Қаныққан және қанықп. Ауа ылғааған булар
жүктеу/скачать 0.56 Mb.
|
Қаныққан және қанықпаған булар. Ауа ылғалдылығы.10 сынып1. Заттың агрегаттық күйлерін атаңдар : Қатты, сұйық, газ 2. Заттың сұйық күйден газ күйіне өту процесін не деп атаймыз? Булану 3. Газ күйінен сұйық күйге өту процесі - Конденсация Булану Кез келген температурада сұйықтың беткі қабатында жүретін булану процесі Кебу Қайнау Тұрақты температурада, сұйықтың бүкіл көлемінде жүретін булану процесі Беті ашық ыдыстағы сұйықты қарастырайық Қандай процесс жүріп жатыр деп ойлайсыңдар? Кебу > конденсация Беті жабық ыдыстағы сұйықты қарастырайық Кебу = конденсация Бу өз сұйығымен динамикалық тепе – теңдікте болмайды. Бу өз сұйығымен динамикалық тепе – теңдікте болады. Қаныққан бу Қанық-паған бу Қаныққан бу идеал газ заңдарына бағынбайды, сондықтан қаныққан бу қысымы мен тығыздығы көлемге тәуелсіз, бірақ температураға тәуелді болады. Жылжымалы поршень астында қаныққан бу бар. Поршень көмегімен бу көлемін азайтсақ қандай өзгерістер болады? Қысымы мен тығыздығы өзгерген жоқ, ал сұйық массасы артты, бу массасы кеміді. Қаныққан бу қасиеттеріне тоқталайық: Поршень астында идеал газ бар Ауадағы су буы қаныққан ба? Дальтон заңына сәйкес, атмосфералық қысым оның құрамына енетін газдардың жеке (парциал) қысымдарының қосындысына тең. Атмосфера құрамында су буы болады, ауа қаныққан күйге жеткенде су буының қысымы максимал мәнге ие болады. Су буы қанығатын температураны – шық нүктесі деп атайды Ауадағы су буының мөлшерін ауа ылғалдылығы деп атаймыз Ауа құрамындағы су буының тығыздығын абсолют ылғалдылық деп атаймыз. Өлшем бірлігі кг/м3 Атмосфера құрамындағы су буының қысымы парциаль ( үлестік ) қысым д.а. Табиғатта бақыланатын құбылыстардың басым бөлігі ауадағы су буының мөлшеріне емес, салыстырмалы ылғалдылыққа тәуелді. Салыстырмалы ылғалдылық ауадағы су буының қанығу дәрежесін сипаттайды. немесе P- су буының парциаль қысымы (Па) Pқ- қаныққан су буының қысымы(Па) ρ- абсолют ылғалдылық(су буының тығыздығы) (кг/м3) ρқ- қаныққан бу тығыздығы (кг/м3) Маңызды: ауа ылғалдылығы 100%-дан артық бола алмайды. Ауа ылғалдылығын анықтау үшін гигрометр және психрометр деген құралдар қолданылады. Гигрометр : Шашты гигрометр-ылғалдылыққа байланысты шаштың ұзындығының өзгеруіне негізделген Конденсациялық гигрометр- шық нүктесін анықтайды Психрометр- екі термометрден тұрады Құрғақ термометр- ауа температурасын өлшейді. t1 Ылғал термометр- резервуары суға батырылған матамен оралған. t2 Құрғақ және ылғал термометрлер көрсеткіштерінің айырмасы бойынша психрометрлік кестені пайдаланып, ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтайды. ∆t=t1-t2 φ Психрометрлік кесте Психрометрдің көрсетуі бойынша салыстырмалы ылғалдылықты анықтайық: t1=200C t2=130C ∆t= 200C – 130C=70C φ=44% Психрометрлік кестені пайдаланып,белгіленген мәндерден құрғақ термометрдің , ылғал термометрдің көрсетуін және салыстырмалы ылғалдылықты анықтаңдар: t1= 150C ∆t= 50C φ=52% t2= t1-∆t =100C
Бөлме температурасы 11°С, салыстырмалы ылғалдылық 70%. Көлемі 100 м³ бөлмедегі ылғал мөлшері (ρқ = 10∙10-3 кг/м3) A) 0,07 кг B) 0,7 кг C) 1,7 кг D) 7 кг E) 70 кг φ=70%=0,7 V-= 100 м³ ρқ = 10∙10-3 кг/м3 m=? m=ρV жүктеу/скачать 0.56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|