Қазақстан республикасындағы бизнестің жол картасы бағдарламасының іске асырылуы

«Үкіметке 2010 жылдан бастап өңіелкрдк кәсіпкерлікті дамыту жөнінде бірыңғай бюджеттік бағдарлама енгізілуін қамтамасыз етуді тапсырамын.

Оны «Бизнестің жол картасы – 2020» деп татауды ұсынамын. Бұл бағдарламаның мақсаты өңірлерде кәсіпкерліктің, бәрінен бұрын шағын және орта бизнестің жаңа тобын дамыту есебінен тұрақты жұмыс орындарын ашу болды».

ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың «Жаңа онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қазақтанныңжаңа мүмкіндіктері» атты халыққа Жолдауынан:

2011 жылы Қазақстан «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасын қаржыландыруды 4 есе ұлғайтып, 63 миллиард теңгеге жеткізеді. Даму қорныңы мәліметіне сәйкес, бағдарлама аясында 89 миллиард теңгенің 250 түрлі жоюалары бекітілген. Ең көп тапсырыс берген Қарағанды, Ақтөбе және Алматы облыстарының кәсіпкерлері екен.

Дүниежүзілік қаржы дағдарысы алқымнан алған тұста Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев қызметкерлерді жаппай қысқартудан сақтап қалу үшін «Жол картасы» бағдарламасының пайда болуына ықпал еткені белгілі. Қазіргі таңда «Жол картасының» дағдарыс кезінде елімізге пайтарлықтай көмегі тигенін байқап отырмыз. Аталған бағдарламаны жүзеге асыру үшін мемлекет қазынасының 2009 жылы 191,5 млрд.теңге, ал 2010 жылы 150,6 млрд.теңге жұмсалды. Екі жылда барлығы 8 962 жоба іске асып (2009 жылы – 5271, 2010 жылы – 3600 жоба), жаңадан 391,5 мың жұмыс орны құрылғанына куә болдық.

Осылайша «Жол картасы» шеңберінде қабылданатын шаралар еліміздің еңбек нарығына және республика көмелімндегі жұмыссыздар санын тұрақтандыруға оң әсер етті. Сол кездегі статистикалық мәліметтерге көз жүгіртсек, 2009 жылдың басында жұмыссыздар саны 557,8 мың адамды немесе экономикалық белсенді халықтың 6,6 пайызын құрағанын байқаймыз. 2010 жылғы 3 тоқсанда жұмыссыздық деңгейі 5,6 пайызға төмендеп, жұмыссыздардың саны 481,7 мыңды құрады, яғни абсолютті түрде 76,1 мың адамға азайған.

Сол кезде Еуропа елдерінің өзінде жұмыссыздықтың қалыпты деңгейінің мөлшері 10-11 пайыздық деңгейде болғанын еске алсақ, біздің Үкіметтің дағдарысқа қарсы шаралары қандай нәтиже бергенін байқауға болады. Осылайша ғаламдық қаржы дағдарысы күшейген кезде біздің елдегі жұмыссыздық деңгейі 6,9 пайыздан асқан жоқ.

«Жол картасының» іс-шараларын іске асыруға 2010 жылы 6,1 млрд.теңге көлемінде қаржыландыру қарастырылды, соның ішінде:

- инвестициялық жобаларға 5,7 млрд.теңге, соның ішінде: республикалық бюджеттен – 3,8 млрд.теңге, жергілікті бюджеттерден – 1,9 млрд.теңге;

- әлеуметтік жұмыс орындары бағдарламасын кеңейтуге 144,0 млн.теңге;

- жастар практикасы бағдарламасын кеңейтуге – 96,0 млн.теңге;

Кадрларды даярлау және қайта даярлауға – 216,8 млн.теңге.

163 объект бойынша (жалпы саны 167 объект) мемлекеттік сатып алулар жүргізілді, соның ішінде 2 баға ұсыныстарын сұрату тәсілімен, 157-конкурс тәсілімен, 1 – бір көзден, 3- заң нормаларын қолданбай. 77 объектіде жөндеу жұмыстары басталды, қалғандары облыс әкімі мен салалық министрліктер арасында жасасқан келісімдерге сәйкес мамыр айында бастайды.

«Жол картасын» іске асырғанда барлығы 6137 жұмыс орын құрылады. Осы уақытта 2198 жұмыс орын құрылды, олардың түшелі толықтырылды.

Кәсіби даярлауға және қайта даярлауға 1380 адам жіберілді (жыл жоспарында – 1587 адам).

60 адам оқуды аяқтады, соның ішінде 55-і жұмысқа орналастырылды.

Әлеуметтік жұмыс орындарға 1142 адам (жыл жоспарында – 1200 адам), жастар практикасына – 32 адам жіберілді (жыл жоспарында – 800 адам).

Әлеуметтік жұмыс орындарын және жаситар тәжірибесін құру болжамы

Қоғамдық жұмыстар, кәсіптік даярлау, қайта даярлау және жұмыссыздардың біліктілігін арттыруды ұйымдастыру болжамы

2010 жылы «Жол картасы» жалғастырылады. Оны іске асыру үшін 6302,0 млн.теңге бағыттаолды, соның ішінде:

- инвестициялық жобаларға 5665,0 млн.теңге, соның ішінде республикалық бюджеттен – 3776,1 млн.теңге, жергілікті бюджеттерден – 1888,9 млн.теңге;

- әлеуметтік жұмыс орындары мен жастар тәжірибесі бағдарламасын кеңейтуге 240,0 млн.теңге;

Жол картасының мақсаттары мен міндеттері:

- жаңа жұмыс орындарын құру және жұмыспен қамтамасыз ету;

- күрделі және ағымдағы жөндеу;

- өңіпрлердің тіршілік әрекетін қамтамасыз ететін салалардың дағдарыстан кейінгі тұрақты дамуларын қамтамасыз ету үшін жағдай жасау.

Тікелей нәтижелер:

Қарастырылған қаражат есебінен облыста 159 инвестициялық жобаны іске асыру жоспарланып отыр. Сумен, жылумен қамтамасыз еті, кәріз жүйесі, электрмен қамтамасыз ету эөніндегі инженерлік желілер мен құрылыстарының 36 нысанында жөнндеу жүргізіледі, 100 нысан абаттандырыладцы, 74,32 км. жол орташа жөнделеді және 28,0 мың шаршы метр шұңқырдар жөнделеді, 81 әлеуметтік-әмдени нысан жылытылып, жөнделеді, 6137 жұмыс орны құрылады.

Халықтың мақсатты топтарын жататын (21 жасқа дейінгі жастар, оралмандар, көп балалы аналар, еңбек етуге шектеулері бар азаматтар) жұмыссыздарды қолдау мақсатында әлеуметтік жұмыс орындары мен жыстар тәжірибесі бағдарламалары кеңейтілетін болады. Осыған байланысты республикалық бюджет есебінен 1200 адам әлеуметтік жұмыс орындарына, 800 адам – «жастар тәжірибесі бойынша» жұмысқа орналастырылады.

Кадрларды даярлау және қайта даярлау үш бағыт бойынша ұйымдастырылады:

Бірінші бағыт – 1587 жұмыссызды даярлау және қайта даярлау;

Екінші бағыт – макроаймақтарды индустриалдық-инновациялық дамыту жобаларын іске асыру үшін мамандарды даярлау;

• 
  салалар бойынша экономиканың қажеттілігі есебінен техникалық және қызмет ету еңбек кадрларын даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын өсіру – 11 сынып бітірушілер санынан 300 адам;
  
• 
  салалар бойынша экономиканың қажеттілігін ескеруімен техникалық және қызмет ету еңбек кадрларын даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқытуды жалғастыру – 2009 жылғы 11 сынып бітірушілер санынан 1200 адам;
  

Соңғы нәтижелер:

- Жалдамалы қызметкерлердің санын 0,4%-ға арттыру.

Біздің аймақтағы Бизнес жол картасының іске асырылуының Бақытжан Сағынтаевтың қорытындылары:

«Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы аясында екі бағыт бойынша екінші деңгейлі банктердің филиалдарымен жалпы құны 13 миллиард теңгені құрайтын жеке кәсіпкерлердің 57 өтініші қарастырылуда. Бірінші бағыттағы «Бизнес бастамаларды қолдау» бойынша түскен 15 жобаның 10-ы ҚР Экономикалық даму және сауда министрлігімен мақұлданды. Бүгінгі күні 8 жобаны қаржыландыру басталды. Олар: «Format Mach Company» ЖШС-і «Ысқақов жеке емханасы» ЖШС-і және «КОРУНД» ЖШС-і болып тізбектеліп кете береді.

Ал екінші «Кәсіпкерлік секторын сауықтыру» бағыты бойынша 42 өтініш қарастырылып, оның 4-і жоғарыда аталған министрліктпен мақұлданды. Қазіргі уақытта олармен келісімшартқа қол қою жұмыстары жүргізілуде. Қалған жобалар тиісті органдарда сараптамадан өтуде. Елбасымыз халыққа арнаған былтырғы Жолдауында «кәсіпкерлер экономиканы жаңғыртудың қозғаушы күші» екенін нақтылап берді. Енді мемлекеттің экономикалық дамуындағы тұрақтылық пен бәсекеге қабілетті жетістіктерге жету жолыгда кәсіпкерлердің алдында маңызды миссия тұр. Осы маңызды шаруаға билік пен кәсіпкерлік өкілдері біріге қимылдап, жұмыла кірісуі қажет. Сонда ғана игі ісіміз нәтижелі болады.