Қазақстан Республикасының Министерство Білім және ғылым образования и науки

Силлабус «Өндірістік энергетика» кафедрасында 5В071700 Жылуэнергетика, мамандығындағы студенттерге арналған.

Бағдарлама ӨЭ кафедрасының отырысында талқыланды.

Өндірістік энергетика

кафедрасының меңгерушісі Т.Сегеда

№ ___ хаттама 2014ж.

Ақпараттық технологиялар және энергетика факультетінің әдістемелік кеңесінде мақұлданған.

Төрағасы Т. Абдрахманова

№___ хаттама 2014ж.

Дайындаған

Норма бақылаушы Т.Тютюнькова

Келешек мамандарды жылуды алу, түрлендіру, тасмалдау және пайдалану тәсілдері бойынша теориялық және тәжірибе жүзінде білім беріп дайындау. Олар қажет болғанда керекті жылутехникалық құрал-жабдықтарды халық шаруашылығы салаларында дұрыс тандап пайдалана білуі үшін және жылу энергетикалық отындарды үнемдеу мақсатында, әрі технологиялық процестерді оптимизациялауды да үйреніп білуі қажет. Техникалық жылудинамикасы пәні математика, физика, химия, гидравлика, аэродинамика және есептеу техникасымен программалау пәндерін оқып үйренген соң оқытылады.

Бұл проблеманы шешудің басты жолы өңдірістің ең жоғарғы тиімділігін қамтамасыз ету талабына сай келетін энергия ресурсын үнемдеу технологиясын кеңінен пайдалану болып табылады. Бұл мақсатқа жетуде халық шаруашылдығында басты роль энергетикалық, жылутехникалық сапаны көтеру үшін білімді бакалаврлар дайындау керек.

Отын энергетикалық ресурстарды (ОЭР) пайдаланудың өсуі салдарылан, өнеркәсіптегі, агроөңдірістік комплекстен, транспорттағы, тұрмысқа қажетті қызмет көрсетудегі оның бағасының артуы ОЭР тиімді пайдалануды өсіру проблемасы және айналадағы ортаны отынның жану өнімдерімен ластау да өзекті мәселе болып саналады. Жылудинамика және жылумассаалмасу оқып үйренудегі негізгі мақсат келешек мамандарды жылуды алу, айналдыру, жылуды тасымалдау және пайдалану тәсілдерін пайдаланып теориялық және практика жүзінде дайындау, оларды жобалауға, халық шаруашылдығының салаларында керекті жылутехникалық құрал-жабдықтарды таңдап алып пайдалануға үйрету, ОЭР мен материалдарды үнемдеүдің қазіргі тәсілдерінен білім беру, технологиялық процестерді жетілдеру, екінші кезектегі энергия ресурстарды (қорларды) пайдалану жолдарын айқындау (ашып беру), айналадағы ортаны қорғауға үйрету.

Оқып үйрену тақырыбы болып жылудинамикасы мен жылумассаалмасу заңдары, жылудинамикалық процестермен циклдар, жұмысшы деиелер қасиеттері, жалуалмастыру аппараттарының есебінің негізгі , жану, энерготехнологиялар, энергияны үнемдеу, екінші кезеңдегі энергия ресурстары (қорызы) жылуэнергетикалық және тоңазыту қондырғылары өндіріс салаларында жылуды пайдалану, жылу мен қамтамасыз ету жүйелері, жылуэнергетикалық қондырғылардың айналадағы ортаны қорғау проблемаларымен байланысы саналады.

Жұмысшы денелері күйінің есебі, жылудинамикалық процестер мен циклдарының, жылуалмасу прцестерінің, аппараттарының және саланын басқа негізгі жылутехникалық құрылғыларының есебің жасай білу, жылулық қорғау шараларын салқындату жүйелерінің жылулық оқшауландыруын ұйымдастыруы, жылумен қамтамасыз ету жүйесінің энергияның айналуын және пайдалануының ең тиімді түрін есептеу және таңдауды үйретуді

«Жылутехниканың теориялық негіздері» пәнінің негізгі базасы болып физика, математика, программалау және алгоритм қатнас құралы саналады

Пәнді оқу нәтижесінде білімалушы міндетті

білулері қажет:

• 
  сандың шамалардың реттілігіне бағалауды жүргізу;
  

• 
  зерттеу әдістерін, жобалау және зерттеу жумыстарын жүргізу;
  

• 
  алынған нәтижелердің қателіктеріне баға беру тәсілдеріне;
  
• 
  жылуфизикалық сипаттаманың аңықтап – зерттеу әдістерін;
  

- өңдеу әдістерін және қабылдауды, ЭЕМ көмегімен зерттеу нәтижелерін жүргізу;

• 
  жылудинамикалық процестер мен циклдарын;
  
• 
  саладағы пайдаланылатын жұмысшы деиелердің негізгі қасиеттерін;
  

• 
  энергияның айналауының негізгі заңдарын, жылудинамикасының және жылуалмасудың заңдарын;
  

• 
  салада пайдаланылатын жылуалмастырғыштардың, жылукүштік қоңдырғылардың және басқа да жылутехнологиялық құрылғылардың жұмыс істеу принципімен және құрлысын;
  
• 
  энергияны үнемдеудің негізгі әдістерін;
  
• 
  жылуэнергиялық қондырғылардың айналадағы ортаны қорғау мәселелерімен байланысын.
  

- әр түрлі жылулық қоңдырғылардың есептелуі және жұмыс істеу принцип

4. 
   Пререквизиттер
   

Пәннің қолданған материалдары төмендегі курстарда алған білім негізінде жинақталады:

• 
  физика
  

- Жылумассаалмасу;

- Жылуэнергетикалық қондырғылар циклдарының термодинамикалық негіздері.

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ

Тақырыптардың аталуы мен олардын мазмұны	Сағаттар саны
1	2
Модул 1. Техникалық жылудинамика
Дәріс сабақтары
Кіріспе. Техникалық жылу динамика. Кіріспе. Негізгі түсініктер мен ережелер. Жұмыс денесі мен қоршаған орта. Негізгі күй параметрлері мен оның өлшем бірлігтері. Идеал газ күйінің теңдеуі. Жылудинамикалық процестер. Тепе-теңдікті және тепе-теңсіздіктегі процестер. Қайтымды және қайтымсыз процестер. Идеалды және нақты газдар. Идеалды және нақты газдардың теңдеуі. Идеалды және реал газдардың жылусыйымдылығы. Жылу өлшемін аңықтау. Газ қоспасының жылусыйымдылығы	1
Газдың жылусыйымдылығы. Жылудинамиканың 1-ші заңы. Идеал газ қоспасы. Дальтон заңы. Идеал газ параметрлері және оларды анықтау. Термодинамиканың бірінші бастамасы. Энергияның сақталу және айналу заңы. Термодинамикалық жүйенің энергиясы. Ішкі энергияның өзгеруі. Энтальпияның анықтамасы.	1
Идеал газдың термодинамикалық процесстер. Жылудинамикалық процесстердің түрлері. Политропты процесс. Изохоралық процесс. Изобаралық процесс. Изотермиялық процесс. Адиабаттық процесс.	2
Жылудинамиканың екінші бастамасы (заңы). Жылу динамикасының екінші заңы, негізгі жағдайы. Тұйық процесс циклдың тоңазыту коээфициенті. Идеал газ энтропиясы. Карно циклы.	1
Заттардың термодинамикалық қасиеттеры. Нақты газдар. Нақты газдар мен булар. Нақты газдардың қасиеттері. Фазалық ауысулар.	1
Су буы. Нақты газдар мен булар. Нақты газдардың қасиеттері. Су буы. Негізгі түсініктер мен анықтамалар. және диаграммаларда бу түзілу процессі. Судың және су буының параметрлерін анықтау. Судың және су буының кестелері. Су буының диаграммасы. Фазалық ауысуылар. Фазалық ауысуыларының диаграммасы.	1
Ылғалды ауа. Негізгі түсініктер мен анықтамалар. Психрометр және гигрометр. Ылғалды ауаның диаграммасы.	1
Термодинамикалық ағыс. Газдар және булар ағысы. Дыбыс жылдамдығы. Адиабаттық ағыу. Лаваль саптамасы (соплосы). Газдар мен булар қозғалысы.	2
Практикалық сабақтары
Күй параметрлері	2
Идеал газдың күй теңдеуі	1
Газдың жылусыйымдылығы.	1
Жылудинамиканың 1-ші заңы	1
Идеал газдың өзгеруінің термодинамикалық процесстер	1
Жылудинамиканың екінші бастамасы (заңы)	2
Су буы	1
Ылғалды ауа	1
Термодинамикалық ағыс	2
Зертханалық сабақтары
Кіріспе сабағы	2
Термодинамиканың негізгі тусініктемелер.	1
Ауаның орташа массалық изобаралық жылусыйымдылығын аңықтау	2
Нақты газдардың процесстерін зерттеу.	2
Ылғалды ауадағы процесстерін зерттеу.	2
Тарылған саптамадан ауаның ағып шығуының процессін зерттеу.	2
Модул 2. Жылуөткізгіштік.
Дәріс сабақтары
Кіріспе. Жылуөткізгіштік. Жылу процестері. Жылу өткізгіштік. Фурье заңы. Жылуөткізгіштік коэффициентінің физикалық мәні. Конвекция. Ньютон заңы. Жылу беру коэффициенті.	2
Конвективті жылуалмасу. Конвективті жылуалмасу. Конвективті жылуалмасудың әртүрлі факторларда тәуелділігі. Сұйықтың еріксіз және еркін қозғалысы конвективті жылуалмасу. Сүйықтың орта температурасы. Заттың агрегаттық күйі өзгергендегі жылуалмасуы. Ұқсастық теориясы. Ұқсастықтың критерийлері.	2
Жылулық сәулелену. Жылулық сәулелену. Сәулелі жылуалмасудың негізгі заңдары. Стефан-Больцман, Кирхгоф, Ламберт, Вин заңдары.	1
Практикалық сабақтары
Жылуөткізгіштік.	1
Конвективті жылуалмасу.	1
Жылулық сәулелену	2
Зертханалық сабақтары
Құбыр әдісімен қатты денелердің жылуөткізгіштік коэффициентін анықтау.	1
Бірдей материалдардан жасалған әр түрлі диаметрлі горизонталды және вертикалды құбырлардан жылуберу коэффициентін анықтау.	2
Дененің қаралығын деңгейінің және сәуленуінің коэффициентің анықтау.	2

Техникалық термодинамиканың пәні мен әдісі. Негізгі анықтамалар. Термодинамикалық процесс. Қайтымды және қайтымсыз процестер. Газдың ішкі энергиясы мен энтальпиясы.

Энергия жөніндегі ұғым. Термодинамиканың екінші заңын статикалық түсіндіру. Ғаламның «жылулық өлімі» туралы Клаузлус теориясын сынау.

Су буы. Негізгі анықтамалары. PV, TS диаграммаларындағы буға айналу процесі. Судың және су буының параметрлерін анықтау; су және су буы кестесі; hs-диаграмма. Үштік нүкте. Гиббе фазалары ережелері туралы ұғым. Клайперон-Клаузлус теңдеуі. Кестелердің және hs-диаграммасының көмегімен су буының негізгі термодинамикалық процестерін есептеу.

Ылғалды ауа. Ауаның толық және салыстармалы ылғалдылығы. Шықтану нүктесі температурасы; ылғалды ауаның hd-диаграммасы. Ылғалды ауаның негізгі процестерін (қыздыру, кептіру, араластыру).

6 тақырып. Ағын термодинамикасы. Газдың және будың ағуы. Дроссельдеу. Негізгі ұғымдар. Ағынға арналған термодинамиканың бірінші заңы. Итеру жұмысы және техникалық жұмыс. Бернулли теңдеуі. Сопло және диффузор. Сопло адиабаталық ағу.

Адиабаталық ағу кезіндегі газдың ағуы. Соплодо ағу кезінде газдың шиеленісті жылдамдығы және шиеленісті параметрлері. Шиеленісті жылдамдық арқылы өту шарты. Лаваль сопло: Кестелердің, hs-диаграммасының көмегімен тарылатын соплоға және Лаваль соплосына арналған су буының ағуының есептеуі.

Ағудың нақты процесі. Газды және буды дроссельдеу. Адиабаталық дроссельдеу кезінде жұмысшы дененің параметрлерінің өзгеруі. Джоуль-Томпсон нәтижесі. Инверсия температурасы. Дроссельдеу процесін кескіндеу.

7 тақырып. Сығымдығыштар. Жылулық қозғалтқыштарының, жылу эенргетикалық және тоңазытқыш қондырғылардың циклдері. Поршеньді сығымдағыш. Жұмыс принципі. Бір сатылы сығымдағышты жетектеуге шығындалатын жұмыс. Индикаторлық диаграмма. Изотермиялық, адиабаталық және политроптық сығымдау. Көп сатылы сығымдағыш. Сығымдағышта жүретін термодинамикалық процестерді pv және T_S диаграммаларында кескіндеу. Ортадан тепкіш және осьтік сығымдағыштар жөніндегі ұғым. Желдеткіштер және газ ауа үрлегіштер.Жылулық қозғалтқыштардың мүлтіксіз циклдері. Поршеньді ІЖҚ-ның циклдері және оларды талдау; П.Ә.К. сығымдау дәрежесінің әсері. Газтурбинді қондырғылар (ГТҚ) циклдері және оларды талдау. ГТҚ-ның п.ә.к.-тің жоғарылату әдістері. Нақты қозғалтқыштардың циклдері жөніндегі ұғым. Бу күштік қондырғылар циклдері. Ренкин циклі және оны зерттеу.

Ренкин циклінің жылулық п.ә.к.-не бастапқы және соңғы параметрлердің әсерлері. Бу күштік қондырғылардың п.ә.к. Ренкин циклін pv және T_S координаталарында кескіндеу. Бу күштік қондырғылардың үнемділігін арттыру жолдары; регенеративтік цикл; буды аралық қыздыру. Бу газдық циклдер, жылуландыру негіздері.

Тоңазытқыш қондырғылар циклдері және оларды талдау. Ауа-тоңазытқыш қондырғы циклі. Тоназытқыштық коэффициент және суы қондырғыштық.

8 тақырып. Энергияны түрлендірудің жаңа тәсілдері. Энергияны тура түрлендіргіштер. Отын элементтері. Күн батареясы. Жылу электр генереторлары. Жылу эмиссиясының түрлендіргіштері. МаМагнитогидродинамикалық (МГД) генераторлары. Құйынды нәтиже.

9 тақырып. Жылу және масса алмасу негіздері. Тасымалдау процестерінің физикалық негіздері. Массалар мен энергиялар ағындарының анықтамасы. Тасымалдау процестерін өрнектейтін теңдеу. Әр түрлі орталарда тасымалдаудың кинематикалық коэффициенттері, диффузия коэффициенті, жылу өткізгіштік және тұтқырлық коэффициенті. Тасымалдау коэффициенттерін анықтау және олардың ортаның құрылымы мен қасиеттеріне тәуелділігі.

10 тақырып. Жылу және масса өткізгіштік. Фурьенің дифференциалдық теңдеуі. Жылу өткізгіштіктің дифференциалдық теңдеуі. Әр түрлі қабырғалардың жылу өткізгіштігі және стационарлық режим кезінде қабырға арқылы жылу беру. Стационарлық емес жылу және масса өткізгіштік жөнінде негізгі мәліметтер. Жылу және масса беру процестерінің математикалық аналогтары.

11 тақырып. Конвективтік жылу және масса тасымалдау. Табиғи және еріксіз конвекциялар шарттарында сұйық ағуының ерекшеліктері. Жылу тасығыштардың ерекшеліктері. Ағудың әрбір шарттарында конвективтік жылу және масса алмасуды анықтауға арналған сипаттық критерийлер және негізгі формулалар сұйықтың қайнау және будың конденсациясы кезіндегі жылу алмасу. Екі фазалы орталардың ағындарындағы жылу алмасудың ерекшеліктері және газ ағуының жоғарғы жылдамдықтары кезіндегі жылу алмасу.

12 тақырып. Сәуеле шығарып жылу тасымалдау. Негізгі ұғымдар мен анықтамалар. Сәулелі жылу алмасу заңы. Мөлдір ортада дененің сәуле шығарып жылу алмасуы. Денелердің сәулеге құю коэффициентін анықтау. Сәуле шығарушы газдардың қабырғамен жылу алмасуы. Экрандар.

13 тақырып. Жылу беру және жылу алмасулық аппараттары. Жалпақ және цилиндр қабырғалар арқылы жылу беру коэффициенті. Жылу алмасулық аппараттардың түрлері. Рекупиративтік жылу алмастырғыштар. Жылулық баланс және жылу теңдеуі. Орташа температуралық тегеурін. Жылу тасушылар температурасы, жылу алмасу беті. Рекупиративтік жылу алмастырғыштарды есептеу негіздері.

14 тақырып. Жылулық қозғалтқыштар. Бу турбинилары және газ турбиналары қондырғылар

Бу турбинасының схемасы және жұмыс принципі. Турбина сатылары, күштік аппартардағы және доңғалақ арнасындағы процестер; жылдамдық үшбұрыштар, Эйлер формуласы. Активті және реативті қысым сатылары; реативтік дәрежесі. Жылдамдық сатылары. әр түрлі сатылар ұзындығы бойынша будың жылдамдығы мен қысымның өзгеруі. Жылдамдықтар қатынасы және оның сатысы п.ә.к.-не әсері, турбинада сатылар санының көп болуының қажеттігі. Бу турбиналарының салыстырмалық және абсолюттік п.ә.к., жылулық баланс. Конденсатор және оның жылулық балансы; салқындату еселігі. Бу турбиналарының қолдану облыстары және даму болашағы.

Көп сатлы бу турбинасының құрылымның мысалы; қуатты реттеу; майлау жүйесі. Турбиналардың сипаттық параметрлері; турбиналардың шектік қуаты жөнінде ұғым. ЖЭО арналған турбиналардың ерекшеліктері.

ГТҚ схемасы және негізгі элементтері. Меншікті жұмыстың максимумы бойынша және п.ә.к максимумы бойынша ГТҚ сығымдағышында қысымды жоғарылату дәреежесін таңдау.; ГТҚ-ның тиімді п.ә.к.; оған турбина алдындағы газ температурасының, турбина және сығымдағыш п.ә.к. –терінің әсерлері. Жылуды регенерациялайтын қазіргі кездегі ГТҚ-ның сипаттық параметрлерінің мәндері. Көп білікті ГТҚ-да сығымдау кезінде аралық салқындату және ұлғаю кезінде аралық қыздыру. ГТҚ-ның артықшылықтары, кемшіліктері және болашағы. Реактивтік қозғалтқыштар. ГТҚ құрылымы, жану камерасы, қуатты реттеу тәсілдері. Бу-газ қондырғылары; жоғары тегеурінді бу генераторлары схема. Бу машиналары.

Энергоресурстарды үнемдеудің, шығынды азайтудың негізгі бағыттары. Қайтарлама энергетикалық ресурстар (ҚЭР). Жалпы жағдайы; ҚЭР сипатамасы.

Қайты өндеу қондырғылары, қайта өңдеу әдістерін жетілдіру мүмкіндігі төмен ҚЭР пайдалану жолдары. ҚЭР пайдаланудың экономикалық тиімділігі.
2.2 Курстық жобаның (жұмыстың) орындалуына қойылатын талаптар және мазмұны
Кредиттік жүйемен оқу кезінде білім алушылардың өздік жұмысын ұйымдастыру сапасын арттыруға жоғары талаптар қойылады, оған үй тапсырмаларын орындауда кіреді.

Білім алушылардың оқытушының жетекшілігімен өздік жұмысы – бұл кредиттік жүйемен оқу кезінде оқу жұмысының бір түрі, онда диалогтық тәртіпте аудиториялық сабақ түрінде өткізіледі, сонымен бірге аудиториядан тыс кеңес түрінде жүргізіледі.

1 Ішкі энергия. БӨЖ №1. Реферат

2 Жылудинамиканың 3-ші заңы. БӨЖ №2. Реферат

3 Тоңазытқы қоңдырғылардың циклдары. БӨЖ №3. Реферат

4 Химиялық термодинамиканың негіздері. БӨЖ №4. Реферат

5 Жылуөткізгіштік. Жылуөткізгіштік коэффициенті. БӨЖ №5. Реферат

6 Аралық бақылау 1.

7 Аралық бақылау 2.

№	СӨЖ түрі	Есептің формасы	Бақылау түрлері	Сағат көлемі
1	Дәрістік сабаққа дайындалу	Конспект	Сабаққа қатынасу	12
2	Курстық жұмысын орындау	Есеп	КЖ қорғау	20
5	Аудиториялық сабақта қарастырылмаған материалдарды оқу	Конспект	Конспектті тексеру	15
6	Зертханалық жұмысты орындау	Есеп	ЗЖ қорғау	20
7	Межелік бақылауға дайындық		МБ 1, МБ 2	5
Барлығы				72

1 Студенттердің өздігінен оқуына бөлінген практикалық сабақтардың мазмұны және тізімі
2) Техникалық термодинамика. Мүлтіксіз газдар және олардың қоспалары. Термодинамикалық жүйенің күй параметрлері. Жұмысшы дененің күй теңдеуі. Жұмысшы дененің жылу сыйымдылығы, ішкі энергиясы, этальпиясы. Жұмысшы денелердің қоспасы.

3) Термодинамиканың бірінші заңы.

4) Термодинамиканың екінші заңы.

5) Нақты газдар мен булар. Ылғалды ауа. Жұмысшы денелердегі термодинамикалық процестер.

6) Ағын термодинамикасы. Газдың және будың ағуы. Дроссельдеу. Диаграммалардың көмегімен нақты газдардың термодинамикалық процесстерін есептеу.

7) Сығымдығыштар. Жылулық қозғалтқыштарының, жылу эенргетикалық және тоңазытқыш қондырғылардың циклдері. Ылғалды ауа. Жұмысшы дененің ағуы және дроссельдеу

8) Энергияны түрлендірудің жаңа тәсілдері. Энергияны тура түрлендіргіштер. Сығымдағыштағы процестер. Жылулық қозғалтқыштар циклдері

9) Жылу және масса алмасу негіздері. Тасымалдау процестерінің физикалық негіздері. Тоңазытқыш машиналар циклдері.

10) Станционарлық және станционарлық емес режимдер кезіндегі жылу өткізгіштік. Жылу және масса өткізгіштік.

11) Конвективтік жылу алмасу. Конвективтік жылу және масса тасымалдау.

12) Сәуле шығарып жылу алмасу. Сәуле шығарып жылу тасымалдау.

13) Жылу алмасулық аппараттар.

14) Отын сипаттамасы.

15) Поршеньді іштен жану қозғалтқыштары Жылулық қозғалтқыштардың жылулық балансы және сипаттамалары. Жылулық қозғалтқыштар. Бу турбинилары және газ турбиналары қондырғылар.

16) Қайтарлама эенергетикалық ресурстар. Қайталану энергетикалық ресурстарды пайдалану схемаларын есептеу.
2 Студенттердің өздігінен оқуына бөлінген тақырыптардың тізімі

1 Тақырып Қазандық агрегаттардың топтасуы және міндеті. Қазандық қондырғы. Қазандық агрегаттын жылулық балансының теңдеулері.

Әдебиет: [1] § 18.1 – § 18.3.

3 Курстық жұмыс және т.б. тақырыптары.

Курстық жұмысты орындаған кезде есептеу техникасын пайдалануды қарастырған жөн.

1.Поршеньді қозғалтқыштың теориялық циклін есептеу.

2.Негізгі өлшемдерін анықтап және құрылымына өзгерістер жасап, көлемдік компрессордың теориялық, индикаторлық диаграммасын нақты процессорде және процестерін есептеу.

3.Жылу техникалық сипаттамаларын анықтап және құрылымына өзгерістер жасап, тоңазытқыш бу сығымдағыштың (немесе басқа) қондырғының теориялық және нақты циклдерін есептеу.

4.Әр түрлі қызметке арналған жылу алмасулық аппараттарды есептеу және оларға оңтайландыру.

5.Екі сатылы сығымдағышты есептеу.

6.Газ циклін және газдар ағуын есептеу. Көп қабатты жалпақ қабырға арқылы жылу беру.

4. 
   Пән тапсырмаларын орындау және тапсыру кестесі
   

Студенттердің міндеттері: ұдайы сабаққа қатысу, пән бойынша тапсырмаларды өткізу кестесінің талаптарын орындау, кітапханада және интернет залында әдебиетпен өздегінен жұмыс істей білу.

Оқытушылар студенттермен бірігіп жұмыс істей үрдісінде келесі ережелерге сүйенуі қажет:

1. Оқытушы мен студент бір-біріне сыйласымды, сыпайы және мейірімді болу керек.

2. Сабақтарда белсенді болыңыз. Оқытушыға сұрақтар қойыңыз. Сабаққа қатысу жеткілікті емес. Материалды толық меңгере білу керек.

3. Оқытушы студентпен творчестволық түрде жұмыс істеуге міндетті. Студент мұғаліммен қарым-қатынаста болуға міндетті және орындалатын практикалық, өздік жұмыстар бойынша консультация алуға міндетті.

4. Қате жібергенге ұялмаңыз. Кім еш нәрсе істемейді, сол қателеспейді.

5. Барлығын түсінген адам сияқты түр жасамаңыз. Түсінуге тырысыңыз.

6. Сабақтарға қатысу міндетті болып табылады. Егер сіз үш және одан да көп сабақты себепсіз босатсаңыз (себебі құжат бойынша бекітілуі керек), онда оқытушы сізден деканаттың сабаққа рұқсат қағазын талап етуге құқылы. Есіңізде болсын: сабаққа қатысу қорытынды баңаңа әсер етеді.

7. Өз уақытында практикалық, өзіндік жұмыстардың кестесі бойынша есептесіп отыру қажет. Бұл қорытынды бағаға әсер етеді. Аяқталмаған есептесулер және өздік жұмыстар есептелмейді. Әр жұмыстың өз уақытында және толық көллемде орындалған тапсырмаларына жоғары балл қойылу ұйғарылғанды.

Марапаттық баллдар 0,2 ÷ 2 балл:

- творчествалы тұрғыдан келгені үшін;

- оқу үрдісіне белсенді қатысқаны үшін;

- студенттік конференцияға қатысқаны үшін;

Айып балдары 0,2 ÷ 2 балл, жалпы саннан төмендегі жағдайда шегеріледі (азайтылады):

- материалдарды өз уақытында көрсетпегені үшін;

- жұмысты сапасыз орындағанда;

- сабақты жібергенде;

- сабаққа кешіккенде

Студенттердің өзінің қатысуынсыз бақылау жүргізілмейді.

8. Аудиториялық сабақтарға кешігуге 5 минутқа дейін рұқсат етіледі, басқа жағдайда студентке сабаққа кіруге рұқсат етілмейді. Объективті себептер болса оқытушыны алдын-ала ескерту керек. Ұдайы сабақ босату-жақсылыққа әкелмейді. Ол студенттің сабаққа деген қатынасын сипаттайды.

9. Этика бойынша оқытушы сөйлеп тұрғанда дауыс шығарып сөйлеуге болмайды. Екінші ескертуден кейін студент аудиториядан қуылады. Сабақ кезінде басқа тақырыпқа әңгімелесуге болмайды.

10. Сіздің міндетіңіз сабаққа дайын болып келу. Бар әдебиетті пайдаланыңыз, өз уақытында кітапханадан әдебиетті алыңыз.

11. Ішкі тәртіп ережесі орындалуы тиіс.

12. Басқа біреудің жұмысын көшіріп алуға үзілді-кесілді тиым салынады

13. Мүмкіндігінше консультацияға қатысу.

14. Сабақ кесінде сот.телефондар ажыратылған болу керек.

15. Кесте бойынша тапсырылмаған практикалық және өздік жұмыстар оқудың меңгеру сапасын төмендетеді. Студенттердің күнделікті еңбекке ізденушілікке тәрбиелеу үшін олардың сапалы жұмысын - өз уақытында (дер кезінде) рейтинг картасы бойынша бағалау оқытушылар үшін өте қажет.

Бақылау түрі

Оқудың академиялық кезеңі, апта

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Сабаққа қатысу

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Дәріс конспектісі

*

*

Ауызша сұрау

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Коллоквиум

*

*

Тестілеу

*

*

Баяндама жасау

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Эссе

*

*

Аралық тестілеу

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Барлығы

*Ескерту: тапсырма түрлері мен ағымдағы бақылау мезгілділігі берілетін пәннің өзгешелігіне байланысты дайындалады.

6. 
   ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
   

Негізгі
1. Жанбосынов, Б.О. Жылу техникасының негізі: оқу құралы / Б.О. Жанбосынов.- Семей, 2011.- 266 б.

2 Кабашев, Р.А. Жылу техникасы: оқулық / Р.А. Кабашев; А.К.Каадырбаев, А.М.Кекилбаев.- Алматы: Бастау, 2008.- 426 б.

3 Теплоэнергетика и теплотехника. В 4 кн.  Кн.2. Теоретические основы теплотехники. Теплотехнический эксперимент: Справочник / Под общ. ред. А.В.Клименко, В.М.Зорина.- 4-е изд., стер.- М.: МЭИ, 2007.- 561 с.- (Справочная сер.).

4 «Теплотехника» (Баскаков А.П., Берг В.В., Витт О.К. и др. по ред. Баскакова А.П.). – М.: Энергоатомиздат. 1991 г. - 224 с.

5 Брюханов, О.Н. Тепломассообмен: учеб. пособие / О.Н. Брюханов; С.Н. Шевченко.- М.: АСВ, 2005.- 460 с.

6. Ляшков В.И. Теоретические основы теплотехники: учебное пособие.-М.: Высш. шк., 2008. – 318 с.

7. Борисов Б.В. Практикум по технической термодинамике и тепломассообмену / Б.В. Борисов, А.В. Крайнов, В.Е. Юхнов. – Томск: Изд-во ТПУ, 2010. – 141 с.

8. Цветков Ф.Ф. Тепломассообмен. – М.: МЭИ, 2005. – 550 с.

9. Орлов М. Е. Теоретические основы теплотехники. Тепломассообмен: Учебное пособие; 2013. – 204 с.

7 БІЛІМДІ БАҒАЛАУ

7.1 Оқытушы талаптары
Оқытушының қоятын талаптары:

• 
  студенттер сабақ кестесіндегі дәрістік және іс-тәжірибелік сабақтарға қатысуға міндетті;
  
• 
  студенттердің сабаққа қатысуы сабақтың басында тексеріледі. Студент сабаққа кешіккен жағдайда, дәрісханаға ақырын кіріп, жұмысқа кірісуі керек, ал үзіліс кезінде оқытушыға кешігу себебін түсіндіру қажет;
  
• 
  сабаққа екі рет кешігу сабақтан бір рет қалумен тең;
  
• 
  балл көрсеткіші арқылы есептелетін жұмыстарды бекітілген мерзімде тапсыру керек. Жұмыс уақытылы тапсырылмаса, қойылатын балл төмендейді. Барлық жұмыстарды тапсырмаған студенттерге емтиханға кіруге рұқсат берілмейді;
  
• 
  қанағаттанарлық бағасын алған студентке аралық бақылауды қайтадан өтуге рұқсат берілмейді;
  
• 
  Р_ср = (Р₁ + Р₂)/2 орташа рейтингісі 50%-дан кем болған студенттерге емтиханға кіруге рұқсат берілмейді;
  
• 
  сабақ барысында ұялы телефондарды ажырату қажет;
  
• 
  студент сабаққа іскерлік киім киіп келуі керек.
  

7.2 Баға критериі
Барлық тапсырмалардың түрлері 100 балдық жүйемен бағаланады.

Ағымдағы бақылау апта сайын өткізіледі және оған дәрістерге, іс-тәжірибелік сабақтарға қатысу мен өздік жұмыстарды орындау кіреді.

Білімге ағымдағы бақылау жасау семестрдің 7 және 15 апталарында тест түрінде өткізіледі. Рейтинг келесі бақылау түрлерінен жиналады*:

Аттестаттау кезеңі	Бақылау түрі, меншікті салмақ, %
	Лекция	Бақылау	Ауызша жауаптар	Реферат	Өзіндік жұмысы	Коллоквиум	Эссе	Ағымдағы тестілеу	Барлығы
Рейтинг 1	10	20	15	10	10	-	15	20	100
Рейтинг 2	10	20	15	10	10	-	15	20	100

Әр пәннен өткізілетін емтихан емтихандық сессия кезеңінде тест түрінде жүргізіледі.

Пән бойынша студент білімінің қорытынды бағасын құрайтын көрсеткіштер:

- 40% қорытындысы, емтиханда алған баға;

- 60% қорытындысы ағымдағы үлгерім көрсеткіші.

Қорытынды баға есебінің формуласы:

, (1)
мұндағы Р₁, Р₂ – бірінші, екінші рейтингтердің бағасына сәйкесінше қойылатын цифрлік эквивалент;

Э – емтиханда алған бағаның цифрлік эквиваленті.

Қорытынды әріп түріндегі баға және балл көрсеткішінің цифрлік эквиваленті:

Әріп жүйесіндегі баға	Балл көрсеткішінің цифрлік эквиваленті	Пайыздық түрі, %	Дәстүрлі жүйедегі баға
А	4,0	95–100	өте жақсы
А–	3,67	90–94
В+	3,33	85–89	жақсы
В	3,0	80–84
В–	2,67	75–79
С+	2,33	70–74	қанағаттанарлық
С	2,0	65–69
С–	1,67	60–64
D+	1,33	55–59
D	1,0	50–54
F	0	0–49	қанағаттанарлықсыз

7.3 Қорытынды бақылау жасауға арналған мәліметтер
Қорытынды бақылау жасауға арналған мәліметтер дәрістер курсының сұрақтарынан турады
1) Қандай процесстерді адиабаталы процесстер деп қарастыруға болады?

2) Политропты процесстің адиабаталық және басқа процесстерден айырмашылығы?

3) Политроптың көрсеткіші арқылы нені анықтауға болады?

4) Сығу процессі үшін термодинамиканың І-ші заңы қалай оқылады?

5) Әрбір бөлік процесс үшін термодинамиканың І-ші заңы қалай оқылады?

6) Термодинамиканың І-ші және ІІ-ші заңының айырмашылықтары?

7) Газ берілген жылуға қарағанда жұмыс көп істей ала ма?

8) Термиялық ПӘК қалай анықталады және сипаттамасы не?

9) термиялық процесстер P-V диаграммасында қалай бейнеленеді?

10) 5-кестенің берілгендері бойынша циклдық есептеменің дұрыстығын тексеруге болады?

11) T-S диаграммасында термодинамикалық процесстер қалай бейнеленеді?

12) T-S диаграммасында графиктін процессін қалай анықтауға болады, жылу өзгерісін көрсет?

13) Изохоралық процессте газды жылытуға кеткен жылуды T-S диаграммасында көрсет?

14) Изотермиялық процесс кезіндегі жұмысты P-V диаграммасында көрсет?

15) Адиабаталық процесс кезіндегі газдардың ұлғаюын P-V диаграммасында көрсет?

жүктеу/скачать 318.7 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: