
1.Темір дәуірінде Солтүстік Қазақстан тұрғындары мәдени байланыста болды
A) Иранмен B) Орталық Қазақстан тайпаларымен C)Батыс Қазақстан тайпаларымен
D) Шығыс Қазақстан тайпаларымен E) Жетісу тайпаларымен
2.Сақтар заманының алғашқы кезеңінің Солтүстік Қазақстанда жақсы зерттелген обалар
A) Бәйте B) Алыпқаш C) Терең D) Қарамөңке E)Бірлік F) Тасмола G) Беғазы H)Бектеңіз
3.Темір дәуіріне жататын Солтүстік Қазақстаннан табылған өнер үлгілері
A) Аң стилі B) Өрнектеу стилі C) Бейнелеу стилі D) Полихром стилі E) Гүл стилі
4.Солтүстік өңірдегі темір дәуірінің жақсы зерттелген обасы
A) Бірлік B) Бесшатыр C) Шілікті D) Есік E) Қарлыға
5.Ежелгі Қазақстан жерінде өндірілген металл бұйымдар табылды
A) Шығыс Еуропа мен Кавказдан B) Батыс Еуропа мен Қаңлы елінен C) Үндістан мен Ғұн мемлекетінен
D) Босфор және Ираннан E) Парфия мен Үйсіндерден
6.Жұттың қайталанып тұратын уақыты
A) 6–8 жылда бір рет B) 1–2 жылда бір рет C) 5–8 жылда бір рет D) 10–12 жылда бір рет E)10–12 жылда екі рет
7.Солтүстік Қазақстан тұрғындары көшпелі өмір салтына ауысқан кезең
A) Б.з.б. 1 мыңжылдық B) Б.з.б. 4 мыңжылдық C) Б.з.б. 2 мыңжылдық
D)Б.з. 1 мыңжылдығы E) Б.з.б. 3 мыңжылдық
8.Темір дәуірі кезінде солтүстіктегі шаруашылықтың басым түрі
A) Егіншілік және балық аулау B) Көшпелі және жартылай көшпелі малшаруашылығы
C) Қолөнер мен зергерлік D) Кен өндіру E)Аңшылық
9.Темір дәуіріндегі Ақтау бекініс-қалашығы орналасты
A) Тобыл жағасында B) Сырдарияда C) Арал маңында D) Есіл бойында E)Ертіс маңында
10.Солтүстік Қазақстанда сақ дәуірінің ерте кезеңіне жататын қай үш қоныс?
A) Бөркі B) Қаратал C) Қарлыға D) Мойынты E) Сарыкеңгір F) Кеңөткел G) Жәмші H) Сарысу
11.Ерте темір дəуірінің солтүстік аймақтағы қоныстары
A) Бірлік, Сексеуіл B) Ақтау, Покровка C) Бөркі, Кеңөткел D) Шабақты, Батпақ E)Пеньки, Шебір
12.Геродот жазбаларындағы «Олардың әрқайсысы қыста ағашты қалың ақ киізбен жауып, соның астын паналайды. Мұндай адамдарға ешкім тиіспейді, өйткені оларды әулие тұтып құрметтейді» деген мәлімет қайсы тайпа туралы?
A) Массагет B) Исседон C) Савромат D) Аргиппей E) Аримаспы
13.Геродот дерегіндегі савроматтардың «биік таулардың бауырында» тұрған көршілері
A) Үйсіндер B) Исседондар C) Дайлар D) Қаңлылар E) Аргиппейлер
14.Ұлыбай атырабының ескерткіштері ұқсас
A) Жетіасарға B) Беғазы-Дәндібайға C) Тасмолаға D) Отырар-Қаратауға E)Қауыншыға
15.Қысқы жайылымға қандай аймақ таңдап алынды
A) Жайлауға жақын B) Ыстық C) Қар ерте еритін D) Ауылдың маңы E) Шөбі шүйгін
16.Солтүстік Қазақстанда ерте темір дәуірінде қай тайпа (-лар) мекендеген?
A) Сақ-парадарайа B) Сарматтар C) Сақ-тиграхауда D) Гирканилер E) Дайлар
F) Аримаспылар G) Аргиппейлер H) Сақ-хаомаварга
17.Шіліктінің «Алтын қорғандары» жатады
A) Б.з. 4–3 ғасырлар B) Б.з.б. 7–6 ғасырлар C) Б.з. 7–6 ғасырлар D) Б.з.б. 6–5 ғасырлар E) Б.з.б. 5–4 ғасырлар
18. Ақ жалды жүйрік аттың иелері деп аталған А) аргиппейлер в) аримаспылар с) дайлар Д) Исседондар е) тиграхауда
19.Геродот жазбаларындағы савроматтардың «биік таулардың бауырында» тұрған көршілері
А)Массагеттер В)Исседондар С)Дайлар Д)Аримаспы Е)Аргиппейлер
20.Солтүстік Қазақстан жеріндегі алғашқы сақ заманына жататын зерттелген обалар
А)Қарлыға,Бірлік в)Бөркі,Алыпқаш с)Кеңөткел,Бектеңіз Д)Қарлыға,Бөркі Е)Бірлік,Алыпқаш
21.Ерте темір дәуірінің қонысы
А)Бөркі в)Шабақты С)Алыпқаш Д)Арыстанды е) Бектеңіз
22.Ерте темір дәуірінің Солтүстік Қазақстан жеріндегі зертелген обасы
А)Есік В)Шілікті С)Бектеңіз Д)Қызылжар Е)Бірлік
23.Аргиппейлерге тән,Тасмола мәдениетіне ұқсас ескерткіш
А)Шілікті В)Берел С)Бесшатыр Д) Ұлыбай Е)Есік
24. Солтүстік Қазақстан жерінде б.з 2-3 ғасырлар аралығында өндірілген металдан жасалған заттар табылды А)Батыс Еуропа В)Қытай,Үндістан С)Шығыс Еуропа, Кавказ Д)Кіші Азия Е)Таяу Шығыс
Ерте темір дәуіріндегі Шығыс Қазақстан
1.Шығыс Қазақстанда археологиялық қазба жұмыстарын кім жүргізді
A) Ә. Төлеубаев B) А. Күзембайұлы C) М. Қозыбаев D) Е. Әбіл E) Ж. Артықбаев
F) З. Самашев G) Ж. Таймағамбетов H) Б. Көмеков
2.Ғалым Ә. Төлеубаев ашқан археологиялық жаңалықтың атауы
A) «Шілікті алтын адамы» B) Андрон мәдениеті C) «Алтын киімді адам»
D) Тасмола мәдениеті E) Беғазы-Дәндібай мәдениеті
3.Геродоттың айтуынша, аргиппейлермен қай тайпа (-лар) көрші тұрды
A) Аримаспылар B) Дайлар C) Аландар D) Роксоландар E) Исседондар F) Қаңлылар G) Сирактар H) Сарматтар
4.Қазақстан аумағындағы ең көне патша жерлеу орны жатады
A) Б.з.б. 1 ғасыр B) Б.з.б. 8 ғасыр C) Б.з.б. 3 ғасыр D) Б.з.б. 6 ғасыр E) Б.з.б. 4 ғасыр
5.Шығыс Қазақстан аумағын мекендеген тайпалар
A) Савроматтар B) Исседондар C) Аргиппейлер D) Аримаспылар E) Сарматтар
6.Астау-саркофагқа салынып жерленген адамның қабірі табылған Шығыс Қазақстандағы оба
A) Аралтөбе B) Шілікті C) Бесшатыр D) Есік E) Берел
7.«Патша қорғандар» ең көп шоғырланған аймақ
A) Солтүстік Қазақстан B) Шығыс Қазақстан C) Батыс Қазақстан D) Орталық Қазақстан E)Жетісу
8.Берел қорымындағы №11 обаны зерттеп, ашқан археолог-ғалым
A) Ә. Төлеубаев B) К. Ақышев C) Қ. Сәтбаев D) Ә. Марғұлан E) З. Самашев
9.Тарбағатай өңіріндегі үйсіндерге туыстас тайпалар
A) Исседон B) Сармат C) Үрге D) Қаңлы E) Сақ
10.Шілікті қорымындағы «Алтын қорғанның» салынған уақыты
A) Б.з.б. 55 жыл B) Б.з.б. 8 ғасыр C) Б.з.б. 5–4 ғасырлар D) Б.з.б. 7–6 ғасырлар E) Б.з.б. 294 жыл
11.Геродоттың айтуынша, исседондармен қай тайпа (-лар) көрші тұрды?
A) Гирканилер B) Ғұндар C) Үйсіндер D) Сарматтар E) Сақ-хаомаварга
F) Аргиппейлер G) Аримаспылар H) Дайлар
12.Сақ дәуіріндегі Берел қорымы табылған аймақ
A) Шығыс Қазақстан B) Батыс Қазақстан C) Орталық Қазақстан D) Жетісу E)Оңтүстік Қазақстан
13.Шығыс Қазақстан тайпаларының мәйітті ұзақ сақтау әдісі
A) Мумиялау B) Бальзамдау C) Тереңге көму D) Қатыру E) Полихромдық
14.Жайпақ түпті қыш ыдыстар таралған темір дәуірінің мәдениеті
A) Жетіасар B) Тасмола C) Қауыншы D) Берел E) Ботай
15. Кіші Берел обаларында адамды жерлеген
A) Дромоста B) Саркофагқа C) Менгирге D) Мата үстіне E) Сандықшаға
16. 45 жастағы ер адам мен егделеу әйел жерленген астау табыт пен 13 жирен жылқы табылған қорымдар
А) Шілікті В) Берел С) Аралтөбе Д) Сынтас Е) Тасмола
17. Таутекенің ағаштан жасалған мүйіздерімен әшекейленген тері маска табылды
А) Шілікті В) Есік қорғаны С) Берел обасы Д) Тасмола Е) Бесшатыр
18. Қабірхана ішінен бұғының суреттері салынған тақтайлар табылған сақ обасы
А)Бесоба В)Бесшатыр С)Есік Д)Берел Е)Шілікті
19. Алтын бесжұлдыз табылған сақ обасы
А)Аралтөбе В)Шілікті С)Есік Д)Берел Е) Бесшатыр
20.Аумағында 200 ден аса сақ дәуірінің обалары орналасқан Шығыс Қазақстандағы аудан А)Ұлан В)Зайсан С)Бесқарағай Д)Марқакөл Е)Күршім
21. Шілікті қорғанының №1 обасынан табылған археологиялық жаңалық А)Мұртты оба В)патша тағы С)үшінші алтын киімді адам Д)диадема Е)көсемнің қару жарағы
22. Шығыс Қазақстан жеріндегі 51 обадан тұратын темір дәуірінің ескерткіші
А)Шілікті В)Ұлыбай С)Тасмола Д)Есік Е)Бесшатыр
23.Таутекенің ағаштан жасалған мүйіздерімен әшекейленген тері маска табылды
А)Шілікті в)Есік с)Берел д)Тасмола Е)Бесшатыр
24. 45 жастағы ер адам мен егделеу әйел жерленген астау табыт табылған сақ обасы а)Есік В)Шілікті с)Тасмола Д)Берел Е)Бесшатыр
25.13 қола жебе табылған қорған А)Берел в)Тасмола с)Шілікті Д)Есік Е)Ұлыбай
Қазақстан көшпелілерінің мәдени жетістіктері. Ежелгі Қазақстан мәдениеті
1.«Мухаббатнама» шығармасының авторы
A) Әл-Фараби B) Баласағұн C) Дулати D) Хорезми E) Омар Хайям
2.Ұлы Жібек жолы арқылы жүйелі қарым-қатынас басталған уақыт
A) Б.з.б. 2 ғасыр B) Б.з.б. 5 ғасыр C) Б.з.б. 4 ғасыр D) Б.з.б. 1 ғасыр E) Б.з.б. 3 ғасыр
3.Мұхаммед Хайдар Дулатидың тарихи шығармасы
A) «Шыңғыснама» B) «Жылнамалар жинағы» C) «Тарих-и Рашиди»
D) «Тарих-и Абулхаир-хани» E) «Шежірелер жинағы»
4.Б.з.б. 6–3 ғасырларда сақтармен сауда жүргізген елдер
A) Қытай, Рим B) Үйсін, Қаңлы, Ғұн C) Византия, Македония D) Қытай, Үндістан, Персия E) Еуропа елдері
5.Ғұн үйлеріндегі жылыту жүйесі
A) Түтіндік B) Ошақ C) Пеш D) Қазандық E) Құбыр
6.Сақтардың тәрбиелілігі туралы жазған ғалым
A) Ксенофонт B) Марцеллин C) Прииск D) Полиэн E) Страбон
7.Жүсіп Баласағұнның шығармасы
A) «Ер Қосай» B) «Оғызнама» C) «Қыз Жібек» D) «Құтты білік» E) «Айман-Шолпан»
8.Б.з. 3–5 ғасырларында гүлденген өнер
A) «Өрнектеу стилі» B) «Аң стилі» C) «Полихром стилі» D) «Түрлендіру стилі» E) «Безендіру стилі»
9.Көшпелілердің аса қолайлы және жетілген құрылыс үлгісі
A) Кірпіш үй B) Киіз үй C) Бөренеден салынған үй D) Тастан қаланған үй E) Ағаш үй
10.Ұлы Жібек жолының Геродот сипаттаған бағыты
A) Үндістаннан Иранға дейін B) Қытайдан Римге дейін C) Үйсіндерден Қаңлы жеріне дейін
D) Қара теңізден Алтайға дейін E) Қытайдан Персияға дейін
11.Көшпелілердің әскери қаруларын сипаттап жазған Македонскийдің тарихшысы
A) Прииск B) Марцеллин C) Ксенофонт D) Арриан E)Страбон
12.Жылқы ең алғаш қай мекенде қолға үйретілді
A) Батыс Еуропа аумағы B) Египет аумағы C) Солтүстік Америка аумағы D) Арабия аумағы E)Вьетнам аумағы
F) Солтүстік Африка аумағы G) Австралия аумағы H) Қазақстан аумағы
13.«Аң стилі» пайда болды
A) Б.з.б. 8–10 ғасырларда B) Б.з.б. 5–7 ғасырларда C) Б.з.б. 8–7 ғасырларда
D) Б.з.б. 5–9 ғасырларда E) Б.з.б. 6–3 ғасырларда
14.Атақты өзбек ақыны Хорезмидің әдеби шығармасы
A) «Оғызнама» B) «Жүсіп-Зылиха» C) «Хұсрау мен Шырын» D) «Мухаббатнама» E) «Ел айрылған»
15.«Аң стилінде» жасалған бұйымдар табылған аймақ
A) Қазақстан, Оңтүстік-Шығыс Еуропа B) Қазақстан, Қытай C) Сібір, Византия
D) Орта Азия, Үндістан E) Оңтүстік-Шығыс Еуропа
Көшпелілердің салт – дәстүрлері мен діни нанымдары
1.Сармат көсемі жерленген қорым
A) Бесшатыр B) Берел C) Бәйте D) Аралтөбе E) Шілікті
2.Елімізде қоныстанған ежелгі тайпалар табынған
A) Әйелдердің аруағына B) Жас өлген баланың аруағына C) Көсемнің аруағына
D) Жауларының аруағына E) Ата-баба аруағына
3.Аттар өз иесін жорыққа апара жатқандай, әскери дайындықпен көмілген қорған
A) Есік B) Бесшатыр C) Шілікті D) Бәйте E) Үлкен Берел
4.Сақтардың құрамындағы тайпалар
A) Массагеттер, исседондар B) Үйсіндер, исседондар C) Қаңлылар, аргиппейлер
D) Андрондықтар, аримаспылар E) Ғұндар, аргиппейлер
5.«Мұртты қорғандардың» шығысқа бағытталуы нені білдіреді?
A) Жерге табынуды B) Күнге табынуды C) Көкке табынуды D) Айға табынуды E)Жұлдызға табынуды
6.Қазақстан аумағындағы ежелгі тайпалар сиынды
A) Табиғат күштеріне B) Анимизмге C) Тотемге D) Көк тәңіріне E) Магияға
7.Бойтұмарларды таққандағы мақсаты
A) Жауын жаусын деп B) Жеміс мол болсын деп C) Қиындықтан сақтану D) Сәттілік әкелу E)Өлімнен сақтану
8.Сарматтар ертеректе үлкен обаға жерлеген
A) Тек әйелдерді B) Абыздарды C) Рудың не туыстардың беделді адамын
D) Жауда өлген жауынгерді E)Тек жас балаларды
9.Қазақстан жерін мекендеген көшпелі халықтардың рулық қорымдары көп жағдайда кездеседі
A) Кірпіштен салынған B) Кремация жасаған C) Үңгірлерге жерлеген D) Сабаннан жасалған E)Обалар
10.Климаты мен географиялық орналасуына байланысты еліміздің әр аймағында белгілі бір малдың түрі басым ұсталған. Оңтүстікте басым болған мал түрі
A) Доңыз B) Жылқы C) Түйе D) Ірі қара E) Қой
Ежелгі дәуір адамдарының бет пішіні
1.Белгілі бір аймақта өмір сүрген халықтардың бет пішінін, түрін, түсін, бойын, тісін және т.б. сыртқы келбетін, өзгешелігін және ұқсастықтарын зерттейтін ғылым
A) Тарихи антропология B) Тарихи география C) Тарихи биология D) Тарихи анатомия E)Тарихи социология
2.Сақтарда моңғолоидтық белгілер көбірек байқалған аймақ
A) Оңтүстік және Шығыс Қазақстан B) Орталық Қазақстан C) Жетісу
D) Cолтүстік және Шығыс Қазақстан E) Батыс Қазақстан
3.Ойжайлау қорымы орналасқан жер
A) Жамбыл облысы B) Ақтөбе облысы C) Ақмола облысы D) Алматы облысы E) Атырау облысы
4.Қостанай облысындағы Алексеев қорымынан табылған адамның бас сүйегінен оның бет пішінін жасаған антрополог
A) Марғұлан B) Тишков C) Семенов D) Герасимов E) М. Чапай
5.Қола дәуірі тайпаларының нәсілі
A) Негроидтық B) Моңғолоидтық C) Аралас D) Еуропеоидтық E) Нәсілдік белгі байқалмаған
6.Ерте темір дәуірінде моңғолоидтық белгілер аздау кездесетін аймақтар
A) Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан B) Солтүстік және Шығыс Қазақстан C)Шығыс Қазақстан және Жетісу
D) Жетісу жіне Батыс Қазақстан E) Батыс және Оңтүстік Қазақстан
7.«Андронов мәдениетін» қалдырған тайпалар мекендеді
A) Мезолитте B) Темір дәуірінде C) Қола дәуірінде D) Неолитте E) Палеолитте
8.Сарматтардың бет пішіні кімге ұқсас
A) Үйсіндерге B) Андрондықтарға C) Ғұндарға D) Қаңлыларға E) Сақтарға
9.Жалпы адамзат бөлінетін нәсілдер
A) Африкалық, моңғолоидтық, негроидтық B) Еуропеоидтық, моңғолоидтық, негроидтық
C) Еуропеоидтық, моңғолоидтық, азиаттық D) Еуропеоидтық, негроидтық E)Еуропеоидтық, моңғолоидтық
10.Жерімізде мекендеген тайпалардың бет пішіні, тұлғасы туралы деректер кездесетін дәуір
A) Қола B) Орта палеолит C) Мезолит D) Неолит E)Кейінгі палеолит
Достарыңызбен бөлісу: |