Көрсеткіштер
медициналық
технологиялық
ғылыми - техникалық
- ШРК – зиянды заттектердің рұқсат етілген концентрациясы
- ШРД – әсер етудің шекті рұқсат етілген деңгейі
- ШРШ – зиянды заттардың шекті рұқсат етілген шығарындысы
- ШРТ – зиянды заттардың шекті рұқсат етілген төгіндісі
- ШРЖ – қоршаған ортаға түсетіншекті рұқсат етілген жүктеме
Атмосфералық ауаның нормативтері - Максималды (ШРКмб) – 30 минут уақыт аралығында адамға рефлекторлық реакция (иісті сезу, аллергиялық реакция және т.б.) тудырмайтын концентрация (мг/м3).
- Орта тәуліктік (ШРКот) – 24 сағат аралығында тыныс алу кезінде адамға зиянды әсер етпейтін (жалпы токсикологиялық, канцерогенді, мутагенді) концентрация (мг/м3).
Атмосфералық ауадағы әр ластаушы зат үшін санитарлық-гигиеналық талаптар бойынша келесі шарт орындалуы қажет:
мұнда Сi – зиянды заттың жерге жақын қабаттағы (жер бетінен 2 м биіктік) факталы концентрациясы, мг/м3; ШРКi – ластаушы заттардың шекті рұқсат етілген (ШРК) максималды бір жолдық концентрациясы, мг/м3
ШРК -1 м³ ауаның құрамындағы ластаушы заттардың адамдардың денсаулығына әсер етпейтіндей мөлшері. ШРК -1 м³ ауаның құрамындағы ластаушы заттардың адамдардың денсаулығына әсер етпейтіндей мөлшері. Егер J > 1 ден үлкен болса, ауаның ластану қаупі бар Егер J <1 ден кіші болса, ауаның ластану қаупі жоқ | | | | | |
N
|
Заттар
|
Қауіптілік класы
|
ШРКМб, мг/м³
|
ПДКОТ, мг/м³
|
1
|
Көміртегі оксиді (СО)
|
4
|
5
|
3
|
2
|
Азот диоксиді (NO2)
|
3
|
0,2
|
0,04
|
3
|
Азот оксиді (NO)
|
3
|
0,4
|
0,06
|
5
|
Метан
|
-
|
50 (ОБУВ)
|
-
|
6
|
Күкірт диоксиді (SO2)
|
3
|
0,5
|
0,05
|
7
|
Аммиак
|
4
|
0,2
|
0,04
|
8
|
Күкірт сутегі
|
2
|
0,008
|
-
|
9
|
Озон
|
1
|
0,16
|
0,03
|
10
|
Формальдегид
|
2
|
0,05
|
0,01
|
11
|
Фенол
|
2
|
0,01
|
0,006
|
12
|
Бензол
|
2
|
0,3
|
0,1
|
13
|
Толуол
|
3
|
0,6
|
-
|
14
|
Параксилол
|
3
|
0,3
|
-
|
15
|
Стирол
|
2
|
0,04
|
0,002
|
16
|
Этилбензол
|
3
|
0,02
|
-
|
17
|
Нафталин
|
4
|
0,007
|
-
|
18
|
Жүзгінді заттар PM10
|
-
|
0,3
|
0,06
|
19
|
Жүзгінді заттар PM2,5
|
-
|
0,16
|
0,035
|
I – төтенше қауіпті
II – жоғары қауіпті
III – орташа қауіпті
IV – қауіптілігі аз
Қауіптілігіне байланысты ластаушы заттардың қауіптілік кластарға жіктелуі
Эффектілер
НЕЙТРАЛИЗАЦИЯ
СУММАЦИЯЛАР
СМОГ
Ауадағы зиянды заттардың ШРК критерилері
Елді мекен зоналары
(атмосферадағы ластаушы заттектер
Тәулік бойы әсер етеді)
Жұмыс зоналары (зиянды ластаушы заттар
6-8 сағаттық уақыт аралығында әсер етеді)
Экологиялық жобалау, нормалау - іске қосылған кәсіпорындардың қоршаған ортаға әсерін бағалау;
- әртүрлі нысандарды салу үшін жоба алдындағы және жоба құжаттамасы құрамындағы «Қоршаған ортаны қорғау» бөлімін әзірлеу;
- әртүрлі кәсіпорындар үшін ластаушы заттардың атмосфераға шығарылу көздеріне түгендеу жасау (есептеу жолымен);
- атмосфераға жол берілетін шекті шығарылу (ЖШШ) нормативтерінің жобаларын әзірлеу;
- ластаушы заттардың жол берілетін шекті төгілу (ЖШТ) нормативтерінің жобаларын әзірлеу;
- қалдықтарды орналастыру нормативтерінің (ҚОН) жобаларын әзірлеу;
қалдықтардың қауіптілігі төлқұжаттарын әзірлеу: - қалдықтардың қауіптілігі төлқұжаттарын әзірлеу:
- рұқсат алуға өтінім беру;
- ескертпе мағлұмдамасы;
- пайдаланылатын технологиялық шешімдердің қысқаша сипаттамасы;
- қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс-шаралар жоспары;
- өндірістік экологиялық бақылау бағдарламасының жобасы;
- ластану көздерінің тізілімдік төлқұжаттары.
Экологиялық нормалаудың мақсаты: - Экологиялық нормалаудың мақсаты экологиялық қауіпсіздікті, экологиялық жүйелер мен биологиялық әртүрлілікті сақтауды қамтамасыз ететін қоршаған орта сапасын реттеу және оған жол беруге болатын әсерді белгілеу болып табылады.
- Экологиялық нормалау процесінде қоршаған орта сапасының нормативтері, эмиссиялар нормативтері және табиғи ресурстарды пайдалану мен қорғау саласындағы нормативтер белгіленеді.
Экологиялық нормаларды енгізу мынадай мүмкіндіктерді шешуге болады Экологиялық нормаларды енгізу мынадай мүмкіндіктерді шешуге болады - 1.Нормалау адамның қоршаған ортамен ықпалының деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.
- Қоршаған ортаның мониторингі; табиғат құбылыстарын байқауға ғана құрылмайды. Техникалық көрсеткіштер ауаның судың және т.б ластануын көрсетуі тиіс.
- 2.Нормалар мемлекеттік органдардың табиғатты пайдалану қызметіне бақылауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Экологиялық бақылау табиғаттың қалай ластануын анықтау, керісіінше оның ластануының белгіленген нормалардан қандай деңгейде артып кетуін анықтайды
- 3.Экологиялық нормалар олардың асып кету жағдайында жауапкершілік шараларын қолдану үшін негіз болып табылады.
- Экологиялық нормалар кінәлі адамды жауапкершілікке тартудың бірден бір өлшемі. Мысалы: Егер кәсіпорын қалдықтары бойынша белгілі нормадан асырып жіберсе, оны жауапкершілікке тартуға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
