«жұлдыздар»;  «Саумалы сиырлар»

76 
«қиын балаларды» қаржыландыруға үлес қосатын «саумалы сиырларды» 
қолдауға бағытталған дұрыс стратегияны таңдауға мүмкіндік береді. 
Сонымен бірге, әрбір тауар жекелеген нарық сегменттерінде өмірлік 
циклдің қай сатысында тұрғанын ескеру қажет: 
Талдау нәтижелері кәсіпорын менеджментіне оның стратегиясы мен 
нарықтық ортаның талаптарына сәйкес тауарлар ассортиментін жасауға 
көмектесуі керек. 
Талдау барысында нақты және әлеуетті бәсекелестерді анықтау, олардың 
нәтижелік көрсеткіштерін талдау, олардың бизнесінің күшті және әлсіз 
жақтарын, қаржылық мүмкіндіктерін, бәсекелестердің нарықты кеңейту, өндіріс 
технологиясы, өнімнің сапасы және баға саясаты саласындағы мақсаттары мен 
стратегияларын анықтау қажет. Бұл олардың мінез-құлқын болжауға және 
бәсекелестен нарықта өз орнын жеңіп алу үшін күресудің қолайлы жолдарын 
таңдауға мүмкіндік береді. 
Компанияның баға саясатын және маркетингттік қызметтің 
тиімділігін талдау. Маркетингтік талдаудың маңызды бағыттарының бірі - тауар 
нарықтарындағы компанияның баға саясаты. Бағалар кәсіпорынды жоспарланған 
пайданы, өнімнің бәсекеге қабілеттілігін, оған деген сұранысты қамтамасыз 
етеді. Бағалар арқылы түпкілікті коммерциялық мақсаттар іске асырылады, 
кәсіпорынның өндірістік және сату құрылымының барлық буындары қызметінің 
тиімділігі анықталады. 
Баға саясаты - бұл компания бағаны осы деңгейде қояды және сондықтан 
оны қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді мақсаттарға жетуді қамтамасыз ету 
мақсатында нарықтың жағдайына байланысты өзгертеді (нарықтың белгілі бір 
үлесін игеру, нарықта көшбасшылыққа жету, жоспарланған пайда мөлшерін алу, 
пайданы максималдау, фирманың өмір сүруі және т.б.). 
Баға саясатын зерттеу кезінде және компания өнімдеріне бағалардың 
негізділігін талдау кезінде келесілер маңызды мәселелер болып табылады: 
- баға, қаншалықты шығындар деңгейін көрсететінін белгілеу; 
- бағалардың өзгеруіне сатып алушылардың ықтимал реакциясы қандай 
(сұраныстың икемділігі); 
- ынталандыру бағалары саясаты қолданыла ма; 
- бәсекелестердің бағасымен салыстырғанда кәсіпорынның бағасы тар-
тымды ма; 
- осы кәсіпорындағы баға саясаты мен бәсекелестердің баға саясаты ара-
сындағы айырмашылық неде; 
- бәсекелес фирмалар баға өзгерген кезде кәсіпорын қалай әрекет етеді; 
- ұқсас тауарларға баға белгілеу саласындағы мемлекеттік саясат қандай? 
Кәсіпорынның баға саясаты тауарлардың өмірлік циклінің кезеңін ескере 
отырып түзетілуі керек. Нарыққа ену сатысында әдетте «қаймақты алу» саясаты 
қолданылады. Өсу кезеңінде баға саясаты ұзақ мерзімді бағытталуы керек. Өтеу 
кезінде баға қысқа мерзімді пайдаға бағытталады, ал құлдырау кезінде жеңілдік-
тер жаңа өнім пайда болғанға дейін қолданылуы керек. 
Маркетингтің тиімділік көрсеткіштеріне келесілер жатады: 
- сатылған өнімнің өндірілген өнімге қатынасы; 

77 
- экспортқа және ішкі нарыққа шығарылатын өнімнің үлесі, оның ішінде: 
алыс шетелдерге, ТМД елдеріне; 
- өнімді өткізу көлеміне байланысты пайданың өзгеруі; 
- сатылған тауарлар мен өнімдердің рентабельділігі; 
- маркетингтік қызметтің өзіндік құнына жатқызылған сатудан түскен пайда 
мөлшері. 
Талдау барысында осы көрсеткіштердің серпіні және олардың деңгейі 
бойынша жоспардың орындалуы зерттеледі. 

жүктеу/скачать 1.93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: