[Б] авазы, Б,б хәрефләре

И.Х.Мияссарова “Әлифба” укытучылар өчен методик кулланма.

1.Оештыру өлеше.

2.Үзбилгеләмә, эшчәнлекнең алымнарын билгеләү. Уку мәсьәләсен кую.

3. Уку мәсьәләсен чишү, танып-белү эшчәнлеге:

- белемнәрне актуальәштерү;

- тартык [б]авазын ишетеп таный белергә өйрәнү; аваз кушылмалары, сүз, җөмлә уку күнекмәләрен формалаштыру;

4.Рефлексия.


Дәрес барышы.

I.Оештыру. Уңай психологик халәт тудыру.

Хәерле иртә балалар !

Исәнмесез, саумысез!

Күтәренке кәеф белән

Дәресебезне башлыйбыз!

-Безнең дәресебезгә бүген кунаклар килгән . Алар төрле мультфильм геройлары. Беренче кунагыбыз кем икән? (Маша)

Ул безгә хәрефләр алып килгән, тиз генә шул хәрефләрне укып күрсәтик әле.

-Укучылар, ягез әле, үткәннәрне искә төшереп кабатлап алыйк.Тактадагы хәрефләрне укып күрсәтегез әле. .

а Н Ң у о Л р м э Й М ф

-Бу хәрефләр турында сез нәрсәләр әйтә аласыз?

(Монда сузык һәм тартык авазлар бирелгән. Аларны 2 күплеккә бүләргә була: 1нче күплек- сузык авазларны белдерүче хәрефләр, 2 нче күплек тартык авазларны белдерүче хәрефләр; баш һәм юл хәрефләр; ң хәрефе дөрес язылмаган ,чөнки татар телендә ң авазыннан башланган сүз юк. )

-Икенче кунагыбыз-Лунтик . Ул да безгә ярдәм сорап килгән. Ул яңа хәреф өйрәнгән һәм шул хәреф белән дәфтәренә яңа сүзлр язган булган . Бу сүзләрне иптәшләренә күрсәтергә дип барганда , кайбер хәрефләре төшеп калган. Ул хәрефләрне табарга булышабызмы?

Аның өчен тактадагы сүзләрне дөрес итеп укырга кирәк.

Слайд4

...алык ...үләк

...асу ...үре

...ака ...үрек

-Лунтикның нинди хәрефе төшеп калган? (Б хәрефе)

Слайд 5

-Димәк, без бүген нинди аваз һәм хәрефне өйрәнербез?

([б] авазын һәм Бб хәрефләрен өйрәнербез.)

-Ни өчен сүзләр ике баганада бирелгән? (Беренче баганада калынәйтелешле, икенче баганада нечкә әйтелешле сүзләр язылган)

-Хәрефләр кассасыннан Ф хәрефен кайсыгыз табып күрсәтер?

- Бу хәреф нинди өлге элементлардан тора ?

-Әйдәгез, конвертлардан өлге элементларын алабыз һәм бу хәрефне төзибез (1,17,9 нче элементларны кулланырга мөмкин).

-Ягез әле, [ф]авазын әйтеп карыйк.(Авазны әйтеп карау.)

• 
  Авазны әйткәндә авыз эчендә тынның тоткарланып калуы күренә, димәк, тартык аваз. Колакларны каплап тикшерик, аваз колакларга барамы? Димәк , яңгырау.
  

Бу баш Б хәрефе. Без аны кайларда кулланабыз? (Кеше исемнәре, шәһәр, авыл исемнәре һ.б язганда.)

• 
  Бу юл б хәрефе.Бу хәреф кайда языла? (Бу хәреф сүзнең башында, уртасында, ахырында языла.)
  

Автобуска утырдык

• 
  Алдагы кунагыбыз -куян ,безгә табышмак алып килгән. Әйдәгез, бергәләп җавабын табабыз.
  

Коры җирдә йөри алмый. (балык) Слайд8

-Бу сүзне иҗекләргә бүләргә һәм аваз анализы ясарга кирәк.

Ба-лык.

[а]- сузык аваз, калын

[л]- тартык аваз, яңгырау

[ы] - сузык аваз, калын

[к] – тартык аваз ,саңгырау.

- Дәреслекнең 65 нче битен ачабыз һәм бирелгән кушылмаларны укыйбыз.

аб әб ба бә

ыб эб бы бе

уб үб бу бү

• 
  Баганалап бирелгән сүзләрне уку. 66 бит.
  

• 
  Рәсемдә нинди бәйрәм күрсәтелгән?(Сабантуй бәйрәме)
  
• 
  Ә сез Сабантуй бәйрәмен яратасызмы?
  
• 
  Анда нинди уеннар уйныйлар?(Балалар җавабы тыңлана).
  

• 
  Хикәядә нинди кеше исемнәре очрады?
  
• 
  Алар ничек язылган? (Баш хәрефтән язылган)
  
• 
  Ни өчен? (Кеше исемнәре баш хәрефтән языла).
  

• 
  Безнең дәрескә бүген ябалак та килгән әле. Ләкин ул буш кул белән килмәгән , безгә төрле биремнәр алып килгән. Әйдәгез,шул биремнәрне үтик әле.
  

1. 
   Бирелгән хәрефләрдән без бүген өйрәнгән хәрефне генә билгелә. абрпаебтрпбболшгбҗбртб
   

Эшләрне парларда тикшерү.

2. 
   -Кисмә хәрефләрдән [б] авазы кергән берәр сүз төзегез.
   
3. 
   Шул сүз белән җөмлә төзегез.
   
4. 
   “ Кайсы артык?”уены
   

-Кайсы артык? Ни өчен? (бүләк- нечкә әйтелешле сүз)

Банан, болын, Бану, балан

(Бану- кеше исеме)

Балык, басу, песи, буран.

(песи сүзендә б хәрефе юк).

-Без бүгенге дәрестә нинди аваз белән таныштык? ([б] авазы)

-Ул нинди аваз? (тартык аваз, яңгырау)

Слайд 11

-Афәрин укучылар! Сез бүген бик тырышып эшләдегез. Сезнең җаваплар кунакларга да бик ошады.

• 
  Бүгенге дәрес сезгә ошадымы?
  
• 
  Кәефләрегез ничек?
  

Карточка №1

Бирелгән хәрефләрдән без бүген өйрәнгән хәрефне генә билгелә. абрпаебтрпбболшгбҗбртб

Алар ничәү? ___________

Карточка №2
Кайсы сүз артык?

Басма,абага, бүләк, бака