Қазақстан республикасының денсаулық сақтау министрлігі

ӘОЖ 614 (05)

КБЖ 5 я 7

Е 90
ПІКІР БІЛДІРУШІЛЕР:

«Жағдайлық есептер жинағы» оқу-әдістемелік құралында денсаулық сақтау және денсаулық көрсеткіштерін есептеу үшін статистикалық тапсырмалардың үлгілері (шаблон), тұрғындардың денсаулығын сараптау және кешенді бағалау, денсаулық сақтау ұйымдарының (мекемелерінің) және медицина қызметкерлерінің қызметін бағалау және сараптау алгоритмі көрсетілген.

Құрал студенттердің өзіндік жұмысы және оқытушының жетекшілігімен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысының сапалы жүргізілуіне арналған. Тәжірибелік медицинада (санитарлық) статистикалық білімнің қолдану ерекшелігіне арналады.

Оқу-әдістемелік құрал ҚММА әдістемелік кеңестің отырысында талқыланып, мақұлданды. Хаттама № 10 «17» 06 2009 ж.

Хаттама №. 10 « 04 » 07 2009 ж.

© А.М. Еремеев, Р.К.Байгенжеева, Н.М.Харисова, 2010

жұмысы

Мазмұны

1. Денсаулықты бағалау және сараптау, оқып білу.............................................6

1.1.Тұрғындар денсаулығы және оны оқып білу әдістері...........................6

2. Денсаулықты бағалау. Статистикалық есептер.............................................19

2.1. Салыстырмалы шамалар........................................................................19

2.2. Орта шамалар..........................................................................................21

2.3. Статистикалық зерттеулердің нақтылығы...........................................23

2.4. Корреляциялық байланыс......................................................................24

2.5. Динамикалық қатар................................................................................26

2.6. Стандартизация .....................................................................................28

2.7. Демография.............................................................................................30

2.8. Аурушаңдық...........................................................................................31

Әдебиеттер тізімі...............................................................................................34

3. Қосымша............................................................................................................35

Қосымша1Салыстырмалы шамаларды есептеу.......................................35

Қосымша 2. Орташа шамаларды есептеу..................................................35

Қосымша 3. Зертеу нәтижесің нақтылығын бағалау...............................39

Тестілердің мазмұны..................................................................................39

Қосымша 4. Корреляция коэффициентін есептеу....................................42

Корреляция коэффициентін бағалау.........................................................43

Қосымша 5. Динамикалық қатардың көрсеткіштерін есептеу................44

Қосымша 6. Интенсивті және экстенсивті көрсеткіштерді есептеу.......45

Қосымша 7. Мағлұматтарды жинаудағы бағдарламаның үлгісі............46

Қосымша 8. Стьюдент коэффициентінің мағынасы ................ 47

Қосымша 9. Статистикалық кестелердің макеті..................................... 47

Қосымша 10. Тұрғындар денсаулығына және денсаулық сақтау

ұйымының қызметіне сараптама жүргізу үлгісі..............48 Көрсеткіштердің әдісін есептеу................................................................ 50

Қорытынды.................................................................................................53

Көрсеткіштерді есептеу әдісі....................................................................55

Қорытынды.................................................................................................56

Дәрігердің кез – келген мамандығының тәжірибе жұмысында, көп жағдайда ұйымдастырушы дәрігерде, қызмет ететін аймақтың денсаулық жағдайы туралы белгілі бір уақыт кезеңдерінде жүйелі мәліметтер туындайды. Алынған статистикалық (салыстырмалы және орта) шамалар статистикалық өңдеуді талап етеді, нәтижесін кесте түрінде, графикалық бейне, диаграмма түрінде көрсетеді. Алынған мәліметтер негізінде салыстыру, өзара қатынастардың пайда болуы, стандарттау және дәлелдеу (статистикалық нақтылықты зерттеу).

Содан кейін сараптау, қорытындылау және ұсыныс жасау.

Статистикалық жағдайлық есептерді шешуді үйренуге, түсіну үшін ерекше ойларды қалыптастыруға, содан кейін ерекше әлеуметтік гигиеналық мәселелерге мына жинақ көмектеседі.

Жинаққа ұсыну: тұрғындар денсаулық жағдайын оқып білу үшін ұйымдастыру теориясын қалыптастыра отырып, әртүрлі статистикалық әдістерге сараптама жүргізу.

1.Денсаулықты бағалау және сараптау, оқып білу

0. 
   1.1. Тұрғындар денсаулығы және оны оқып білу әдістері
   

У қаласы – ҚР - да өндірістік орталық болып саналады. Онда: полиметалдық кеннен шығаратын шикізат дайындайды және қайнататын металургиялық комбинат болып табылады, текстильді комбинат, пластмасс заводы, ЖЭС, депо мен біріктірілген ірі темір жол торабы. Қалаға жақын жерде полиметалдар кенін ашық түрде өндіретін кен орны бар. Қаладағы экологиялық жағдай жағымсыз, ауадағы ШРЕК – тің зиянды қосындылары қалыптан асып кеткен.

Қала тұрғындары 2009 жылы 280 мың адам.

Емдеу мекемесінде 703 дәрігер жұмыс істейді, керует саны 1428 құрайды.

Н қаласының тұрғындарын дәрігерлермен және ауруханалық керуетпен қамтамасыз етілуі көрсеткішін есептеу (10000 тұрғынға) (кесте 1-1). Тұрғындарды дәрігермен қамтамасыз етілуіне қорытынды жасаңыз

Н қаласында 100000 адам тұрады, соның ішінде 0-15 жаста – 24000 адам, 16-49 жаста – 50000 адам, 50 жас және жоғары 26000 адам.

Зерттелетін жылы қалада 1230 бала тірі туылды (өткен жылы - 1290),

Соңғы жылдары әлеуметтік – экономикалық жағдай нашарлады.

Тұрғын үйлер құрылысы тоқтатылды, өндіріс орындарында шикізаттардың шығарылуы қысқартылды, қоғамдық өндірістерде адамдар саны азайды. Ажырасулар саны жоғарылап некеге тұру саны азайды. Некеге тұрмаған әйелдерден туылған балалардың саны жоғарылады (әрбір бесіншісі 20 жасқа жетпеген) (кесте 1-3)
Тапсырма: Берілген жағдай немен дәлелденеді, сипаттама беру. Балалар өлімінің төмендеуіне ұсыныс енгізу.
Кесте 1-3. 2009 жылдағы Қазақстан Республикасындағы сәбилер өлімінің себебі

Сәбилер өлімінің себебі Бөлігі,%

1. перинатальды кезеңде пайда болған жағдайы 43

2. туа пайда болған ақаулар 23,7

3. тыныс алу жүйесінің аурулары 12,7

4. жұқпалы және паразиттік аурулар 7

5. бақытсыз жағдайлар және уланулар 5,4

Н қаласындағы 1 жастағы балалардың өлім себебін ҚР бойынша орта шамамен салыстыру. (сурет 1-2)

Мысалы, «Салауатты өмір салтына байланысты жастар арасындағы миокард инфарктысымен ауырғандардың себебін оқып білу тақырыбында» миокард инфарктысын алдын алу шараларын өңдеу мақсатында статистикалық бағдарламаны және жоспарды құру

Кесінді 1.

Зерттеу мақсаты.

__________________________________________________________________

Зерттеудің міндеттері:

1._________________________________________________________________

2._________________________________________________________________

3._________________________________________________________________
Бақылау бірлігі:_____________________________________________________

Бақылау уақыты:_________________________________________________________

Бақылау түрі:_______________________________________________________
Әлеуметтік сұранысқа және денсаулық жағдайын бағалау үшін анкета: (өңдеу жұмысын жүргізу)

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________

(құрастыру)

(құрастыру)

Зерттелетін жылдағы Н қаласындағы тұрғындар өлімінің негізгі себебі.

(кесте 1-4)
Тапсырма: Өлім себебінің құрылымын қалыптастырудағы себебін табыңыз, қорытынды жасаңыз, графикалық кескін түрінде салыныз.

Кесте 1-4. Н қаласындағы тұрғындар өлімінің негізгі себебі.

Өлім себептері	Өлген адамдар саны
	Абсолюттік саны	Пайызбен қорытындылау
Қан айналым жүйесінің аурулары	644	?
Қатерлі ісік аурулары	204	?
Бақытсыз жағдай, улану, жарақат	125	?
Тыныс алу жүйесінің аурулары	69	?
Басқа да себептер	108	?
Барлығы	1150	?