Қазақстан Республикасының орман қорында орман орналастыруды жүргізу ережесін бекіту туралы

Планшеттердің, орамдардың және телімдердің ауданын есептеу және байланыстыру Ерекшеліктері 1. Планшеттердің жалпы ауданын есептеу

жүктеу/скачать 6.92 Mb.

бет	51/54
Дата	21.06.2016
өлшемі	6.92 Mb.
	#151447

1 ... 46 47 48 49 50 51 52 53 54

Планшеттердің, орамдардың және телімдердің
ауданын есептеу және байланыстыру
Ерекшеліктері 1. Планшеттердің жалпы ауданын есептеу

1. Планшеттің пішініне байланысты оның жалпы ауданы әртүрлі тәсілдермен есептеледі.

1) Геометриялық әдіс. Бұл әдіс тік сызықтармен шектелген планшеттерді есептеу үшін қолданылады.
Планшет үш бұрышты бөлшектерге бөлінеді. Масштабты сызғыш пен өлшеуіштің көмегімен үш бұрыштың төменгі және жоғары нүктелері анықталады. Содан кейін келесі формуламен ауданы есептеледі:

Үшбұрыштардың ауданын есептеу қате болмас үшін бақылау екі мәрте атқарылады. Планшеттің жалпы, ауданы ретінде айырмашылығы ± 1 пайыздан аспайды екі өлшемінің орташа мәні алынады.

      2) А.Н.Савич әдісі. Қисық сызықты немесе қисық шекарамен шектелген планшеттің ауданын есептеу үшін қолданылады. Ол үшін планшет нақты координаттық торға бөлінеді.
      Әр планшеттің жұмыс ауданын қамтитын тор төрт мәрте есептелінеді: екі рет тордың еркін бөлігі және екі рет қажетті бөлігі. Планиметрмен өлшеу барысындағы қорытындының әртүрлігі 2-3 бөлгіштен аспайды. Ал асып кеткен жағдайда қосымша өлшеу жүргізіледі.
      Планшеттің қажетті және еркін бөлігінің қосындысы барлық есептелген торлардың теориялық ауданымен тең болады.
      Түзетулер тордың еркін және қажетті бөлігіне пропорционалды бөлінеді.
      Планшеттің бөлігі координатты торларға толығымен сызылмаған жағдайда, қажетті бөлігі төрт мәрте тексеріледі. Ол үшін бір кареталы планиметр мен төрт рет есептеледі. 7 см ² М 1:10000 және 6 см ² М 1:25000 дейінгі көлемдегі ауданның қажетті бөлігі екі мәрте палеткамен өлшенеді. Тұтас клетка болғанда ғана байланыстыруға болады.
      Планшеттің қажетті және еркін бөлігі, теориялық ауданы ± 1 пайыздан аспаған жағдайда планшеттің ауданы нақты деп қабылданады.
      3) Біріктірілген әдіс. Аты айтып тұрғандай бұл әдіс геометриялық, сондай-ақ А.Н. Савич әдісін қолдану арқылы сандық есептеуді қысқарту мақсатымен қолданылады.

2. Орам ауданын есептеу

2. Планшет ауданын есептегендей орам ауданы да оның пішініне және ауданына байланысты түрлі әдістермен есептелінеді.

      Тік сызықты жолақпен шектелген орам ауданы 2 рет геометриялық әдіспен немесе төрт рет бір кареталы планиметрмен есептелінеді. Қисық сызықты жолақпен шектелген орам төрт мәрте планиметр немесе А.Н. Савич әдісімен есептелінеді.
      Орам ауданы мен планшеттің нақты ауданын есептеудегі қорытынды айырмашылығы ± 1 пайыздан аспайды.
      Гектарға дейін дөңгелектелген және түзету енгізілген орамның ауданы нақты аудан деп қабылданады.

3. Телім ауданын есептеу

3. Орам ішіндегі телім ауданы планиметр немесе палеткамен анықталады.

      Палеткамен - 7 см² масштаб көлеміндегі планшет ауданының дөңгеленген пішіні немесе тікбұрышты телімдер есептеледі.
      Сызықтық сипаты бар (жолдар, орам соқпақтары және тағы басқа) ішкі жағдайлар элементтерінің ауданы планшеттерде анықталған ендеріне және ұзындықтарына байланысты немесе соқпақтардың нақты өлшенген мәліметтері бойынша есептеледі.
      Орамның нақты ауданын телім ауданының қорытындысымен салыстырғанда айырма ± 2 пайыздан артық болмайды.
      Телімдер ауданын байланыстырғанда 10 га дейін болған жағдайда, 0,1 га дәлдікпен, ал ауданы 10 га жоғары болса, 1,0 га дәлдікпен ықшамдалады.
      Ауданды есептеу барысында барлық жазулар (ескертулер) әр планшет үшін жеке ведомосқа жазылады.
      Шоқ ормандардың телім ауданын есептеуді екі орындаушы орындағаны жөн.

4. Аудандарды қабылдау

4. Партия бастығы немесе арнайы маман таксациялық сипаттаманы жазу барысында аудандарды есептеудің дұрыстығын тексереді. Ауданның кем дегенде 10 % жеке-жеке тексеріледі, ал қалған бөлігі көз мөлшермен тексеріледі.

Телім және орам аудандарының есептелген және тексерілген түрі нақты аудан деп қабылданады.

5. Аудандарды есептеу және бланктерді толтыру үлгісі

А.Н. Савич әдісі бойынша орам және планшет ауданын есептеу

Фигуралар, орамдар №	Теориалық аудан га	Есептелген аудан, га								Қабылданған аудан
		қажетті			еркін				жалпы аудан
		1 есеп	2 есеп	орташа	1 есеп	2 есеп	орташа		жалпы аудан
1. Пайдалы ауданы бар бүтін торларды есептеу
4,7,9,10	100X4= 400			400			-		400
2. Толық емес торлардағы планшет бөліктерін есептеп шығару (торлар планшет рамаларымен шектелген)
8		—5372 5129 24,3	—4850 4605 24,5	—1850 1605 24,5	—2062 1816 24,6	24,5
11		2,6		2,8		2,7
				Жиынтығы		27,2
3. Есептелінген толық торларды есептеу
1	100	—3245 2781 46,4	—1256 790 46,6	46,5	— 928 390 53,8	—5241 4704 53,7		53,8	100,3
2	100	—2585 2372 21,3	—3682 3470 21,2	21,2	—8625 7834 79,1	—980 191 78,9		79,0	100,2
3	100	—1255 889 36,6	—3180 3812 36,8	36,7	—2555 1924 63,1	—1762 1133 62,9		63,0	99,7
5	100	—1381 445 93,6	—2203 1265 93,8	93,7	6,5	6,7		6,6	100,3
6	100	—7516 7172 34,4	—1780 1435 34,5	34,4	—7311 6654 65,7	—5219 4659 66,0		65,8	100,2
Ескерту:	планиметрмен бір ғана әдіспен квартал ауданын есептей алмаған жағдайда М 1:25000 мөлшердегі квартал ауданын есептеуде осы әдіс қолданылады.
Х	500	Х	Х	232,5	Х	Х		268,2	500,7	Х
Түзетулер				-0,3	Х	Х		-0,4	-0,7	Х
Қабылданған аудан, га				232,2	Х	Х		267,8	500	232,2

Планшеттің жалпы ауданы: 232,2 + 400 + 27,2 = 659,4 га

Орам мен планшет ауданын геометриялық әдіспен есептеу

Фигуралар, орамдар №	Есептелген аудан, га						Орташа аудан, га	Түзету	Қабылданған ауданы, га
	1 өлшем			2 өлшем
	а	һ	а. һ 2	а	һ	а. һ 2
1. Планшет ауданын геометриялық әдіспен есептеу
№ 1 № 2	59,16 59,16	32,52 28,46	961,9 841,8	59,17 59,15	32,50 28,44	961,5 841,1	961,7 841,1
Қосындысы			1803,7			1802,6	1803,1	+16,9	1820
Объектілердің жалпы аудандарын байланыстырған кезде қабылданған аудан (1820 га) партия бастығымен бекітіледі. Планшет ауданын геометриялық есептеу айырмашылығы ± 1 % аспайды (1803,1 га). Планшет ауданының геометриялық әдіспен есептелген түрін қабылдаған кезде телім пішіндері аудандарының қосындысы (1803,1 га) математикалық заңдылыққа сай жинақталады (1803,1 га). Жекелеген телім пішіндерінің үйлесімсіздігі қарастырылмайды.
Жиынтығы:							1803,1	Х	Х
Үйлеспеушілік ± 1 %							Х	-16,9	Х
Қабылданған аудан, га							Х	Х	1820

Объектілердің үйлесімділігінен кейінгі қабылданған аудан ____

Фигуралар, орамдар №	Ауданды есептеу, га						Орташа ауданы, га	Түзету	Қабылданған аудан, га
	1 өлшем			2 өлшем
	а	һ	а. һ 2	а	һ	а. һ 2
2. Орам ауданын геометриялық әдіспен есептеу
орам 5	14,20 14,20	7,08 7,12	+50,3 50,6 100,9	14,22 14,22	7,10 7,12	+50,5 50,6 101,1	101,0	+1,0	102
орам 6	15,12 15,12	8,06 7,60	+60,9 57,4 118,3	15,14 15,14	8,04 7,64	+60,9 57,8 118,7	118,5	+0,5	119
орам 7	14,62 14,62	7,38 7,04	+53,9 51,5 105,4	14,58 14,58	7,36 7,06	+53,6 51,5 105,1	105,2	+0,8	106

			(а - үшбұрыштың табаны) (һ - үшбұрыш биіктігі)
Жиынтығы:							324,7	Х	Х
Үйлеспеушілік ± 1 %							Х	-2,3	Х
Қабылданған аудан, га							Х	Х	327

Объектілердің үйлесімділігінен кейінгі қабылданған аудан ____

Фигуралар, орамдар №	Есептелген аудан, га						Орташа аудан, га	Түзету	Қабылданған аудан, га
	1 өлшем			2 өлшем
	а	һ	а. һ 2	а	һ	а. һ 2
3. Орам аудандарын планиметрмен есептеу
Орам 81	—2642 1600 104,1	—8752 7708 104,4	—4850 3808 104,2	—3840 2799 104,1			104,2	+0,8 +1,0	106
Орам 82	—3855 2874 98,1	—4430 3448 98,2	—7561 6579 98,2	—4048 3064 98,4			98,2	+0,8	99
Орам 83	—3537 2513 102,4	—4150 3123 102,7	—5780 4753 102,7	—6174 5149 102,5			102,6	+0,4 + 1,0	104
Орам 84	—4118 3099 101,9	—3840 2823 101,7	—5718 4702 101,6	—6880 5864 101,6			101,7	+0,3	102
Орам 85	—9905 8922 98,3	—4530 3544 98,6	—8790 7805 98,5	—5760 4776 98,4			98,4	+0,6	99

Жиынтығы:							505,1	Х	Х
Үйлеспеушілік ± 1 %							Х	-4,9	Х
Қабылданған аудан, га							Х	Х	510

Объектілердің үйлесімділігінен кейінгі қабылданған ауданы

Орам және планшет ауданын геометриялық әдіспен есептеу

Фигуралар, орамдар №	Есептелген аудан, га						Орташа ауданы, га	Түзету	Қабылданған аудан, га
	1 өлшем			2 өлшем
	а	һ	а. һ 2	а	һ	а. һ 2
4. Объектінің жалпы ауданын планшет бойынша келістіру
		№ 1 Планшет					659,4	+5,6	665
		№ 2 Планшет					1803,1	+16,9	1820
		№ 3 Планшет					324,7	+2,3	327
		№ 4 Планшет					505,1	+4,9	510

Жиынтығы:							3291,9	Х	Х
Үйлеспеушілік ± 1 %							Х	-30,1	Х
Қабылданған аудан, га							Х	Х	3322

Объекті үйлесімділігінен кейінгі қабылданған аудан ________

№ 81 Орам

жүктеу/скачать 6.92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 46 47 48 49 50 51 52 53 54