Қазақстан республикасы білім жəне ғылым министрлігі


 дəріс. Кесу  күші  мен  жұмысы  жəне  олардың  құрастырушылары



Pdf көрінісі
бет18/38
Дата03.01.2022
өлшемі1.58 Mb.
#450322
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   38
Кесу теориясы материал

7 дəрісКесу  күші  мен  жұмысы  жəне  олардың  құрастырушылары.
Кесу  күштері.  Құралдың  жұмыс  жасау  кезінде, кесу  бетінен  кесілетін
қалыңдығы а  қабат, кесілетін  қабат  жағынан  құралдың  алдыңғы  бетіне
қарапайым күш N = P
пл
 + P
уп
 əрекет етеді (31 сур.). құралдың алдыңғы бетімен
жоңқа  жылжыған  кезде  үйкеліс  күші F
тп
  =  μ  ·  N,  пайда  болады,  бұл  жерде  μ-
алдыңғы беттегі орташа үйкеліс коэффициенті. Артқы беттің түйіспелі алаңына
кесу беті жағынан кесу бетіне нормальді, N
1
 серіппелі жалғасы бар күші əрекет
етеді. N
1
  күші  кесу  бетіне  жанама  үйкеліс  күшін F
T3
  =  μ
1
·  N
1
  шақырады, бұл
жерде μ
1
- құралдың артқы бетіндегі орташа үйкеліс коэффициенті. N
1
жəне F
T3
күштерінің  табиғаты  құралдың  алдыңғы  бетіне  əрекет  етуші  күштерден
өзгешелігін қарастырады. Біріншіден, кесілетін қабаттың қалыңдығы 0,1мм-ден
үлкен болғанда N
1
жəне  F
T3
 күштер шамасы, N  жəне F
тп
 күштерінен көп есе
кіші. Екіншіден, алдыңғы  бетке  əрекет  етуші  күштердің  шамасы  бағынышты


41
кесілетін  қабаттың  қалыңдығы  мен  γ°, λ° бұрыштары, N
1
жəне  F
ТЗ
күштеріне
əсер  етпейді. Осы  күштердің  шамасына  негізгі  əсер  етуші  өңделетін
материалдың  серіппелі  қасиеттері  мен  кесілетін  қабаттың  ені. Өңделетін
материалдың серіппе шегі үлкен болған сайын, N
1
жəне F
ТЗ
күштерінің шамасы
соғұрлым үлкен. Кесілетін қабат енінің үлкейуі тудырған, негізгі жүздің жұмыс
ұзындығының  өсуі, N
1
жəне F
ТЗ
күштерінің  пропорционалды  түрде  ұлғаюына
əкеледі. Ал, негізгі жүздің ұзындығының  λ° бұрышының өзгеруіне байланысты
өсуі, N
1
жəне F
ТЗ
күштеріне аса əсер етпейді.
30 сурет. Кесу жылдамдығының шор биіктігіне əсері сұлбасы
N, F
ТП,
N
1 ,
 F
T3
  күштерінің геометриялық қосындысын кесу күші дейміз:
P = N + Fтп + N
1
 + F
Т3
 = P
ПП
 + P

                            (13)
Р  күшінің  шамасы  мен  оның  кеңістікте  орналасуы, құралдың
геометриялық  парматрлері  мен  кесу  режимдеріне  тəуелді  қарпайым  күштері
мен үйкеліс күштерінің қатынасы мен шамасымен анықталады. Сондықтан кесу
күшінің өзін емес, Р күшінің Z, Y жəне Х өстеріне проекциясы болатын Р
z
, Р
y
,
Р
x
   құраушыларын қолдануды тəуір деп білеміз. Сонда құралдың геометриялық
параметрлері  мен  кесу  режимдерін  өлшеу  кезінде  тек  Р
z
,  Р
y
,  Р
x
күштерінің
шамасы  ғана  өзгереді, ал  кеңістіктегі  орны  тұрақты  болып  қалады. Р
z
,  Р
y
,
Р
x
күштерінің  шамасын  біле  отырып, кесу  күшінің  шамасын  оңай  анықтауға
болады:
                             P =
2
2
2
x
y
z
P
P
P
+
+
                                          (14)
Жоңқалануға  кезінде  құралдың  артқы  беті  қатыспайды. Сондықтан N
1
жəне F
ТЗ
 күштері деформация зонасының кернеулі-өзгермелі жағдайына əсер ет
Жоңқалануға кезінде құралдың артқы беті қатыспайды. Сондықтан N
1
жəне F
ТЗ
күштері  деформация  зонасының  кернеулі-өзгермелі  жағдайына  əсер  етпейді.
Бұл  жағдайды  қарапайым N күші  мен  үйкеліс  күші F
ТЗ
реакцияларын
анықтайды. Атап  өткен  күштерді  динамометрмен  өлшенетін  Р
z
,  Р
y
,  Р
x
күштері


42
арқылы  анықтаймыз, кесу  күштері  Р
z
жəне  Р
x
  құраушыларынан N
1
жəне F
ТЗ
күштерін алып тастаймыз.
31 сурет. Кесу кезіндегі құралға əрекет етуші күштердің сұлбасы
Құралға  артқы  бет  жағынан  əсер  ететін  күштерді  анықтаудың  бірнеше
экспериментті  əдістері  бар. Бəрінен  көп  тарағаны, кесілетін  қабаттың  нөлдік
қалыңдығына  күштердің  тəуелділігінің  экстраполяция (экстраполяция-латын
сөзі /сырт/-осы  тізбектен  сырт  тұрған, оның  басқа  мəндерінің  математикалық
өрнегі  берілген  мəндер  тізбегінің  математикалық  есептеуі) əдісі. N
1
жəне F


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   38




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет