студенттерге арналған ФСО ПГУ 7.18.2/07
пән бағдарламасы
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министірлігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Генетика және биотехнология кафедрасы
Орман тауарларынтану және сүректану
пәні бойынша 050807 Орманшаруашылық ісі
мамандығының
СТУДЕНТТЕРІНЕ АРНАЛҒАН ПӘН бағдарламаСЫ
Павлодар
студенттерге арналған
пән бағдарламасының
бекіту парағы
|
|
Ф СО ПГУ 7.18.2/11
|
БЕКІТЕМІН
БХФ деканы
_________К.У. Базарбеков
«___»__________2008ж.
Құрастырушы: оқытушы Касанова Ж.Б.
Генетика және биотехнология кафедрасы
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
Орман тауарларынтану және сүректану пәні бойынша
050807 Орман шаруашылығы ісі мамандығының студенттеріне арналған
Бағдарлама оқу жұмыс бағдарламасының негізінде әзірленіп,
«30» 05. 2008ж, бекітілген
Кафедра мәжілісінде ұсынылған 25.04.2008ж, протокол №9
Кафедра меңгерушісі ___________________ Бексеитов Т.К.
Биология - химия факультетінің оқу әдістемелік кеңесімен мақұлданған
26.05.2008ж, протокол №9
ОӘК төрайымы__________________ Жапарғазинова К.Х.
Оқытушы туралы дерек:
«Генетика және биотехнология» кафедрасы
Биология – химия факультеті
оқытушы Касанова Жанар Байболатқызы
Қабылдау уақыты: сәрсенбі 10.00-13.00. 519 каб.
Пән бойынша мәліметтер: Пәннің ұзақтылығы 15 апта 050807 Орман шаруашылығы ісі мамандығының студенттеріне арналған. Жалпы сағат саны -135, оның ішінде дәріс - 22,5, тәжірибелік - 15, зертханалық - 7,5, СӨЖ-90. Бақылау түрі емтихан.
Пререквезиттер: «Орман тауарларынтану және сүректану» пәнін игеруге қатысты пәндер:
-ботаника және дендрология;
-орманшылық және орман пирологиясы;
-орман таксациясы;
-орман шаруашылығын құру;
Пәннің мақсаты және тапсырмалары, оның оқу процесінде алатын орны
Пәннің мақсаты: ағаш діңінен, қабығынан және желегінен алынатын орман материалдары мен өңімдерінің тұтыну қасиеттерін түзейтің сүрек қасиеттерін және кемістікттері,орман тауарларының стандартизация негіздерін,өңімдердің сапасын басқарудың тауартанулық негіздерін.
Курс міндеттері: орманшаруашылығы ісі бакалаврларын орманның негізгі ағаш түрлері сүрегінен және діңдерінің басқа бөліктеріне алынатын тауарлар сапасын жақсартуға бағытталған инженерлік қызметтің біліктілігін біліммен қамтамасыз етуін.
Студент нені білу керек :
- қылқан және жалпақ жапырақтыағаштар сүрегі құрылысының ерекшеліктерін;
- орман тауарларының қажетті қасиеттеріне әсер ететін сүректің негізгі физикалық, механикалық және технологиялық қасиеттерін;
- сүрек кемістіктері мен олардың пайда болу себептерін;
- сүрек сапасына әсер ететін орманшаруашылық шараларының әсерін;
- орманматериалдарының тауарлық сипаттамасын;
- дің бойын тиімді бөлшектеудің негіздерін;
Студент нені істей білу керек:
- сүректің сыртқы түрі бойынша ағаш түрін анықтай алуды;
- сүрек кемістіктерін тануды және өлшеуді;
- қазіргі стандарттар бойынша орман материалдарының сапасын бағалауды;
Негізгі әдебиеттер:
-
Уголев Б.Н. Древесиноведение с основами лесного товароведения. М:Лесная промышленность,1975
-
Осипенко Ю.Ф. Рябчук В.П. Лесное товароведение Львов, 1979.
-
Соколов Д.В. Синькевич А.Л. Емельянова Л.А. Древесиноведение. Учебное пособие к проведению лабораторных занятий. Л. ЛТА, 1974.
Қосымша әдебиеттер:
-
Технерядов А.В.Плотность древесины. Алма- Ата, 1980
-
Яценко- Хмелевский А.А., Лотова Л.А. Строение коры хвойных пород.
-
Калашнико К.Л. Древесиноведение и лесное товароведение.М., Лесная промышленность,1968
-
Лапиров- Скобло С.Я. Лесное товароведение. -3-е изд. М.Высшая школа, 1968
ФСО ПГУ 7.18.1/14
Пәннің тақырыптық жоспары
|
№
|
Тақырыптың аты
|
Сағат саны
|
Дәріс.
|
Тәжірибелік
|
Зерт.
|
СӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
|
5
|
1
|
Кіріспе. Сүректану. Сүрек пен қабықтың құрылысы.
|
1
|
1
|
-
|
5
|
2
|
Сүрекпен қабықтың химиялық қасиеттері.
|
1,5
|
1
|
1,5
|
8
|
3
|
Сүрекпенқабықтың физикалық қасиеттері.
|
2
|
1
|
2
|
8
|
4
|
Сүректің механикалық қасиеттері.
|
2
|
2
|
-
|
8
|
5
|
Сүрек қасиеттерінің өзгергіштігі, модификациясы мен өзара байланыстылығы.
|
2
|
2
|
-
|
8
|
6
|
Сүрек кемістіктері.
|
2
|
2
|
1
|
8
|
7
|
Сүректің беріктігі.
|
2
|
-
|
-
|
8
|
8
|
Орман тауарларынтану.Орман тауарларын жіктеу және стандартизациялау.
|
2
|
-
|
1
|
8
|
9
|
Дөңгелек орман материалдары.
|
2
|
2
|
1
|
8
|
10
|
Кесілген орман материалдары.
|
2
|
2
|
1
|
8
|
11
|
Сүргіленген, аршылған, жарылған және ұнтақталған орман материалдары.
|
2
|
2
|
-
|
8
|
12
|
Орман-химиялық өңдірістерге арналған шикізаттар.
|
2
|
-
|
-
|
5
|
Барлығы:
|
22,5
|
15
|
7,5
|
90
|
Жалпы:
|
135 сағат
|
Пәннің теориялық бөлімінің мазмұны
Тақырып 1. Өсіп тұрған ағаш бөлімдері: тамырлары, діңі, желегі және лоардың салыстырмалы көлемі. Діңнің негізгі кескіндері. Діңнің бөлімдері. Ағаш биомассасын өнеркәсіпте қолдану. Сүректің макроскопиялық құрылысы. Қазіргі заманға сай сүрек жасуша қабырғалары құрылысы туралы түсінік.Қабық құрылысы. Тақырып 2. Сүрек пен қабықтың химиялық құрамы. Негізгі органикалық заттар сипаттамасы және құрамы. Целллозаны алу жолдары. Сүректің гидролизі. Тақырып 3. Сүрек түсі, жылтыры, текстурасы. Байланысқан және еркін ылғал.Ылғалдың сандық сипаттамасы.Сүректің тепе- теңдік ылғалдылығы. Сүрек заттарының тығыздығы. Сүректен сұйықтықтардың және газдардың өтімділігі.
Тақырып 4. Сүректің механикалық қасиеттерін жіктеу. Сүректің кернеуі мен деформациясы туралы түсінік. Талшық бойымен сығу, талшық бойымен және талшыққа көлденең созу, көлденең кесу кезінде сүректің беріктілік көрсеткіштерімен сынау тәсілдері.Қысқа уақытқа жүк түсіргенде сүректің деформациялануы. Сүректің ұзақ уақыт қарсыласуы және қалжырауы.
Тақырып 5. Сүрек қасиеттерінің жеке ағашта және ағаш түрлеріндегі өзгергіштігі. Сүрек қасиеттерінің өзара байланыстары.Сүректің беріктілігін бұзбай анықтайтын тәсілдер.
Тақырып 6. Сүрек кемістіктерін жіктеу. Қолданылып жүрген стандарттар бойынша кемістіктерді топтарға бөлу. Топтар бойынша кемістіктерді сипаттау.
Тақырып 7. Сүрек беріктігіне әсер ететін факторлар. Әртүрлі ағаш түрлері сүрегінің шіруге қарсы салыстырмалы беріктігі.Сүректі физикалық және химиялық қорғау тәсілдері туралы түсінік. Антисептиктер мен антипирендер.
Тақырып 8. Орман тауарларын жіктеу. «Орман тауарлары» туралы түсінік.Механикалық, механикалық- химиялық және химиялық тәсілдермен діңнен, тамырдан, ағаш желегінен алынатын тауар топтары.Стандартизация туралы жалпы мәліметтер. «Стандартизация» түсінігін анықтау.
Тақырып 9. Дөңгелек орман материалдары туралы жалпы мәліметтер. Тағайындалуы бойынша дөңгелек орман материалдарының түрлері.Төмен сапалы отындық сүрек.Дөңгелек орман материалдарын белгілеу,өлшеу және есептеу.
Тақырып 10. Кесілген материалдары. Пішіні және мөлшері бойынша кесілген материалдардың түрлері. Қылқанды және жалпақ жапырақты ағаштардан алынатын кесілген орман материалдардың мөлшерлері.
Тақырып 11. Сүргіленген, аршылған, жарылған, ұнтақталған орман материалдары.
Тақырып 12. Тері илейтін заттар. Илік экстрактарды өңдеуге арналған ағаш шикізаты. Ағаш ұны.
Тәжірибелік сабақтардың мазмұны және орындалу мерзімі
|
№
|
Тақырыптың аты
|
Мазмұны
|
Бақылау түрі және формасы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
Кіріспе. Сүректану. Сүрек пен қабықтың құрылысы.
|
Сүректің макроскопиялық құрылысы: шелқабық, ядро, піскен сүрек, жылдық қабаттар, олардың ерте және кеш аймақтары, өзек сәулелері, түтікшелер шайыр жолдары.
|
жазбаша
|
2
|
Сүрекпен қабықтың химиялық қасиеттері.
|
Целлюлозаны алу жолдары. Сүректің гидролизі. Сүрек пен қабықтың термиялық ыдырауы.
|
жазбаша
|
3
|
Сүрек пен қабықтың физикалық қасиеттері.
|
Сүрек түсі, жылтыры, текстурасы. Байланысқан және еркін ылғал.Ылғалдың сандық сипаттамасы.Сүректің тепе- теңдік ылғалдылығы. Сүрек заттарының тығыздығы. Сүректен сұйықтықтардың және газдардың өтімділігі.
|
жазбаша
|
4
|
Сүректің механикалық қасиеттері.
|
Талшық бойымен сығу, талшық бойымен және талшыққа көлденең созу, көлденең кесу кезінде сүректің беріктілік көрсеткіштерімен сынау тәсілдері.Қысқа уақытқа жүк түсіргенде сүректің деформациялануы. Сүректің ұзақ уақыт қарсыласуы және қалжырауы.
|
жазбаша
|
5
|
Сүрек қасиеттерінің өзгергіштігі, модификациясы мен өзара байланыстылығы.
|
Сүрек қасиеттерінің өзара байланыстары.Сүректің беріктілігін бұзбай анықтайтын тәсілдер.
|
жазбаша
|
6
|
Сүрек кемістіктері.
|
Сүрек кемістіктерін жіктеу. Қолданылып жүрген стандарттар бойынша кемістіктерді топтарға бөлу. Топтар бойынша кемістіктерді сипаттау.
|
жазбаша
|
7
|
Дөңгелек орман материалдары.
|
Механикалық, механикалық- химиялық және химиялық тәсілдермен діңнен, тамырдан, ағаш желегінен алынатын тауар топтары.Стандартизация туралы жалпы мәліметтер.
|
жазбаша
|
8
|
Кесілген орман материалдары.
|
Төмен сапалы отындық сүрек.Дөңгелек орман материалдарын белгілеу,өлшеу және есептеу.
|
жазбаша
|
9
|
Сүргіленген, аршылған, жарылған және ұнтақталған орман материалдары.
|
Қылқанды және жалпақ жапырақты ағаштардан алынатын кесілген орман материалдардың мөлшерлері.
|
жазбаша
|
|
Барлығы:
|
|
15 сағат
|
Зертханалық сабақтардың мазмұны және орындалу мерзімі
|
№
|
Тақырыптың аты
|
Мазмұны
|
Бақылау түрі және формасы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
Сүрекпен қабықтың химиялық қасиеттері.
|
Қылқан және жалпақ жапырақты ағаш түрлері сүректерінің макроскопиялық құрылысы.
|
жазбаша
|
2
|
Сүрек пен қабықтың физикалық қасиеттері.
|
Сүректің негізгі физикалық қасиетттерінің көрсеткіштерін (ылғалдылығы, тығыздығы, кебуі, кебу коэффициенттерін) анықтау.
|
жазбаша
|
3
|
Орман тауарларынтану. Орман тауарларын жіктеу және стандартизациялау
|
Қазіргі мемлекеттік стандарт бойынша дөңгелек іс орман мамериалдары мен кесілген орман материалдарының көлемін өлшеу және анықтау
|
|
4
|
Сүрек кемістіктері.
|
Сүрек кемістіктерімен түршелерін анықтау.
|
жазбаша
|
5
|
Дөңгелек орман материалдары.
|
Қазіргі мемлекеттік стандарт бойынша кемістіктер нормасына сәйкес дөңгелек іс орман материалдары мен кесілген орман материалдарының сортын белгілеу.
|
жазбаша
|
6
|
Кесілген орман материалдары.
|
Отындарды өлшеу.
|
жазбаша
|
|
Барлығы:
|
|
7,5 сағат
|
Студенттің өзіндік жұмысы
№
|
СӨЖ-дің түрі
|
Есеп беру формасы
|
Бақылау түрі
|
Сағат саны
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
Дәріс сабақтарына дайындық
|
жұмыс дәптері
|
Сабаққа қатысу
|
11,25(0,5*22,5)
|
2
|
Тәжірибелік сабақтарға дайындық
|
жұмыс дәптері
|
Сабаққа қатысу
|
7,5 (0,5*15)
|
3
|
Зертханалық сабақтарға дайындық
|
жұмыс дәптері
|
Сабаққа қатысу
|
3,75 (0,5*7,5)
|
4
|
Қосымша сабақтарға дайындық
|
Конспект
|
-
|
59,5
|
5
|
Бақылау шараларына дайындық
|
|
Р1,Р2
|
8
|
Барлығы
|
90 сағат
|
Бақылау шараларының күнтізбелік кестесі
1 рейтинг ( 5 семестр)
|
Барлығы
|
Апталар
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
Апта бойындағы ең жоғарғы балл
|
9
|
11
|
9
|
11
|
9
|
11
|
9
|
31
|
100
|
Дәріске қатысу және дайындалу
|
СӨЖ түрі
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
12
|
Бақылау түрі
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
мак. балл
|
1
|
2
|
1
|
2
|
1
|
2
|
1
|
2
|
Прак-қ,(сем) жұмыстарға қатынасу және дайындалу
|
СӨЖ түрі
|
|
ҮТ2
|
|
ҮТ4
|
|
ҮТ6
|
|
ҮТ8
|
8
|
Бақылау түрі
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
мак. балл
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Зерт-қ жұмыстарға дайындалу және орындау
|
СӨЖ түрі
|
|
ЗЖД1
|
|
ЗЖД2
|
|
ЗЖД3
|
|
ЗЖД4
|
4
|
Бақылау түрі
|
|
Қ
|
|
Қ
|
|
Қ
|
|
Қ
|
мак. балл
|
|
1
|
|
1
|
|
1
|
|
1
|
Қосымша деректерді пайдалану
|
СӨЖ түрі
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
56
|
Бақылау түрі
|
Т
|
Т
|
Т
|
Т
|
Т
|
Т
|
Т
|
Т
|
мак. балл
|
7
|
7
|
7
|
7
|
7
|
7
|
7
|
7
|
Кезекті жыл бойғы үлгерімдер
|
Тақ-ң №
|
|
|
|
|
|
|
|
|
20
|
Бақылау түрі
|
|
|
|
|
|
|
|
МБ1
|
мак. балл
|
|
|
|
|
|
|
|
20
|
2 рейтинг (5 семестр)
|
Барлығы
|
Апталар
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
Апта бойындағы ең жоғарғы балл
|
10
|
13
|
10
|
13
|
10
|
13,5
|
30,5
|
100
|
Дәріске қатынасу және пайдалану
|
СӨЖ түрі
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
10,5
|
Бақылау түрі
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
мак. балл
|
1
|
2
|
1
|
2
|
1
|
2
|
1,5
|
Прак-қ,(сем) жұмыстарға қатынасу және дайындалу
|
СӨЖ түрі
|
|
ҮТ10
|
|
ҮТ12
|
|
ҮТ14
|
|
7
|
Бақылау түрі
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
мак. балл
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Зерт-қ жұмыстарға дайындалу және орындау
|
СӨЖ түрі
|
|
ЗЖД5
|
|
ЗЖД6
|
|
ЗЖД7
|
|
3,5
|
Бақылау түрі
|
|
Қ
|
|
Қ
|
|
Қ
|
|
мак. балл
|
|
1
|
|
1
|
|
1,5
|
|
Қосымша деректерді пайдалану
|
СӨЖ түрі
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
КТ
|
59
|
Бақылау түрі
|
Т
|
Т
|
Т
|
Т
|
Т
|
Т
|
Т
|
мак. балл
|
8
|
9
|
8
|
9
|
8
|
9
|
8
|
Кезекті жыл бойғы үлгерімдер
|
Тақ-ң №
|
|
|
|
|
|
|
|
20
|
Бақылау түрі
|
|
|
|
|
|
|
МБ2
|
мак. балл
|
|
|
|
|
|
|
20
|
Қысқартылған белгілер: ҮТ1 – үй тапсырмасы №, Қ– сабаққа қатынасу, ЗЖ1 – зертханалық жұмыс №1, ЗЖД1 – зертханалық жұмысқа дайындалу №1, ЕБ – есеп беру, КТ – конспекты тексеру, А- ауызша, Т – тексеру, Т1 – тест №1, МБ1 – межелік бақылау №1.
Қорытынды рейтингті есептеу әдістемесі
Оқу жұмыс жоспары бойынша қорытынды бақылау емтихан болып саналады.Университеттің ғылыми кеңесінің шешімі бойынша қорытынды бақылау түрлері және өтпелі бақылаудың өлшем бірліктері берілген.
Кесте 4 -Өтпелі бақылау мен қорытынды бақылау түрлерінің өлшем бірліктері.
№ р/с
|
Қортынды бақылау түрлері
|
Бақылау түрі
|
Өлшем бірлік
|
1
|
Емтихан
|
Емтихан
|
0,4
|
Үлгерімнің өтпелі бақылауы
|
0,6
|
Курстың саясаты
Дәріс және тәжірибелік сабақтарына міндетті түрде қатысу қажет. Сабақтың басында, қатысқандар белгіленеді, кешіккен үшін 0,5 ұпайдан айырыласыздар.
Сабаққа қатысқандарға қойылатын талаптар:
-
Сабаққа активті қатысу.
-
Аудиторияға сыртқы киіммен кірмеу.
-
Дәріс барысында басқа жұмыс пен айналыспау, ұялы телефонды өшіріп тастау.
-
Белгісіз себептер мен қатыспаған ұшін – 0 ұпай. Егер науқас болсаңыз немесе басқа да себепкер жағдайларда, керекті құжатыңыз болса жоспарланған ұпайларыңыз сақталады.
-
Тапсырмалар бақылау шараларының күнтізбелік кестесі бойынша орындалады. Тапсырмаларды кешігіп орындағанда, жинаған ұпайларыңыз кемітіледі.
-
Емтиханға тек қана барлық тақырыптардан берілген тапсырмаларды орындап тапсырған студенттер жіберіледі.
Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады:
1. дәріс, лабораториялық, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру.
2. білімді межелік бақылау бойынша тексеру.
Білімді бағалау баллдық-рейтингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін лабораториялық сабақтарға қатысу және әрбір лабораториялық жұмысты тапсыру қажет. Студент міндетте түрде 2 межелік бақылаудан өту керек. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студент семестрдың соңында, емтиханға босатылмайды.
Достарыңызбен бөлісу: |