Источник: Информационная система «ПАРАГРАФ»
Документ: ҚР 31.08.95 Ж. № 2444 ЗАҢЫ
Дата: 05.01.2016 18:42:34
Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы
Қазақстан Республикасының 1995 ж. 31 тамыздағы № 2444 Заңы
(2015.24.11. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
ҚР 02.03.01 ж. № 162-II Заңымен тақырыбы өзгертілдi, кіріспе алып тасталды
Осы Заңға өзгерістер енгізу туралы:
ҚР 2015 жылғы 2 тамыздағы № 342-V Заңын қараңыз (2018 ж. 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі);
ҚР 2015 жылғы 16 қарашадағы № 406-V Заңын қараңыз (2017 ж. 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі);
ҚР 2015 жылғы 18 қарашадағы № 412-V Заңын қараңыз (күшіне енетін мерзімін қара)
I Бөлiм. Банкiлердi құрудың және олардың қызметiнiң негiздемесi мен шарттары
1-тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Банк, оның мәртебесi және тұрған жерi
2-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
2-1-бап. Банктің үлестес тұлғалары
3-бап. Қазақстан Республикасының банк жүйесi
4-бап. Қазақстан Республикасының банк заңнамасы
5-бап. Банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйым
5-1-бап. Екінші деңгейдегі банктердің кредиттік портфельдерінің сапасын жақсартуға маманданған ұйым
6-бап. Уәкiлеттiк берiлмеген қызметке тыйым салу
7-бап. Банкiлер мен мемлекеттің жауапкершiлiгiн шектеу. Банкiлердiң тәуелсiздiгi
8-бап. Банктер мен банк холдингтері үшін тыйым салынған немесе шектелген қызмет
8-1-бап. Мәмілелер жасасу кезінде банктерге қойылатын шектеулер
9-бап. Шындыққа сай келмейтiн жарнамаға тыйым салу
10-бап. Банкiлер ассоциациялары (одақтары)
10-1-бап. Банктер қатысатын консорциумдар және басқа да бірлестiктер
11-бап. Алып тасталды
11-1-бап. Банктер мен банк холдингтерінің еншілес ұйымдары және банктер мен банк холдингтерінің капиталға қомақты қатысуы
2-тарау. Банк құру және банк қызметiн жүзеге асыру
13-бап. Уәкiлеттi органның банк ашуға рұқсат беруi
14-бап. Банкінің құрылтай құжаттары
15-бап. Банктiң ұйымдық-құқықтық нысаны және атауы
16-бап. Банктiң жарғылық және меншiк капиталы
17-1-бап. Банк холдингі және банктің ірі қатысушысы
17-2-бап. Банктің жарияланған акцияларын Қазақстан Республикасы Үкіметінің сатып алу ерекшеліктері
18-бап. Қазақстан Республикасының резиденттерi емес банкiлердiң еншiлес банк құру ерекшелiктерi
19-бап. Банк ашуға рұқсат беру жөніндегі өтiнiш
20-бап. Банктің және банк холдингінің басшы қызметкерлеріне қойылатын талаптар
21-бап. Қазақстан Республикасының резидент емес тұлғаларының қатысуымен банк құруға қойылатын қосымша талаптар
22-бап. Алып тасталды
23-бап. Банк ашуға рұқсат беру жөніндегі өтiнiштi қарау тәртібі
24-бап. Банк ашуға рұқсат беруден бас тарту
25-бап. Банкіні мемлекеттік тiркеу
26-бап. Банк операцияларын лицензиялау
27-бап. Банк операциясын жүргізуге лицензия беруден бас тарту негіздері
28-бап. Банкінің құрылтай құжаттарына енгiзiлетiн өзгерістер мен толықтырулар
29-бап. Банктің филиалдары мен өкілдіктерін құру, жабу
3-тарау. Тақырыбы алып тасталды
30-бап. Банк қызметі
31-бап. Банкiлер жүргiзетiн операцияларға қойылатын жалпы талаптар
31-1-бап. Банктің, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың қаржы өнімдерін келісу
32-бап. Банкінің банк операцияларын жүргiзудiң жалпы шарттарын ашу жөніндегі мiндетi
33-бап. Банк пен клиент арасындағы қатынастардың шарттық сипаты
34-бап. Банктік қарыз операциясы
35-бап. Кредиттердің қайтарымдылығын қамтамасыз ету
36-бап. Төлем қабілеті жоқ қарыз алушыға қатысты қолданылатын шаралар
37-бап. Талап қоюдың ескіру мерзімі
38-бап. Төлемдер және ақшалай қаражаттар аударуды жүзеге асыру
39-бап. Мөлшерлемелер мен тарифтер
40-бап. Банкiмен ерекше қатынастар арқылы байланысты адамдарға жеңiлдiк жағдайлар жасауға тыйым салу
40-2-бап. Банк омбудсманына қойылатын талаптар
40-3-бап. Банк омбудсманының шешім қабылдау тәртібі
40-4-бап. Банк омбудсманының қызметі
40-5-бап. Тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау жүйесі
4-тарау. Банктердің қызметін реттеу
41-бап. Банктерге және олардың лауазымды адамдарына қолданылатын шаралар. Банктiк реттеу тәсiлдерi
42-бап. Пруденциалдық қалыптар және сақталуға мiндеттi өзге де нормалар мен лимиттер
43-бап. Провизиялар (резервтер)
44-бап. Банктердің, банк холдингтерінің және банк конгломератына қатысушылардың қызметiн тексеру
45-бап. Ертерек ден қою шаралары
46-бап. Ықпал етудiң шектеулi шаралары
47-бап. Санкциялар
47-1-бап. Ірі қатысушы немесе банк холдингі белгілерін иеленуші тұлғаларға, сондай-ақ банктің ірі қатысушыларына, банк холдингтеріне және банк конгломератының құрамына кіретін заңды тұлғаларға қатысты қолданылатын мәжбүрлеу шаралары
48-бап. Барлық немесе жекелеген банк операцияларын жүргiзуге лицензияның және (немесе) лицензияға қосымшаның қолданысын тоқтата тұру, тоқтату не олардан айыру үшiн негiздер
48-1-бап. Банкті лицензиядан айырудың салдарлары
49-бап. Банк ашуға берiлген рұқсатты қайтарып алудың негiздерi мен тәртібі
50-бап. Банк құпиясы
51-бап. Банкiде жатқан ақша мен мүлiкке тыйым салу және олардан өндiрiп алу
52-бап. Алып тасталды
4-1-тарау. Ислам банктерін құрудың және оның қызметінің ерекшеліктері
52-1-бап. Ислам банкінің қызметіне қойылатын талаптар
52-2-бап. Исламдық қаржыландыру принциптері жөніндегі кеңестің қызметі
52-3-бап. Ислам банкінің операциялары мен мәмілелерін ислам банкінің қызметіне қойылатын талаптарға сәйкес келмейді деп танудың салдары
52-4-бап. Ислам банкінің жарғысына қойылатын қосымша талаптар
52-5-бап. Ислам банкінің банк операциялары және өзге де операциялары
52-6-бап. Ислам банкінің депозиттері
52-7-бап. Ислам банкінің бағалы қағаздарды шығару ерекшеліктері
52-8-бап. Тауарды үшінші тұлғаға кейіннен сату туралы шарттарсыз коммерциялық кредит беру арқылы сауда делдалы ретінде жеке және заңды тұлғаларды қаржыландыру
52-9-бап. Өндірістік және сауда қызметін заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына қатысу жолымен және (немесе) әріптестік талаптары бойынша қаржыландыру
52-10-бап. Инвестициялық қызметті лизинг (жалдау) талаптары бойынша жүзеге асыру
52-11-бап. Ислам банкінің банк операцияларын жүргізу кезінде агенттік қызметті жүзеге асыру
52-12-бап. Тауарды үшінші тұлғаға кейіннен сату шарттарымен коммерциялық кредит беру арқылы сауда делдалы ретінде жеке және заңды тұлғаларды ислам банкінің қатысуымен исламдық қаржыландыру
5-тарау. Есеп және есеп беру
53-бап. Банкінің қаржы (операция) жылы
54-бап. Банктердегi есепке алу және есептілік
54-1-бап. Банктің ірі қатысушылары мен банк холдингтерінің есептілігі
55-бап. Банк және банк холдингі қызметiнiң негiзгi көрсеткiштерiн жариялау
56-бап. Құжаттарды есепке алу және сақтау
6-тарау. Банктерге және олардың үлестес тұлғаларына аудит
57-бап. Банктерге және олардың үлестес тұлғаларына аудит
58-бап. Алып тасталды
59-бап. Алып тасталды
6-1-тарау. Банкті қайта құрылымдау
59-1-бап. Банкті қайта құрылымдау ұғымы
59-2-бап. Банкті қайта құрылымдауды жүргізу үшін негіздеме
59-3-бап. Банкті қайта құрылымдаудың жалпы шарттары
II Бөлiм. Банктердің және банк холдингтерінің құқықтық мәртебесiн өзгерту және қызметiн тоқтату ерекшелiктерiнiң шарттары
7-тарау. Банктердi және банк холдингтерін ерiктi түрде қайта құру
60-бап. Банктерді (банк холдингтерін) ерiктi түрде қайта ұйымдастырудың жалпы шарттары
60-1-бап. Егер қайта ұйымдастырылатын банктердің біреуі осы Заңға сәйкес өзіне қатысты қайта құрылымдау жүргізілген банк болып табылса, банктерді ерікті түрде қайта ұйымдастыру ерекшеліктері
61-бап. Банкті және банк холдингін ерiктi түрде қайта құруға рұқсат беруден бас тарту
7-1-тарау. Банк қызметтерін тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі шаралар
61-1-бап. Депозиттерге міндетті кепілдік бер
61-2-бап. Банктің активтері мен міндеттемелерін басқа банкке (банктерге) бір мезгілде беру жөніндегі операция
61-3-бап. Консервациялау режиміндегі банктің активтері мен міндеттемелерін тұрақтандыру банкіне берудің ерекшеліктер
61-4-бап. Еншілес банктен бас банкке активтер мен міндеттемелерді беру және бас банктен еншілес банкке күмәнді және үмітсіз активтердің бір бөлігін не оларды толық мөлшерде беру арқылы бас банк пен осы Заңға сәйкес өзіне қатысты қайта құрылымдау жүргізілген еншілес банк арасында активтер мен міндеттемелерді бір мезгілде беру жөніндегі операцияны жүргізу ерекшеліктері
8-тарау. Банкті және банк холдингін консервациялау
62-бап. Банкіні консервациялау ұғымы
63-бап. Банкіні басқару жөніндегі уақытша әкiмшiлiк (уақытша банк басқарушысы)
64-бап. Банкіні консервациялауды жүргiзу туралы қаулы
65-бап. Консервациялау кезеңiнде банкіні басқару ерекшелiктерi. Уақытша әкiмшiлiктiң (уақытша банк басқарушысының) банкіні басқару жөніндегі өкiлеттiгi
66-бап. Уақытша әкiмшiлiктiң (уақытша банк басқарушысының) банкіні басқару жөніндегі қызметiн бақылау
67-бап. Консервациялауды тоқтату
67-1-бап. Банктің бас ұйымы болып табылатын банк холдингін консервациялау
9-тарау. Банктердi тарату және ерiксiз қайта құру
68-бап. Банктердi тарату түрлерi мен негiздерi
68-1-бап. Ерікті және еріксіз таратылатын банктер кредиторларының комитеті
69-бап. Ерiктi тарату
70-бап. Банктердi ерiксiз тарату түрлерi
71-бап. Банктi банкрот деп тану
72-бап. Өзге негiздер бойынша банктi тарату
73-бап. Ерiксiз таратуды жүргiзудiң шарттары мен тәртібі
73-1-бап. Алып тасталды
74-бап. Ерiксiз таратылатын банктiң тарату комиссиясы
74-1-бап. Банктердi тарату кезіндегі тарату, конкурстық массасын қалыптастыру ерекшелiктерi
74-2-бап. Таратылатын банк кредиторларының талаптарын қанағаттандырудың кезектілігі
74-3-бап. Банктi ерiксiз қайта құру. Оңалту рәсiмдерi
74-4-бап. Уәкiлеттi органның банктердi тарату процесіндегі бақылау өкiлеттiктерi
III Бөлiм Қорытынды ережелер
9-1-тарау. Алып тасталды
10-тарау. Қорытынды және өтпелі ережелер
75-бап. Осы Заңның қолданылу аясы
76-бап. Алып тасталды
76-1-бап. Өтпелі ережелер
77-бап. Уәкілетті органның iс-әрекеттерiне (әрекетсіздігіне) шағым беру
78-бап. Осы Заңның күшiне енуi
Түпнұсқада мазмұны жоқ
2014.28.11. № 257-V ҚР Заңымен бүкіл мәтін бойынша «ставкаларды», «ставкасының», «ставкалар», «Ставкалар», «ставкалары», «ставкасын», «ставкасы», «ставкасына», «ставканың», «ставкаларын» деген сөздер тиісінше «мөлшерлемелерді», «мөлшерлемесінің», «мөлшерлемелер», «Мөлшерлемелер», «мөлшерлемелері», «мөлшерлемесін», «мөлшерлемесі», «мөлшерлемесіне», «мөлшерлеменің», «мөлшерлемелерін» деген сөздермен, «процентінен», «процентін», «процентімен», «процент», «проценттен», «проценті», «проценттік», «процентсіз» деген сөздер тиісінше «пайызынан», «пайызын», «пайызымен», «пайыз», «пайыздан», «пайызы», «пайыздық», «пайызсыз» деген сөздермен, «аффилиирленген», «аффилиирленгені», «аффилиирлендірілген» деген сөздер тиісінше «үлестес», «үлестестігі», «үлестес» деген сөздермен ауыстырылды (бұр.ред.қара)
I Бөлiм Банкiлердi құрудың және олардың қызметiнiң негiздемесi мен шарттары
1-тарау. Жалпы ережелер
ҚР 11.07.97 ж. № 154-1; 16.07.99 ж. № 436-1; 02.03.01 ж. № 162-II; 10.07.03 ж. № 483-II (бұр. ред. қара) Заңдарымен 1-бап өзгертiлдi
1-бап. Банк, оның мәртебесi және тұрған жерi
1. Банк - осы Заңға сәйкес банк қызметiн жүзеге асыруға құқылы коммерциялық ұйым болып табылатын заңды тұлға.
2012.05.07. № 30-V ҚР Заңымен 2-тармақ жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
2. Банктiң ресми мәртебесi заңды тұлғаны тіркеуші органдарда (бұдан әрі − әділет органдары) банк ретiнде мемлекеттiк тiркеумен және банк операцияларын жүргiзуге Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі лицензиясының болуымен айқындалады.
3. Банкінің ресми мәртебесi жоқ бірде-бір заңды тұлға «банк» деп атала алмайды немесе өзiн банк қызметiмен айналысушы ретiнде сипаттай алмайды.
4. Банк басқармасы тұрған жер (почта бойынша мекен-жайы) банк тұрған жер деп танылады.
11.07.97 ж. № 154-1; 2005.12.23 № 107-III ( бұр. ред. қара) ҚР Заңдарымен 2-бап жаңа редакцияда; 06.03.97. № 83-1; 02.03.01 ж. № 162-II; 10.07.03 ж. № 483-II (бұр. ред. қара); 2006.07.07. № 178-III (бұр. ред. қара); 2007.19.02. № 230-III (бұр. ред. қара) ҚР Заңдарымен 2-бап өзгертілдi; 2008.20.11. № 88-IV ҚР Заңымен 2-бап жаңа редакцияда (бұр.ред.қара); 2009.12.02. № 133-IV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2009.13.02. № 135-IV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2009.11.07. № 185-IV ҚР Заңымен (жарияланғанынан кейін күнтізбелік отыз күн өткен соң қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара); 2011.28.12. № 524-ІV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2012.12.01. № 539-ІV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 2-бап өзгертілді
2-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) бақылау - мынадай шарттардың бірі:
бір тұлға заңды тұлғаның жарғылық капиталына қатысу үлестерінің не орналастырылған акцияларының (артықшылықты және қоғам сатып алған акцияларды шегере отырып) елу пайызынан астамына дербес не бір немесе бірнеше тұлғамен бірлесіп тікелей немесе жанама иеленген не оның заңды тұлға акцияларының елу пайызынан астамымен дербес дауыс беру мүмкіндігі болған;
бір тұлғаның заңды тұлғаның басқару органы немесе атқарушы органы құрамының кемінде жартысын дербес сайлау мүмкіндігі болған;
Қазақстан Республикасының жобалық қаржыландыру және секьюритилендіру туралы заңнамасына сәйкес құрылған арнайы қаржы компаниясының қаржылық есептілігін қоспағанда, заңды тұлғаның қаржылық есептілігін аудиторлық есепке сәйкес басқа заңды тұлғаның қаржылық есептілігіне қосқан;
заңды тұлғаның шартқа (растайтын құжаттарға) сәйкес немесе уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде көзделген жағдайларда өзгедей түрде шешімдерін бір тұлғаның дербес не бір немесе бірнеше тұлғамен бірлесіп айқындау мүмкіндігі болған кезде туындайтын заңды тұлғаның шешімдерін айқындау мүмкіндігі;
2) банк акцияларын жанама иелену (олармен дауыс беру) - банктің, банктің ірі қатысушысының, банк холдингінің немесе заңды тұлғалардың акцияларын (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) иелену арқылы банктің бірлескен ірі қатысушысы, банк холдингі болып табылатын тұлғалардың шешімін айқындау мүмкіндігі;
2012.05.07. № 30-V ҚР Заңымен 2-1) тармақшамен толықтырылды
2-1) банкаралық клиринг - төлемдерді жинау, салыстырып тексеру, сұрыптау және растау, сондай-ақ олардың өзара есепке жатқызуын жүргізу және клирингке қатысушылардың - банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың таза позицияларын айқындау;
3) банк конгломераты - банк холдингінен, банктен, сондай-ақ банк холдингінің еншілес ұйымдарынан және (немесе) банктің еншілес ұйымдарынан және (немесе) капиталына банк холдингі және (немесе) оның еншілес ұйымдары қомақты қатысатын ұйымдардан тұратын заңды тұлғалар тобы.
Банк конгломератының құрамына ұлттық басқарушы холдинг, Қазақстан Республикасының резиденті емес - банк холдингі, сондай-ақ капиталына еншілес ұйымдар және Қазақстан Республикасының резиденті емес банк холдингі қомақты қатысатын, Қазақстан Республикасының резиденті еместер болып табылатын ұйымдар кірмейді.
4) банк холдингі - уәкілетті органның жазбаша келісіміне сәйкес банктің орналастырылған (артықшылықты және банк сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының жиырма бес немесе одан астам пайызын тікелей немесе жанама иеленетін (осындай иеленуші мемлекет немесе басқарушы холдинг болып табылатын жағдайларды, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда) немесе:
банктің дауыс беретін акцияларының жиырма бес немесе одан астам пайызымен тікелей немесе жанама дауыс беруге;
шарттың күшіне қарай не өзгеше түрде банк қабылдайтын шешімдерді айқындауға немесе бақылау жасауға мүмкіндігі бар заңды тұлға;
5) банктің реттеуші меншікті капиталы (бұдан әрі - меншікті капитал) - банктің инвестициялары шегерілген капитал сомасы;
6) банктің ірі қатысушысы - уәкілетті органның жазбаша келісіміне сәйкес банктің орналастырылған (артықшылықты және банк сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының он немесе одан астам пайызын тікелей немесе жанама иеленетін (мемлекет немесе басқарушы холдинг осындай иеленуші болып табылатын жағдайларды, сондай-ақ осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда) немесе:
банктің дауыс беретін акцияларының он немесе одан астам пайызымен тікелей немесе жанама дауыс беруге;
шарттың күшіне қарай не өзгеше түрде уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалатын тәртіппен банк қабылдайтын шешімдерге ықпал ету мүмкіндігі бар жеке немесе заңды тұлға;
7) бас ұйым - басқа заңды тұлғаға бақылау жасайтын заңды тұлға;
2012.05.07. № 30-V ҚР Заңымен 8) тармақша жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
8) депозит - бір тұлға (депозитор) басқа тұлғаға - банкке, оның ішінде Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне және Ұлттық почта операторына олардың алғашқы талап ету бойынша немесе қандай да бір мерзімнен кейін алдын ала келісілген үстемесімен не онсыз толық немесе бөліп-бөліп тікелей депозиторға қайтарылуы не тапсыру бойынша үшінші тұлғаларға берілуі тиіс не тиіс емес екеніне қарамастан, оларды номиналды түрде (ислам банкіндегі инвестициялық депозитті қоспағанда) қайтару талабымен беретін ақша;
9) еншілес ұйым - басқа заңды тұлға тарапынан бақылау жасалатын заңды тұлға;
10) заңды тұлғаның жарғылық капиталға қатысу үлестерін жанама иелену не акцияларын иелену (олармен дауыс беру) - заңды тұлғаның, заңды тұлғаның ірі қатысушысының немесе басқа заңды тұлғалардың акцияларын (жарғылық капиталдағы қатысу үлестерін) иелену (олармен дауыс беру) арқылы бірлесіп заңды тұлғаның ірі қатысушысы болып табылатын тұлғалардың шешімдерін айқындау мүмкіндігі;
11) заңды тұлғаның ірі қатысушысы - заңды тұлғаның жарғылық капиталға қатысу үлестерінің немесе дауыс беретін акцияларының он немесе одан астам пайызын иеленетін (осындай иеленуші мемлекет немесе басқарушы холдинг болып табылатын жағдайларды қоспағанда) жеке немесе заңды тұлға;
12) капиталға қомақты қатысу - дауыс беретін акциялардың (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) жиырма және одан астам пайызын тікелей немесе жанама, дербес немесе бір не бірнеше тұлғамен бірлесіп иелену не акциялардың жиырма және одан астам пайызымен дауыс беру мүмкіндігінің болуы;
2012.05.07. № 30-V ҚР Заңымен 12-1) тармақшамен толықтырылды
12-1) мамандандырылған салалық банк - қызметі Қазақстан Республикасының жеке заңнамалық актісімен реттелетін екінші деңгейдегі банк;
13) мінсіз іскерлік бедел - кәсіпқойлықты, адалдықты, алынбаған немесе өтелмеген сотталғандығы жоқ екенін растайтын фактілердің болуы;
14) тұрақтандыру банкі - консервациялау режиміндегі банктің активтері мен міндеттемелерін беру жөніндегі операцияны жүзеге асыру мақсаты үшін уәкілетті органның шешімі бойынша құрылатын екінші деңгейдегі банк. Тұрақтандыру банкін құрудың, оның қызметінің ерекшеліктері осы Заңда белгіленген.
2005.12.23 № 107-III ҚР Заңымен 2-1-баппен толықтырылды; 2009.13.02. № 135-IV ҚР Заңымен 2-1-бап редакцияда жазылды (бұр.ред.қара); 2009.30.12. № 234-IV ҚР Заңымен (2009 жылғы 21 ақпаннан қолданысқа енгiзiлдi) (бұр.ред.қара); 2014.29.09. № 239-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 2-1-бап өзгертілді
Достарыңызбен бөлісу: |