- ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС -адамдар арасындағы байланыстың орнауы мен дамуы, ортақ іс-әрекет қажеттілігі мен ақпарат алмасуды қамтамасыз ететін күрделі көп жақты процесс.
Қарым - қатынастың келесі аспектілері болады: - 1. Қарым-қатынастың мазмұны дегеніміз ол адамның ішкі мотивациялық немесе эмоционалдық күйі туралы мәліметтер болу мүмкіндігі.
- 2. Қарым – қатынастың мақсаты дегеніміз ол - адамда белгілі нәрсеге байланысты белсенділік түрінің пайда болуы.
- Қарым-қатынастың әдіс – құралдарына мыналар жатады: тіл, суреттер, сызбалар, бейне таспалар, механикалық, магниттік, лазерлік жазба құралдар.
- Мазмұны
- Мақсаты
- Әдіс құралдары
- Коммуникативті
- -ақпарат алмасу
- -ақпарат беру
- -ақпарат тарату
- Интерактивті
- -ынтымақтастық
- -қарысылық
- -бұйыру
- -тығыз қарым-қатынас
- -компромисс
- Перцептивті
- -идентификация
- -эмпатия
- -аттракция
- -рефлексия
Манипулятивті қарым -қатынас –партнеріне өзінің іштей мақсаттарын жасырын түрде жүзеге асыру үшін жасалынатын қарым-қатынас түрі. Қарым-қатынастың бұл түрі, әсіресе, бизнес, іскерлік қарым-қатынаста әбден орынды болғанымен, достық, жолдастық, сүйіспеншілік саласында орынсыз. - Манипулятивті қарым -қатынас –партнеріне өзінің іштей мақсаттарын жасырын түрде жүзеге асыру үшін жасалынатын қарым-қатынас түрі. Қарым-қатынастың бұл түрі, әсіресе, бизнес, іскерлік қарым-қатынаста әбден орынды болғанымен, достық, жолдастық, сүйіспеншілік саласында орынсыз.
- Қарым – қатынастың типтері
- Диалогты қарым-қатынас – біріккен таным мен партнер арасындағы өзіндік танымды мақсат еткен бірдей құқықты субъекті өзара әрекет. Диалогты қарым – қатынастың ерекшелігі – эгоцентризмнен, өзіндік ұстанымнан альтруизмге, өзгеге, басқаға бағытталған ұстанымға көшу.
Императивті қарым - қатынас – авторитарлы (әміршіл) форма, партнердің мінез – құлқын, ойын, пікірін бақылау, қатынастағы оны белгі әрекет пен шешімге күштеу мақсатымен жүзеге асырады. - Императивті қарым - қатынас – авторитарлы (әміршіл) форма, партнердің мінез – құлқын, ойын, пікірін бақылау, қатынастағы оны белгі әрекет пен шешімге күштеу мақсатымен жүзеге асырады.
- Рухани - жеке тұлғааралық - бұл достардың, туыстардың қарым-қатынасы. Әр түрлі тақырып қозғалады.
Іскерлік қарым-қатынас - тұлға ерекшелігі, мінезі, жасы, көңіл - күйі ескеріледі, бірақ ең бастысы істің орындалуы. - Іскерлік қарым-қатынас - тұлға ерекшелігі, мінезі, жасы, көңіл - күйі ескеріледі, бірақ ең бастысы істің орындалуы.
Тікелей - Тікелей
- Жанама
- Тұлғааралық
- Вербальды
- Вербалды емес
Вербальды қарым – қатынас - Вербальды қарым – қатынас
- сөздің дыбыстық көрінісі
- дауыстың ырғақтылығы
- Вербальды емес қарым – қатынас
- кинесика (жест, мимика, пантомимика)
- таксика
- проксемика
-
Жест – адамның - Жест – адамның
- сезімдері мен эмоцияларының
- сыртқа қол – аяқтың
- қимылдары арқылы көрінуі.
-
Мимика – адамның сезімдері мен эмоцияларының сыртқа бет - әлпетінің қимылы арқылы көрінуі - Мимика – адамның сезімдері мен эмоцияларының сыртқа бет - әлпетінің қимылы арқылы көрінуі
Пантомимика – адамның сезімдері мен эмоцияларының сыртқа дене қалпының қозғалысынан, позасы мен жүріс – тұрыстарынан көрінуі. - Пантомимика – адамның сезімдері мен эмоцияларының сыртқа дене қалпының қозғалысынан, позасы мен жүріс – тұрыстарынан көрінуі.
Таксика – қол алысу, шапалақтау,сүю,сипау, итеру құбылыстары. - Таксика – қол алысу, шапалақтау,сүю,сипау, итеру құбылыстары.
Проксемика – адамдардың қарым – қатынас кезіндегі кеңістікте орналасуын қарастырады. - Проксемика – адамдардың қарым – қатынас кезіндегі кеңістікте орналасуын қарастырады.
-
Тұлға аралық кеңістіктегі қарым-қатынас дистанциялары: - Түрлі жағдайлардағы бір-біріне жақындасу нормасы:
- - 0-45 см. Жақындық ара қашықтығы (ерлі зайыптылар, достар, туыстар).
- - 45-120 см. Тұлғааралық қашықтық (әріптестер, таныстар).
- - 120-400 см. Әлеуметтік ара-қатынас (мұғалім мен оқушы, сатушы және сатып алушы).
- - 400-750 см. Қоғамдық дистанция.
Достарыңызбен бөлісу: |