Қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезінде маркшейдерлік жұмыстарды жүргізу бойынша әдістемелік ұсыным

Қойма нұсқасы

№ нүктелер Х Y Z

1 1659,84 1516,89 8362,14

2 1660,71 1518,89 8361,99

………………………………………………….

32 1662,19 1514,55 8365,78

33 1659,84 1517,89 8162,14

Құрылымдық сызықтар

№ нүктелер Х Y Z

1 1661,77 1516,84 8362,88

2 1664,32 1517,57 8363,24

3 1667,38 1518,21 8363,73
2 массив

№ нүктелер Х Y Z

1 1678,01 1521,24 8364,53

2 1677,01 1522,74 8364,31

………………………………………………….

8 1677,16 1518,79 8364,55

9 1678,01 1521,24 8364,53
3 массив
№ нүктелер Х Y Z
1 1704,36 1524,79 8364,26

2 1700,31 1524,55 8364,81

3 1701,26 1523,74 8364,02

………………………………………………….

13 1702,23 1523,76 8364,02

14 1704,36 1521,74 8364,16

2 1696,53 1519,66 8364,75

………………………………………………….

7 1688,03 1532,10 8364,60

8 1686,66 1518,81 8364,58
Көрсетілген үлгі бойынша дайындалған фотограмметриялы координаттар ЖК енгізіледі және координаттардың геодезиялық жүйесіне қайта есептелінеді.

Қойманың негіз нүктесінің координаттарын оның үстіңгі қабатының топографиялық жоспарынан алады және ЖК құрылымдық сызықтардың массивті координат нүктелерімен (егер олар негіздің үстіңгі қабатында көрсетілсе) және толтырылатын бекеттермен бірге енгізіледі.

Толтырылатын бекеттер қойманың үстіңгі қабатының негізі
№ нүктелер Х Y Z
1 43369,05 50806,99 201,02

2 43372,09 50779,58 201,02

3 43371,06 50698,76 200,99

………………………………………………….

16 43339,84 50787,00 200,13

17 43331,86 50757,36 200,16

Қойма көлемін ЖК үш қырлы призма тәсілі бойынша есептеу кезінде алгоритммен құрылымдық сызықтар болған кезде осы сызықтардың кесінділері призма негізінің қабырғалары түйістірілген жағдайда қойманың үстіңгі және төменгі қабаттары үшін олардың негіздерін құрастыру қарастырылады. N призма саны әр қабат үшін есептеу кезінде бақыланады және мынаған тең болады:

Графикалық құрылыс салғышқа сызылған шығыс құжаттарының бірі 1-суретте көрсетілген.

10-қосымша

Фотоға түсіру ұзындығын мына формула бойынша есептейді (м):

егер қосымша түсіру орындалатын болса, алынған тау-кен массасының көлемін есептеу үшін:

егер карьерді топографикалық әдіспен түсіретін болса:

1-сурет. Жер бетіндегі стереофотограмметрлік түсіру кезінде олардың ұзындықтарын есептеу үшін:

а – түсірменің қалыпты түрі, Уф шүлдігіне перпендикуляр кемер сағасының сызығы, б – түсірменің қалыпты түрі, кемер сағасының сызығы Уф шүлдігіне бұрышымен орналасады; в – түсірменің тең ауытқу түрі.

Формулаларда мынадай таңбалар қолданылған:

у_Д - стереожұптағы өңдеу учаскесінің қиыр шекарасының қашықтығы, м; f – түсіру камерасының фокустық қашықтығы, мм; d – экскаваторлық кіру ені, м; М – құрылатын жоспар масштабының бөлімі; К және t – төмендегі формулалар бойынша анықталатын коэффициенттер:
К=sin α /cos β; t =cos φ- 0,3sin,
мұндағы φ – қиғаш қисықтық бұрышы; α – жобаланатын сәуле мен қашықтағы кемер сағасының жиынтық бағыты арасындағы бұрыш; β – жобаланатын сәуле мен У_ф шүлдігі бағыттары арасындағы бұрыш (1-сурет).

Базис ұзындығын анықтау кезінде К коэффициентінің есептік мәні алынады, бірақ ол 0,5 кем болмайды.

Базистің ұзындығын есептеу үшін тау-кен қазбаларының жоспарына S₁ фотоға түсірудің сол жақ нүктесінің жобасын енгізеді (1-сурет), базистің бағыты сызылады, қашықтағы саға арқылы өтетін У_ф шүлдігі мен (S₁ A) жобаланатын сәуле енгізіледі. Қиыр кемердің үстіңгі сағасы жинақталады. Α, β бұрыштары мен У_д қашықтығы өлшенеді және К мәні анықталады.

Карьерлерді түсіру кезіндегі фотоға түсіру базисі ұзындығын есептеу үлгілері төменде келтірілген.

1) Қиыр кемер сағасының сызығы у_ф шүлдігінің бағытына перпендикуляр(3-сурет, а).

Есептеу үшін деректер: у_д=2000 м, ƒ =190 мм, φ = 0, d=20 м, t = 1, R =1

.

2) Саға сызығы 90° болатын у_ф шүлдігіне бұрышымен орналастырылады ( 3-сурет, б). Қашықтық базистік нүктеден бастап проекцияға дейін А нүктесінің осы шүлдікке у_ф шүлдігі бойынша арақашықтығы ретінде анықталады. Есептеу үшін деректер: у_д у_д у_д у_д =2000 м, ƒ =190 мм, φ = 0, d=20 м, α =20°, β =25°, t = 1, R =0,38 (принимают R = 0,5), тогда В=105 м.

2. Тең ауытқу түрі.

Өте алыс орналасқан А нүктесіне дейінгі у_д қашықтығы базистік нүктеден бастап проекцияға дейін А нүктесінің осы шүлдікке у_ф шүлдігі бойынша арақашықтығы ретінде анықталады. (3-сурет, в). Есептеу үшін деректер:

у_д=2000 м, ƒ =190 мм, φ = 31,5°, d =20 м, α =35°, β =22°,

t =0,7, R =0,61, тогда В =183 м.

У_д қашықтығы базистік нүктеден бастап проекцияға дейін стереожұптың біршама қашық орналасқан нүктесінің осы шүлдікке у_ф шүлдігі бойынша арақашықтығы ретінде анықталады. Есептеу үшін негізгі деректер: у_д =2000 м, ƒ =190 мм, М=2000, t =1.

_____________________

Қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезінде маркшейдерлік жұмыстарды жүргізу бойынша әдістемелік ұсынымға

11-қосымша

Тахеометрлік түсіру журналы
190 м Тау-кен кемерінің алаңын түсіру орны Мерзімі

Аспабы Орындаған

Нысаналау нүктелері	Қашықтық өлшегіш бойынша есептеу	Көлденең шеңбер бойынша есептеу	Тік шеңбер бойынша есептеу	Көлбеу бұрышы	Көлденең төсем d, м	Ұлғаю , м, h=dtgb+ i–v	Нүктелердің биіктіктері, м	Ескертулер мен сызбалар
				VI т. станциясы			190,30	МГ=90 00 К=100 С=0,0 V=1,52 м I=1,52 м
X		0° 00′
1	35,1	217 15	90° 28	–0°28′	35,1	–0,28	190,02
2	9,8	269 03	91 10	–1 10	9,8	–0,20	190,10
3	28,1	325 51	89 27	+0 33	28,1	+0,27	190,57
4	51,0	330 01	89 39	+0 21	51,0	+0,31	190,61
5	75,5	348 20	89 26	+0 34	75,5	+0,75	191,05
6	81,7	344 52	79 28	+10 32	79,0	+14,68	204,98
7	59,9	325 11	75 23	+14 37	56,1	+14,63	204,93
8	36,7	316 15	65 03	+24 57	30,2	+14,05	204,35
9	28,0	273 15	52 05	+37 55	17,4	+13,55	203,85
10	28,2	261 41	55 59	+34 01	19,4	+13,09	203,39
11	38,8	230 33	69 22	+20 38	34,0	+12,80	203,10
X		0° 01′

_______________________

Қатты пайдалы қазбаларды өндіру

кезінде маркшейдерлік жұмыстарды

жүргізу бойынша

әдістемелік ұсынымға

12-қосымша