Кесте массасы 0,018 кг/м мөлшерқадалар мен тартылыс күші 100 Н үшін құрылған (30 метрлік мөлшерқадалар үшін f=0,20 м, 50 метрлік мөлшерқадалар үшін f=0,56 м кемдігінің жолы)

Референц – эллипсоид жазықтығына келтіру үшін көлденең төсемдерге енгізілетін түзетулер

Түзетулер Н таңбасына қарама-қайшы таңбамененгізіледі.

4-кесте

Гаусс проекциясы жазықтығына келтіру үшін көлденең төсемдерге енгізілетін түзетулер

Түзетулер «плюс» таңбасымен енгізіледі

______________________

Қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезінде маркшейдерлік жұмыстарды жүргізу бойынша әдістемелік ұсынымға

24-қосымша

тораптар сапасын бақылау;

бастапқы деректердің ауытқуларын ескере отырып тораптарды теңестіру;

негізгі бекеттердің нақты орнын бағалау табылады.

Торапты ЖК өңдеуге дайындау үшін тораптың сызбанұсқасын жасау; әр түйінге реттік нөмір беру және түйіндегі бағытты көрсету; бастапқы бекеттерді және гиро қабырғаларды бөлек нөмірлеу; негізгі бағыттарды таңдай қажет (1-сурет).

Түйіндік бағыттар ретінде: тораптың барлық гиро қабырғалар; түйіндердің негізімен қиылысатын бір қабырғасы; егер бұрыштарды өлшеу кезінде түйінге қатысы жоқ нүктеге бағыт байқағандағы қосалқы бағыт саналады.

Тораптың сызбанұсқасына сәйкес түйіндердің негізгі бекеттермен байланысын көрсететін кестені дайындайды және кесте мен сандық массивтер түрінде гиро қабырғалардың дирекциялы бұрыштарын, бастапқы бекеттердің координаттарын, әр түйін бойынша өлшенген бұрыштар мен сызықтардың көлденең салынған ұзындықтарын жазады. Көрсетілген шамалардан басқа бастапқы ақпаратқа нақты өлшемдер туралы мәліметтерді қосады.

ЖК қолданудың тиімділігіне өңделетін ақпарат көлемін қысқартуға мүмкіндік беретін алгоритмді қолдану арқылы қол жеткізіледі. Осы мақсатта әр түйін бойынша ЖК енгізілетін өлшенген бұрыштардың және сызықтардың ұзындықтары бағытты түйістіретін және түйіндік бағыттарға түйісетін қиысу бұрыштарымен осы шамалардың – ұзындықтардың өзара тәуелді функциялармен баламалық түрде ауыстыру жүргізіледі.

Торап сапасын бақылау алгоритмі алдымен гиро қабырғалар, алшақ және бөлек тұрған полигондар арасындағы қысқа бағыттық сызықтар бойынша полигондар секциясын табуды қарастырады. Талданатын тораптар құрылымына кіретін полигондардың барлық түрлері үшін дәлсіздіктердің нақты және рұқсат етілген мәндері есептелінеді, осының нәтижесінде торапты теңестіргенге дейін бастапқы ақпараттағы өрескел қателіктер анықталуы және жойылуы мүмкін. Торапты бұдан әрі өңдеу рұқсат етілген дәлсіздіктерге сәйкестіргеннен кейін жүргізіледі.

Тораптарды теңестіру алгоритмдерімен және нақтылығын бағалаумен ең аз шаршыларды жинақтау әдісі аппаратын пайдалану негізінде өлшемдерді параметрлік тәсілмен өңдеу жүзеге асырылады. Бұрыштық өлшемдердің нәтижелері гиро қабырғалардың дирекциялы бұрыштарымен бірге бастапқы бекеттердің сызықтық өлшемдері мен координаттарының салмақтарын анықтау қателігіне байланысты дирекциялы бұрыштардың ауытқу мүмкіндігін болғызбау үшін координаттық шарттарға қарамастан теңестіріледі.

ЖК үшін бастапқы ақпаратты дайындау және шыққандығы жөніндегі мәліметтер құрамы 1-суретте көрсетілген торапты өңдеу мысалында қарастырылады.

Торап түйіндерінің негізгі бекеттермен байланыстары туралы ақпарат 1-кестеде ұсынылған. Тоғысу бекетінде бұрыштық өлшемдер жүргізілмеген жағдайларда осындай бекеттің нөмірін, мысалы 3-түйіннің, белгімен белгілейді, оны кестеде минус белгісімен жазады. Тораптың түйіндеріне шартты түрде бұрыштық және сызықтық өлшемдер тәсілдеріне байланысты нақтылық класы беріледі. Осы мысалда екі нақтылық класы көрсетілген: 19, 20 және 21 түйіндер үшін - «1», қалған түйіндер үшін –«0».

Өлшемдер нақтылығының көрсеткіштер массиві (2-кесте) мынадай параметрлер туралы ақпараттан тұрады: т_β – бұрыштарды өлшеудің орташа шаршы қателігі; с – тұрақты шамасы; μλ - сызықтық өлшемдер кезіндегі тұрақсыз және жүйелі әсер етуінің тиісті коэффиценті.

1-кесте

Түйіндер	Кіріс	Шығыс	Бұрыштардың саны	Нақтылық класы
	торабы
1 2 3 4 5 6	1 1 4 4 4 5	2 -3 -3 2 5 6	2 2 1 2 2 5	0 0 0 0 0 0
18 19 20 21 22	25 7 8 9 10	26 8 9 10 11	6 7 6 4 13	0 1 1 1 0
33 34 35 36	27 15 33 34	26 33 34 6	16 5 7 13	0 0 0 0

2-кесте

Көрсетілген шамаларға байланысты с, μ, и λ орташа шаршы қателіктер ms мына формула бойынша есептеледі:

іліп өлшегіш аспаптармен өлшеген кезде

m_s= √ μ² S+λ²S²;

жарық арқылы қашықтықтан өлшеу кезінде

m_s = c или m_s = c + λS

мұнда S – сызықтың ұзындығын білдіреді.

Бастапқы дирекциялы бұрыштарды гиро қабырғалардың нөмірлеу тәртібінде және тоғысу бекеттері бағытына қарай (3-кесте) белгілейді. Осы массивте орташа шаршы қателіктерді т_г көрсетеді.

Бастапқы бекеттердің координаттар массиві (4-кесте) осы бекеттердің қабылданған реттік нөмірлеріне сәйкес дайындалады және т_р бекеттер орындарының орташа шаршы қателіктерінің мәндерінен тұрады.

Қалған массивтер түйіндердің реттік нөмірлеріне сәйкес жазылатын теріс бағыты бойынша өлшенген бұрыштар мен әр түйіннің сызықтық ұзындығының тік қалпынан тұрады. Торапта түйіннің қабырғасымен сәйкес келетін түйіндік бағыттардың болуын тиісті қиысатын бұрыштың алдына минус белгісін қою арқылы белгілейді.

3-кесте

4-кесте

Түйіндер туралы, мысалы 6-түйін туралы ақпаратты мынадай түрде жазады:

6 түйін

бұрыштар: 176°16'39" 2152516 1494527 1784154 -1683007

сызықтар: 33,491 90,681 164,806 192,640 115,240

Әзірленген кіріс мәліметтерін ЖК дисплейден немесе перфокартадан енгізеді.

Торапты өңдеудің қорытындыларын кіріс мәліметтерімен бірге алфавиттік-цифрлық баспа құрылғысына 5, 6, 7, 8 кестелер түрінде енгізеді.

5-кесте

жүктеу/скачать 6.93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: