Қазақстан республикасының білім және ғЫЛіым министірлігі

5В120200 «Ветеринариялық санитария» мамандығына арналған

«Фармакология, токсикология және токсикологиялық талдау» пәнінен

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

СТУДЕНТТЕР ҮШІН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей

Алғы сөз

«Фармакология, токсикология және токсикологиялық талдау» - дәрілік заттардың концетрациясын қажетті мөлшерін олардың формаларын білу және оңы малға енгізіп, дәрілік заттың организмдегі әсерін бағалауды оқытады .

Құрастырғандар: 1. Тойкина Г.Н., ветеринария ғылымдарының кандидаты, Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының профессоры м. а.

Билялов Е.Е., ветеринария ғылымдарының кандидаты Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының аға оқытушысы;

Ахметжанова А.Е., в.ғ. магистрі, Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының оқытушысы

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ

   1. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің

«Ветеринариялық медицина» кафедрасының отырысында

« » 20 жыл № хаттама

1 Жалпы ереже........................................................................................................4

2 Пәннің мазмұны және сабақ тақырыптарына сәйкес бөлінген сағат.............5

3 Пәнді оқуға арналған оқу-әдістемелік нұсқаулар............................................8

4 Курс форматы......................................................................................................8

5 Курс саясаты........................................................................................................9

6 Бағалау саясаты...................................................................................................9

7 Әдебиеттер.........................................................................................................10

1. 
   Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер
   

Билялов Е.Е., ветеринария ғылымдарының кандидаты Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының аға оқытушысы;

Ахметжанова А.Е., Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының в.ғ. магистрі.

Байланыс ақпараты- тел. 53-19-20, № 6 оқу ғимараты, кабинет 3;

Сабақ өткізу орны- аудиториялар 203, 207, 08

Пәннің атауы «Фармакология токсикологиямен»;

Кредиттің саны – 3;

2. 
   Пәннің қысқаша мазмұны:
   

«Фармакология, токсикология және токсикологиялық талдау» уақытпен санаспай дер кезінде көрсетілу қажет және тиімділігі жоғары дәрілік заттар мен жәрдемнің ең қолайлы тәсілдерін негізге ала отырып, организмнің табиғи күшін үдетуге және созылмалы дертке ұласып кетпеуінің алдын алуы тиіс. Ауру ағымының ерекшеліктері мен ұзақтылығы, малдың өнімділігі мен жұмысқа қабілеттілігі /сақталуы/, кей жағдайларда мал өмірінің сақталуы алғашқы жәрдемнің уақытылы және сапалы көрсетілуіне байланысты.

Студенттерге алғашқы емдік шаралар мен манипуляциялардың /әрекет/ қарапайым тәсілдерін атқарудағы теориялық негіздерін үйрету. «Фармакология, токсикология және токсикологиялық талдау» курсында студенттер дәрілік заттардың жаңа түрлерін іздестіріп, және олардың тиімді пайдалану теориясымен танысады, сондай-ақ фармакологиялық препараттар және оларды сақтау жөнінде мәліметтер алады.

Дәрілік заттардың жаңа түрлерін іздестіріп және олардың тиімді

пайдалану теориясын жасау;

Фармакологиялық заттардың белсенді түрлерін тандап, олардың алғашқы әсер ету механизмін және қолдану тізбегін құру;

Дәрілік заттардың қолданылу қауіпсіздігін және сапасын фармакологиялық тұрғыдан қадағалау;

Дәрілік заттардың әсер ету механизмін зертеп, оның сау және ауру мал организміне тиімді қолдану теориясының негізін құрау.

- заттың атын және құрылымдылық формуласын;

- зертханалық зерттеу әдістерін;

- дәрілік заттардың қасиетін және сақталу ережелерін;

- Организмнің физиологиялық және патологиялық жағдайларындағы дәрілік заттардың әсерлерінің ерекшеліктерін, олардың сипаттамасын, әсер ету механизмін, қолдануға болатын және болмайтын жағдайларын;

- Дәрілік заттардың әсер ету механизмін;

- Малдарды тексеру тәжірибесін;

- Лабораториялық диагностикумдармен жұмыс істеуді;

- Жаңа аспаптармен, құралдармен жұмыс істеуді;

- Пәнді жан-жақты теория жүзінде білуді;

- Дәрілік заттардың қасиеттеріне қарай сақтау ережелерін, малдарға әсер ету заңдылықтарын, антидоттарды қолдану тәртібін, дәрілік заттардың қолдануға болатын тиімді формасын, малдәрігерлік тәжірибеде қолдану әдістерін игеруі.

- Малдың физиологиялық жағдайына, жасына, жынысына, салмағына байланысты дәрілік заттарды тағайындау, олардың концентрациясын шығаруда індетті ауруларға қолдануы, шипаұсыным (рецепт) жазу, белгілі бір формада дайындап, ауруды емдеу үшін қолданғандағы нәтижелерін бағалау;

- Тұжырымдамаларды дұрыс пайдаланып дағдыларын үйренуі.

1.6 Курстың пререквизиттері:

1.6.2 Биологиялық химия

1.6.3 Аналитикалық және физколоидтық химия.

1.7 Курстың постреквизиттері:

1.7.2 Жануарлардың патологиясы.

Кесте 1

2.1 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ

- Седативтік заттар;

- Ұйықтатқыш заттар;

- Психотроптық заттар;

- Нейролептикалық заттар;

- Есірткі емес заттар;

- Есірткі заттар;

- Антихолинэстераздық заттар;

- Холинблокаторлар;

- Миорелаксанттар;

- Антигистоминдік заттар;

- Жергілікті жансыздандырғыш заттар;

- Өсімдік тектес тұтқырлағыш заттар;

- Жұмсартқыш заттар;

- Адсорбенттік заттар;

- Құстырғыш заттар;

- Қақырық түсіргіш заттар;

- Руминаторлық заттар;

- Ашылар;

- Іш өткізгіш заттар;

- Несеп айдағыш заттар;

- Өт айдағыш заттар;

- Жүрек гликозидтері;

- Спазмолитикалық заттар;

- Қанға әсер етуші заттар;

- Жатырға әсер етуші заттар;

- Зат алмасу құбылысына әсер етуші заттар;

- Ферменттік препараттар;

- Амин қышқылдары, белок гидролизаттары;

- Мышьяк препараттары;

- Дәрілік бояулар заттар.

2.2 Студенттердің өздік жұмыстары: (СӨЖ)

- Ингаляциялық және ингаляциялық емес наркоздар;

- Анальгетикалық және антипиретикалық заттар;

- Седативтік және сіреспеге қарсы қолданылатын препараттар;

- Камфора тобы және оның алмастырғыштары;

- Шырышты және жұмсартқыштар препараттар;

- Ферменттер;

- Қанға әсер ететін заттар;

- Ауыр металл тұздары;

- Фитонциды;

- Май еріткіш заттар;

- Тұзды іш өткізгіш заттар;

- Ашылар,өсімдік тектес іш өткізгіштер мен өт айдағыш заттар;

- Жүрек гликозидтері және спазмолитиктер;

- Қанға әсер ететін заттар. Диуретиктер және жатырға әсер ететін

Препараттар;

- Өсімдік витаминдері;

- Фенол, крезолдар және олардың туындылары;

- Қышқылдар мен сілтілер;

- Темір препараттар;

- Антисептикалық заттар;

- Дезинфекциалық заттар;

- Формальдегид тобы;

- Оттегін бөлетін заттар;

- Хлор препараттар;

- Қышқылдар тобы;

- Сілтілер тобы;

- Дәрілік бояулар заттар;

- Коксидиостатиктер;

- Акарицидтік заттар;

- Инсектицидтік заттар;

- Кеміргіштерге қарсы қолданатын препараттар.

3 ПӘНДІ ОҚУҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
«Фармакология, токсикология және токсикологиялық талдау» пәні әртүрлі дәрілік заттардың концентрациясың кажетті мөлшерін есептеп, дәрілік заттардан шипаұсыным тағайындап, олардың пішіндік түрін істеп көрсетудің ережелері мен әдіс-тәсілдерін үйретіп және оны жануарларға беріп, дәрілік заттың организмге әсер етуін бағалау мақсатындағы нұсқауларға негізделеді.

«Фармакология, токсикология және токсикологиялық талдау» уақытпен санаспай, дер кезінде көрсетілуі қажет және тиімділігі жоғары дәрілік заттар мен жәрдемнің ең қолайлы тәсілдерін негізге ала отырып, организмнің табиғи күшін үдетуге және созылмалы дертке ұласып кетпеуінің алдын алуы тиіс. Ауру ағымының ерекшеліктері мен ұзақтылығы, малдың өнімділігі мен жұмысқа қабілеттілігі /сақталуы/, кей жағдайларда мал өмірінің сақталуы алғашқы жәрдемнің уақытылы және сапалы көрсетілуіне байланысты.

4 КУРС ФОРМАТЫ
Аудиториялық сабаққа кіретіндер: дәріс және семинарлық сабақта оқылатын материалдармен пікір алмасу, әртүрлі материалдарды және кейстерді талдау. Әрбір сабаққа студенттер жоспардағы негізгі және қосымша әдебиеттерге сүйеніп дайындалады.

Дәріс сабақтарында пәнді игеруде бағдарламасына сәйкес, өзекті мәселелелер қарастырылып жалпы түсінік беріледі.

Зертханалық-тәжірибелік сабақтарда дәріс барысында берілген теориялық түсініктер тереңдетіліп жан-жақты түсіндіріліп оқытылады. Сонымен қатар, оқытушының көмегімен атқарылатын жұмыстарда семинарлық, дәріс және үй жатығуларына қатысты туындаған өзекті мәселе талқыланып, студентке тақырыптың толық игерілуіне мүмкіндік береді.

Зертханадағы жұмыс қауіпсіздігін өте сауатты меңгеру және жұмыс барысында өте мұқият болуы.

5. 
   КУРС САЯСАТЫ
   

Сабақтарға қатысу және негізгі ұғымдарды, анықтамаларымен, түсініктерімен жазу студенттердін міндеті. Егер студент белгілі бір себептермен сабаққа қатыспаса, дәрісті ол топтағы басқа бір студенттер алуы керек. Ал оқытушы дәрісті сабақтан тысқары уақытта студентке беруге тиіс емес.

Пәннің бағдарламасын меңгеруі жеке жауап беру және жазбаша түрде орындалады. Егер тыңдаушылар бірдемені түсінбесе, оқытушыдан сұрауға болады

Студенттің білімін бағалау емтихан бойынша өткізіледі. Емтиханға пәннің бағдарламаға сәйкес толық курстық тақырыптар сұрақтары енгізіледі. Негізгі талап – «Фармакология, токсикология және токсикологиялық талдау» пәнінің оқу әдістемелік кешені бағдарламасының қағидасына сәйкес пәнді толық игеру үшін, ұсынылған талаптарды студенттер түсініп және жауапкершілікпен қарау болып табылады. Сондай-ақ, күнделікті сабақтағы оқу бағдарламасын сапалы деңгейде меңгеруді студент өз міндетім деп түсінуі керек.

СӨЖ тапсырмаларын әр студент жазбаша және тиісті уақытында тапсыруға міндетті. СӨЖ жұмысын бағалау оқу әдістемелік кешен бағдарламасының қағидасында көрсетілген бағалау парағының жобалық ұсынымына сәйкес бағаланады.

Міндетті түрде орындау және тапсыру – семинарлық сабақ тапсырмаларды, жаттығулық немесе өзіндік жұмыстарының барлық түрлерін және аралық пен қортынды бақылауды тапсыруға міндеттісіз. Сонымен қатар, босатылған сабақпен есептескеннің өзінде Сіз толық межелі көрсеткішті (жоғарғы балл) ала алмайсыз. Сабақты себепті жағдаймен босатқанның өзінде де Сіз пәннің толық курсын меңгеруге міндеттісіз және деканаттың ресми рұқсаты арқылы ғана сабаққа қатыса аласыз.

Әрбір сабақтын бас кезінде шағын бақылау жұмысы жүргізіледі.
6 БАҒАЛАУ САЯСАТЫ
«Фармакология, токсикология және токсикологиялық талдау» пәнінен әр аптаға және аралық бақылау түрлеріне сәйкес бағалық меженің бөлінуі (кестеде көрсетілгендей).
Кесте 2

Апта	Бақылау түрі	Бағалаудың толық межесі	Ескеру
1	2	3	4
	1-7 аптада барлық семинарлық сабаққа қатысу	30
1	Практикалық	0
2	Практикалық	21
3	Пр+СОӨЖ+СӨЖ	21+6+15
4	Пр+СОӨЖ+СӨЖ	21+6+15
5	Пр+СОӨЖ+СӨЖ	21+6+15
6	Пр+СОӨЖ+СӨЖ	21+6+15
7	Аралық бақылау № 1+СОӨЖ+СӨЖ	60+6+15
	1-7 апта бойынша барлығы:	300
	8-15 аптада барлық аудиториялық сабаққа қатысу	30
8	Практикалық	0
9	Практикалық	17
10	Пр+СОӨЖ+СӨЖ	18+6+15
11	Пр+СОӨЖ+СӨЖ	17+6+15
12	Пр+СОӨЖ+СӨЖ	18+6+15
13	Пр+СОӨЖ+СӨЖ	18+6+15
14	Пр+СОӨЖ+СӨЖ	17+6+15
15	Аралық бақылау №2	60
	8-15 апта бойынша барлығы:	300
Емтихандық баға межесі		400
Академиялық мерзімдегі баға межесі		1000

7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1 Негізгі әдебиеттер

7.1.1 Кожанов К.Н. Ветеринариялық фармакология. Алматы 2008

7.1.2 Айтжанов С. Фармакология Алматы, 2006

7.1.3 Кожанов К.Н. Фитотерапия. Алматы, 2008

8.1 Қосымша әдебиеттер

8.1.1Соколов В.Д., Рабинович М.И., Горшков И.Г., Ноздрин Г.А. и др. Фармакология. –М.: Колос, 2000. – 575 с.

8.1.2 Уша Б.В., Жуленко В.Н., Волкова О.И. Фармакология. – М.: Колос, 2003. – 375 с.

8.1.3 Фармакопея СССР. – М.: Медицина, 1990. – 333 с.

8.1.4 Харкевич А.Д. Фармакология. – М.: Медицина, 2002. – 722 с.

8.1.5 Червяков Д.К. Фармакология с рецептурой. - М.: Агропромиздат, 1986. – 318 с.

8.1.6 Шәріпбаев Н. Ш. Пайдалы өсімдіктерді мал дәрігерлігінде қолдану. – Алматы, Қайнар: 1988. – 243 б.

жүктеу/скачать 195.21 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: